THƯ VIỆN cDNA
THƯ VIỆN cDNA
Giáo viên hướng dẫn:
Giáo viên hướng dẫn:
Nguyễn Thị Vân Anh
Nguyễn Thị Vân Anh
Sinh viên thực hiện :
Sinh viên thực hiện :
Nguyễn Thị Thanh Hương
Nguyễn Thị Thanh Hương
Nguyễn Thị Lanh
Nguyễn Thị Lanh
Trần Vũ Thị Như Lành
Trần Vũ Thị Như Lành
THƯ VIỆN cDNA LÀ GÌ ?
Thư viện cDNA (complement DNA)
là tập hợp các đoạn DNA bổ sung
(cDNA) được tổng hợp từ mARN của
một bộ phận trong cơ thể sinh vật.
XÂY DỰNG THƯ VIỆN cDNA
Gồm 5 bước chính sau :
•
Tinh sạch mRNA từ RNA tổng số của một bộ
phận cơ thể sinh vật.
•
Tổng hợp sợi cDNA thứ nhất từ khuôn mẫu
mRNA từ enzym phiên mã ngược (reverse
transcriptase).
•
Gây biến tính bằng cách đun sôi thể lai
mRNA – cDNA để phá hủy mRNA bằng
RWASE H của E.Coli. Tổng hợp sợi
cDNA thứ hai từ khuôn mẫu sợi cDNA
thứ nhất nhờ enzym DNA polymerase
với primer là vòng cặp tóc của nó để
thu được phân tử cDNA sợi đôi.
•
Cắt vòng cặp tóc bằng enzym nuclease
S1 và enzym Klenow sửa chữa hai đầu
của sợi đôi cDNA để tạo ra đầu bằng.
•
Gắn các đoạn nối (linker) vào hai đầu
của cDNA của sợi đôi trước khi tạo
dòng và trong vector thích hợp để xây
dựng cDNA.
HOẠT ĐỘNG
Từ một tế bào của một loài chứa hệ
gen mang nhiều đoạn gen quy định
nhiều tính trạng rồi được phân cắt
thành nhiều đoạn DNA nhỏ hơn mà
mỗi đoạn mang mỗi tính trạng tương
ứng.
ƯU ĐIỂM
-
Các dòng cDNA chứa trình tự mã hóa liên
tục của một gen. Nhiều gen ở eukaryote là
gián đoạn, có chứa nhiều đoạn intron. Sau
Khi cắt mRNA tiền thân (pre-mRNA) và nối
lại,các đoạn intron đã bị loại và mRNA
hoàn
chỉnh (mature mRNA) có trình tự mã hóa
liên tục được tạo thành. Do cDNA được tạo
thành từ khuôn mẫu mRNA hoàn chỉnh nên
các dòng cDNA có thể tổng hợp protein cần
thiết với số lượng lớn như mong muốn.
-
Nhiều protein được tổng hợp với số
lượng lớn do những tế bào chuyên hóa
và như vậy trong các tế bào này mRNA
của các protein đó sẽ có tỷ lệ cao và thư
viện cDNA được tạo ra từ các tế bào này
sẽ có nhiều cDNA mã hóa cho các protein
tương ứng. Sự dồi dào của cDNA của một
vài loài nào đó đã làm giảm nhẹ đáng kể
việc xác định đúng dòng mong muốn từ
thư viện gen.
ỨNG DỤNG
Phương pháp tổng hợp gen mRNA ngày
càng
được phát triển, nó kết hợp các phương
pháp
khác nhau của sinh học phân tử cho phép
ứng
dụng trong nhiều lĩnh vực.
Ví dụ :
Các nhà khoa học thuộc CIAT, Colombia và Nhật
Bản vừa hòan thành việc xây dựng thư viện cDNA
phục vụ cho việc cải tiến giống khoai mì. Khoai mì
là loài cây trồng được biết chống chịu tốt với stress
phi sinh học, thí dụ như khô hạn và mặn. Nó là
nguồn cung cấp carbohydrate lớn thứ ba cho loài
người và là nguồn lương thực chủ lực của nhiều
nước ở Châu Phi. Là tiềm năng phục vụ cho các nhà
khoa học cải tiến giống khoai mì về năng suất
trong
điều kiện canh tác bị stress phi sinh học, cung cấp
chuỗi trình tự đâỳ đủ của các gen trong genome
khoai mì.
•
Từ những ứng dụng đầu tiên của
phương pháp tạo dòng gen, các
phương pháp xây dựng thư viện
cDNA được hình thành và phát
triển, và hiện nay được xem như là
nền tảng cơ sở cho nhiều thí
nghiệm hóa sinh và sinh học phân
tử.
•
Sàng lọc gen từ thư viện cDNA để
phân lập một đoạn DNA trong công
nghệ di truyền.
Ứng dụng trong kỹ thuật tái tổ hợp
DNA
•
Tạo bộ kit phát hiện nhanh V.cholerae mang
gen độc tố bằng chuỗi phản ứng polymerase
(PCR).
•
Ứng dụng sản xuất kháng huyết thanh từ hai
chủng chuẩn typ huyết thanh Inaba và Ogawa
trong phòng thí nghiệm, ứng dụng chúng để
đánh giá biến đổi thành phần kháng nguyên
của các chủng V. Cholerae.
THE END