Ngoài ra cҫn chú ý tӟi nhӳng ÿiӅu kiӋn sau:
+ Quá trình xҧy ra trong ngӑn lӱa: ӡÿiӅu kiӋn nhiӋt ÿӝ cao thѭӡng có sӵ bay hѫi
lӟn, phân tӱ các muӕi phân li tham gia phҧn ӭng vӟi các thành phҫn khác, kӃt quҧ là
cùng mӝt lúc trong ngӑn lӱa tӗn tҥi mӝt lѭӧng electron tӵ do, ion, phân tӱ, nguyên tӱ.
Cân bҵng giӳa dҥng này phө thuӝc vào nhiӋt ÿӝ cӫa ngӑn lӱa, thành ph
ҫn hѫ
i cӫa dung
dӏch, ÿiӅu kiӋn ôxy hoá - khӱ. Vì vұy thành phҫn dung dӏch chӭa nguyên tӕ cҫn xác
ÿӏnh có ҧnh hѭӣng ÿӃn kӃt quҧ phân tích. ĈӇ loҥi trӯҧnh hѭӣng này, cҫn chuҭn bӏ
dung dӏch chuҭn có thành phҫn giӕng nhѭ thành phҫn dung dӏch phân tích.
+ Thành phҫn dung dӏch không nhӳng ҧnh hѭӣng ÿӃn các quá trình xҧy ra trong
ngӑn lӱa mà còn ҧnh hѭӣng tӟi quá trình bѫm
mүu. NhiӋt ÿӝ
, sӭc căng bӅ mһt sӁ thay
ÿәi lѭӧng dung dӏch ÿѭӧc hút qua vòi phҫn tham gia vào trong ngӑn lӱa, nên ÿӝ sáng
cӫa ngӑn lӱa cNJng sӁ thay ÿәi. ĈiӅu ÿó sӁ gây nên sai sӕ cho phép phân tích.
+ Sӵ có mһt cӫa các ion lҥ vӟi lѭӧng lӟn trong dung dӏch sӁ làm chuyӇn dӏch cân
bҵng trong các phҧn ӭng phân li và ion hoá dung dӏch. ví dө nhѭ cѭӡng ÿӝ phát xҥ cӫ
a
canxi và cӫa kim loҥi kiӅ
m khác giҧm xuӕng khi có mһt nhôm vì khi ÿó tҥo thành mӝt
hӧp chҩt khó phân li (nCaO.Al
2
O
3
). Lѭӧng Canxi càng nhiӅu thì giá trӏ n càng lӟn.
+ Các cation kim loҥi kiӅm có ҧnh hѭӣng ÿӃn sӵ phát xҥ cӫa nhau, thѭӡng làm
táng cѭӡng ÿӝ phát xҥҧnh hѭӣng cӫa các cation kim loҥi kiӅm giҧm theo thӭ tӵ sau:
+ Ҧnh hѭӣng cӫa anion: Khi có mһt mӝt vài anion trong dung dӏch sӁ làm giҧm
nӗng ÿӝ và cѭӡng ÿӝ phát xҥ cӫa nguyên tѭ kim loҥi. Anion nitrat NO

3
-
có ҧnh hѭӣng
nhҩt ÿӃn sӵ phát xҥ cӫa kim loҥi kiӅm. Mӭc ÿӝ ҧnh hѭӣng tăng dҫn theo thӭ tӵ sau:
+ Rҩt nhiӅu chҩt có mһt trong dung dӏch thѭӡng tӵ phát xҥ vӟi nhӳng bѭӟc sóng
gҫn vӟi bѭӟc sóng phân tích cӫa nguyên tӕ xác ÿӏnh. ĈiӅu ÿó làm tăng kӃt quҧ xác
ÿӏnh.
Ví dө: Khi xác ÿӏnh nitrat cҫn chú ý vҥch quang phә cӫa canxi, khi xác ÿӏnh kim

cҫn chú ý vҥch cӫa lӕi và rubiÿi.
3.2.2. Quang k͇ ng͕n l͵a
- C̭u t̩o: Bҩt kǤ mӝt quang kӃ ngӑn lӱa nào cNJng gӗm nhӳng bӝ phұn chính
sau:
+ Nguӗn phát xҥ: Gӗm máy bѫm không khí nӕi vӟi ӕng phun mù ÿӇ chuyӇn
dung dӏch sang trҥng thu soi khí ÿѭa vào ngӑn lӱa, bӝ phұn cҩp hѫi ÿӕt ÿѭa vào ÿèn
+ ThiӃt bӏÿѫ
n sҳc: Th
ѭӡng là các kính lӑc phân lұp, mӛi nguyên tӕ có kính lӑc
màu riêng, thѭӡng có các kính lӑc cӫa natri, kali, canxi
+ Máy thu phát xҥ: Ĉo cѭӡng ÿӝ phát xҥ. Ĉa sӕ các nѭӟc thѭӡng dùng tӃ bào
quang ÿiӋn.
+ ĈiӋn kӃ nhҥy (ÿӃn 10
-10
A). Ĉó là kiӇu ÿiӋn kӃ gѭѫng quay
Sӱ dөng:
Chuҭn bӏ mӝt thang dung dӏch chuҭn ÿã biӃt nӗng ÿӝ, có thành phҫn tѭѫng tӵ vӟi
thành phҫn dung dӏch phân tích.
Mӣ bình nén không khí và khí ÿӕt axetylen (trѭӟc khi ÿi vào vòi phun và ÿèn ÿӕt,
khí ÿӕt và không khí cҫn ÿѭӧc làm sҥch bҵng dung dӏch H
2

SO
4
ÿһc). ĈiӅu chӍnh áp
suҩt khí ÿӕt và không khí cho thích hӧp tӭc là làm sao cho ngӑn lӱa cháy tӕt (nӃu ngӑn
lӱa có màu vàng và có khӓi là thӯa khí ÿӕt, ÿiӅu chӍnh sao cho ngӑn lӱa ÿӅu, không có
màu) và dung dӏch bӏ hút vào әn ÿӏnh, vӯa phҧi.
Quay kính lӑc tѭѫng ӭng.
Mӣ công tҳc, ÿѭa vào dung dӏch chuҭn có nӗng ÿӝ âm nhҩt. NӃu chӍ sӕ cӫa ÿiӋn
kӅ ch
Ӎ
ngoài thang thì phҧi giҧm màng chҳn ÿӃ ÿӑc ÿѭӧc chӍ sӕ trên ÿiӋn kӃ. TiӃp tөc
ÿo thang chuҭn vӟi nӗng ÿӝ tӯ thҩp ÿӃn cao. Sӕÿӑc phҧi lһp lҥi hai lҫn. Mӛi lҫn thay
ÿәi dung dӏch ÿӅu phҧi rӱa ÿèn bҵng nѭӟc cҩt và kim ÿiӋn kӃ phҧi chӍ vӅ 0. VӁÿӗ thӏ
chuҭn. Thay dung dӏch chu
ҭn bҵng dung dӏch phân tích. Ĉӑc t
ӯ sӕ trên ÿiӋn kӃ.
Dӵa vào ÿӗ thӏ xác ÿӏnh ÿѭӧc nӗng ÿӝ chҩt cҫn phân tích.
Ĉóng vòi khí ÿӕt, ÿóng tӃ bào quang ÿiӋn. Rӱa vòi phun bҵng nѭӟc cҩt. Thông
khí toàn bӝ hӋ thӕng.
3.3. Phѭѫng pháp quang phә hҩp thө nguyên tӱ (AAS)
Nhѭÿã biӃt, vұt chҩt ÿѭӧc cҩu tҥo tӯ các nguyên tӱ và nguyên tӱ là phҫn tӱ
nhӓ
nhҩt còn giӳÿѭӧc tính chҩt cӫ
a nguyên tӕ. Trong ÿiӅu kiӋn bình thѭӡng, nguyên tӱ
không thu hay phát ra năng lѭӧng dѭӟi dҥng các bӭc xҥ, lúc này nguyên tӱ tӗn tҥi ӣ
trҥng thái cѫ bҧn. Ĉó là trҥng thái bӅn vӳng và có mӭc năng lѭӧng thҩp nhҩt cӫa
nguyên tӱ. Khi nguyên tӱ tӵ do ӣ trҥng thái hѫi, nӃu chiӃu mӝt chùm tia sáng có
nhӳng bѭӟc sóng nhҩt ÿӏ
nh vào ÿám hѫi, nguyên tӱ thì các nguyên tӱ tӵ do sӁ hҩp th
ө


các bӭc xҥ có bѭӟc sóng nhҩt ÿӏnh, ӭng vӟi nhӳng tia bӭc xҥ mà nó có thӇ phát ra
ÿѭӧc trong quá trình phát xҥ. Lúc ÿó nguyên tӱÿã nhұn năng lѭӧng dѭӟi dҥng các tia
bӭc xҥ và nó chuyӅn lên trҥng thái kích thích, có năng lѭӧng cao hѫn trҥng thái cѫ bҧn.
Ĉó là tính chҩt ÿһc trѭng cӫa nguyên tӱӣ trҥng thái hѫi. Quá trình ÿó gӑi là quá trình
hҩp thө năng lѭӧng cӫa nguyên tӱ Phә sinh ra trong quá trình này
ÿѭӧc gӑi là ph
ә hҩp
thө nguyên tӱ. Nghiên cӭu sӵ phө thuӝc cӫa cѭӡng ÿӝ mӝt vҥch phә hҩp thө cӫa mӝt
nguyên tӕ và nӗng ÿӝ C trong mүu phân tích, lý thuyӃt và thӵc nghiӋm cho thҩy rҵng.
trong mӝt vùng nӗng ÿӝ C nhӓ, mӕi quan hӋ giӳa cѭӡng ÿӝ vҥch phә hҩp thө và nӗng
ÿӝ cӫa nguyên tӕÿó trong ÿám hѫi c
NJng tuân theo ÿӏnh luұt Bug
ѫ- Lămbe-bia.
K: HӋ sӕ hҩp thө, phө thuӝc vào chiӅu dài sóng; C: Nӗng ÿӝ nguyên tӕ cҫn xác
ÿӏnh có trong ngӑn lӱa; L: ChiӅu dày cӫa lӟp hҩp thө;
Dӵa vào giá trӏ mұt ÿӝ quang, ngѭӡi ta xác ÿӏnh nӗng ÿӝ nguyên tӱ cӫa nguyên
tӕ cҫn xác ÿӏnh trong thӇ tích mүu. BiӇu thӭc trên chӭng tӓ mұt ÿӝ quang cӫa lӟp hҩp
thө tӹ lӋ thuұn vӟi nӗng ÿӝ cӫa nguyên tӱ chӭa trong ÿó tҥi bѭӟc sóng hҩp thөӭng vӟi
nguyên tӕÿó. Tính tӹ lӋ này ÿѭӧc bҧo toàn trong mӝt kho
ҧng nӗng ÿӝ
nhҩt ÿӏnh, tuǤ
thuӝc vào tính chҩt cӫa nguyên tӕ cҫn xác ÿӏnh và tính chҩt cӫa ÿèn. Sӵ phө thuӝc trên
là cѫ sӣ thӵc tiӉn cӫa phѭѫng pháp phân tích hҩp thө nguyên tӱÿӏnh lѭӧng.
3.3.1. Nguyên lý và thi͇t b͓ cͯa phép ÿo quang ph͝ h̭p thͭ nguyên t͵ (AAS)
Cѫ sӣ lý thuyӃt cӫa phép ÿo AAS là sӵ hҩp thө năng lѭӧng (bӭc xҥ
ÿѫn sҳc) cӫa
nguyên tӱ
tӵ do ӣ trҥng thái hѫi (khí) khi chiӃu chùm tia bӭc xҥ qua ÿám hѫi cӫa
nguyên tӕҩy trong môi trѭӣng hҩp thө. Vì vұy, muӕn thӵc hiӋn ÿѭӧc phép ÿo phә hҩp

thө nguyên tӱ cҫn phҧi có các quá trình sau:
+ Chӑn các ÿiӅu kiӋn và mӝt loҥt thiӃt bӏ phù hӧp ÿӅ chuyӅn mүu phân tích tӯ
trҥng thái ban ÿҫu (rҳn hay dung d
ӏch) thành trҥng thái hѫi cӫa các nguyên tӱ tӵ do.
Ĉó là quá trình nguyên tӱ hoá mүu. Nhӳng thiӃt bӏÿӇ thӵc hiӋn quá trình này gӑi là hӋ
thӕng nguyên tӱ hoá mүu.
+ ChiӃu chùm tia sáng phát xҥ cӫa nguyên tӕ cҫn phân tích qua ÿám hѫi nguyên
tӫ vӯa ÿѭӧc ÿiӅu chӃӣ trên. Các nguyên tӱ cӫa nguyên tӕ cҫn xác ÿӏnh trong ÿám hѫi
sӁ hҩp thө nhӳng tia bӭc xҥ nhҩt
ÿӏnh và tҥo ra phә hҩp thө cӫa nó. Ӣÿây, mӝt phҫ
n
cѭӡng ÿӝ cӫa chùm sáng ÿã bӏ mӝt loҥi nguyên tӱ hҩp thө và phө thuӝc vào nӗng ÿӝ
cӫa nguyên tӕ trong môi trѭӡng hҩp thө. Nguӗn cung cҩp nguӗn tia sáng phát xҥ cӫa
nguyên tӕ cҫn xác ÿӏnh gӑi là nguӗn bӭc xҥÿѫn sҳc.
+ Dӵa trên nguyên tҳc cӫa phép ÿo phә h
ҩp thө nguyên tӱ nên dөng cө dùng
trong phѭѫng pháp này gӗm nhӳng bӝ phұn chính nhѭ
sau: Nguӗn sáng, bӝ hҩp thө,

thiӃt bӏ quang, thiӃt bӏ thu và ghi.
+ Nguӗn sáng: Nguӗn sáng chính dùng trong phѭѫng pháp phân tích quang phә
hҩp thө nguyên tӱ là ÿèn canh rӛng. Ĉèn này là bình hay ӕng hình trө bҵng thuӹ tinh
có các ÿiӋn cӵc dùng ÿӅ ÿӕt nóng. Bình ÿѭӧc nҥp ÿҫy mӝt khí trѫ nào ÿó có áp suҩt
thҩp (agon, neon, heli, xenon ). ĈӇ có vùng bӭc xҥ tӱ ngoҥi, cӱa ra cӫa ÿèn ÿѭӧc chӃ
tҥo bҵng thҥch anh hoһc thuӹ tinh ÿһc biӋt.
Catôt rӛng cӫa
ÿèn ÿѭӧc chӃ t
ҥo bҵng mӝt kim loҥi tinh khiӃt (hoһc bҵng vұt liӋu
khác) dѭӟi dҥng ӕng hình trө mà mһt phía trong cӫa nó ÿѭӧc phӫ bҵng mӝt chҩt có
chӭa nguyên tӕ cҫn xác ÿӏnh.

Tính әn ÿӏnh cӫa ÿèn khi làm viӋc là yӃu tӕ rҩt quan trӑng, nó ҧnh hѭӣng ÿӃn ÿӝ
chính xác và ÿӝ nhҥy cҧm cӫa phѭѫng pháp phân tích. Tính әn ÿӏnh ÿó ÿѭӧ
c xác ÿӏnh
bҵng tính ә
n ÿӏnh cӫa nguӗn duy trì khi làm viӋc, bҵng ÿһc tính cҩu trúc và nhӳng tӍnh
chҩt ÿһc thù cӫa ÿèn. Tính әn ÿӏnh cӫa ÿèn khi làm viӋc ÿһc biӋt có ý nghƭa trong
trѭӣng hӧp sӱ dөng thang rӝng.
Ngoài nhӳng loҥi ÿèn catôt rӛng trong thӵc tӃ phân tích ngѭӡi ta còn dùng các
ÿèn không cӵc cao tҫn. Ĉó là các bình bҵng thҥch anh hay bҵng thuӹ tinh có ÿѭӡng
kính tӱ 10 mm ÿӃn 20mm, trong ÿ
ó có ÿѭa vào mӝt kim loҥi t
ѭѫng ӭng (hay hӧp chҩt
cӫa nó và mӝt khí trѫ-có áp suҩt vài mmHg) dùng ÿӇ duy trì sӵ phóng ÿiӋn trong ÿèn.
Sӵ phóng ÿiӋn trong ÿèn ÿѭӧc sinh ra khi ÿһt nó vào trong mӝt trѭӡng ÿiӋn tӱ cӫa máy
phát có tҫn sӕ làm viӋc 100-2450MHz. CNJng có thӇ sӱ dөng nhӳng nguӗn phù hҩp thө
nhѭ là ÿèn hiÿro, ÿèn xenon, ÿèn ÿѫteri, nhѭng các ÿèn này chѭa
ÿѭӧc sӱ dөng rӝng
rãi trong phân tích quang phә hҩp thө nguyên tӱ.
+ Bӝ hҩp thө: Bӝ hҩp thө dùng ÿӇ chuyӅn chҩt phân tích sang trҥng thái mà trong
ÿó các chҩt cҫn xác ÿӏnh sӁ tӗn tҥi dѭӟi dҥng nhӳng nguyên tӱ ty do, có khҧ năng hҩp
thө ánh sáng cӫa nguӗn sáng bên ngoài. Có thӇ dùng các loҥi ÿèn khí làm bӝ hҩp thө.
Các khí thѭӡng dùng ÿӇ ÿӕt ÿèn ló propan, bu tan, axetylen, hiÿro.

Chҩt oxy hoá khí ÿӕt cháy là ôxy, ÿѭӧc sӱ dөng dѭӟi dҥng tinh khiӃt hoһc dѭӟi
dҥng hӛn hӧp vӟi không khí và mӝt vài loҥi khí khác.
Ĉһc tính cѫ bҧn cӫa ngӑn lӱa là nhiӋt ÿӝ và thành phҫn khí cӫa nó, thành phҫn
khӍ phө thuӝc vào dҥng khí ÿӕt và chҩt ôxy hoá. NhiӋt ÿӝ và thành phҫn khí cӫa ngӑn
lӱa xác ÿӏnh ÿӝ phân li cӫa các hӧp chҩt ÿѭa vào và ÿѭӧc tҥo thành trong ngӑn lӱ
a.
TuǤ thuӝc vào tӹ lӋ giӳa cacbon và oxy, ngӑn lӱa sӁ có tính khӱ hay tính ôxy hoá.

Ngӑn lӱa có tính khӱ khi tӹ lӋ C > 0 có tính ôxy hoá khi C < 0 và là trung hoà khi C= 0.
Ĉһc tính cӫa dung môi trong mүu ÿѭӧc ÿѭa vào ngӑn lӱa có thӇҧnh hѭӣng ÿӃn
nhiӋt ÿӝ thành phҫn khí và làm cho ngӑn lӱa có tính khӱ hoһc tính ôxy hóa.
Trong ngӑn lӱa, sӵ nguyên tӱ hoá các nguyên tӕ hoһc các hӧp chҩt cӫa chúng
xҧy ra trong nhӳng ÿiӅu kiӋn khác nhau, tuǤ
thuӝc vào hӧ
p chҩt cӫa nguyên tӕӣ dҥng
bӅn vӳng vӟi nhiӋt hoһc không bӅn vӟi nhiӋt.
Bӝ phұn phun và ÿèn là hai phҫn rҩt quan trӑng cӫa bӝ hҩp thө. Chúng có tác
dөng quyӃt ÿӏnh ÿӃn ÿӝ nhҥy cҧm và ÿӝ chính xác cӫa phép phân tích. ThiӃt bӏ phun
ÿѭӧc dùng ÿӇ chuyӇn dung dӏch phân tích thành trҥng thҧi sol khí ÿӇ ÿѭa vào ngӑn lӱa.
Ĉèn cNJng giӳ
vai trò ÿáng kӇ trong viӋc xác ÿӏ
nh tính әn ÿӏnh và vì vұy ÿèn cNJng xác
ÿӏnh cҧÿӝ nhҥy và ÿӝ chính xác cӫa phép phân tích. Ĉèn thѭӡng có mӝt khe liӅn hoһc
có mӝt sӕ dãy các lӛ riêng biӋt.
HiӋn nay ngѭӡi ta ÿã nghiên cӭu thành công các phѭѫng pháp nguyên tӱ hoá
chҩt phân tích trong bӝ phұn hҩp thө, ÿó là phѭѫng pháp không dùng ngӑn lӱa và
phѭѫng pháp kӃt hӧp lò - ngӑn lӱa. Nhӡ nhӳng phѭѫng pháp này mà ÿӝ nh
ҥy tăng lên
rҩt nhiӅu khi xác ÿӏ
nh mӝt loҥt các nguyên tӕ.
KͿ thu̵t nguyên t͵ hoá không ng͕n l͵a
Kӻ thuұt nguyên tӱ hoá không ngӑn lӱa ra ÿӡi sau kӻ thuұt nguyên tӱ hoá trong
ngӑn lӱa. Nhѭng kƭ thuұt này phát triӇn rҩt nhanh và hiӋn ÿang. ÿѭӧc ӭng dөng rҩt phә
biӃn, vì kƭ thuұt này cung cҩp cho phép ÿo AAS có ÿӝ nhҥy rҩt cào, có khi gҩp hàng
trăm ÿӃn hàng nghìn lҫn phép ÿo trong ngӑn lӱa.
Phép ÿo không ngӑ
n lӱa ÿòi hòi mӝt lѭӧng mүu tѭѫng ÿӕi nhӓ. Thông thѭӡng
mӛi lҫn ÿo chi cҫn tӯ 20 ÿӃn 50 ȝl, do ÿó không cҫn nhiӅu mүu phân tích, viӋc chuҭn

bӏ mүu cNJng dӉ dàng hѫn.
VӅ nguyên tҳc kӻ thuұt nguyên tӱ hoá không ngӑn lӯa là quá trình nguyên tӱ hoá
tӭc khҳc trong thӡi gian rҩt ngҳn nhӡ nă
ng lѭӧng cӫa dòng ÿiӋn công suҩt lӟn và trong
môi trѭӡng khí trѫ.
Dөng cөÿӇ nguyên tӱ hoá theo kӻ thuұt này gӗm các nhóm chính nhѭ sau:
- Các loҥi cuvet graphit;
- Các loҥi cӕc graphit;

- Các loҥi thuyӅn làm bҵng kim loҥi chӏu nhiӋt nhѭ tan.
Quá trình nguyên tӱ hoá không ngӑn lӱa thѭӡng gӗm 3 giai ÿoҥn:
+ S̭y khô m̳u: Thѭӡng ӣ nhiӋt ÿӝ 100- 150
0
C trong thӡi gian 20 ÿӃn 40 giây
vӟi lѭӧng mүu nhӓ hѫn 100 ȝl - nhiӋt ÿӝ và thӡi gian sҩy phө thuӝc vào bҧn chҩt các
chҩt ӣ trong mүu và dung môi hoà tan.
+ Tro hoá: Ĉӕt cháy các chҩt hӳu cѫ và nung luyӋn mүu ӣ nhiӋt ÿӝ thuұn lӧi cho
gia ÿoҥn nguyên tӱ hoá - nhiӋt ÿӝ tro hoá phө thuӝc vào bҧn chҩt cӫa mӛi nguyên tӕ và
dҥng hӧp chҩt mà nguyên tӕÿó tӗ
n tҥ
i - nhiӋt ÿӝ tro hoá thѭӣng thҩp hѫn nhiӋt ÿӝ tro
hoá giӟi hҥn cӫa nguyên tӕ tӯ 30-50
0
C; thӡi gian tro hoá thѭӡng tӯ 20-60 giây vӟi
lѭӧng mүu ÿѭa vào cuvet nhӓ hѫn 100 ȝl, trong ÿó mӝt phҫn ba thӡi gian dùng ÿӇ
nâng nhiӋt ÿӝ tӯ nhiӋt ÿӝ sҩy ÿӃn nhiӋt ÿӝ tro hoá ÿã ÿһt; hӑ phҫn ba thӡi gian dùng ÿӇ
luyӋn mүu ӣ nhiӋt ÿӝ tro hoá ÿã chӑn.
+ Nguyên t͵ hoá: Là giai ÿoҥn quyӃt ÿӏnh cѭӡng ÿӝ cӫa vҥch phӡ, thӡ
i gian rҩ
t

ngҳn, tӯ 3 ÿӃn 6 giây, ÿôi khi có thӇÿӃn 1 OÀ giây Tӕc ÿӝ tăng nhiӋt ÿӝ rҩt lӟn (1
500- 20000C/1 giây) ÿӇ ÿҥt ngay tӭc khҳc ÿӃn nhiӋt ÿӝ nguyên tӱ hoá
NhiӋt ÿӝ nguyên tӱ hoá cӫa mӛi nguyên tӕ phө thuӝc vào bҧn chҩt cӫa nguyên
tӕ, trҥng thái và thành phҫn cӫa mүu.
+ ThiӃt bӏ quang hӑc: ThiӃt bӏ này bao gӗm, dөng cө quang hӑc (máy
ÿѫn sҳc
hay kính lӑ
c) dùng ÿӇ tách các vҥch phân tích cӫa nguӗn, các thҩu kinh, các màng
chҳn và các gѭѫng phөÿê ÿѭa các chùm sáng tӯ nguӗn qua bӝ phұn hҩp thө.
+ ThiӃt bӏ thu và ghi: ThiӃt bӏ này gӗm bӝ ghi ánh sáng bao gӗm bӝ nhân quang
và các thiӃt bӏÿiӋn ÿӇ nuôi bӝ khuӃch ÿҥi dòng quang ÿiӋn. Bӝ ghi có thӇ là thiӃt bӏ
ÿӑc biӇu kiӃn, thiӃt bӏ tӵ ghi hoһc thi
Ӄt bӏ hiӋn sӕ cùng các sѫÿӗÿiӋ
n tѭѫng ӭng cӫa
nguӗn nuôi hay là thiӃt bӏÿӇ in.
3.3.2. Nhͷng ˱u ÿi͋m và nh˱ͫc ÿi͋m cͯa phép ÿo AAS
CNJng nhѭ các phѭѫng pháp phân tích khác, phѭѫng pháp phân tích phә hҩp thө
nguyên tӱ cNJng có nhӳng ѭu ÿiӇm và nhѭӧc ÿiӇm nhҩt ÿӏnh
Ѭu ÿiӇm:
+ Phép ÿo phә hҩ
p thө nguyên tӱ có ÿӝ nhҥy và ÿӝ chӑn lӑc cao. Gҫn 60 nguyên
t
ӕ hoá hӑc có thӇÿѭӧc xác ÿӏnh bҵng phѭѫng pháp này vӟi ÿӝ nhҥy tӯ 1.10
-4
ÿӃn
1.10
-5
%. Ĉһc biӋt nӃu sӱ dөng kƭ thuұt nguyên tӱ hoá không ngӑn lӱa thì có thӇÿҥt
ÿӃn ÿӝ nhҥy n.10
-7

%.
Chính vì có ÿӝ nhҥy cao nên phѭѫng pháp phân tích này ÿã ÿѭӧc sӱ dөng rӝng
rãi trong nhiӅu lƭnh vӵc ÿӇ xác ÿӏnh lѭӧng vӃt các kim loҥi. Ĉһc biӋt là trong phân tích
các nguyên tӕ vi lѭӧng. CNJng do ÿӝ nhҥy cao nên trong nhiӅu trѭӡng hӧp không phө
làm giàu trѭӟc nguyên tӕ cҫn xác ÿӏnh.

+ Có thӇ xác ÿӏnh ÿӗng thӡi hay liên tiӃp nhiӅu nguyên tӕ trong mүu. Các kӃt
quҧ phân tích rҩt әn ÿӏnh, sai sӕ nhӓ. Trong trѭӡng hӧp sai sӕ không quá 15% vӟi
nӗng ÿӝ ӣ mӭc ppm.
Nhѭӧc ÿiӇm:
+ Phҧi có hӋ thӕng máy tѭѫng ÿӕi ÿҳt tiӅn
+ Vì có ÿӝ nhҥy cao nên sӵ nhiӉm bҭn có ҧnh hѭӣng lӟn ÿӃn kӃt quҧ phân tích
hàm lѭӧng vӃt.
+ Ph
ѭѫng pháp ch
Ӎ cho ta biӃt thành phҫn nguyên tӕ cӫa chҩt ӣ trong mүu phân
tích mà không chӍ ra trҥng thái liên kӃt cӫa nguyên tӕӣ trong mүu. Vì thӃÿây chӍ là
phѭѫng pháp phân tích thành phҫn nguyên tӕ.
3.3.3. Ĉ͙i t˱ͫng và ph̩m vi ͱng dͭng cͯa ph˱˯ng pháp
Ĉӕi tѭӧng chính cӫa phѭѫng pháp là phân tích lѭӧng nhӓ và lѭӧng vӃt các
nguyên tӕ kim loҥi cӫa các chҩt vô cѫ và hӳu cѫ trong các loҥi mүu khác nhau nhѭ:
quһng, ÿҩt, ÿá, nѭӟc, các s
ҧn phҭm nông nghiӋp, phân bón
Ngoài các kim loҥi mӝt sӕ phi kim nhѭ Si, P, As,Te cNJng có thӇ xác ÿӏnh chính
xác bҵng phѭѫng pháp này.
Trong khoҧng hai chөc năm trӣ lҥi ÿây phép ÿo phә hҩp phө nguyên tӱÿã phát
triӇn rҩt nhanh. Nó ÿѭӧc sӱ dөng nhѭ là mӝt công cө phân tích ÿҳc lӵc cho nhiӅu
ngành khoa hӑc và kinh tӃ. HiӋn nay nhiӅu máy ÿo phә hҩp thө nguyên tӱÿã
ÿѭӧc sҧn
xuҩt vӟi nhiӅ

u tính năng ѭu viӋt. Vì vұy phép ÿo phә hҩp thө nguyên tӱ là mӝt trong
nhӳng phép ÿo ѭu viӋt trong hӋ thӕng các phѭѫng pháp phân tích hiӋn nay.

Chѭѫng 4
PHѬѪNG PHÁP ĈIӊN HOÁ
4.1. Cӵc chӑn lӑc ion
Phѭѫng pháp phân tích ÿiӋn thӃ là mӝt trong nhӳng phѭѫng pháp phân tích ra ÿӡi
sӟm nhҩt. Nguyên tҳc cӫa phѭѫng pháp là ÿo thӃ cân bҵng cӫa cӵc nghiên cӭu ÿӇ xác
ÿӏnh nӗng ÿӝ cân bҵng cӫa chҩt phân tích hoһc theo dõi sӵ biӃn thiên nӗng ÿӝ cӫa nó
khi nó tham gia vào phҧn ӭng hóa hӑc.
Khi nhúng cӵc làm bҵng Pt vào dung dӏch chӭa chҩ
t ôxy hoá - kh
ӱ liên hӧp sӁ có
hiӋn tѭӧng trao ÿәi electron giӳa cӵc và chҩt trong dung dӏch. Sӵ trao ÿәi này sӁ gây
nên phҧn ӭng ÿiӋn hoá.
NӃu nhѭ tӕc ÿӝ cӫa quá trình khӱ nhanh hѫn quá trình ôxy hoá thì chҩt ôxy hoá
nhұn electron nhiêu hѫn, Pt sӁ nhѭӡng electron cho chҩt ôxy hoá, lúc ÿó bӅ mһt Pt sӁ
mang ÿiӋn tích dѭѫng, nó sӁ hút các ion mang ÿiӋn tích âm vào tҥo nên lӟp ÿiӋn kép.
Giӳa hai mһt cӫa l
ӟp
ÿiӋn kép sӁ xuҩt hiӋn mӝt thӃ E và thӃ E ÿó sӁÿѭӧc ÿo trong
phѭѫng pháp phân tích này.
Khi tӕc ÿӝ cӫa quá trình ôxy hoá bҵng tӕc ÿӝ cӫa quá trình khӱ, lúc ÿó lѭӧng
chҩt ôxy hoá và lѭӧng chҩt khӱ không thay ÿәi nӳa. ThӃ E ÿҥt tӟi trҥng thái cân bҵng.
ThӃ cân bҵng có liên quan ÿӃn nӗng ÿӝ hay chính xác hѫn là liên quan ÿӃn hoҥt ÿӝng
cӫa chҩt ôxy hoá và chҩt khӱ theo ph
ѭѫng trình Nerst:
Trên thӵc tӃ không xác ÿӏnh ÿѭӧc giá trӏ thӃ cân bҵng cӫa mӝt cӵc riêng biӋt mà
chӍ xác ÿӏnh thӃ cӫa nó so vӟi mӝt cӵc dùng làm cӵc chuҭn. Trong phân tích ÿiӋn thӃ
cӵc này ÿѭӧc gӑi là cӵc so sánh (thѭӡng là các cӵc loҥi 2 nhѭ cӵc calomen bão hoà

hoһc cӵc lҥc clorѭa). C͹c c̯n ÿo th͇ cân b̹ng gӑi là c͹c ÿo hoһc c͹
c ch͑
th͓
Trong sӕ các loҥi cӵc chӍ thӏ dùng trong phân tích ÿiӋn hoá có mӝt loҥi cӵc rҩt
ÿһc biӋt ÿѭӧc chӃ tҥo tӯ nhӳng loҥi màng ÿһc biӋt, thӃ cӫa cӵc phө thuӝc mӝt cách
chӑn lӑc vào hoҥt ÿӝ chҩt cҫn xác ÿӏnh. Các cӵc này ÿѭӧc gӑi là c͹c ch͕n l͕c ion.
Nhӳng công trình nghiên cӭu cӫa Nerst và cӫa Reisenfeld vӅ tính chҩ
t cѫ bҧ
n cӫa
bӅ mһt màng và thӃ xuҩt hiӋn trên ranh giӟi giӳa màng và dung ÿӏch ÿã giúp hai nhà
bác hӑc này ÿѭa ra khái niӋm vӅ ranh giӟi pha cӫa hai chҩt lӓng không trӝn lүn vӟi
nhau. ĈiӋn hoá hӑc vӅ màng ÿѭӧc chính thӭc nghiên cӭu tӯ năm 1890, trong các công
trình cӫa Ostwald- ngѭӡi ta ÿã phát hiӋn ra màng bán thҩm là loҥi màng cho chuyӇn
qua nó nhӳng loҥi lӟn xác ÿӏnh.
Ngay tӯ thӡi gian ÿҫu ngѭӡi ta
ÿã nghƭ ra hai lo
ҥi màng: màng ÿһc (gӗm màng

mӓng, màng rҳn) và màng lӛ xӕp. Trong sӕ các loҥi mҧng ÿһc, ngѭӡi ta ÿã chӃ tҥo
ÿѭӧc các lo màng thuӹ tinh rҩt mӓng và tù ÿó ÿã phát sinh ra cӵc màng thuӹ tinh là
loҥi cӵc có thӇ phө thuӝc chӑn lӑc vӟi hoҥt ÿӝ cӫa ion hiÿro trong các dung dӏch. Nhà
khoa hӑc ngѭӡi Nga là Nikolxki ÿã xây dөng thuyӃt trao ÿәi lӟn cӫa cӵc màng thuӹ
tinh. Eisenman và các cӝng sӵÿã xây dөng hӑc thuyӃ
t vӅ th
Ӄ khuӃch tán ӣ trong màng
thuӹ tinh.
TiӃp theo nhà khoa hӑc ngѭӡi Hugari là Pѭngor và các cӝng sӵÿã nghiên cӭu
thành công các loҥi màng rҳn chӑn lӑc ion ÿӇ chӃ tҥo các cӵc. Các màng ÿҫu tiên là
các màng dӏ thӇ chӭa kӃt tӫa bҥc halogenua. Sau ÿó ngѭӡi ta ÿã nghiên cӭu và chӃ tҥo
các mҥng chӑn lӑc ton ÿѫn tinh thӇ Frant và Ross ÿã chӃ tҥo ÿѭӧc cӵc chӑn lӑc vӟi ion

florua trên c
ѫ sӣ dùng ÿѫ
n tinh thӇ lan tan florua.
Trong nhӳng năm gҫn ÿây, các nguyên lý sinh hӑc ÿã ÿѭӧc ӭng dөng ÿê chӃ tҥo
các cӵc enzim trong ÿó màng cӫa cӵc ÿѭӧc phӫ mӝt lӟp chҩt mang polyme chӭa
enzim. Chҩt cҫn xác ÿӏnh sӁ phҧn ӭng trong lӟp enzim và tҥo nên sҧn phҭm gây ra tín
hiӋu có thӇÿo ÿѭӧc
4.1.1. Lý thuy͇t v͉ các th͇ màng cͯa các c͹c ch͕n l͕c ion
Các khái ni͏
m c˯ sͧ
Mӝt c
ӵc chӑn lӑc lӟn gӗm thân cӵc, bên trong chӭa dung dӏch chҩt ÿiӋn li có
thành phҫn và nӗng ÿӝ xác ÿӏnh (dung dӏch 1), cuӕi cӵc là mӝt mҥng chӑn lӑc ion (có
thӇ là màng rҳn ÿӗng thê hoһc dӏ thӇ, hoһc ÿѫn tinh thê, màng thuӹ tinh hoһc màng
lӓng) và bên trong thân cӵc có mӝt cӵc so sánh nhúng vào dung dӏch 1.
ThӃÿiӋn ÿӝng cӫa nguyên tӕÿiӋn hoá trên là:

Các cӵc so sánh 1 và 2 thѭӡng là các cӵc loҥi 2 có thӇ xác ÿӏnh và không ÿәi, do
ÿó khi dùng cӵc Cl
l
trong phân tích chӍ có thӇ màng ¨ij
M
là có ý nghƭa quyӃt ÿinh
Tәng sӕ thӃ cӫa cӵc bên trong và thӃ màng gӑi là thӃ cӫa cӵc Cl
1
, E
Cl1
Trong trѭӡng hӧp ÿѫn giҧn nhҩt, khi màng cӫa cӵc Cl
l
ngăn cách 2 dung dӏch

trong và dung dӏch nghiên cӭu chӍ chӭa ion cҫn xác ÿӏnh j và trong cҧ 2 dung dӏch ÿó
hoàn toàn không có ion khác ҧnh hѭӣng tӟi thӃ màng ÿѭӧc quyӃt ÿӏnh bӣi ion j, vì thӃ
màng ÿѭӧc xác ÿӏnh theo hӋ thӭc:
Trong ÿó: z là ÿiӋn tích cӫa ion j; aj (l) và aj (2) là hoҥt ÿӝ tѭѫng ӭng cӫa j trong
các dung dӏch 1, 2.
Trong trѭӡng hӧp trong dung dӏch phân tích có ion K là ion ngăn cҧn sӵ xác ÿӏnh
hoҥt ÿӝ cӫa ion j, thì thӃ cӫa Cl
l
ÿѭӧc xác ÿӏnh theo phѭѫng trình Nikolxki. Trong
phѭѫng trình này có sӵ phө thuӝc cӫa thӃ vào hӋ sӕ chӑn lӑc cӫa cӵc lӟn K ÿӕi vӟi ion
cҫn xác ÿӏnh j. HӋ sӕ chӑn lӑc thѭӡng là hàm sӕ cӫa thành phҫn dung dӏch nghiên cӭu
và giúp ta ÿӏnh hѭӟng ÿѭӧc ҧnh hѭӣng cӫa các ion cҧn trӣ tӟi sӵ xác ÿӏnh ion cҫn phân
tích.
Bѭӟc nhҧy thӃ giӳa cӵc và môi trѭӡ
ng trong tr
ѭӡng hӧp ÿѫn giҧn tuân theo
phѭѫng trình:
E
0
: thӃÿiӋn cӵc trong môi trѭӡng vӟi hoҥt ÿӝ cӫa các ion a = 1, nghƭa là ÿiӋn cӵc
chuҭn;
R: Hҵng sӕ khí;
T: NhiӋt ÿӝ tuyӋt ÿӕi cӫa môi trѭӡng (
0
K);
F: Sӕ Faraÿay;
n: Sӵ thay ÿәi ÿiӋn tích cӫa ion cҫn xác ÿӏnh do kӃt quҧ cӫa phҧn ӭng ÿiӋn hoá;
a
x
: Hoҥt ÿӝ cӫa ion X trong môi trѭӡng nghiên cӭu.

Ӣ 20
0
C, phѭѫng trình có dҥng:
ThӃ cӫa cӵc phө thuӝc tuyӃn tính vào px cho phép chúng ta sӱ dөng cӵc ÿó trong
thӵc tiӉn phân tích.

4.1.2. M͡t vài lo̩i ÿi͏n c͹c ch͑ th͓ thông th˱ͥng
Ĉi͏n c͹c màng kali: ĈiӋn cӵc màng kali ÿӇ xác ÿӏnh hoҥt ÿӝ cӫa ion K
+
, ÿѭӧc
cҩu tҥo tӯ mӝt ӕng thuӹ tinh hoһc ӕng nhӵa, phҫn cuӕi cӫa ӕng là màng mӓng chӑn lӑc
ion. Bên trong ӕng ÿѭӧc ÿә ÿҫy dung dӏch KCl 0,1 M, ÿiӋn cӵc so sánh bҥc clorua
ÿѭӧc nhӳng trong dung dӏch này.
ĈiӋn cӵc màng kali nhҥy vӟi ion kém trong phҥm vi nӗng ÿӝ xác ÿӏnh vӟi ÿiӋn
cӵc EM.K-01 cӫa Liên Xô (cNJ) giӟi hҥn này là tӯ 10
-1
ÿӃn l.10
-4
. Khi có mһt Na
+
vӟi tӍ
lӋ K
+
:Na
+
là 1:20 và NH4
+
vӟi tӍ lӋ K
+
:NH4

+
là 1:200 thì các ion Na
+
và NH4
+
sӁ cҧn
trӣ phép xác ÿӏnh K
+
bҵng ÿiӋn cӵc EM.K-01.
Trѭӟc khi bҳt ÿҫu làm viӋc, cҫn rӱa khoang bên trong cӫa ÿiӋn cӵc hai lҫn bҵng
nѭӟc cҩt tҥi nhiӋt ÿӝ phòng và hai lҫn bҵng dung dӏch KCl 0,1M. Sau ÿó rót vào ÿiӋn
cӵc 1,5-2,5 ml KCl 0,1 M rӗi nhúng ÿiӋn cӵc so sánh bên trong vào.
ĈӇ ÿiӋn cӵc vào dung dӏch KCl 0,1 M ít nhҩt là 1 ngày 1 ÿêm và sau ÿó vүn giӳ
trong dung dӏch này. Dùng dung dӏch KCl chuҭn ÿӇ kiӇm tra ÿi
Ӌn cӵ
c sau khi ÿã chuҭn
bӏ xong.
Dung dӏch KCl, mol/1 Ȗ r a
K
+
p
K
+
0,2000
0,1000
0,0500
0,0100
0,0050
0,0010
0,0005

0,0001
0,718
0,770
0,816
0,902
0,927
0,965
0,436
0,O
7
70
0,O
4
08
0,0090
0,0O
4
6
0,0010
0,0005
0,000 1
0,84
1,11
1,39
2,O
4
2,34
3,02
3,30
4,00

ĈӇ kiӇm tra ÿiӋn cӵc cҫn thiӃt lұp mӝt mҥng ÿo, ÿiӋn cӵc K ÿѭӧc nhúng vào
trong dung dӏch KCl chuҭn, ÿiӋn cӵc so sánh ÿѭӧc nhúng trong dung dӏch KCl bão
hoà. Giӳa hai dung dӏch này ÿѭӧc nӕi bҵng cҫu dүn làm ÿҫy bҵng nga ÿã trӝn vӟi lãi
axetat (CH3COOLi). Ĉo trӏ sӕ sau khi nhúng ÿiӋn cӵc vào dung dӏch sau 5 phút.
NӃu ÿiӋn cӵc hoҥt ÿӝng tӕt, tiӃ
n hành ÿo thӃ cӫa dung dӏch thí nghiӋm. Dӵa vào
thang chuҭn giӳa thӃ và pK
+
tính ra ÿѭӧc hoҥt ÿӝ cӫa K
+
trong dung dӏch nghiên cӭu.

* ĈiӋn cӵc màng nitrat:
ĈiӋn cӵc màng nitrat EM - NO3-01 do Liên Xô (cNJ) chӃ tҥo có cҩu tҥo tѭѫng tӵ
nhѭÿiӋn cӵc kali, chӍ khác là màng ÿѭӧc bão hoà bҵng ion NO
3
-
Khoang bên trong
cӫa ÿiӋn cӵc chӭa dung dӏch KNO3 0,1 M và dung dӏch KCl 0,005M, sau ÿó nhúng
ÿiӋn cӵc so sánh bên trong vào. ĈiӋn cӵc so sánh bên ngoài thѭӡng dùng là ÿiӋn cӵc
calomen (thѭӡng dùng là ÿiӋn cӵc bҥc clorua).
ThӃ cӫa ÿiӋn cӵc màng nitrat trong giá trӏ pa tӯ 2 - 9 và hoҥt ÿӝ NO
3
-
tӯ 0,001-
1M tuân theo phѭѫng trình:
E = E
0
- 0,058.PNO
3

-
Các anion khác nhѭ Cl
-
HCO
3
-
, SO
4
2-
vӟi tӹ lӋ là NO
3
-
: Cl
-
= 1: 1; NO
3
-
: HCO
3
-
= 1: 5; NO
3
-
: SO
4
2-
: 1:5 sӁ cҧn trӣ viӋc xác ÿӏnh SO
4
2-
.

Trѭӟc khi dùng ÿiӋn cӵc nitrat mӟi, cҫn phҧi rӱa khoang bên trong cӵc hai lҫn
bҵng nѭӟc cҩt và hai lҫn bҵng dung dӏch KNO
3
và KCl vӟi nӗng ÿӝ nhѭ trên, sau ÿó
rót vào 1,5 - 2,5 ml dung dӏch này rӗi nhúng ÿiӋn cӵc so sánh bên trong vào. ĈiӋn cӵc
sau khi chuҭn bӏ xong, ÿѭӧc giӳ qua mӝt ngày ÿêm trong dung dӏch KNO
3
0,1 M và
sau này vүn giӳ trong dung dӏch ÿó
Sau khi chuҭn bӏÿiӋn cӵc xong, tiӃn hành kiӇm tra sӵ phө thuӝc thӃ cӫa cӵc vào
giá trӏ PNO
3
-
. ThiӃt lұp mҥch ÿo gӗm ÿiӋn cӵc so sánh và ÿiӋn cӵc nitrat ÿӅu nhúng
trong dung dӏch NaNO
3
chuҭn. Sau 5 phút, ghi sӕ trên máy ÿo.
Nӗng ÿӝ NaNO3(mol/1)
Ȗ r
aNO
3
-
p NO
3
-
0,1000
0,0500
0,0100
0,0050
0,0010

0,0005
0, 0001
0,765
0,812
0,900
0,926
0,964
0,975
1,000
0,O
7
65
0,O
4
06
0,0090
0,0064
0,0010
0,0005
0,0001
1,11
1,30
2,O
4
2,34
3,02
3,30
4,00

Xây dөng ÿӗ thӏ theo kӃt quҧÿo thӃ trong 3 - 4 dung dӏch chuҭn. Khi thay ÿәi giá

trӏ pNO
3
-
theo ÿѫn vӏÿӝ dӕc cӫa ÿӗ thӏ là 58mV.
Các ÿiӋn cӵc nhҥy vӟi khí
ĈiӋn cӵc nhҥy vӟi khí ÿҫu tiên ÿѭӧc xem nhѭ là bӝ thu ÿӇ xác ÿӏnh thӃÿã ÿѭӧc
sӱ dөng là ÿiӋn cӵc dùng ÿӅ xác ÿӏnh CO
2
trong không khí. HiӋn nay ÿã có các ÿiӋn
cӵc nhҥy vӟi khí ÿӇ xác ÿӏnh NH
3
, SO
2
, H
2
và các chҩt khí khác. Nguyên tҳc làm
viӋc cӫa các ÿiӋn cӵc này dӵa trên sӵ chӍ thӏ cӫa ion ÿѭӧc tҥo thành do phân tӱ khí
phҧn ӭng vӟi nѭӟc.
ThӃ cӫa ÿiӋn cӵc nhҥy vӟi khí ÿѭӧc xác ÿӏnh bҵng phѭѫng trình:
Do vұy cNJng có khҧ năng xác ÿӏnh hàm lѭӧng khí trong mүu thông qua viӋc xác
ÿӏnh thӃ.
Khó khăn cѫ bҧn ÿӕi vӟi các ÿiӋn cӵc nhҥy vӟi khí là viӋc xây dөng nhӳng ÿiӅu
kiӋn ÿӅ thiӃt lұp nhanh cân bҵng giӳa chҩt khí và chҩt lӓng, và viӋc chӑn ÿiӋn cӵc bên
trong ÿӇ khí khuӃch tán và tham gia thiӃt lұp cân bҵng tҥo nên nhӳng ion ÿѭӧc xác
ÿӏnh b
ҵ
ng ÿiӋn cӵc chӑn lӑc ton.
Cҩu tҥo cӫa các ÿiӋn cӵc nhҥy vӟi khí:

Ĉ̿c tính cͯa vài ÿi͏n c͹c nh̩y vͣi khí

Nguyên
tӕ nhҥy
Chҩt ÿiӋn ly
bên trong
Giӟi hҥn
dѭӟi phép
ÿo
Góc
nghiêng
pH cӫa chҩt
ÿiӋn ly bên
trong
Chҩt
cҧn
trӣ
Ӭng dөng
CO
2
H
+
NaHCO
3
0,01 M
|
10
-5
+ 60 < 4
NH
3
H

+
| 10
-6
- 60 > 11
Et
2
NH H
+
Et
2
NH
2
Cl
0,01M
| 10
5
- 60 > 60 NH
3
SO
2
H
+
NaHSO
3
0,1M
| 10
-6
| 10
-4
+ 60 HSO4-

ĈӋm
Cl
2
NO
2
Khí thҧi thӵc
phҭm, vҥng,
chҩt ÿӕt
NO
2
H
+
NaNO
2
0,02M
5.10
-7
+ 60 ĈӋm xitrat SO
2
CO
2
Khí thҧi, không
khí nitrua trong
thӵc phҭm
H
2
S S
2-
ĈӋm xitrat | 10
-8

- 30 < 5 O
2
Phân tích ÿӗ
uӕng, sӵ lên
HF F
-
H+ 1M | 10
-3
- 60 - 2
C C ĈӋm | 10
-3
-60 < 2 Sӵ tinh luyӋn
Các ÿiӋn cӵc nhҥy vӟi khí hiӋn nay ÿѭӧc sӱ dөng ÿӇ xác ÿӏnh các ion thuұt trong
ÿҩt, trong nѭӟc biӇn vӟi viӋc khӱ trѭӟc NO
3
ÿӃn amoniac; ÿiӋn cӵc loҥi này còn dùng
ÿӃ xác ÿӏnh SO
2
trong các mүu sinh hӑc, ÿê nghiên cӭu thành phҫn các thoát ra trong
các quá trình tҥo thành ÿҩt, trong quá trình hô hҩp và dinh dѭӥng cӫa thӵc vұt, ngoài ra
còn sӱ dөng ÿiӋn cӵc loҥi này ÿӇ xác ÿӏnh các chҩt có hoҥt tính sinh hӑc.

Các ÿi͏n c͹c so sánh
ĈiӋn cӵc so sánh hiӋn nay thѭӡng ÿѭӧc sӱ dөng cùng vӟi các ÿiӋn cӵc chӑn lӑc
ton là ÿiӋn cӵc bҥc clorua. Ĉây là ÿiӋn cӵc thuұn tiӋn, ÿѫn giҧn, bӅn và không ÿòi hӓi
phҧi bҧo quҧn ngoài viӋc làm ÿҫy bên trong cӵc bҵng dung dӏch liӋt. ĈiӋn cӵc bҥc
clorua có vӓ làm bҵng thuӹ tinh, cu
ӕ
i cӵc có sӧi amiăng ÿӇ tiӃp xúc giӳa ÿiӋn cӵc vӟi
môi trѭӣng bên ngoài. Bên trong ӕng có dung dӏch kali clorua, dây dүn bҥc có bӅ mһt

xӕp ÿã ÿѭӧc phӫ bҵng kӃt tӫa bҥc clorua.
ThӃ cӫa ÿiӋn cӵc ÿѭӧc xác ÿӏnh theo nӗng ÿӝ dung dӏch KCl. Khi nӗng ÿӝ KCl
không thay ÿәi thì giá trӏ thӃ cӫa ÿiӋn cӵc cNJng không thay ÿәi
Khi phân tích mүu ngoài th
ӵ
c ÿӏa nên dùng dung dӏch KCl bão hoà.
ThӃ cӫa ÿiӋn cӵc bҥc clorua:
Dung dӏch KCl E(V) ӣ 25
0
C
Dung dӏch KCl bão hoà + 0,202(20
0
C)
KCl 1,0 M + 0,238
KCl 0,1M + 0,290
HCl 0,1N + 0,289
HCl 1,0 M + 0,218
C̯u d̳n ÿi͏n
Cҫu dүn ÿiӋn dùng ÿӇ trӵc lұp mҥng ÿiӋn vӟi các cӵc chӑn lӑc ion là mӝt ӕng
thӫy tinh hình chӳ U, ÿѭӡng kính bên trong 3-5 mm; dài khoҧng 5 - 6 cm; ÿѭӧc nҥp
ÿҫy aga trong dung dӏch mӝt muӕi bão hoà (KCl, KNO
3
, CH
3
COOLi khi dùng cӵc
chӑn lӑc ion kali, nҥp vào trong cҫu do 1 ÿiӋn dung dӏch liti axetat, còn khi dùng cӵc
bҥc clorua ngѭӡi ta nҥp dung dӏch kali nitrat.
ĈӇ chuҭn bӏ cҫu dүn ÿiӋn lҩy 3g aga ÿã nghiӅn nhӓ cho vào cӕc, thêm vào 100 ml
nѭӟc cҩt giӳ qua ÿêm. Sau ÿó ÿһt lên bӃp, ÿun cҭn thұn và thêm tӯ tӯ 10 g muӕi,
khuҩy ÿӅu bҵng thìa thӫy tinh ÿӃn khi tan hoàn toàn.

Ĉun hӛn hӧp trên ӣ nhiӋt
ÿӝ 50-60
0
C rӗi rót cҭn thұn vào ӕng chӳ U; giӳ cho ÿӃn
khi hӛn hӧp nguӝi ÿi. Cҫn chú ý rҵng trong quá trình cho hӛn hӧp vào và giӳ hӛn hӧp
nguӝi không ÿӇ tҥo bӑt khí trong ӕng.
Giӳ cҫu dүn ÿiӋn trong dung dӏch muӕi bão hoà (muӕi nҥp vào trong ӕng). Trѭӟc
khi dùng, dùng nѭӟc cҩt rӱa qua cҫu dүn ÿiӋn, dùng giҩy lӑc lau khô. Mӝt ÿҫu cҫu
ÿѭӧc ÿӇ trong dung d
ӏch nghiên cӭu còn ÿҫu kia nhúng vào trong dung dӏch KCl bão
hoà có cҳm ÿiӋn cӵu so sánh.
S͵ dͭng các ÿi͏n c͹c ch͕n l͕c ion trong ÿi͉u ki͏n ngoài th͹c ÿ͓a
Các ÿiӋn cӵc chӍ thӏ làm bҵng thuӹ tinh và các ÿiӋn cӵc chӑn lӑc bҵng màng có

thӇ dùng ÿӇ xác ÿӏnh hoҥt ÿӝ cӫa các ion trong các ÿiӅu kiӋn ngoài thӵc ÿӏa, nghƭa là
xác ÿӏnh trӵc tiӃp trong ÿҩt nӃu ÿӝ ҭm cӫa ÿҩt không nhӓ hѫn 15% trong nѭӟc thiên
nhiên, nѭӟc thҧi, nѭӟc công nghiӋp, nѭӟc tѭӟi. Khi làm viӋc ngoài thӵc ÿӏa, nguӗn
ÿiӋn cho máy là phi.
Trѭӟc khi ra thӵc ÿӏa cҫn kiӇm tra các ÿiӋn cӵc chӍ thӏ theo các dung dӏch chuҭn.
T
ҩt c
ҧ cҧ các ÿiӋn cӵc chӍ thӏ, trӯÿiӋn cӵc chӑn lӑc ion bҥc clorua, ÿӅu phҧi nhúng
trong dung dӏch bӣi vì nӃu màng bӏ khô, thұm chí chӍ trong thӡi gian ngҳn cNJng có tác
hҥi ÿӃn cӵc, làm rӕi loҥn chӭc năng cӫa cӵc.
Cҫn xây dөng ÿӗ thӏ chuҭn trѭӟc tҥi nhiӋt ÿӝ tiӃn hành phép ÿo ӣ ngoài ÿӏa thӵc.
Phân tích nѭӟc trong ÿ
iӅu kiӋn thӵc ÿӏa, tiӃn hành tѭѫng tӵ nhѭ phân tích dung
dӏch trong phòng thí nghiӋm.
Khi ÿo hoҥt ÿӝ cӫa các ion trong ÿҩt, ÿiӋn cӵc chӍ thӏ làm bҵng thӫy tinh và ÿiӋn
cӵc so sánh ÿѭӧc cҳm vào ÿҩt vӟi khoҧng cách chính xác 5 - 6cm. Khi dùng ÿiӋn cӵc

màng cҫn ÿào lӛ trѭӟc vӟi ÿӝ sâu bҵng ÿӝ sâu cӫa phép ÿo và ÿѭӡng kính lӛ tѭѫng
ӭng vӟi
ÿѭӡng kính cӫa cӵc. Sau khi nhúng các ÿiӋn cӵc vào trong ÿҩt cҫn ҩn nhҽÿӇ
làm chһt xung quanh cӵc. Sau 15 - 30 phút, tuǤ thuӝc vào ÿӝ ҭm cӫa ÿҩt, tiӃn hành ÿo
hoҥt ÿӝ lӟn cҫn xác ÿӏnh

B̫ng 4.1. S͵ dͭng mã s͙ÿi͏n các ch͕n l͕c ion trong phân tích môi tr˱ͥng
Chҩt phân tích KiӇu ÿӃn cӵc ĈiӅu chӍnh cѭӡng ÿӝ lӟn (ISA)
NH
4
+
Cҧm ӭng khí pH ÿiӅu chӍnh theo ISA
Br Cӵc rҳn NaNO
3
5M
CO Cҧm ӭng khí ĈӋm CO
2
a
Cl
-
Cӵc rҳn
Màng lӓng
Cӵc liên hӧp
NaNO
3
5M
-
-
Clorin Cӵc rҳn Thuӕc thӱ iôÿua
CN

-
Cӵc rҳn NaNO
3
5M
F
-
Cӵc liên hӧp
Cӵc rҳn
TISAB
b
-
Florua borat Màng lӓng (NH
4
)
2
SO
4
2M
l
-
Cӵc rҳn NaNO
3
5M
NO
3
Màng lӓng (NH
4
)
2
SO

4
2M
Oxit nitѫ Cҧm ӭng khí ĈӋm axit
Oxy hoà tan Màng lӓng
ClO
4
-
Màng lӓng (NH
4
)
2
SO
4
2M
S
2-
Cӵc rҳn SAOB
c
SCN
-
Cӵc rҳn NaNO
3
5M
Ghi chú:
a: ĈӋm xitrat (Natri xitrat/ axit xitric).
b: Dung dӏch ÿӋm ÿiӅu chính cѭӡng ÿӝ lӟn tәng sӕ gӗm: axit 1,2 -
xyclohecxilendinitriltetraaxetic và xitrat hoһc tactrat.
C: Dung dӏch ÿӋm chӕng oxit hoá S
2-
gӗm: Trilon-B 0,2M; dung dӏch NaOH 2M và

axit ascobic.
Có thӇ sӱ dөng các phѭѫng pháp ÿѭӡng chuҭn bҵng phѭѫng pháp thêm ÿӇ xác
ÿӏnh nӗng ÿӝ cӫa mӝt sӕ cҩu tӱ trong môi trѭӡng.
Ví dͭ: ĈӇ xác ÿӏnh Cu trong mүu nѭӟc thҧi bҵng phѭѫng pháp thêm, trѭӟc tiên
ÿem ÿo thӃ cӫa mүu nѭӟc thҧo giҧ sӱ giá trӏ thӃ ghi ÿѭӧc và 17,5mV (E
1
); sau ÿó tiӃn
hành nhѭ sau: lҩy 5ml dung dӏch chuҭn Cl
-
nӗng ÿӝ 75 ppm cho vào bình ÿӏnh mӭc 1
100ml, ÿӏnh mӭc ÿӃn vҥch mӭc bҵng mүu nѭӟc thҧi cҫn phân tích. ChuyӇn dung dӏch
ra cӕc và tiӃn hành ÿo bҵng cӵc chӑn lӑc ion. ThӃÿo ÿѭӧc sӁ là 35,3 mV (E
2
) sӱ dөng
công thӭc:
Trong ÿó: Cy: Nӗng ÿӝ chҩt chuҭn
ȡ: Tӹ lӋ cӫa thӇ tích dung dӏch chuҭn trong toàn bӝ thӇ tích ÿem ÿo.

S: Ĉӝ dӕc cӫa ÿiӋn cӵc.
¨E = E
2
- E
1
Áp dөng công thӭc cho ví dө trên C
y
= 75 ppm; ȡ = 5ml/100ml = 0,05
¨E = 35,3 - 17,5 = 17,8 mV; S = 58,1 mV.
Do ÿó nӗng ÿӝ cӫa Cl
-
trong mүu phân tích là 3,34 ppm.

4.2. Phѭѫng pháp cӵc phә
Phѭѫng pháp là phѭѫng pháp phân tích do nhà bác hӑc TiӋp Khҳc (cNJ) Iaroslap
Hayropski phát minh năm 1922. Phѭѫng pháp này ÿã ÿѭӧc sӱ dөng rӝng rãi ÿӇ ÿӏnh
lѭӧng các chҩt vô cѫ và hӳu cѫ trong các ÿӕi tѭӧng khác nhau. Nhӡ sӵ hoàn thiӋn cӫa
kӻ thuұt cӵc phә nên ngày nay ÿã có hàng loҥt các phѭѫng pháp cӵc phә khác nhau:
cӵc phô mӝt chiӅu dòng khuӃch tán, cӵc phә xoay chiӅu, cӵc phә hӛ
n hӕng, cӵc phә
xung vi phân
4.2.1. C͹c ph͝ m͡t chi͉u dòng khu͇ch tán (c͹c ph͝ c͝ÿi͋n)
Nguyên lý:
Cѫ sӣ cӫa phѭѫng pháp là nghiên cӭu ÿѭӡng biӇu diӉn sӵ phө thuӝc cӫa cѭӡng
ÿӝ dòng ÿiӋn vào thӃ cӫa bình ÿiӋn phân có cҩu tҥo ÿһc biӋt chӭa ton can khҧo sát
I = f(E)
Ĉѭӡng biӇu diӉn sӵ phө thuӝc ÿó ÿѭӧ
c gӑi là ÿѭӡng Von-Ampe hay còn gӑ
i là
ÿѭӡng cӵc phә hoһc sóng cӵc phә.
ĈӇ có ÿѭӡng Von-Ampe ta dùng máy cӵc phә. Sѫÿӗÿѫn giҧn cӫa máy nhѭ sau:
Catôt hay dùng là ÿiӋn cӵc giӑt thuӹ ngân là ÿiӋn cӵc chӍ thӏ còn nuӕt là ÿáy thuӹ
ngân hay ÿiӋn cӵc calomen bão hoà làm ÿiӋn cӵc so sánh.
ThӃ E ÿһt vào sӁ tҥo nên phân cӵc catôt (ijk) và anôt (ijA).
Cân bҵng tәng quát cӫa thӃ bên ngoài ÿһt vào có thӇ biӇu thӏ nhѭ sau:

Ӣÿây i
R
là sӵ giҧm thӃ khi dòng ÿi qua dung dӏch. Các thành phҫn (pH và i
R
trong cӵc phә có khuynh hѭӟng tiӃn tӟi cӵc tiӅu do bӅ mһt lӟn cӫa ÿiӋn cӵc so sánh và
trong dung dӏch so sánh có chҩt ÿiӋn ly trѫ (nӅn), làm giҧm ÿiӋn trӣ R cӫa dung dӏch.
Do ÿó thӃ bên ngoài ÿһt vào chi gây nên sӵ phân cӵc cӫa ÿiӋn cӵc giӑt thuӹ ngân. NӃu

dùng ÿiӋn cӵc giӑt thuӹ ngân làm ÿiӋn cӵc chӍ thӏ và
ÿ
iӋn cӵc so sánh là cӵc Calomen
bão hoà (thӃ cӫa cӵc này trong cӵc phәÿѭӧc quy ѭӟc bҵng không) thì:
Sӵ phө thuӝc giӳa thӃ cӫa ÿiӋn cӵc giӑt thuӹ ngân và cѭӡng ÿӝ dòng ÿiӋn biӇu
thӏ bҵng ÿӗ thӏ dѭӟi dҥng ÿѭӡng cong cӵc phә (cӵc phәÿӗ). Dҥng tәng quát cӫa cӵc
phәÿҫu ÿѭӧc biӇu diӉn ӣ hình 4.8.
Khi ÿҥt ÿѭӧc thӃ khӱ (hoһc ôxy hoá) cӫa ion nào ÿó có trong dung dӏch, quá trình
tích phân ÿѭӧc bҳ
t ÿҫu, cѭӡng
ÿӝ dòng ÿiӋn tăng lên rõ rӋt. Sӵ tăng lên cӫa cѭӡng ÿӝ
dòng chӍ khi trong dung dӏch còn lӟp khuӃch tán sát ÿiӋn cӵc có chӭa ion gây nên
dòng ÿiӋn phân khi nӗng ÿӝ lӟn bҵng không thì quá trình tăng cѭӡng ÿӝ dòng sӁ
ngӯng lҥi. Khi ÿó bҳt ÿҫu hiӋn tѭӧng phân cӵc nӗng ÿӝ. Khi không có các ion ÿѭӧc
khӱ hay ÿѭӧc oxy hoá ӣ lӟp sát ÿiӋn cӵc, c
ѭӡng ÿӝ dòng lúc này ÿѭӧc gӑ
i là dòng giӟi
hҥn khuӃch tán, nó có giá trӏ không ÿôi do có sӵ khuӃch tán chҩt tӯ dung dӏch ÿӃn lӟp
sát ÿiӋn cӵc.
Cѭӡng ÿӝ dòng khuӃch tán giӟi hҥn tӹ lӋ vӟi tӕc ÿӝ khuӃch tán chҩt ÿӃn ÿiӋn
cӵc, tӭc là tӹ lӋ vӟi nӗng ÿӝ cӫa chҩt có trong dung dӏch.
i
d
= K.C
Trong ÿó K là hӋ sӕ tӹ lӋ
Phѭѫng trình trên chính là phѭѫng trình dòng khuӃch tán giӟi hҥn.
D.Incovic ÿã ÿѭa ra phѭѫng trinh chi tiӃt:
Trong ÿó: n: sӕ electron tham gia phҧn ӭng;
D: hӋ sӕ khuӃch tán;
m: khӕi lѭӧng thӫy ngân thoát ra tӯ mao quҧn trong mӝt ÿѫn vӏ thӡi gian,

IJ: chu kǤ giӑt thuӹ ngân;
C: nӗng ÿӝ cӫa chҩt.
Giá trӏ hӋ sӕ tӹ lӋ K phө thuӝc vào ÿһc tính cӫa ÿiӋn cӵc sӱ dөng, ÿһc tính cӫa
ion ÿѭӧc khӱ hoһc ôxy hoá, ÿһc tính cӫa chҩt ÿi
Ӌ
n li trѫ và nhiӋt ÿӝ cӫa dung dӏch cӵc
phә. Trong trѭӡng hӧp khӱ cation, giá trӏ dòng khuӃch tán giӟi hҥn có liên quan ÿӃn

nӗng ÿӝ cӫa nguyên tӕ phân tích chӍ là mӝt phҫn cӫa dòng tәng sӕ ít.
Trong ÿó:
i
k
: dòng tөÿiӋn;
i
g
: dòng ÿiӋn phân yӃu do các tҥp chҩt trong dung dӏch gây nên;
i
h
: dòng di chuyӇn;
Dòng di chuyӇn xuҩt hiӋn là do sӵ di chuyӇn cӫa các ion dѭӟi tác dөng cӫa lӵc
ÿiӋn trѭӡng, ÿӇ loҥi trӯ cҫn thêm vào trong dung dӏch phân tích chҩt ÿiӋn li trѫ.
Dòng ÿiӋn phân yӃu ÿѭӧc loҥi trӯ bҵng cách tinh chӃ cҭn thұn chҩt ÿiӋn li trѫ.
Dòng tөÿiӋn sinh ra do lӟp ÿiӋn kép cӫa dòng khuӃch tán ӣ sát ÿiӋn cӵ
c tích
ÿ
iӋn, dòng này nói chung cNJng khó loҥi trӯ. Dòng tөÿiӋn và dòng ÿiӋn phân cӵc gӝp
lҥi thành dòng dѭ.
Dòng dѭ trong nhiӅu trѭӡng hӧp lӟn ÿӃn mӭc không thӇÿo ÿѭӧc sóng cӵc phә,
ÿһc biӋt khi xác ÿӏnh các kim loҥi nһng trong ÿҩt, trong nѭӟc và trong thӵc vұt ÿòi hӓi
tiӃn hành ӣÿӝ nhҥy cao.

ĈӇ làm giҧm dòng dѭ mӝt cách ÿáng kӇ, hiӋn nay trong tҩ
t cҧ các máy cӵc phә
ÿӅu có thi
Ӄt bӏ bә chính. Sӱ dөng thiӃt bӏ bә chính cho phép nhұn ÿѭӧc dҥng sóng cӵc
phә tӕt hѫn rҩt nhiӅu và nhѭ thӃ sӁ nâng cao hѫn ÿӝ nhҥy và ÿӝ lһp lҥi cӫa kӃt quҧ.
Khi sӱ dөng cӝt thuӹ ngân sӁ thu ÿѭӧc nhӳng kӃt quҧ tӕt vì khi ÿó sӵ tăng cӫa
dòng bә chính nhӓ
hѫn nhiӅu so vӟi sӵ t
ăng cӫa dòng khuӃch tán.
Nguyên nhân làm tăng dòng khuӃch tán là do ÿiӋn cӵc chuyên ÿӝng tiӃp tuyӃn
cӫa giӑt thuӹ ngân, chuyӇn ÿӝng này gây nên viӋc khuҩy trӝn lӟp dung dӏch ӣ cҥnh
giӑt, trên ÿѭӡng cong cӵc phô có xuҩt hiӋn cӵc ÿҥi. ĈӇ loҥi trӯ cӵc ÿҥi ngѭӡi ta thêm
vào dung dӏch nhӳng chҩt hoҥt ÿӝng bӅ mһt nhѭ aga- aga, gelatin khi
ÿó chuyӇn
ÿӝng tiӃp tuyӃ
n cӫa thuӹ ngân sӁ giҧm ÿi.
Sóng cӵc phә cӫa ion xác ÿӏnh thѭӡng bӏ sai lӋch do có xuҩt hiӋn sóng cӫa ôxy,
ôxy chӭa trong dung dӏch cӫa ion xác ÿӏnh ÿѭӧc trên ÿiӋn cӵc giӑt thuӹ ngân.
ĈӇ loҥi oxy trѭӟc khi phân tích cӵc phô ngѭӡi ta cho khí H
2
hay N
2
sөc qua dung
dӏch. Trong trѭӡng hӧp nhӳng dung dӏch có tính chҩt axit, ÿӅ loҥi ôxy có thӇ dùng
CO
2
. Còn trong môi trѭӡng kiӅm thѭӡng natri sunfit, thêm 0,1 g Na
2
SO
3

trong 100ml

dung dӏch có thӇ khӱ hoàn toàn ÿѭӧc ôxy trong thӡi gian khoҧng 5 phút.
Phân tích cӵc phәÿӏnh tính và ÿӏnh lѭӧng
Khi xác ÿӏnh ÿӏnh tính ion ÿѭӧc khӱ (hoһc ôxy hoá) ngѭӡi ta dӵa vào giá trӏ thӃ
bán sóng E
1/2
Giá trӏ thӃ bán sóng bҵng giá trӏ thӃ cӫa ÿiӋn cӵc chӍ thӏ khi cѭӡng ÿӝ
dòng bҵng 1/2 giá trӏ cӫa dòng giӟi hҥn.
Giá trӏ thӃ bán sóng không phө thuӝc vào nӗng ÿӝ cӫa chҩt phҧn ӭng, không phө
thuӝc vào vұn tӕc chҧy cӫa giӑt thuӹ ngân qua mao quҧn và các yӃu tӕ khác. Ĉây là
mӝt hҵng sӕÿһc trѭng cho ion trong mӝt nӅn nhҩt
ÿӏnh. Vì thӃ vi
Ӌc lӵa chӑn chҩt ÿiӋn
ly trѫ (chҩt nӅn) có ý nghƭa to lӟn trong phân tích cӵc phӕ. HiӋn nay, ngѭӡi ta dùng
các chҩt ÿiӋn ly có thành phҫn khác nhau (các axit, các muӕi trung tính, các dung dӏch
kiӅm, các chҩt tҥo phӭc khác nhau) làm chҩt nӅn. Ĉӕi vӟi ÿa sӕ chҩt nӅn, ngѭӡi ta ÿã
thành lұp ÿѭӧc các nguyên tӕ có khҧ năng ÿѭӧc khӱ hoһc ÿѭӧc ôxy hoá và các giá trӏ
thӃ bán sóng. Các b
ҧn này có ghi trong các sách chuyên khҧo hoһ
c các sә tay.
Khi phân tích mӝt nguyên tӕ hay mӝt vài nguyên tӕ phҧi chӑn chҩt ÿiӋn ly trѫ
(chҩt nӅn) ÿӇ loҥi trӯҧnh hѭӣng cӫa các ion kèm theo.
Giá trӏ cӫa dòng giӟi hҥn hay chiӅu cao cӫa sóng cӵc phә trong nhӳng ÿiӅu kiӋn
nhҩt ÿӏnh tӹ lӋ vӟi nӗng ÿӝ lӟn cҫn khҧo sát. ĈӇ xác ÿӏnh chiӅu cao cӫa sóng, ngѭӡ
i ta
thѭӡng dùng phѭѫng pháp cӫa Hon.
Theo phѭѫng pháp này ngѭӡi ta kҿ 3 ÿѭӡng thҷng ӣ trên sóng, tӯ các giao ÿiӇm
lҥi kҿ các ÿѭӡng song song vӟi trөc hoành.
Khoҧng cách giӳa các ÿѭӡng thҷng này là chiӅu cao sóng cӵc phә. TӯÿiӇm giӳa

cӫa chiӅu cao sóng cӵc phә kҿÿѭӡng thҷng song song vӟi trөc hoành. Tӯ giao ÿiӇm
cӫa ÿѭӡng thҷng này vӟi sóng cӵc phә, kҿ
ÿѭӡng thҷng song song vӟi trөc tung.
Ĉѭӡng thҷng này cҳ
t trөc hoành tҥi ÿiӇm là giá trӏ thӃ bán sóng. Giá trӏ thӃ bán sóng là
giá trӏ tính ÿӕi vӟi ÿiӋn cӵc calome bão hoà.