Những điều cần biết về Bo mạch chủ (Mainboard)
Cùng nhau nghiên cứu những yếu tố và thành
phần cơ bản của một chiếc bo mạch chủ.
Nếu CPU (Centra Processing Unit) được ví như bộ
não của PC thì bo mạch chủ (Mainboard) được coi là
xương sống giúp cho máy tính của bạn hoạt động.
Hiểu được những cấu tạo của bo mạch chủ sẽ giúp
cho các bạn rất nhiều khi chọn cho mình một chiếc
mainboard phù hợp hoặc dự đoán những lỗi thường
gặp của máy tính. Vậy những thành phần chính của
bo mạch chủ là gì? Chúng ta sẽ tìm hiểu ngay sau
đây.
Bo mạch chủ là gì?
Bo mạch chủ là một bảng mạch in (PCB: Printed
Cricus Board) đóng vai trò là trung gian giao tiếp
giữa các thiết thiết bị được gắn trên nó theo cách trực
tiếp hoặc thông qua đầu cắm hoặc dây dẫn. Thông
qua bo mạch chủ, các linh kiện mới có thể hoạt động
và giao tiếp với nhau. Thực chất mainboard được coi
như một "bo mạch chủ" cung cấp kết nối vật lý bao
gồm khe cắm, mạch điện. Còn lại, việc kết nối và
điều khiển là do cặp Chip cầu bắc và nam, đây chính
là trung tâm điều phối hoạt động của PC.
Các thành phần chủ yếu trên bo mạch chủ?
Đế cắm CPU (vị trí 1)
Bộ phận này còn được gọi là socket. Đây là bộ phận
để lắp cố định chip vào bo mạch chủ. Mỗi dòng chip
khác nhau thì thích hợp với mỗi loại bo mạch chủ
khác nhau, số socket càng lớn thì thích hợp cho dòng
chip càng hiện đại. Ví dụ như dòng socket LGA775,
LGA1156 và mới nhất là LGA1366. Con số đằng
sau theo thứ tự là số điểm tiếp xúc với CPU (775,
1156 và 1366 điểm tiếp xúc).
Chip cầu Bắc và cầu Nam (2,3)
Hai chip này có trách nhiệm điều phối hoạt động của
CPU với các linh kiện khác. Chip cầu bắc (North
Bridge - vị trí 2) còn được gọi là MCH (Memory
Controller Hub). Nó có nhiệm vụ điều khiển trực tiếp
các thành phần có tốc độ hoạt động nhanh như CPU,
RAM và Card đồ họa. Ngoài ra, chip cầu Bắc còn
trao đổi dữ liệu trực tiếp với Chip cầu Nam. Chip cầu
Bắc là thanh phần quan trọng nhất trên Mainboard,
nó sẽ quyết định độ mạnh và giá thành của bo mạch
chủ.
Chip cầu Nam (Sourth Bridge - vị trí 3) còn được gọi
là ICH (I/O controller Hud) là chip đảm nhiệm việc
điều khiển các thành phần có tốc độ chậm hơn như
giao tiếp với ổ cứng, USB, hay âm thanh Khác với
Chip cầu Bắc, Chip cầu Nam không kết nối trực tiếp
với CPU, chính xác hơn nó kết nối với CPU thông
qua Chip cầu Bắc.
Trước đây, các kết nối giữa hai Chip cầu Bắc và Nam
đơn giản là Bus PCI. Còn hiện nay phần lớn sử dụng
các thiết kế độc quyền của các nhà sản xuất.
Các khe cắm mở rộng
Khe cắm cho các bo mạch mở rộng như Card đồ họa,
Card mạng rời (Khe PCI - 4). Những bo mạch chủ
đời cũ thường có khe cắm mở rộng cho Card đồ họa
AGP 4x/8x. Tuy nhiên hiện tại thì khe cắm này đã
không còn được hỗ trợ nữa và thay vào đó là PCI-
express với tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn và hiệu
suất làm việc tốt hơn.
Khe cắm bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên RAM (Random
Access Memory - 5). Nếu các khe cắm đều cùng màu
thì mainboard của bạn không hỗ trợ chế độ chạy song
song Dual Channel. Chế độ này giúp cho thông tin
được xử lý nhanh hơn. Bởi vậy, các main hiện này
hầu hết đều hỗ trợ chế độ này với các dòng DDR2,
DDR3. Chú ý khi chạy ở chế độ Dual Channel, RAM
của bạn phải có cùng tốc độ Bus, không nhất thiết
phải cùng một nhà sản xuất.
Các giao tiếp với các thiết bị ngoài vi như loa, chuột,
bàn phím, USB (6) Hiện nay ở một số bo mạch chủ
đã tích hợp cả cả cổng HDMI cho phép bạn xuất tín
hiệu HD.
Khe cắm SATA (7) kết nối đến ổ cứng của bạn, kết
nối SATA 3 mới nhất cho phép tốc độ truyền dữ liệu
là 6Gb/s.
Là đầu cắm 24 chân cho Mainboard và 8 chân cho
CPU (8), cung cấp nguồn cho 2 thiết hoạt động.
Các lỗi thường gặp của Mainboard
Máy dùng bị treo khi trải qua một thời gian dài sử
dụng: Do tản nhiệt của hệ thống hoạt động không
được tốt các tấm tản nhiệt bám bụi khiến nhiệt độ
cao, quạt quay chậm do mòn trục.
Máy không lưu giữ xác lập trong BIOS: Do pin hết
pin CMOS khiến cho mỗi lần khởi động thời gian của
bạn đều trả về mặc định, bạn phải ấn F1 khi khởi
động máy để tiếp tục.
Máy không hoạt động: Kiểm tra lại các kết nối như
RAM hay Card mở rộng có thể do bị lỏng chân cắm
dẫn đến tiếp xúc không tốt. Hoặc nguồn cấp ko ổn
định gây ra hiện tượng phù các tụ trên bo mạch chủ.