Yếu Tố May Mắn – Dr. Richard Wiseman
PHẦN HAI
BỐN NGUYÊN TẮC MAY MẮN
CHƯƠNG 3 (phần 2)
Một lần khác, Robert và vợ muốn chuyển nhà. Họ đa dạo 
xem nhiều căn nhà nhưng chưa ưng ý căn nào. Một ngày nọ, 
Robert đang đi bộ thì tình cờ trông thấy anh nhân viên sở nhà đất 
mà ông biết vừa đi ra khỏi văn phòng của anh. Đáng lẽ Robert vẫn 
tiếp tục đi dạo, nhưng thay vào đó, ông quyết định hỏi anh nhân 
viên xem có sẵn căn nhà nào thích hợp hay không. Anh nhân viên 
lấy làm tiếc vì không có và dợm bước đi khỏi. vài giây sau anh 
bỗng quay lại và đề nghị Robert xem một căn nhà vừa mới được 
đưa lên giao dịch. Robert lập tức lái xe đến xem căn nhà và ưng ý 
liền – ông mua căn nhà ngay trong ngày hôm ấy. đến nay vợ chồng 
Robert đa sống trong căn nhà đó được hơn 20 năm vì đó là ngôi 
nhà trong mơ của họ.
Khi tôi phỏng vấn ông, Robert tự mô tả mình là người thân 
mật và hay trò chuyện. ông bảo với tôi rằng nếu ông đứng xếp 
hàng ở quầy thu ngân trong siêu thị thì ông thường bắt chuyện tán 
gẫu với người đứng kế bên. Càng gặp nhiều người, thì cơ hội gặp 
gỡ được người mang đến lợi ích cho cuộc đời ông càng lớn.
Joseph, một sinh viên học trễ 25 tuổi, cũng tình cờ bắt được 
“cuộc gặp gỡ đổi đời” của mình. Hồi nhỏ anh khó thích nghi được 
với trường học và liên tục gặp rắc rối với cảnh sát. Đến khi ngoài 
20 tuổi thì anh đa vào tù ra khám biết bao nhiêu lần vì những tội 
vặt vãnh, và đa thay đổi công ăn việc làm xoành xoạch. Thế rồi 
một cuộc gặp gỡ tình cờ đa biến
đổi cuộc đời anh. Anh đang đi xe lửa ở bang Virginia thì đoàn xe 
bị kẹt lại giữa hai ga, ngán ngẩm quá, Joseph bèn bắt chuyện bâng 
quơ với một phụ nữ ngồi kế bên mình. Bà là một nhà tâm lý học và 
họ dần lái câu chuyện về cuộc đời của Joseph. Anh thú nhận 
khuynh hướng tự hủy hoại của mình. Người phụ nữ rất có ấn tượng 
với sự sâu sắc và kỹ năng xã hội của Joseph, và cho răng anh có 
thể trở thành một nhà tâm lý học tài giỏi. lúc xe lửa vào được nhà 
ga, hai người chia tay mỗi người đi một ngả, nhưng ý kiến của 
người phụ nữ cứ mãi vương vấn trong đầu Joseph. Anh liền nghĩ 
tới những khóa huấn luyện và bằng cấp anh cần đạt được để trở 
thành một nhà tâm lý học. cuối cùng anh quyết định sẽ làm lại 
cuộc đời và sẽ đi học đại học. hiện nay anh đang học tâm lý tại một 
đại học ơ miền nam và sẽ tốt nghiệp vào năm tới. Joseph nói với 
tôi: “tôi học được rằng khi bắt chuyện với người khác ta thường 
nhận được rất nhiều từ họ - như đối với tôi, việc này mang lại cho 
tôi vận may vô kể”.
Nhiều người may mắn khác cũng ghi nhận họ liên tục gặp may 
mắn trong đời chỉ đơn giản la bằng cách giao tiếp với những người 
họ gặp hàng ngày. Ví dụ, trường hợp của Samantha. Vài năm 
trước, khi đang là thư ký trẻ của một công ty luật, cô luôn thầm ao 
ước tìm được một công việc trong ngành sản xuất phim ảnh để mở 
rộng chân trời của mình. Vấn đề duy nhất là cô không có mối liên 
lạc hay mối quan hệ khắng khít nào khả dĩ hỗ trợ mình. Vào một 
buổi chiềue mưa dầm, cô vừa bước ra khỏi phòng khám bệnh và 
vẫy taxi ở Central Park West, New York City để về lại văn phòng 
của mình. Khi chiếc taxi vừa trờ tới thì một người đàn ông đứng 
tuổi cũng vừa bước lại và đề nghị cô cho ông đi cùng taxi.
Samantha vốn bản tính hòa đồng, thân thiện, và họ đi cùng 
trên đường, cô bắt chuyện với ông và khám phá ra rằng ông là 
chuyên viên của một công ty phim. Cô thổ lộ với ông về thầm ước 
được làm trong thế giới điện
ảnh của mình, cô thậm chí sẽ chấp nhận một công việc nhỏ mọn để 
được gia nhập thế giới ấy. ông thu xếp cho cô gặp giám đốc nhân 
sự trong công ty của ông, và ngay lập tức cô được giao một vị trí 
khởi đầu là thư ký của một luật sư. Chẳng bao lâu sau cô được 
chuyển tới bộ phận nhập phim. 5 năm sau Samantha đa là một 
chuyên viên bận rộn, thành công trong ngành phim ảnh của Los 
Angeles. Cô nhận ra rằng mình đa chộp bắt được một cơ hội vì có 
mặt ở đúng lúc và đúng nơi.
Một cách khác để người may mắn gia tăng khả năng gặp gỡ 
tình cờ trong cuộc đời mình xoay quanh một khái niệm được gọi là 
“thỏi nam châm giao tế”. các nhà tâm lý học thừa nhận có những 
người chuyên thu hút người khác về phía minh. Những “thỏi nam 
châm giao tế” này bất cứ khi nào đi dự tiệc hay hội họp thì dường 
như những người lạ luôn bắt chuyện với họ. khi họ bước đi trên 
phố, người ta thường hỏi đường hoặc hỏi giờ họ. vì lý do kỳ lạ đo, 
người khác dường như cứ bị hút vào họ. và , cũng không ngạc 
nhiên, người hướng ngoại có khuynh hướng là “thỏi nam châm 
giao tế” hơn người hướng nội.
Nghiên cứu cho thấy “thỏi nam châm giao tế” thu hút người 
khác vì – họ không nhận ra – họ phô bày những kiểu ngôn ngữ cơ 
thể và biểu cảm gương mặt mà người khác thấy là duyên dáng và 
mời gọi. điều thú vị là, người may mắn cũng thể hiện khuôn mẫu 
hành vi chính xác như thế. Tôi yêu cầu một số nhà tâm lý học xem 
băng vidéo các cuộc phỏng vấn mà tôi tiến hành với những người 
may mắn và người không may mắn. tôi yêu cầu họ cho điểm đánh 
giá xem những người được phỏng vấn ra sao và hành xử như thế 
nào trong suốt buổi phỏng vấn. những nhà tâm lý học đếm số lần 
họ mỉm cười, số lần giao tiếp nhãn quan, và ghi chú xem họ có 
biểu hiện những cử chỉ thái độ cụ thể nào đó hay không.
Sự khác biệt giữa người may mắn và người không may thật 
kịch tính. Người may mắn mỉm cười nhiều gấp đôi người không 
may mắn và giao tiếp nhãn quan cũng nhiều hơn nhiều. nhưng sự 
khác nhau lớn nhất bộc lộ khi chúng tôi xem xét mức độ thể hiện 
ngôn ngữ cơ thể “đóng” hay “mở” của họ. người thể hiện ngôn ngữ 
cơ thể “đóng” là khi họ khoanh tay và bắt chéo chân và quay 
hướng khỏi người đang nói chuyện với họ. người thể hiện ngôn 
ngữ cơ thể “mở” thì hoàn toàn ngược lại. họ hướng cơ thể mình về 
phía người tiếp chuyện, không khoanh tay, không bắt chân và có 
những cử chỉ liên quan tới hai bàn tay xòe rộng ra. Người may mắn 
có khuynh hướng thể hiện ngôn ngữ cơ thể “mở” nhiều hơn gấp ba 
lần người không may.
Ngôn ngữ cơ thể và biểu cảm gương mặt của người may mắn 
thu hút người khác đến với họ. và một lần nữa, họ càng gặp nhiều 
người thì khả năng gặp vận may càng lớn. họ càng trò chuyện với 
nhiều người tại tiệc tùng thì cơ hội gặp ý trung nhân trong mơ càng 
lớn. càng chuyện trò với nhiều người về công việc kinh doanh, họ 
càng tình cờ gặp nhiều khách hàng mới hoặc nhiều người mang lại 
lợi ích cho sự nghiệp của họ.
Thế nhưng, đó vẫn chưa là bức tranh trọn vẹn. ngoài việc bắt 
chuyện với nhiều người và làm “thỏi nam châm giao tế”, người 
hướng ngoại may mắn còn thể hiện loại hành vi thứ ba hầu gia tăng 
gặp gỡ tình cờ may mắn trong đời họ. có thể nói, dạng hành vi thứ 
ba này đóng vai trò lớn nhất cho thành công của họ.
Người may mắn rất hiệu quả trong việc xây dựng những mối 
quan hệ lâu dài, an toàn với những người họ gặp. họ dễ làm thân và 
nhiều người yêu thích họ. họ đáng tin cậy và dễ hình thành tình 
thân hữu với người khác. Kết quả là, họ thường giữ liên lạc với 
nhiều bạn bè và đồng nghiệp hơn người không may. Cứ lần này 
tiếp lần khác, mạng lưới bạn hữu sẽ mở rộng những cơ hội may 
mắn trong cuộc đời họ.
Đơn cử trường hợp của Kathy, một nhà quản lý 50 tuổi ở 
Syracuse, New York. Kathy cho mình là người may mắn ở tất cả 
các mặt của cuộc sống. bà lập gia đinh, có hai người con khỏe 
mạnh và sống hạnh phúc hơn 23 năm qua. Bạn nhận mình là luôn 
có mặt đúng lúc đúng nơi. Cách đây vài năm bà muốn đi làm trở 
lại sau thời gian dài ở nhà nuôi dạy con cái. Không biết khả năng 
của mình có còn đáp ứng thị trường lao động nữa hay không, bà 
gọi điện hẹn gặp một người bạn cũ đang làm trong thế giới kinh 
doanh, với mong muốn tìm lời khuyên của ông. Khi họ trò chuyện 
về chức vụ mới của ông, ông cho biết ông sắp đăng báo tìm trợ lý 
nhân sự. Kaly liền nói rằng bà sẵn sàng làm việc lại ở vị trí đó, và 
ông đề nghị bà nộp hồ sơ tuyển dụng. và Kathy đa được nhận vào 
làm. Sau sáu năm bà vẫn còn làm ở công ty đó, và bà rất yêu công 
việc của mình. Kathy nói với tôi rằng bà xem may mắn của mình là 
do thái độ của bản thân đối với mọi người: “tôi là một là sưu tập 
con người. tôi thích mọi người và tôi kết bạn chẳng khó khăn gì. 
Tôi cố gắng giữ liên lạc với mọi người. dù rằng người ta không thể 
giữ liên lạc được với tất cả, nhưng tôi luôn cố gắng hết sức.
Kathy đa tạo dựng được một mạng lưới bạn bè và đồng 
nghiệp thật ấn tượng ngay từ hồi còn học tiểu học và phổ thông. 
Sinh nhật của cô thường tổ chức tiệc đầm ấm cho 50 người bạn. ở 
mọi quãng đời mình, cô giữ liên lạc với mọi người từ khắp nơi trên 
thế giới – cô kết bạn với những
chị học cùng khóa học làm mẹ, và trong những ngày đầu là một bà 
mẹ đi làm.
Kathy không phải là người may mắn duy nhất nhấn mạnh 
tầm quan trọng của việc giữ liên lạc với bạn bè và đồng nghiệp. ở 
chương trước chúng ta đa gặp Jolie, một nhà thơ đang sống ở New 
York. Trong hai năm trở lại đây cô rất may mắn và những cuộc 
gặp tình cờ đa giúp cô thực hiện được nhiều mơ ước và tham vọng 
trọn đời của mình. Jolie gia tăng cơ hội gặp gỡ may mắn của mình 
bằng cách nói chuyện với những người cô gặp và giữ liên lạc với 
họ. cô cũng giữ mối liên hệ tốt với những người bạn trong giới nhà 
văn và nhà thơ của mình và thân thiết với hàng trăm người. cô trả 
lời về khía cạnh này của cuộc đời mình: “ tôi hoàn toàn chân thật 
và thực lòng trong giao tiếp với mọi người, và thật sự quan tâm 
đến những mối quan hệ. tôi không phải là một nhà văn nhốt mình 
trong nhà. Với tôi, cả cộng đồng là nhà. Vì vậy một khi nhận ra 
cộng đồng mình là ai – những người thật sự nâng đỡ tôi, nơi tôi 
cảm thấy như ở nhà – thì tôi rất chú ý nuôi dưỡng cộng đồng đó và 
cố nghĩ cách giữ liên lạc với họ”.
Những kỹ thuật này đặc biệt hiệu quả vì chúng giúp bạn gầy 
dựng và duy trì một “mạng lưới may mắn” rộng lớn. các nhà xã hội 
học ước tính trung bình chúng ta quen xấp xỉ 300 người. khi gặp ai 
đó và bắt đầu nói chuyện với họ, chúng ta chỉ cách những người 
mà họ biết một bước, hoặc một cái bắt tay. Hãy giả sử, bạn đi dự 
tiệc và bắt chuyện với một phụ nữ tên là Sue. Trước đây bạn chưa 
bao giờ gặp Sue cả, nhưng Sue có vẻ thân thiện và bạn nói với cô 
ấy rằng bạn đang tính thay đổi việc làm. Có thể là Sue không ở vị 
trí của người sẽ thuê mướn bạn, nhưng có thể cô ấy quen biết 
người ấy. nhờ nói chuyện với Sue, bạn chỉ cách 300 người mà Sue 
thân quen có một cái bắt tay. Nhưng sự thể không dừng lại ở đó. 
Mỗi người bạn của Sue cũng quen biết 300 người khác nữa. có lẽ 
Sue sẽ giới thiệu bạn với người mà quen với người muốn thuê 
mướn bạn. bạn chỉ cách hai cái bắt tay với 300x300 người – vị chi 
là 9000 khả năng mới cho một cơ hội may mắn, chỉ bằng câu chào 
“hello” với Sue.