bài giảng sinh học 12 công nghệ gen
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.35 MB, 36 trang )
Bài 20 – Tiết 22
Bài 20 – Tiết 22
:
:
T O GI NG NH CÔNG NGH GENẠ Ố Ờ Ệ
T O GI NG NH CÔNG NGH GENẠ Ố Ờ Ệ
I. Công nghệ gen
I. Công nghệ gen
-
Em hiểu thế nào về công nghệ gen?
-
Kĩ thuật chuyển gen là gì?
(Học sinh quan sát hình 21.1và đọc thông tin
trong sách giáo khoa thảo luận theo bàn trong
3 phút trả lời câu hỏi trên)
1. Khái niệm công nghệ gen
I. Công nghệ gen
I. Công nghệ gen
- Công nghệ gen: là quy trình tạo ra những tế bào
hoặc sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen
mới.
1. Khái niệm công nghệ gen
- Kĩ thuật chuyển gen: Kĩ thuật tạo ADN tái tổ
hợp để chuyển gen từ tế bào này sang tế bào
khác
2. Các bước tiến hành trong kĩ thuật chuyển gen
2. Các bước tiến hành trong kĩ thuật chuyển gen
- Trong kĩ thuật chuyển gen gồm những bước nào?
A
B
C
Tạo ADN tái tổ hợp
Chuyển ADN tái tổ
hợp vào tế bào nhận
Phân lập dòng tế bào
chứa ADN tái tổ hợp
a. Tạo ADN tái tổ hợp
Tế bào chứa gen cần chuyển gen cần chuyển
E. Côli chứa thể truyền (plasmit)
Thể truyền (plasmit)
Gọi là ADN tái tổ hợp
Gọi là ADN tái tổ hợp
(
(
Thể truyền và gen cần chuyển)
Thể truyền và gen cần chuyển)
Enzim cắt
Restrictaza
Enzim nối Ligaza
Enzim cắt
Restrictaza
Thể truyền(Plasmit)
Gen cần chuyển
ENZIM CẮT GIỚI HẠN (RESTRICTAZA)
EN ZIM NỐI (LIGAZA)
ADN tái t h pổ ợ
Đầu dính
Gen cần
chuyển
a. Tạo AND tái tổ hợp
a. Tạo AND tái tổ hợp
- Để tạo được ADN tái tổ hợp cần các khâu nào?
a. Tạo AND tái tổ hợp
a. Tạo AND tái tổ hợp
- Tách chiết thể truyền và gen cần chuyển ra khỏi tế
bào.
-
Dùng enzim giới hạn(Restrictaza) để cắt ADN và
Plasmit tại những điểm xác định, tạo đầu dính.
-
Dùng enzim “keo dính” Ligaza để gắn ADN và
Plasmit lại thành ADN tái tổ hợp.
•
Thể truyền: Phân tử ADN nhỏ có khả năng tự nhân
đôi độc lập với hệ gen của tế bào, có thể gắn vào hệ
gen của tế bào.
Ví dụ: Plasmit, virus.
ADN của tế
bào nhận
ADN tái tổ hợp
dạng vòng
ADN tái tổ hợp
ADN tái tổ hợp
b. Đưa ADN tái tổ hợp vào trong tế bào nhận.
b. Đưa ADN tái tổ hợp vào trong tế bào nhận.
muối CaCl
2
hoặc xung
điện
Tế bào nhận
VD: VK E.côli
a.
a.
Đưa ADN tái tổ hợp vào trong tế bào nhận.
Đưa ADN tái tổ hợp vào trong tế bào nhận.
- Dùng muối CaCl
2
hoặc xung điện cao áp làm dãn
màng sinh chất của tế bào để ADN tái tổ hợp dễ dàng
đi qua.
- Tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện.
c. Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp
c. Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp
+ Chọn thể truyền có gen đánh dấu để nhận biết
được tế bào có ADN tái tổ hợp
+ Bằng các kĩ thuật nhất định nhận biết được sản phẩm
của các gen đánh dấu
- Cách tiến hành
- Kết quả
Thu được dòng tế bào có ADN tái tổ hợp
Hệ gen của loài là:AABBDD biến đổi thành :
TH1: AABBDD TH2: BBDD TH3: AABBDD
Nhận xét hệ gen mới có gì khác hệ gen ban đầu ở
từng trường hợp ?
FF aa
(Bất hoạt gen A - không hoạt động)
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN
1.Khái niệm sinh vật biến đổi gen
1.Khái niệm sinh vật biến đổi gen
* Các cách làm biến đổi hệ gen của sinh vật
Đưa thêm 1 gen
lạ vào hệ gen
Làm biến đổi 1
gen đã có sẵn
trong hệ gen
Loại bỏ hoặc làm
bất hoạt 1 gen nào
đó trong hệ gen
* Khái niệm
Thế nào là sinh vật biến đổi gen?
- Khái niệm: Là sinh vật mà hệ gen của nó được con
người làm biến đổi cho phù hợp với lợi ích của mình.
Cách làm biến đổi hệ gen của sinh vật?
- Cách làm biến đổi hệ gen của sinh vật:
+ Đưa thêm một gen lạ vào hệ gen.
+ Làm biến đổi một gen trong hệ gen
+ Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó trong hệ
gen.
2. Một số thành tựu tạo giống biến đổi gen
a. Tạo động vật chuyển gen
Chuột nhắt được chuyển gen hoocmôn sinh trưởng của
chuột cống
Chuột phát sáng
Cá chuyển gen hoomon sinh trưởng
(phải) và cá chưa chuyển gen (trái)
Cừu chuyển gen tạo sữa
chứa Protein người
Dê chuyển gen cho sữa có prôtêin của tơ nhện
C u con chuy n genừ ể
ADN tái t h p ổ ợ
* Cách tiến hành
* Cách tiến hành
tạo ĐV chuyển gen
tạo ĐV chuyển gen
Gen cần chuyển
Gen cần chuyển
Gen cần chuyển
+ lấy trứng của con
vật, thụ tinh trong ống
nghiệm
+ tiêm gen cần chuyển
vào hợp tử→phôi,
+ cấy phôi chuyển gen
vào tử cung con vật
khác,
+ sinh ra 1 con vật
chuyển gen.
Ý tưởng
Ý tưởng
Ý tưởng
