ảnh hởng của công tác quy hoạch
đến các dự án đầu t

Ths. Lê mạnh tờng
CIENCO 6

Tóm tắt: Quy hoạch GTVT có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc nâng cao hiệu quả đầu t
xây dựng giao thông, ảnh hởng trực tiếp đến việc triển khai các dự án đầu t. Bi báo nghiên
cứu sự ảnh hởng ny ở TPHCM v đa ra giải pháp khắc phục thông qua một số dự án cụ thể.
Có thể nói thế kỷ XX đánh dấu bớc phát
triển mới. Với cuộc cách mạng về Điện, Kỹ
thuật Thông tin và GTVT, không gian đô thị
mở rộng cùng với sự phát triển của phơng
tiện đi lại. Các xa lộ và khu vực ngoại ô đang
hình thành và phát triển, các khu công nghiệp
chẳng khác gì các khu Thơng mại Trung tâm.
Đô thị hiện đại đợc hình thành còn phát triển
trên cơ sở của sự tiến bộ khoa học kỹ thuật
tiêu biểu nh giao thông xe hơi, tàu điện
ngầm, nhà ga, bến cảng, sân bay v.v Những
nhân tố này cho phép xây dựng những siêu đô
thị với nhiều triệu dân. Phơng hớng phát
triển đô thị lúc này là tạo một môi trờng trong
sạch, thanh bình, có hình khối kiến trúc hiện
đại hài hoà với cảnh quan thiên nhiên. Sự
bùng nổ các dịch vụ mạnh mẽ ngày càng phát
triển dẫn đến những bức xúc nh tắc nghẽn
giao thông, phát triển hạ tầng nhà ở, các dịch
vụ đi làm v.v Lúc này để quản lý đợc một
đô thị trong thế giới đang phát triển, đó chính

là quy hoạch Thành phố, quy hoạch phát triển
kinh tế và quản lý đô thị. Trong khi đó FrankLin
định nghĩa quy hoạch với nghĩa rộng là "Một
quá trình quy hoạch linh hoạt và có thể bị thay
đổi. Với ý định này xếp trớc nhằm thực hiện
có hiệu quả nguồn lực để đáp ứng nhu cầu
của con ngời".
Đất đai không chỉ là nguồn tài nguyên
đợc sử dụng một cách có hiệu quả mà còn là
một tài nguyên có liên quan đến hành động
của con ngời. Tiền có thể đợc chi tiêu và
mất đi rồi đợc huy động vào các năm tới,
nhân công có thể bị lãng phí. Những sai lầm
có thể đợc sửa chữa lần sau. Nhng đất đai
đã đợc xây dựng thì nó không thể dễ dàng cải
tạo đợc. Vì vậy mối quan tâm đến quy hoạch
sử dụng đất đai cũng nh sự phát triển tự
nhiên của chúng cần phải coi là vấn đề trung
tâm cho quy hoạch và quản lý phát triển đô thị.
Nếu điều này không đợc quan tâm đúng mức
thì các dự án đầu t đôi khi trở thành rất lãng
phí. Và rồi hiệu quả sử dụng thấp. Đôi khi trở
thành bất cập rất khó sửa chữa.
Đứng về góc độ ngành GTVT, chúng ta
có thể xem xét một khía cạnh về công tác quy
hoạch của TPHCM.
Thành phố Hồ Chí Minh, một Trung tâm
đô thị lớn đa chức năng có ảnh hởng lớn
chẳng những ở khu vực phía Nam mà còn đối
với cả nớc. Ngoài ra nó còn ảnh hởng lớn

đối với nớc ngoài. Tr
ớc hết là khu vực Đông
Nam á. Do vậy quy hoạch phát triển giao
thông vận tải Thành phố là một bộ phận rất
quan trọng, cần phải đi trớc một bớc, nhằm
định hình, tổ chức không gian đô thị tạo nên
tiền đề cho sự phát triển chung của Thành
phố. Gắn việc phát triển giao thông với cải tạo
bộ mặt đô thị.
Càng ngày Thành phố Hồ Chí Minh sẽ có
những thay đổi cả về chất lẫn lợng, chất
lợng cuộc sống của ngời dân đô thị đòi hỏi
phải đợc nâng cao, kể cả vật chất lẫn tinh
thần. Điều này đợc phản ánh thông qua môi
trờng đô thị. Để có môi trờng sớm lành
mạnh, văn minh cần phải có một hệ thống kết
cấu hạ tầng hiện đại đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao các điều kiện sinh hoạt của c dân

đô thị. Đảm bảo các chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật
tơng ứng với quốc tế và khu vực.
Cung cấp dịch vụ hạ tầng nh đờng xá,
cầu cống, thoát nớc, nhà ga, bến cảng, sân
bay của TPHCM trong quá trình quy hoạch
và quản lý đô thị hiện tại đang là chủ đề của
nhiều công trình nghiên cứu và thử nghiệm.
Mối quan hệ của các dịch vụ này là rất sâu
sắc. Nhng chúng đợc quản lý bởi các cơ
quan riêng biệt, hoặc ngay trong cơ quan quản
lý nhng có thể do nhu cầu vốn, yêu cầu đầu

t, kế hoạch đầu t, trình độ cán bộ quản lý.
Và điều kiện cơ bản là chế độ kiến trúc s
trởng, chúng ta có từ năm 1992 với hy vọng
quy hoạch đợc quản lý tập trung, thống nhất
mạnh ở trình độ chuyên môn, đảm bảo thực
hiện đợc quy hoạch tổng mặt bằng Thành phố.
Nhng cuối cùng sau 11 năm, chúng ta vẫn
cha có một quy hoạch tổng thể, dẫn đến đầu t
thiếu đồng bộ và có nhiều bất cập, gây lãng phí
và sau cùng là hiệu quả đầu t không cao.
Ví dụ Dự án BOT Cầu Bình Triệu mặc dù
đã có PA1, PA2 nhng cuối cùng chúng ta vẫn
xét dự án trong một mối quan hệ riêng biệt,
độc lập mà không xét tới mối quan hệ với các
công trình lân cận khác.
Đờng Xô Viết Nghệ Tĩnh hiện tại cha
đáp ứng đợc lu lợng phơng tiện hàng
ngày thờng xuyên xảy ra ách tắc, kể cả
không vào giờ cao điểm.
Tuyến đờng sắt Hà Nội - TPHCM cắt
ngang cuối đờng dẫn vào cầu là một bất cập
phải giải quyết ngay bằng cầu vợt tránh ùn
tắc trên đờng dẫn vào cầu, cũng nh trên cầu
nhằm tránh quá tải đảm bảo tuổi thọ cho cầu.
Nút xoay Hàng Xanh là nút giao thông lớn
nằm ngay ngõ phía Bắc Thành phố, cách cầu
Bình Triệu 1 km ảnh hởng trực tiếp đến
hớng ph
ơng tiện thông qua cầu Bình Triệu.
Ngoài việc giao thoát và phân luồng phơng

tiện, nếu xét về mặt cảnh quan đô thị nó còn là
bộ mặt đô thị và đánh giá sự phát triển của
một đô thị hiện đaị. Hiện tại chúng ta còn đang
chuẩn bị thực hiện một dự án xây dựng cầu
vợt (nút xoay 2 tầng).
Từ các vấn đề nêu trên chúng ta thấy
ngay khu vực cửa ngõ Thành phố có tới ba
công trình riêng biệt và độc lập lẫn nhau. Việc
đầu t vào ba công trình đều rất lớn, đến vài
nghìn tỷ đồng nhng tính hiệu quả chắc chắn
cha cao, nếu nh chúng ta đặt nó trong cùng
một mối quan hệ có ràng buộc lẫn nhau để
đa ra một quy hoạch tổng thể.
Ví dụ: Từ cầu vợt 2 tầng của nút xoay
Hàng Xanh đợc nối với cầu Bình Triệu bằng
một cầu vợt chạy song song trên đờng
XVNT, nối liền với cầu Bình Triệu 2. Cũng nh
cầu vợt đờng sắt thì chúng ta sẽ có quần thể
công trình lớn, vừa đảm bảo khả năng thông
qua của phơng tiện, vừa tạo cảnh quan cửa
ngõ phía Bắc cho một đô thị hiện đại, lại vừa
tính kinh tế. Chỉ cần một so sánh nhỏ nh việc
giải toả nhà dân ở hai bên đờng XVNT thay
bằng một câu cầu vợt dọc phố, thì phơng án
xây cầu vợt kinh tế hơn nhiều, mặc khác còn
tạo điều kiện ổn định cho c dân một khu phố
đông đúc. Nếu việc phát triển một đô thị hiện
đại luôn đợc gắn với một quy hoạch tổng thể
thì chắc chắn hiệu quả đầu t rất lớn trên mọi
mặt mà luôn luôn đảm bảo ổn định cho dân c

đô thị cũng nhằm kích thích đầu t nớc ngoài
cũng nh của ngời dân khu vực.
Trên đây là một nghiên cứu nhỏ về ảnh
hởng của công tác quy hoạch đến hoạt động
đầu t xây dựng công trình giao thông.
Nghiên cứu cho phép khẳng định rằng
đa công tác quy hoạch đi trớc một bớc,
nâng cao chất lợng của các dự án quy hoạch
là yêu cầu bức xúc, tạo tiền đề để nâng cao
chất lợng và hiệu quả thực hiện các dự án
đầu t xây dựng các công trình giao thông.

Tài liệu tham khảo
[1]. Nguyễn Xuân Trục. Quy hoạch GTVT và thiết
kế đờng đô thị. Nhà xuất bản Giáo dục.
Hà Nội, 1997.
[2]. Phạm Ngọc Côn. Kinh tế học đô thị. Nhà xuất
bản Khoa học Kỹ thuật. Hà Nội, 1999.
[3]. Nguyễn Ngọc Châu. Quản lý đô thị. Nhà xuất
bản Xây dựng. Hà Nội, 2001.
[4]. Nghiêm Văn Dĩnh. Quản lý Nhà nớc về GTVT
đô thị. Nhà xuất bản GTVT. Hà Nội, 2003