ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HK II -
TIẾNG VIỆT 9

6. Biên bản, hợp đồng, thư (điện)
PHẦN VĂN BẢN:
S
T
T

VĂN BẢN TÁC
GIẢ
THỂ
LOẠI

NỘI DUNG VÀ
NGHỆ THUẬT
1 Bàn về đọc
sách
Chu
Quang
Tiềm
(nhà lí
luận
VH
Trung
Quốc)
Văn
nghị
luận
+Đọc sách là con đường quan trọng để
tích lũy, nâng cao học vấn.Ngày nay

sách nhiều, phải chọn sách mà đọc, đọc
ít mà chắc còn hơn đọc nhiều mà rỗng,
kết hợp đọc rộng và đọc sâu, đọc
sách thường thức và sách chuyên
môn.Việc đọc sách phải có kế hoach,
có mục đích kiên định chứ không phải
tùy hứng, phải vừa đọc vừa nghiền
ngẫm
+Ý kiến xác đáng, lí lẽ và dẫn chứng
sinh động
2 Tiếng nói
văn nghệ
(Viết 1948)
Nguyễ
n Đình
Thi
(nhà
văn,
thơ, lí
luận
VH,
soạn
kịch)
Văn
nghị
luận
+
Văn nghệ nối sợi dây đồng cảm kì
diệu giữa nghệ sĩ với bạn đọc thông
qua những rung động mãnh liệt, sâu xa

của trái tim. Văn nghệ giúp con người
được sống phong phú hơn và tự hoàn
thiện nhân cách, tâm hồn mình.
+Cách viết chặt chẽ, vừa giàu hình ảnh
và cảm xúc
3 Chuẩn bị
hành trang
vào thế kỉ
mới
(viết 2001)
Vũ
Khoan
(Thứ
trưởng
bộ
ngoại
giao,
Phó
Thủ
tướng
Văn
nghị
luận
+Chuẩn bị hành trrang đi vào thế kỉ
mới, thế hệ trẻ cần nhìn rõ những điểm
mạnh, điểm yếu của con người Việt
Nam, rèn cho mình những đức tính và
thói quen tốt ngay từ những việc nhỏ
nhất, để đưa nước ta tiến lên sánh vai
với các quốc gia năm châu.

+ Ngôn ngữ báo chí, gắn với đời sống,
cách nói trực tiếp, dễ hiểu, giản dị.,Sử
dụng cách so sánh , Sử dụng thành ngữ,
CP)

tục ngữ, ca dao cụ thể, sinh động.
4 Chó sói và
cừu trong
thơ ngụ
ngôn của
La Phông-
ten
Hi pô
lit
Ten
(Triết
gia, sử
gia
Pháp)

Văn
nghị
luận
+Đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là
in đậm dấu ấn cá nhân và cách nghĩ
riêng của nhà văn
+Dùng biện pháp so sánh hình tượng
con cừu và chó sói trong thơ ngụ ngôn
của La Phông Ten với những dòng viết
về hai con vật ấy của nhà khoa học

Buy-Phông
5 Con cò
(1962, Hoa
ngày
thường-
Chim báo
bão)
Chế
Lan
Viên
Thơ
tự do
+Vẻ đẹp và ý nghĩa của hình tượng con
cò trong bài thơ được phát triển từ
những câu hát ru xưa để ngợi ca tình
mẹ thiêng liêng và ý nghĩa những lời
hát ru ngọt ngào đối với cuộc sống con
người
+Sự vận dụng sáng tạo ca dao, có
những câu thơ đúc kết được những suy
ngẫm sâu sắc

6 Mùa xuân Thanh Thơ
+Tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn
nho nhỏ
(11.1981)
Hải
(Phạm
Bá
Ngoãn)


năm
chữ
bó với đất nước, với cuộc đời ; ước
nguyện chân thành khát vọng được
cống hiến cho đất nước, góp một « mùa
xuân nho nhỏ » của mình vào mùa
xuân lớn của dân tộc
+Thơ năm chữ nhẹ nhàng, nhạc điệu
trong sáng, tha thiết, âm hưởng dân ca,
hình ảnh đẹp, giản dị gợi cảm, những
so sánh và ẩn dụ sảng tạo

7 Viếng lăng
Bác
(4.1976)
Viễn
Phươn
g
(Phan
Thanh
Viễn)
Thơ
tự do
+Cảm xúc thành kính, thiêng liêng và
niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ
cũng là tình cảm của đồng bào miền
Nam, dân tộc Việt Nam, của mọi ngươi
với Bác khi vào viếng lăng Bác
+Những đặc sắc về hình ảnh, tứ thơ,

giọng điệu của bài thơ

8 Sang thu Hữu
Thỉnh
(Nguyễ
Thơ
năm
chữ
+Những cảm nhận tinh tế, tâm trạng
ngỡ ngàng trước khoảnh khắc sang thu,
những suy ngẫm sâu sắc mang tính triết
n Hữu
Thỉnh ,
tổng
thư kí
HNV)
lí về con người và cuộc đời
+Khắc họa được hình ảnh thơ đẹp, gợi
cảm, đặc sắc về thời điểm giao mùa hạ-
thu ở nông thôn Bắc bộ
9 Nói với con

Y
Phươn
g
(Hứa
Vĩnh
Sước,
Chủ
tịch hội

VHNT
Cao
Bằng)

+Tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi
truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ
của quê hương, bền bỉ của dân tộc . Gợi
nhắc về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn
của một dân tộc miền núi, gợi nhắc về
tình cảm gắn bó với truyền thống quê
hương và ý chí vươn lên trong cuộc
sống
+Từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi cảm,
giọng điệu thủ thỉ tâm tình tha thiết,
trìu mến, hình ảnh thơ vừa cụ thể, vừa
mang tính khái quát, mộc mạc mà vẫn
giàu chất thơ
1
0
Mây và
sóng
Ta-go
( nhà
thơ lớn

+Ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và
bất diệt.
+Sáng tạo nên những thiên nhiên bay
bổng, lung linh kì ảo song chân thực và
Ấn độ) gợi nhiều liên tưởng

1
1
Bến quê
Viết 1985
Nguyễ
n Minh
Châu
(Nhà
văn
quân
đội, đi
tìm hạt
ngọc
trong
tâm hồn
con
người )
Truyệ
n
ngắn
*- Cuộc sống, số phận con người chứa
đầy những điều bất thường, nghịch lí,
vượt ra ngoài những dự tính, toan tính
của con người
-Trên đường đời, con người ta khó
lòng tránh khỏi những vòng vèo hoặc
chùng chình, để rồi vô tình không nhận
ra được những vẻ đẹp bình dị, gần gũi
trong cuộc sống
-Thức tỉnh sự trân trọng giá trị của

cuộc sống gia đình và những vẻ đẹp
bình dị của quê hương.
*Sáng tạo nên tình huống nghịch
lí.Hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng
1
2
Những
ngôi sao xa
xôi
(Viết 1971)
Lê
Minh
Khuê
( cây
bút nữ
chuyên
Truyệ
n
ngắn
đầu
tay
của
+Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái
thanh niên xung phong trong hoàn cảnh
chiến tranh ác liệt. Họ có tâm hồn trong
sáng, tinh thần dũng cảm, lạc quan, sôi
nổi, trẻ trung, tình đồng đội gắn bó. Đó
là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ
viết về
TNXP

Trường
Sơn)
TG
Việt Nam trong thời kì chống Mĩ
+Kể chuyện ở ngôi thứ nhất, miêu tả
tâm lí và ngôn ngữ nhân vật tinh tế, lời
trần thuật, lời đối thoại tự nhiên.
1
3
Bố của Xi-
mông
Mô-pa-
xăng
(Pháp)
Truyệ
n ngắn

-Nhắc nhở chúng ta về lòng thương yêu
bạn bè, mở rộng ra là lòng thương yêu
con người thông cảm với những nỗi
đau hoặc lỡ lầm của người khác
-Miêu tả tâm lí nhân vật tnh tế
1
4
Con chó
Bấc
(Tiếng gọi
nơi hoang
dã)
Giắc

Lân-
đơn
(Mĩ)
Trích
Tiểu
thuyết
+Ca ngợi tình yêu thương và sự gắn bó
sâu sắc, chân thành giữa người và vật
+Trí tưởng tượng tuyệt vời, tài quan sát
tinh tế
1
5
Rô-bin-xơn
ngoài đảo
hoang
Đe-ni-
ơn Đi-
phô
Trích
Tiểu
thuyết
+Hiểu và hình dung được cuộc sống
gian khổ và tinh thần lạc quan của Rô-
bin-xơn một mình trên đảo hoang suốt
mười lăm năm ròng rã
+Sáng tạo trong lựa chọn ngôi kể và
nhân vật kể chuyện ; lựa chọn ngôn
ngữ kể chuyện tự nhiên, hài hước

1

6
Bắc Sơn Nguyễ
n Huy
Tưởng
Kịch
+Khẳng định sức thuyết phục của chính
nghĩa, của cách mạng: khi bị đàn áp
khốc liệt vẫn không bị tiêu diệt, vẫn
thức tỉnh được quần chúng, dù là họ ở
vị trí trung gian , thờ ơ nhưng sau đó
đứng hẳn về cách mạng
+Tạo tình huống để bộc lộ xung đột,
ngôn ngữ đối thoại, thể hiện tâm lí, tính
cách các nhân vật
1
7
Tôi và
chúng ta
Lưu
Quang
VŨ
Kịch
+Cuộc đấu tranh gay gắt giữa những
con người mạnh dạn đổi mới, có tinh
thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu
trách nhiệm với những kẻ mang tư
tưởng bảo thủ, lạc hậu .
+Đặc điểm của thể loại kịch: Cách tạo
tình huống hấp dẫn, phát triển mâu
thuẫn, nhân vật diễn tả hành động,

ngôn ngữ có tính cáchnrox nét.