TIM SEN ppsx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (98.82 KB, 5 trang )
TIM SEN
Tâm sen chứa alkaloid 0.85-0.96% gồm methylcorypalin, armepavin,
4’-O-methyl-N-methylcoclaurin, N-methylisococlaurin, demethylcoclaurin,
lotusin, armepavin, liensinin, isoliensinin, neferin, nuciferin, roemerin,
anonain, pronuciferin.
Tác dụng dược lý:
Nuciferin chiết từ lá sen và demethylcoclaurin từ tâm sen có tác dụng
giải co thắt (spasmolytic) cơ trơn. Từ tâm sen, người ta chiết được 2 alkaloid
có tác dụng hạ áp là liensinin và 1 alkaloid khác không kết tinh, chất này có
tác dụng hạ áp mạnh hơn nhiều so với liensinin. Chuyển liensinin thành
dạng amoni bậc 4, tác dụng hạ áp kéo dài hơn.
Nuciferin có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, chống viêm
yếu, giảm đau, chống ho, kháng serotonin và có hoạt tính phong bế thụ thể
adrenergic. Các dẫn chất nornuciferin dưới dạng hydrobromide hoặc
hydrochloride, tiêm phúc mạc cho chuột nhắt trắng, gây giật rung mạnh, N-
propylnornuciferin là chất gây giật rung mạnh nhất.
Các công trình nghiên cứu tại Việt-nam cho kết quả như sau: dịch
chiết và alkaloid toàn phần của tim sen và lá sen có tác dụng an thần, tăng
trương lực và co bóp cơ tử cung thỏ, chống co thắt cơ trơn ruột gây nên bởi
histamine và acetylcholine.
Tâm sen có tác dụng chống thao cuồng kích động ức chế trạng thái
loạn thần kinh gây hung dữ, tăng vận động ở chuột cống trắng do tiêm
noradrenalin vào não thất. Tác dụng này của tâm sen hiệp đồng với tác dụng
của aminazin, do đó có thể dùng tâm sen phối hợp với aminazin trong điều
trị tâm thần phân liệt để giảm liều và giảm độc tính của aminazin.
Dịch chiết và alkaloid của tâm sen kìm hãm mạnh men
K+Na+ATPase và K+Na+Mg2+ ATPase của màng tế bào, do đó kìm hãm
quá trình dẫn truyền thần kinh. Alkaloid của tim sen ức chế men ATPase
theo kiểu ức chế không cạnh tranh, nghĩa là nó có khả năng tạo phức hợp 2
thành phần enzyme-alkaloid của tâm sen. ATP hoặc 3 thành phần enzyme-
alkaloid tâm sen. ATP ngăn cản không cho ATPase phân hủy ATP thành
ADP và photpho. Với liều nuciferin 60 mg/Kg thể trọng chuột nhắt trắng có
chửa với 3 liều 1.32 mg/Kg trong 1,2 hoặc 3 ngày liên tục không ảnh hưởng
đến sức khỏe của chuột mẹ và không gây những bất thường trong quá trình
phát triển của phôi thai.
Nuciferin có tác dụng an thần, kéo dài giấc ngủ gây bởi pentobarbital
trên chuột nhắt trắng. Trên điện não đồ, với liều 100 mg/Kg/ngày cho thỏ
uống trong 4 ngày liền, có tác dụng tăng cường quá trình ức chế trong các tế
bào thần kinh vùng vỏ não cảm giác vận động và thể lưới thân não (tăng
thành phần sóng chậm delta và giảm thành phần sóng nhanh beta).
Công dụng:
Tâm sen chửa tâm phiền (hâm hấp sốt khó chịu),ít ngủ,khát, thổ
huyết. Ngày dùng 2-4 gam dạng thuốc sắc, hãm hoặc hoàn, tán, thường phối
hợp với các vị thuốc khác.
Độc tính của hạt sen và củ sen:
Chúng tôi không tìm được nghiên cứu độc tính của tim sen, nhưng có
một số bài về củ sen và hạt sen.
Có thể những phần sống trong bùn và nước như thân sen và củ sen có
nhiễm một số kim loại nặng như chrome, cadmium nếu vùng đó bị ô nhiễm.
Bản chất cây sen không độc, nhưng đó là do sinh thái. Tại Việt-nam ngay cả
rau cũng có thể nhiểm độc, điều này xin miển bàn.
Một nghiên cứu khác tại đại học y khoa ở Teheran nước Iran. Người
ta tìm những dược thảo có tính ngừa thai, và nghiên cứu này chứng minh
dịch chiết cồn hạt sen có tính chống chống nội tiết tố nữ estrogen.
Họ dùng hạt sen phơi khô xay thành bột rồi chiết bằng rượu 50%, cho
bốc hơi để lấy phần còn lại được khoảng 8.5%. Xong cho chuột ăn cao hạt
sen này liều 800 mg/Kg cân nặng trong 40 ngày.Đến ngày 41 họ mổ những
con chuột này để xem ảnh hưởng lên nội tạng như thế nào:
Cao cồn hạt sen ức chế estrogen tăng vọt để trứng có thể đâu được.
Cao này tham dự vào cân bằng của estrogen-progesterone do đó ảnh hưởng
đến sự tiếp nhận bào thai của tử cung.
Trong nghiên cứu trên, giả dụ tính chất này cũng áp dụng cho người,
thì phải dùng đến 800 mg = 0.8 g x trọng lượng trung bình của người Việt-
nam khoảng 50 Kg tức là dùng 40 gam cao cồn mỗi ngày. Cao này tương
đương với 8.5% trọng lượng hạt sen, để tính tròn chúng ta cho là 10%, thì
mỗi ngày phải ăn 400 gam hạt sen trong 40 ngày mới có kết quả trên. Trong
thực tế không ai ăn với một lương cao như vậy.
Kết luận:
Dùng ngày 1 muỗng cà-phê tim sen để pha trà uống, theo tài liệu
trong sách trên là liều bình thường, nên tối thiểu cũng có tác dụng hạ huyết
áp và an thần.
Với tuổi cao của ông cụ, cần đi khám bác sĩ thường xuyên, để tìm
những bệnh tiềm ẩn có thể xuất hiện. Với những người cao huyết áp thật sự,
nên hỏi ý kiến bác sĩ, vì đôi khi cần một loại thuốc đặc biệt để ngăn ngừa hư
hại cơ quan khác. Thí dụ người cao huyết áp và suy thận, cần dùng thuốc
chống men chuyển (ACE-I) để bảo vệ thận và cần phải theo dõi, nên không
nên tự chửa được. Ngoài ra, không nên dùng liều tim sen hay bất cứ dược
thảo nào quá liều hướng dẫn, vì có thể gây hại.
Dược sĩ Lê-văn-Nhân
