Biến hóa ống kính để chụp macro
Chỉ với khoản đầu tư nhỏ, bạn cũng có thể chụp
macro chuyên nghiệp với những ống kính sẵn có.
Khi nghĩ đến chụp macro, hiển nhiên, ống kính
macro sẽ là lựa chọn hàng đầu bởi chúng cho phép
chụp đối tượng ở khoảng cách rất gần mà vẫn đảm
bảo độ nét. Các ống macro chuẩn có khả năng tái
hiện đối tượng trên cảm biến với tỷ lệ 1:1 (với kích
thước thật) thường có giá khá đắt. Tuy nhiên, nhiều
ống kính ngày này chỉ có thể tái hiện theo tỷ lệ 1:2
hay thậm chí là 1:4, vẫn được quảng cáo là ống
macro, và vì thế mà có mức giá cũng dễ chịu hơn.
Ngay cả với những máy ảnh du lịch, chức năng
macro cũng được các nhà sản xuất tích hợp vào máy
theo nghĩa, máy có khả năng tái hiện ảnh đối tượng
kích thước thật ở cỡ ảnh tiêu chuẩn 10 x 15cm. Tuy
nhiên, với cảm biến khá nhỏ, thông thường ở chế độ
này chất lượng của các máy ảnh du lịch thường bị
suy giảm nhiều.
Nhiều ống kính ngày nay chỉ có thể tái hiện
theo tỷ lệ 1:2 hay 1:4 nhưng vẫn được quảng
cáo là ống macro. Ảnh: Ephotozine.
Một cách chụp macro khác hay được sử dụng, là
sử dụng ống nối (extension tubes) chen giữa ống
kính và thân máy, nhằm đẩy xa ống kính khỏi
cảm biến, tạo độ phóng đại lớn hơn. Các ống nối
này có thể của chính hãng lẫn của các hãng thứ ba
với gần như đủ chấu cho các hãng thông dụng.
Tỷ lệ phóng đại thông thường có thể tính bằng cách
chia tiêu cự của ống kính đang dùng với tiêu cự của
ống nối. Ví dụ, nếu bạn dùng ống kính 50mm với
một ống nối 50mm, tỷ lệ phóng đại sẽ đạt kích thước
thật 1:1. Còn nếu bạn dùng ống nối 100mm, tỷ lệ
phóng đại sẽ được nhân lên gấp đôi thành 2:1.
Đối với những người mới làm quen với macro, việc
sử dụng ống nối chỉnh tay đơn thuần (chỉnh các thông
số bằng tay cho phù hợp bởi có thêm một đoạn ống
quang học) sẽ có giá hợp lý hơn nhiều. Những ống
nối tự động có thể giúp duy trì đo sáng theo ống kính
chuẩn nhưng lấy nét thì vẫn phải chỉnh tay.
Ống close-up cũng là một giải pháp hợp lý cho
những người không rủng rỉnh túi tiền. Ống này
đơn thuần chỉ là một dạng thấu kính phóng đại lắp
thêm vào máy ảnh nhằm tăng độ phóng đại. Độ
phóng đại được đánh dấu vào mỗi vòng thấu kính
kèm thêm dấu +, ví như các ống +1, +2, +3, +4 cho
đến +10. Nếu muốn độ phóng đại nào, người chụp
chỉ việc lắp ống close-up đó hoặc có thể kết hợp các
ống có độ phóng đại khác nhau. Tuy nhiên, do đơn
giản nên các chúng có chất lượng không cao và cũng
rất dễ bị hiện tượng mờ ở vùng biên.
Ảnh chụp macro. Ảnh: Ephotozine.
Một trong những cách thức tăng độ phóng đại
đơn giản nhất đó là quay ống kính ngược lại. Để
làm được điều này, bạn phải có một vòng đảo ống để
có thể lắp được đầu ống kính vào với thân máy. Vòng
này một mặt sẽ có chấu phù hợp để lắp vào thân, mặt
khác sẽ có giăng để nối với ống kính. Cách này cũng
có thể tăng được độ phóng đại khá lớn mà vẫn tiết
kiệm được chi phí, chẳng hạn chỉ cần sử dụng các
ống chỉnh tay cũ hay mua một ống chuẩn 50mm
thường không có chức năng macro để biến thành các
ống macro.
Vòng nối hai ống cũng dùng cách đảo ống kính
nhưng thay vì nối trực tiếp với thân máy, vòng
này nối với ống kính khác gắn vào thân. Nếu nối
hai ống có cùng tiêu cự, vòng này sẽ làm cho hệ ống
kính mới có tỷ lệ phóng đại 1:1, còn nếu nối một ống
đảo chiều có tiêu cự ngắn hơn ống trên thân máy sẽ
tăng thêm độ phóng đại. Ví dụ, một ống 50mm đảo
chiều trên một ống 100mm sẽ có tỷ lệ phóng đại 2:1,
hay một ống 35mm trên một ống 300mm sẽ cho độ
phóng đại khoảng hơn 8:1. Công thức tính độ phóng
đại ở cách kết nối này chỉ là lấy tiêu cự của ống dài
chia cho tiêu cự của ống ngắn.
Nguyễn Hà