Cấy lúa pdf
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (267.36 KB, 7 trang )
Cấy lúa
VÌ SAO PHẢI CẤY
Làm mạ là để mục đích phục vụ cho việc cấy. Tập quán cấy lúa tồn tại
qua rất nhiều năm, nhiều thế kỷ và đến nay vẫn tiếp tục ở các tỉnh phía
Bắc và các tỉnh Bắc Trung bộ. Việc sạ lúa (gieo vãi) và trỉa lúa hiện có
ở một số vùng, một số tỉnh thuộc Đồng bằng sông Hồng , “trỉa lúa” ở
vùng lúa cạn chờ nước trời tại một số vùng thuộc các tỉnh miền núi
phía Bắc và Tây Nguyên. Còn tập quán sạ lúa (với nhiều hình thức
như: sạ vãi, sạ lan, sạ hàng…) phổ biến tại các tỉnh phía Nam từ Nam
Trung bộ trở vào.
Cấy lúa là và áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến hiện nay đã làm
giảm lượng thóc giống một cách đáng kể (lượng thóc giống tối thiểu
cho 1 ha ruộng cấy từ 22-25 kg đối với lúa lai và 60-70 kg đối với lúa
thường), cấy lúa với lượng thóc giống ít, người nông dân có điều kiện
hơn trong việc sử dụng những cấp giống cao, giống mới và có chất
lượng hơn, bỏ dần tập quán sử dụng giống tự để lại từ vụ trước.
Với đặc điểm về khí hậu, thời tiết của các tỉnh phía Bắc và việc bố trí
cơ cấu, mùa vụ, luân canh cây trồng, chân đất cũng là những lí do để
thực hiện quy trình kỹ thuật gieo mạ, cấy lúa trong sản xuất lúa.
Phương thức cấy lúa thẳng hàng là biện pháp phòng trừ cỏ dại đơn
giản, người nông dân có thể dễ dàng dùng các biện pháp thủ công để
làm cỏ mà không phải dùng các loại hoá chất độc hại cho môi trường
và sức khoẻ con người để trừ cỏ dại; hơn nữa, ở ruộng lúa gieo thẳng
thì dễ bị chuột, ốc, chim ăn.
CẤY BAO NHIÊU DẢNH MẠ TRÊN MỘT KHÓM
Cấy nhiều dảnh mạ trên một khóm lúa cũng là một tập quán lâu đời của
nông dân vùng sản xuất lúa nước tại các tỉnh phía Bắc (trừ khâu sản
xuất giống thường cấy một cây mạ - dảnh mạ). Mỗi khóm lúa, người ta
có thể cấy từ 2-4 dảnh mạ, có thể cấy đến 5-6 dảnh mạ/khóm. Có thể lý
giải, cấy nhiều dảnh cũng là để phòng khi gặp điều kiện bất thuận,
ruộng lúa bị úng hoặc bị phá hại, mất khoảng, những dảnh lúa sẽ được
tách ra cấy bù vào những khoảng trống đó. Hiện nay, số dảnh cấy trên
một khóm lúa thường là từ 2-3 dảnh.
Trong thực tế không có sự khác nhau rõ rệt về năng suất giữa cấy một
dảnh và 2-3 dảnh nếu như cây mạ không chết. Như vậy tại sao người ta
lại phải cấy nhiều dảnh trên một khóm lúa? Một giải thích rất logic là
nếu cấy nhiều dảnh (2-3 dảnh/khóm) thì nếu một dảnh mạ bị chết thì
dảnh còn lại sẽ đẻ đủ số nhánh cần thiết và cũng không phải cấy lại nếu
cây mạ bị chết (không bị mất khóm).
VÌ SAO PHẢI CẤY Ở ĐỘ SÂU THÍCH HỢP
Cây mạ sau khi cấy tuỳ thuộc vào điều kiện phải sau khoảng 2 đến 4
ngày mới phục hồi, người ta gọi đây là giai đoạn bén rễ, hồi xanh và
cậy mạ cũng dừng sự phát triển trong những ngày này. Sau giai đoạn
này, cây lúa sẽ tiếp tục sự phát sinh phát triển, ra rễ mới và đẻ nhánh.
Sau cấy từ 5 đến 10 ngày các nhánh lúa (nếu đã có ở cây mạ già tuổi)
tiếp tục phát triển và ra các nhánh mới. Qua thực tế cho thấy, nếu cấy
cây mạ quá sâu (từ 4-5 cm trở lên) thì cây mạ cũng chậm bén rễ hồi
xanh hơn và kéo theo sự chậm đẻ nhánh, phát triển. Khi ra nhánh mới,
cấy quá sâu, phần bẹ và lá lúa nằm sâu dưới đất và một lớp nước thì
nhánh lúa mới đẻ cũng khó phát triển ngoi lên mặt đất, mặt nước. Cấy
lúa quá sâu, bộ rễ tập trung phát triển ở tầng đất sâu và chỉ hút được
lượng dinh dưỡng ở tầng sâu, còn tầng đất mặt nơi tập trung nguồn
dinh dưỡng bổ sung thì hầu như cây lúa ít nhận được vì do cấy quá sâu
bộ rễ không phát triển ở tầng đất này.
Người ta áp dụng biện pháp cấy nông tay, cấy ngửa tay hoặc áp dụng
phương pháp ném mạ… sao cho phần rễ mạ vừa đủ cắm xuống tầng đất
mặt, như vậy cây mạ rất nhanh chóng bén rễ hồi xanh, phục hồi và chỉ
sau 2 đến 4 ngày là có thể tiếp tục phát triển, tiếp tục quá trình sinh
trưởng theo chu kỳ.
XÉN BỚT LÁ MẠ TRƯỚC KHI CẤY NÊN HAY
KHÔNG NÊN
Ở một số vùng, một số nơi - nhất là những vùng ruộng
nước sâu trước khi cấy người ta thường xén bớt lá mạ.
Không phải ngẫu nhiên mà lá mạ lại bị xén bớt đi như
vậy, nó phải có tác dụng gì đó. Và như vậy một câu hỏi
được đặt ra: có nên hay không nên xén bớt lá mạ trước
khi cấy?
Nguyên nhân chủ yếu của việc xén bớt lá mạ trước khi cấy là do: cây
mạ gầy mảnh, có bộ lá dài và rủ xuống chạm tới tận nước bùn, bộ lá bị
nước bùn phủ sẽ bị ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, hơn nữa lá tiếp
xúc với nước bùn sẽ tạo cơ hội để bệnh hạI xâm nhiễm vào lá. Xén bớt
lá mạ chủ yếu để tránh sự xâm nhiễm đó.
Bên cạnh đó, vết thương do xén lá gây ra có thể tạo cơ hội để các bệnh
vi khuẩn xâm nhiễm. Để không phải xén bớt lá thì cây mạ phải đúng
tuổi, mạ phải được gieo và chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật và phải
được sinh trưởng ở môi trường thuận lợi. Trong trường hợp bắt buộc
phải xén bớt lá mạ thì phải chú ý phòng trừ các bệnh dễ gây hại.
