159
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
&KѭѫQJ2
NGUӖ17+$27È&
Trong
TR Ҥ0%,ӂ1È3
DÀN BÀI
I. Khái niӋPFKXQJ
II. NguӗQWKDRWiFPӝWFKLӅX
III. ChӑQҳF-quy
IV. ChӑQPi\QҥS
V. Phân phӕLÿLӋQPӝWFKLӅX
VI. NguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅX
MӨ&7,ÊU: Trang bӏFKRKӑFVLQK
1. Các nguӗQWKDRWiFWURQJ7%$
2. NguӗQWKDRWiFPӝWFhiӅX
3. CҩXWҥRYà nguyên lý làm viӋF
cӫDFiFORҥLҳF-quy
4. &iFÿһFWtQKSKyQJ–nҥSFӫD
các loҥLҳF-quy
5. HӋWKӕQJQҥSOҥLÿLӋQWtFKFiF
loҥLҳF-quy
6. HӋWKӕQJSKkQSKӕLQJXӗQ
thao tác trong trҥPELӃQiS
7. NguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅX
Hình12–1:HӋWKӕQJQJXӗQWKDRWiF
trong trҥPELӃQiS
8. HӑFVLQKSKҧLQҳPÿѭӧFFiFGҥQJVѫÿӗnguӗQWKDRWiF trong trҥPELӃQiS vàѭX
khuyӃWÿLӇPFӫDWӯQJGҥQJWӯÿyÿѭDUDQKӳQJTX\ӃWÿӏQKYӅWKLӃWNӃ–vұQKành –
ÿLӅXÿӝ–quҧQOê–bҧRWUì – các nguӗn thao tác tҥLQѫLF{QJWiFÿҥWKLӋXTXҧFDR
9. BiӃW[iFÿӏQKVӕOѭӧQJVӕJLӡQҥS– phóng cӫDQJXӗQWKDRWiFWURQJWUҥPELӃQiS

160
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
I. KHÁI NIӊ0&+81*
Trong trҥPELӃQiSQJXӗQWKDRWiFOàm nhiӋPYөFXQJFҩSÿLӋQFKRFiFWKLӃWEӏ
trong mҥFKWKӭFҩSQKѭEҧRYӋUѫ-le ; tӵÿӝQJKyDÿLӅXNKLӇQWtQKLӋXiQKViQJVӵ
cӕQJXӗQGӵWUӳFKRFiFFѫFҩXWӵGùng quan trӑQJ«
NguӗQWKDRWiFFҫQFyÿӝWLQFұ\FDRF{QJVXҩWFӫDFK~QJSKҧLÿӫOӟQÿӇEҧR
ÿҧPVӵOàm viӋFFKҳFFKҳQFӫDFiFWKLӃWEӏWURQJPҥFKWKӭFҩSNKLFysӵFӕQһQJQӅ
nhҩWÿLӋQiSWUrQWKDQKJySFyÿӝәQÿӏQKOӟQ'RÿyFiFQJXӗQWKDRWiFYjOѭӟLÿLӋQ
phân phӕLGòng thao tác cҫQFyÿӝGӵWUӳOӟQ
NguӗQWKDRWiFFyWKӇOàmӝWFKLӅXKD\[RD\FKLӅX
ĈӇFyÿӝWLQFұ\FXQJFҩSÿLӋQFDRYàcҩXWҥRFiFWKLӃWEӏ trong mҥFKWKӭFҩSÿѫQ
giҧQJӑQ QKҽWURQJ FiFWUҥPELӃQ iSQJѭӡL WD WKѭӡQJ Gùng nguӗQWKDR WiF PӝW
chiӅXPһFGù gi á thành cӫDFK~QJÿҳWYàvұQKành phӭFWҥSҳF-quy là nguӗQWKDR
tác mӝWFKLӅXÿѭӧFVӱGөQJUӝQJUãi trong các trҥPELӃQiS
NguӗQWKDRWic xoay chiӅXFKӍÿѭӧFGùng ӣFiFWUҥPELӃQiSFyF{QJVXҩWQKӓYà
ÿLӋQiSOàm viӋFWKҩSGRFyQKLӅXQKѭӧFÿLӇPQKѭSKөWKXӝFYjRÿLӋQiSWURQJOѭӟL
ÿLӋQFKtQKNKLGùng các máy bi ӃQiSÿROѭӡQJOàm nguӗQWKDRWiFWKѭӡQJNK{QJ
ÿӫF{QJVXҩWÿӇFXQJFҩSÿLӋn cho phөWҧLFҫQVӱGөQJFiFNKtFөÿLӋQYàdөQJFө
ÿһFELӋW có các hӋWKӕQJWLӃSÿLӇPOӟQ
II. NGUӖ17+$27È&0Ӝ7&+,ӄ8
ҲF-quy là nguӗQWKDRWiFPӝWFKLӅXWLQFұ\Yì:
BҧRÿҧPFKRFiFWKLӃWEӏWURQJPҥFKWKӭFҩSOàm viӋFWӕWQJD\FҧNKLPҩWÿLӋQWURQJ
OѭӟLÿLӋQFKtQKFӫDQKjPi\ÿLӋQKD\WUҥPELӃQiS
SӵOàm viӋFFӫDҳF-quy không phөWKXӝFYjRFiFÿLӅXNLӋQEên ngoài
NguӗQҳF-quy có khҧQăQJFKRTXiWҧLQJҳQKҥQOӟQÿLӅXQày rҩWFҫQWKLӃWNKLÿyQJ
các máy cҳWOӟQFyVӵQKҧ\YӑWYӅGòng ÿLӋQWKDRWiF
Trong trҥPELӃQiSQJѭӡLWDWKѭӡQJVӱGөQJҳF-quy chì (còn gӑLOà ҳF-quy a-xít)
hoһFҳF-quy niken –FDÿLPLFòn gӑLOà ҳF-quy kiӅP
͆F-quy chì (͇F-quy a-xít):FyFiFÿLӋQFӵFEҵQJFKLKRһFKӧSNLPFKì, chҩWÿLӋQ

phân là dung dӏFKD-xít sunfuric (H
2
SO
4
) loãng. &K~QJÿѭӧFVӱGөQJWURQJFiFWUҥP
biӃQiSWUҥPÿyQJFҳWÿӇÿiSӭQJQKXFҫXF{QJVXҩWWѭѫQJÿӕLOӟQWURQJWKӡLJLDQ
ngҳQ
͆F-quy niken –FDÿLPL͇F-quy ki͙PFyÿLӋQFӵFGѭѫQJEҵQJKӧSNLPQLNHQFӵF
kPFDÿLPLFKҩWÿLӋQSKkQOàdungdӏFKNLӅP.2+&K~QJÿѭӧFGùng trong nhӳQJ
trҥPÿyQJFҳWQKӓYà trung bình, nѫLFyNK{QJJLDQKҥQFKӃ
Khi sӱGөQJҳF-quy NiCd ӣQKӳQJYùng khí hұXQyQJNK{KRһFQyQJҭPSKҧLFK~ê
ÿӃQQKLӋWÿӝP{LWUѭӡQJ[XQJTXDQKWKRҧWKXұQFiFELӋQSKiSOàm mát vӟLQKàsҧQ
xuҩWWK{QJWLQOLrQTXDQÿӃQYLӋFQҥSÿLӋQEDQÿҫX–nҥSEҧRGѭӥQJYjWKD\ÿәL
chҩWÿLӋQSKkQ&ҫQSKҧLÿѭӧFFK~êYànhұQFiFWK{QJWLQQày tӯWUѭӟF
161
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
So vӟLҳF-quy a-xít thì ҳF-quy kiӅPFyQKӳQJѭX– khuyӃWÿLӇPVDX
Ѭ8Ĉ,ӆ0 KHUYӂ7Ĉ,ӆ0
ĈӝEӅQFѫFDRKѫQ
DӉEҧRGѭӥQJ
TuәLWKӑGjLKѫQ
ChiӃPNK{QJJLDQtW
TrӑQJOѭӧQJQKӓKѫQÿiQJNӇ
Khí sinh r a trong qúa trình làm
viӋFtWÿӝFKҥL
Dòng ÿLӋQWӵSKyQJQKӓ
ĈLӋQiSWӯQJQJăQQKӓKѫQy9QJăQ
Khi nҥSÿLӋQiSWăQJWKêm 50%
.KLSKyQJÿLӋQiSJLҧP
HiӋX VXҩW WKҩS Kѫn(chӍ EҵQJ  WKHR $K Yà

60% theo Wh) do vұ\Gòng ÿLӋQWLêu thөOӟQKѫQ
ĈҳWKѫQ
Nhҥ\YӟLQKLӋWÿӝ
Tiêu thөQѭӟFFҩWQKLӅXKѫQ
II.1. &iFÿ͏FWtQKFͿD͇F-quy
¾ ĈL͟QiSÿͣQKP΁FQJăQҳF-quy U
ÿPQJăQ
(V): có giá trӏFӕÿӏQKYӟLҳF-quy a-xít l à
2.0V và vӟLҳF-quy kiӅPOj9Ĉk\FKtQKOjÿLӋQiSQKӓQKҩWFKRSKpSWUên các
cӵFFӫDQJăQҳF-quy trong giӡSKyQJÿҫXWLên, ӣFKӃÿӝSKyQJJLӡÿӕLYӟL
ҳF-quy a-xít) hoһFӣFKӃÿӝSKyQJJLӡÿӕLYӟLҳF-quy kiӅP
¾ ĈL͟QiSÿͣQKP΁FEình ͇F-quy U
ÿPE
(V): là tích cӫDVӕQJăQPҳFQӕLWLӃSYӟL
ÿLӋQiSÿӏQKPӭFFӫDPӝWQJăQ
¾ 'XQJ ÓͻQJ ÿͣQK P΁F Q
ÿP
(Ah): Oj QăQJOѭӧQJ Pà ҳF-quy có thӇ FXQJFҩS
ÿѭӧFNKLSKyQJÿLӋQӭQJYӟLFKӃÿӝSKyQJQKҩWÿӏQKWURQJNKRҧQJWKӡLJLDQTX\
ÿӏQKWKѭӡQJOà10giӡÿӕLYӟLҳF-quy a-xít) và 08 giӡÿӕLYӟLҳF-quy kiӅP
¾ Dòng phóng ÿͣQKP΁F I
SÿP
(A): l à dòng ÿLӋQPà ҳF-quy có thӇFXQJFҩSÿѭӧF
NKLSKyQJÿLӋQӭQJYӟLFKӃÿӝSKyQJQKҩWÿӏQKWURQJNKRҧQJWKӡLJLDQTX\ÿӏQK
WKѭӡQJOà10giӡÿӕLYӟLҳF-quy a-xít) và 08 giӡÿӕLYӟLҳF-quy kiӅP
¾ Dòng ÿi͟Q SKyQJ ,
p
(A) : có thӇ Fy FiF JLi WUӏ NKiF QKDX WXǤ WKXӝF FKӃ ÿӝ
SKyQJQKѭQJNK{QJYѭӧWTXiOҫQGòng ÿLӋQSKyQJJLӡNKLOàm viӋFOkXGài
QKѭNKLSKyQJJLӡYà12lҫQGòng ÿLӋQSKyQJJLӡNKLOàm viӋFQJҳQKҥQ

QKѭNKLSKyQJJLk\
¾ MӝWVӕÿһF tính cӫDҳF-quy B̻QJ2–Ĉ͏FWtQKFͿD͇F-quy
TT ĈҺ&7Ë1+
ĈѪ19ӎ
Ҳ&-QUY A-XÍT Ҳ&-QUY KIӄ0
1
2
3
.
4
.
'XQJOѭӧQJÿӏQKPӭFQ
ÿP
Dòng phóng ÿӏQKPӭFI
SÿP
ĈLӋQiSSKyQJÿӏQKPӭFFXӕL
cùng ӣ
0
C
ĈLӋQiSQҥSNKLQҥSÿLӋQFKR
ҳF-TX\ÿLӋQiSNK{QJÿәL
Ah
A
9QJăQ
.
9QJăQ
.
Q
10
I

10
=0,1xK
10
T
ӯ
ÿӃQ82
T
ӯ
ÿӃQ
Q
8
I
5
=0,2xK
5
1,1
.
Tӯ
ÿӃQ
162
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
5
6
7
8
9
10
ĈLӋQiSQҥSWӯWӯ
HӋVӕQҥS
TӹWUӑQJFKҩWÿLӋQSKkQ

ĈLӋQWUӣWURQJQJăQ
R
t
QJăQ
KhҧQăQJWҧL
DҧLQKLӋWÿӝFKRSKpS
9QJăQ

kg/dm
3
m:/100Ah

0
C
2,23
1,2
1,24 r 0,01
1,4
K
5
0
&ÿӃQ
0
C
1,4
1,4
1,19 r 0,02
1,4
K
-20

0
&ÿӃQ
0
C
Q
10
: 'XQJOѭӧQJSKyQJӭQJYӟLFKӃÿӝJLӡ
Q
8
: 'XQJOѭӧQJSKyQJӭQJYӟLFKӃÿӝJLӡ
K :TҧLGài hҥQF{QJVXҩWOҩ\UDWURQJNKRҧQJJLӡÿӃQJLӡ
¾ Ĉ͏FWtQKSKyQJÿL͟QOjÿһFWtQKELӃQÿәLÿLӋQiSWUên các cӵFFӫDҳF-quy khi
cho ҳF-TX\SKyQJÿLӋQ
Hình a Hình b
Hình 12 –ĈһFWtQKSKyQJÿLӋQFӫDҳF-quy a-xít (hình a) và ҳF-quy kiӅPKình b)
¾ ĈLӋQiSWҥRNKt
/jÿLӋQiSPàtrêngiátrӏQày sӁKình thành khí trong bình rõ rӋW
- ĈӕLYӟLҳF-quy chì tӯÿӃQ9QJăQ
- ĈӕLYӟLҳF-quy Ni-Ca tӯÿӃQ9QJăQ
¾ ĈL͟QWUͷWURQJ5
t
:
PhөWKXӝFYào nhiӋWÿӝYàmӭFSKyQJÿLӋQ
U
p
(V)
1,95
1,90
1,85
1,80

1,75
0124
t(h)
I
p
=3(A)
6
8
9
18 16 14 12 10
1,1
0,9
0,7
0,5
0,3
1,3
1,5
U
p
(V)
4
5
123
02 468101214
t(h)
3KyQJÿLӋQWURQJK
163
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
II.2. C̽XW̹R͇F-quy
GӗPFyEDSKҫQ

II.2.1. VͧEình ͇F-quy
Làm bҵQJWKӫ\WLQKQKӵDFKҩWWәQJKӧS«FKӏXÿѭӧFD-xít hoһFNLӅP
II.2.2. ĈL͟QFΉF
ĈL͟QFΉFǴ˿QJ
- VӟLҳF-quy a-xít: làm bҵQJ3E2
2
ép chһWWURQJNKXQJKình tәRQJEҵQJFKì
- VӟL ҳF-quy kiӅP Oàm bҵQJ 1L2+
2
nén chһW WURQJ FiF NKXQJ ÿѭӧF NKRDQ
nhiӅXOӛQKӓOàm bҵQJWKpSPҥNӅQ
ĈL͟QFΉFkP
- VӟLҳF-quy a-xít: làm bҵQJ3EpSQKѭWURQJNKXQJÿLӋQFӵFGѭѫQJ
- VӟLҳF-quy kiӅPOàm bҵQJ)H2+
2
nén nKѭWURQJNKXQJÿLӋQFӵFGѭѫQJ
II.2.3. Du n g dͣFKÿL͟QSKkQ
- VӟLҳF-quy a-xít : dung dӏFKD-xít H2SO4
- VӟLҳF-quy kiӅPGXQJGӏFKNLӅP.2+
Hình12–3:CҩXWҥRҳF-quy và cҩXWҥRWҩPFӵF
II.2.4. Lo̹L͇F-quy ͇F-quy tái hͻSNKt
(*)
C̽XW̹RgӗPFiFSKҫQ
- Các bҧQFӵFÿѭӧFWҥRWKành bӣLKӧSNLPFDQ[LFKì ÿһFELӋWӣGҥQJOѭӟLFyÿӝ
bӅQFѫKӑFFDRYàmӭFFKӏXK\GURFDR
- Các tҩPQJăQFyOӛUҩWQKӓ
TҩPFӵFGѭѫQJ TҩPFӵF âm
Hình b : CҩXWҥRWҩPFӵF
164
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA

- MҥQJ OѭӟL FiF ӕQJ QKӓ
chӭDFKҩWÿLӋQSKkQGҥQJ
sӋW WKL[RWURSLF ÿӇ JL~S
cho viӋF WUX\ӅQ {[\ ÿӃQ
bҧQFӵFkP
- MӝW YDQ JLҧP iS ÿӇ FKR
NKt WKRiW UD WURQJ WUѭӡQJ
hӧST~DQҥSEҩWQJӡ
Hình12–4
CҩXWҥo ҳF-quy a-xít
Hình12–5
Dàn ҳF-quy kiӅPWURQJ7%$
và
Ҳc-quy niken –FDÿLPLҳF-quy kiӅP
Nguyên lý ho̹WÿͱQJ
ӢҳF-quy a-xít chì thông thѭӡQJYLӋF T~DQҥS VӁJLҧLSKyQJK\GUR Yàôxy;mӝW
OѭӧQJQѭӟFVӁPҩWÿLYàphҧLÿѭӧFEә[XQJEҵQJFiFKFKkPQѭӟFWKѭӡQJ[uyên.
ӢҳF-quy tái hӧSNKtYӟLFҩXWU~FEên trong cӫDEình cho phép ôxy ÿѭӧFWҥRUDӣ
bҧQFӵFGѭѫQJNKXӃFKWiQYӅSKtDEҧQFӵFkP
H.a
165
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Ôxy phҧQӭQJKyDKӑFYӟLFKìxӕSFӫDFKҩWKRҥWWtQKÿӇWҥRWKành ôxýt chì (PbO).
Axít sunphuaríc trong chҩW ÿLӋQ SKkQ VӁ SKҧn ӭQJ YӟL {[êW FKì này tҥR WKành
sunphát chì (PbSO
4
YjQѭӟF6XQSKiWFKìtҥRWKành sӁÿѭӧFELӃQÿәLÿLӋQKyD
thành chì và axít sunphuaríc
QúatrìnhcânbҵQJQj\ÿѭӧFGX\WUì ÿӃQNKLҳF-quy nҥSÿҫ\
Hình12–6:MӝWJyFWәҳF-quy

II.3.&iFKÿ̽X͇F-quy khi s΅GͽQJ
Ĉ
ҩXQӕLWLӃSQEình
U
ht
=n.U
b
Q
ht
=Q
b
Ĉ
ҩXKӛQKӧSQ*mbình
U
ht
=n.U
b
Q
ht
=m.Q
b
Ĉ
ҩXVRQJVRQJPEình
U
ht
=U
b
Q
ht
=n.Q

b
Hình 12
–
7
&iFFiFKÿҩXGk\ҳF-quy
166
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
II.3.1. Ĉ̽XQͩLWL͗S
ChӍÿѭӧFÿҩXҳF-quy nӕL WLӃS NKL ÿLӋQ iSYjGXQJOѭӧQJ FӫDWӯQJ Eình (Q
b
)
giӕQJQKDXQyLFiFKNKiFOànӝLWUӣ5
0
cӫDFiFEình ҳF-quy phҧLWѭѫQJÿѭѫQJ
ViӋFÿҩXQӕLWLӃSQKҵPPөFÿtFKOjWăQJÿLӋQiSOàm viӋFFӫDKӋWKӕQJEình ҳF-
quy (U
ht
)
II.3.2. Ĉ̽XVRQJVRQJ
ChӍÿѭӧFSKpSÿҩXVRQJVRQJNKLÿLӋQiSFӫDWӯQJEình (U
b
)giӕQJQKDX
NhҵPPөFÿtFKWăQJGXQJOѭӧQJFӫDKӋWKӕQJEình ҳF-quy (Q
ht
).
II.3.3. Ĉ̽XKͯQKͻS
Ngoài ra, thӵFWӃQJѭӡLWDFòn dùng cách ÿҩXKӛQKӧSFӫDKDLFiFKWUên tùy
thuӝccөWKӇYào yêu cҫXFӫDSKөWҧL
II.4. 6˿ÿͫOàm vi͟FFͿD͇F-quy
¾ MӛLEình ҳF-TX\FyÿLӋQiSYjGXQJOѭӧQJQKӓW\WKHRÿLӋQiSYjGXQJOѭӧQJ

cҫQWKLӃWPàsӕOѭӧQJEình ÿѭӧFPҳFYào nhiӅXKD\tWWҥRWKành tәҳF-quy.
¾ Trong các trҥPELӃQiSOӟQQJѭӡLWDGùng các tәҳF-TX\FyÿLӋQiS–220V,
các tr ҥPELӃQiSQKӓÿLӋQiSFyWKӇGùng là 24 – 48V.
¾ TҥLFiFWUҥPELӃQiSJLҧPiSFyF{QJVXҩWOӟQYjÿLӋQiSN9KRһFFDRKѫQ
QJѭӡLWDÿһWKDLWәҳF-quy giӕQJQKDXÿLӋQiS9
¾ TҥLFiFWUҥPELӃQiSWUXQJJLDQYӟL các máy biӃQiSWӯ09$WUӣOrQQJѭӡLWDÿһW
mӝWWәҳF-TX\ÿLӋQiS9
¾ Các tәҳF-TX\ÿòi hӓLSKҧLFyQJXӗQGòng có ÿLӅXNKLӇQÿӇQҥSOҥLSKҫQÿLӋQOѭӧQJ
bӏKDRKөWWURQJTXiWUình sӱGөQJKRһFWӵSKyQJĈLӋQOѭӧQJQҥSFҫQWKLӃWFKR
ҳF-quy chì là 110% và cho ҳF-quy kiӅPOà 140% so vӟLÿLӋQOѭӧQJFӫDWәҳF-quy
ÿã phóng trѭӟF ÿy 'òng ÿLӋQWӵSKyQJ Kàng ngày cӫDҳF-quy chì vào khoҧQJ
0,2% cӫDGòng phóng ba giӡKRһFYào khoҧQJFӫDGòng phóng mѭӡLJLӡ
¾ VӟLҳF-quy chì, dòng nҥSWKѭӡQJEҵQJGòng phóng ӣFKӃÿӝEDJLӡKRһFQăPJLӡ
NKLÿã ÿҥWWӟLÿLӋQiSWҥRNKtFҫQSKҧLJLҧPPӝWSKҫQEDGòng nҥSTX\ÿӏQK ӣWUên
và tiӃSWөFJLҧPFKRÿӃQNKLQҥSÿҫ\.KLҳF-quy nҥSÿҫ\FҫQSKҧLWiFKUDNKӓL
nguӗQÿLӋQQҥSÿӇWUiQKEӏKѭKҥLGRWLӃSWөFWҥRNKtYànhiӋWÿӝFDR ThӡLJLDQ
nҥSWKHRSKѭѫQJSKiSWK{QJWKѭӡQJUҩWGài, có thӇU~WQJҳQWKӡLJLDQQҥSEҵQJ
FiFKWăQJGòng ÿLӋQQҥS7X\QKLên phҧLKҥQFKӃGòng ÿLӋQQҥSOӟQӣNKRҧQJÿLӋQ
áp nҥSWӯÿӃQ9QJăQ1ӃXҳF-quy không sӱGөQJKRһFGӵSKòng l âu dài
cҫQSKҧLPDQJÿҫ\ÿӫWҧLWURQJNKRҧQJWKӡLJLDQWKHRFKӍGүQFӫDQKàsҧQ[XҩW
¾ Tùy theo trҥPELӃQiSQJѭӡLWDFyWKӇWKӵFKLӋQFiFVѫÿӗOàm viӋFNKiFQKDXFӫD
tәҳF-quy:
167
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
¾ 6˿ÿͫ͇F-quy làm vi͟FEình th́͵QJWURQJVѫÿӗQày tҧLÿѭӧFFXQJFҩSÿLӋQQăQJ
trӵFWLӃSWӯҳF-quy và ҳF-TX\ÿѭӧFFҳWNKӓLWҧLNKLQҥS1ӃXWҧLQào cҫQÿѭӧFFXQJ
cҩSÿLӋQWURQJO~FҳF-TX\ÿDQJQҥSWKìcҫQSKҧLFyҳF-quy khác.
¾ 6˿ÿͫ͇F-quy làm vi͟FVRQJVRQJWURQJVѫÿӗQày tҧLEӝFKӍQKOѭXҳF-TX\ÿѭӧF
nӕLVRQJ VRQJWKѭӡQJ[X\ên. CҫQSKkQELӋWKDL FKӃÿӝ/àm viӋFÿӝQJҳF-quy
ÿѭӧFVӱGөQJÿӇGX\WUì ÿLӋQiSWUên thanh góp + phӫÿӍQKYà Làm viӋFVRQJVRQJ

dӵSKòng ( ҳF-quy chӍFXQJFҩSÿLӋQQӃXEӝFKӍQKOѭXKӓQJ/àm viӋFVRQJVRQJ
dӵSKòng là chӃÿӝOàm viӋFWK{QJGөQJQKҩW
¾ 6˿ÿͫ͇F-quy làm v i͟FFKX\͛QP̹FKWURQJVѫÿӗQày ҳF-TX\ÿѭӧFFҳWNKӓLWҧLFKR
ҳF-TX\ÿѭӧFQҥSÿҫ\YàsӁQӕLYӟLWҧLNKLQJXӗQÿLӋQEӏVӵFӕ
¾ ĈһFWtQKFӫDEӝQҥSҳF-quy có cho trong các tiêu chuҭQTXHQWKXӝFÿӕLYӟLQKӳQJ
SKѭѫQJSKiSQҥSNKiFQKDX1KӳQJSKѭѫQJSKiSQj\ÿѭӧFTX\ÿӏQKWKHRQKà
chӃWҥR
¾ 7UѭӡQJKӧSQҥSWӵÿӝQJӣÿLӋQiSNK{QJÿәLNK{QJFҳWVDXNKLQҥSÿҫ\ÿLӋQiS
NK{QJÿәLSKҧLÿѭӧFGX\WUìvӟLVDLVӕFKRSKpSrĈLӋQiSUDFӫDEӝQҥSҳF-
quy: U
dc
=n
x
(U
QJăQ
r 1%) + 'U
U
dc
ĈLӋQipramӝWFKLӅXFӫDEӝQҥSҳF-quy n :SӕQJăQFӫDEình ҳF-quy
'UĈLӋQiSUѫLJLӳDEӝYà ҳF-quy U
QJăQ
ĈLӋQiSQҥSWUên mӝWQJăQҳF-quy
II.5. Ví d ͽY͙K͟WKͩQJÿL͟QPͱWFKL͙XWURQJWU̹PEL͗QiSWUXQJJLDQ
II.5.1. TͿQ̹S&KDUJHU
¾ ĈѭӧFFҩSQJXӗQ U
d
= 380V tӯWӫWӵGùng AC (Lҩ\QJXӗQWӯ0%$WӵGùng TD1)
¾ Cung cҩSQJXӗQ9'&FKRWӫWӵGùng DC và tәҳF-quy
1) nguӗQPӝWFKLӅX 2) tҧLҳF-quy
Hình12–86ѫÿӗҳF-quy làm viӋF

a) bình thѭӡQJ
b) song song
c) chuyӇQPҥFK
1
2
3
1
2
3
2
3
1
H.a
H.c
H.b
168
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
II.5.2. TͿQ̹S&KDUJHU
¾ ĈѭӧFFҩSQJXӗQ8G 9WӯWӫWӵGùng AC ( Lҩ\QJXӗQWӯ0%$WӵGùng TD2)
¾ Cung cҩSQJXӗQ9'&FKRWӫWӵGùng DC và tәҳF-quy
II.5.3. TͿSKkQSKͩL
¾ ĈѭӧFFXQJFҩSQJXӗQ9'&WӯWӫQҥSKD\WӫQҥS
¾ Cung cҩSÿLӋQ9'&FKRFiFWҧLVӱGөQJÿLӋQ'&WURQJWUҥPELӃQiS
II.5.4. Thông sͩNΏWKXͅWWͿQ̹S
Tiêu chuҭQ,(&
ĈLӋQiSÿҫXYào (380y400) r 10%VAC
TҫQVӕÿӏQKPӭFr 5% Hz
CosM = 0,85 – Làm mát tӵQKLên
ĈLӋQiSUD8DC = 120 r 1% (V) DC
Dòng nҥSEình thѭӡQJ,n=40A

NhiӋWÿӝYұQKành 0 y 40 0C
NhiӋWÿӝEҧRTXҧQ-20 y 40 0C
ĈӝҭP
ĈӝӗQG%
II.5.5. Ĉ͏FWtQKPi\Q̹S
ĈLӋQiSSKөQҥS8 9
ĈLӋQiSQҥSQKDQK8 9
%iRÿӝQJÿLӋQiSPӝWFKLӅXFDR8 95HVHW8 9
%iRÿӝQJKLӋQWѭѫQJEҩWWKѭӡQJFӫDPi\QҥS8 9Reset:U=115V
%iRÿӝQJÿLӋQiSWKҩS8 95HVHW8 9
LoҥLҳF-quy sӱGөQJOà ҳF-quy kiӅPҳF-quy Ni-Ca)
'XQJOѭӧQJWәҳF-quy : 119 Ah
SӕEình 86 ( mҳFQӕLWLӃSÿHFyÿLӋQiSPӝWFKLӅX9
II.5.6. Ch ͗ÿͱYͅQKành cͿDPi\Q̹S
ĈһWNKyDӣFKӃÿӝ³$XWR´
Có hai chӃÿӝQҥS)ORDWYà Boost
- VұQKành bình thѭӡQJPi\QҥSVӁQҥSÿLӋQFKRҳF-quy theo chӃÿӝ)ORDW
- Máy nҥS VӁ WӵÿӝQJ FKX\ӇQ VDQJ chӃ ÿӝ%RRVW VDX PӝW WKӡL JLDQ PҩW
nguӗQ[RD\FKLӅXWKѭӡQJ!SK~WYà duy trì trong thӡLJLDQWѭѫQJӭQJ
WKѭӡQJJLӡVDXÿyWӵÿӝQJFKX\ӇQTXDFKӃÿӝ)ORDW
II.5.7. Gi̻LWKtFKFiFSK̿QW΅WURQJKình 13 – 9
&iFÿqQEiRKL͟X
- Float:ChӃÿӝQҥSÿLӋQQәLFKRtәҳF-quy (ҳF-TX\ÿãnҥSÿҫ\–máynҥS
ÿLӋQEә[XQJ
- &KDUJHUKLJKYROWDJHĈLӋQiSPi\QҥSFDRWUên mӭFFKRSKpS
169
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Hình12–9:TӫQҥSÿLӋQYàhӋWKӕQJ'&WURQJWUҥPELӃQiSWUXQJJLDQ
1V1 1V2 1A1 1A2 1A3
Float

Charger high voltage
Charger fault
Charger low voltage
DC earth fault
Boost
LED
Test
Còi
Reset
còi
Reset
ÿqQ
LED
Test
Charger fuse blown
Mains on
M ains failure
Charger
ON/OFF
V|
A|
Charger/Load
Auto
Float Boost
TӪ1Ҥ3
TӪ PHÂN PHӔ,
A1
V
A2
DC#1 DC#2

TӘҲ&-QU Y
KH
ÓA
LIÊN
Ĉ
Ӝ
1*
Q31
Q30
Q29
Q28
Q27
Q26
Q25
Q24
Q23
Q22
Q21
Q20
Q19
Q18
Q17
Q16
Q15
Q14
Q13
Q12
Q11
Q10
Q9

Q8
Q7
Q6
Q5
Q4
Q3
Q2
Q1
2V1 2V2 2A1 2A2 2A3
Float
Charger high voltage
Charger fault
Charger low voltage
DC earth fault
Boost
LED
Test
Còi
Reset
còi
Reset
ÿqQ
LED
Test
Charger fuse blown
Mains on
M ains failure
Charger
ON/OFF
V|

A|
Charger/Load
Auto
Float Boost
TӪ1Ҥ32
170
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
- Charger fault : Máy nҥSEӏOӛL
- &KDUJHUORZYROWDJHĈLӋQiSPi\QҥSWKҩSGѭӟLPӭFFKRSKpS
- DC earth fault : NguӗQ'&EӏFKҥPÿҩW
- Boost : ChӃÿӝQҥSÿLӋQWăQJFѭӡQJFKRWәҳF-quy (ҳF-TX\ÿã phóng)
- Mains on : NguӗQFҩSÿӃQPi\QҥSÿDQJ21
- Charger fuse blown : CҫXFKҧ\Pi\QҥSEӏÿӭW
- Resetcòi:DùngÿһWOҥLEiRKLӋXWLӃSWKHRFKRFiFFòi
- Mains failure : NguӗQFҩSÿӃQPi\QҥSÿDQJEӏKѭKӓQJKRһFEӏOӛL
- DC#1 : ChӍWKӏQJXӗQÿDQJVӱGөQJWӯWӫQҥS
- DC#2 : ChӍWKӏQJXӗQÿDQJVӱGөQJWӯWӫQҥS
- LED test : Dùng kiӇPWUDFiFÿèn LED báo hiӋX
- Còi : dùng báo hiӋXEҵQJkPWKDQKNKLFyVӵFӕ
Các phͽW̻LPͱWFKL͙X
Q31 : ĈLӅXNKLӇQ0&
+ Motor DS 132-2
Q30 : Trip 1 + trip 2 MC 132
Q29 : Tín hiӋX0&'6-1 ;
100-2 ; 100-9
Q28 : ĈLӅXNKLӇQ0&'6-1 ;
100-2 ; 100-/LrQÿӝQJ(6
Q27 : Motor 100-1 ; 100-2 ; 100-9
Q26 : AVR máy biӃQiS7
Q25 : DӵSKòng

Q24 : ĈqQNKҭQFҩS
Q23 : ĈӗQJKӗVӕ((:
Q22 : ĈLӅXNKLӇQ0&
Q21 : Relay (E01 ; E03 ; E04) + R
Q20 : DC Relay MC 431 ; 400
Q19 : ĈӃncáctӫN9
Q18 : Trip2MC100
Q17 : Trip1MC100
Q16 : ĈӃQWUҥP$
Q15 : DS 110 kV -–Tӫ(:
Q14 : DS 171
Q13 : Relay bҧRYӋWӫ$95
Q12 : Máy biӃQiS7
Q11 : Tín hiӋX0&
Q10 : MҥFKEiRÿӝQJWӫ(:
Q9 : ĈLӅXNKLӇQ0&
Q8 : Trip2MC171
Q7 : Trip1MC171
Q6 : ĈLӅXNKLӇQ0&
Q5 : Trip2MC172
Q4 : Trip1MC172
Q3 : Trip1,2MC131
Q2 : DS 131-1
Q1 : Relay 27 + VOL
CáckhóachͥQ
Vswitch:ChӑQÿLӋQiSSKDFҫQÿR
Aswitch:ChӑQGòngtrêntӯQJSKDÿӇÿR
171
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Charger/Load : ChӑQFKӃÿӝQҥSFKRWәҳF-quy hay cung cҩSÿLӋQFKRWҧL

Charger ON/OFF : ChӑQFKӃÿӝ212))FKRPi\QҥS
Auto/Float/Boost : ChӑQFKӃÿӝQҥSFӫDPi\QҥS
5HVHWÿqQ'QJÿһWOҥLEiRKLӋXWLӃSWKHRFKRFiFÿèn LED
&iFÿͫQJKͫÿR
99ĈRÿLӋQiS[RD\FKLӅXFҩSFKRWӫQҥSWѭѫQJӭQJ
99ĈRÿLӋQiSPӝWFKLӅXUDFӫDWӫQҥSWѭѫQJӭQJ
$$ĈRGòng xoay chiӅXFӫDWӫQҥSWѭѫQJӭQJ
$$ĈRGòng mӝWFKLӅXUDFҩSFKRWӫSKkQSKӕLFӫDFiFWӫQҥS
WѭѫQJӭQJ
$$ĈRGòng mӝWchiӅXQҥSFKRWәҳF-quy cӫDWӫQҥSWѭѫQJӭQJ
$$ĈRGòng mӝWFKLӅXÿӃQWӫSKkQSKӕLWӯFiFWӫQҥSWѭѫQJӭQJ
9ÿRÿLӋQiSPӝWFKLӅXFҩSUDFKRSKөWҧL
II.5.8. Ch ͗ÿͱQ̹SYà phóng cͿDWͭ͇F-quy
N̹STәҳF-quy Ni-Cd tҥLWUҥPELӃQiSYұQKành ӣFKӃÿӝVRQJsong vӟLPi\
nҥSYàcҩSÿLӋQPӝWFKLӅXFKRSKөWҧLQên phҧLQҥSEҵQJSKѭѫQJSKiSÿLӋQ
áp cӕÿӏQK :phөQҥS8 y9QJăQ
nҥSQKDQK8 y9QJăQ
Phóng : - ĈLӋQiSÿӏQKPӭF9QJăQ
-ĈLӋQiSSKyQJÿӏQKPӭFFXӕLFQJ9QJăQ
II.5.9. Gi̻LWKtFKP̹FKQ̹SÿL͟QPͱWFKL͙XWURQJWU̹PEL͗QiS
¾ NguӗQ[RD\FKLӅX9FҩSÿLӋQFKRPi\ELӃQiS9WK{QJTXDiSW{PiW
MCCB1 – nҵPWURQJWӫQҥS
¾ Qua bӝFKӍQKOѭXELӃQ9[RD\FKLӅXWKành 110 V mӝWFKLӅX
¾ Qua bӝOӑF/&
¾ CҩSQJXӗQ9PӝWFKLӅX cho: tәҳF-quy (qua 1MCCB3) + cҩSQJXӗQÿӃQFiF
thiӃWEӏVӱGөQJQJXӗQPӝWFKLӅXTXD0&&%WURQJWӫSKkQSKӕL
¾ TӫQҥSWѭѫQJWӵ
II.5.10. Các lo̹LE̻RY͟WURQJP̹FKQ̹S
¾ NguӗQ[RD\FKLӅXEҧRYӋPҩWSKDWKҩSiST~DiS«0)0)«
¾ NguӗQPӝWFKLӅX

BҧRYӋT~DWҧLPi\QҥSEҵQJFҫXFKì 80A (1F4 ; 2F4)
BҧRYӋWKҩSiST~DiSEiRÿӝQJ«0505«
BҧRYӋFKRWәҳF-quy bҵQJFҫXFKì50A
172
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Hình 12 – 10 : TӫQҥSҳF-quy
173
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
III. CHӐ1Ҳ&-QUY
'XQJOѭӧQJҳF-TX\4ÿѭӧF[iFÿӏQKEӣLFKӃÿӝOàm viӋFFӫDFK~QJYàbӣLÿӗWKӏ
phөWҧLFӫDFiFSKөWҧLÿLӋQPӝWFKLӅX
Q
tt
=(I
tx
+I
sc
+I
sc nh
)t
sc
¾ t
sc
:ThӡLJLDQOàm viӋFFӫDҳF-quy trong chӃÿӝVӵFӕÿѭӧFOҩ\QKѭVDX
ҟ 1giӡÿӕLYӟLQKjPi\ÿLӋQYàtrҥPELӃQiSOàm viӋFWURQJKӋWKӕQJ
ҟ 0,5 giӡÿӕLYӟLQKàmáythӫ\ÿLӋnlàmviӋFWURQJKӋWKӕQJ
ҟ 2giӡÿӕLYӟLQKjPi\ÿLӋQOàm viӋFÿӝFOұS
PhөWҧLÿLӋQPӝWFKLӅXӣQKjPi\ÿLӋQYàtrҥPELӃQiSEDRJӗPFiFORҥLVDX
¾ PhͽW̻LWḰ͵QJ[X\ên I
tx

QKѭÿqQWtQKLӋXÿèn kiӇPWUDWUên các bҧQJÿLӋQPӝW
sӕSKҫQWӱWURQJPҥFKEҧRYӋUѫ-le và tӵÿӝQJKyD
¾ PhͽW̻LVΉFͩ,
sc
sӱGөQJÿLӋQPӝWFKLӅXWURQJVXӕWWKӡLJLDQVӵFӕQKѭÿqQ
chiӃXViQJVӵFӕPӝWVӕÿӝQJFѫÿLӋQPӝWFKLӅXGӵSKòng
¾ PhͽW̻LVΉFͩQJ͇QK̹Q,
sc.nh
sӱGөQJÿLӋQPӝWFKLӅXWURQJPӝWSKҫQWKӡLJLDQ
sӵFӕQKѭEѫPGҫXGӵSKòng cӫDWXD-bin
¾ PhͽW̻LQJ͇QK̹Q,
nh
sӱGөQJÿLӋQPӝWFKLӅXWURQJWKӡLJLDQQJҳQQKѭFXӝQGk\
Uѫ-le, cuӝQÿyQJ–cuӝQFҳWFӫDPi\FҳW
Dòng ÿLӋQSKyQJWtQKWRiQQJҳQKҥQ
I
pnh
=I
tx
+I
sc
+I
sc nh
+I
nh
SӕQJăQҳF-TX\FKtQKÿѭӧF[iFÿӏQK
U
tg max
ĈLӋQiSWUrQWKDQKJyS9WKѭӡQJOҩ\EҵQJ8
WJÿP

'U
min
ĈLӋQiSUѫLJLӳDҳF-quy và phөWҧLQKӓQKҩWFyWKӇ
U
QJăQPD[
ĈLӋQiSQҥSFӵFÿҥLFKRPӝWQJăQҳF-quy U
QJăQPD[
=U
QJăQ
+1%
SӕQJăQҳF-quy phөÿѭӧF[iFÿӏQK
U
pmin
ĈLӋQiSSKyQJÿLӋQFKRSKpSQKӓQKҩW9
Trong chu kǤSKyQJÿLӋQFKRSKpSÿLӋQiSҳF-quy giҧPÿӃQJLiWUӏFӵFWLӇX
do phөWҧLÿòi hӓLĈLӋQiSQJăQQKӓQKҩWÿѭӧF[iFÿӏQK
n
c
d
U
tg max
+ 'U
min
U
ngănmax
n
ph
=U
tg max
+

U
pmin
1
U
ngănmax
1
(
)
U
ngănmin
=
U
tg min
+ '
U
max
n
174
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
U
tg min
ĈLӋQiSWUên thanh góp cӵFWLӇXFKRSKpS9
'U
max
ĈLӋQiSUѫLJLӳDҳF-quy và phөWҧLOӟQQKҩWFyWKӇ
U
QJăQPLQ
ĈLӋQiSFӵFWLӇXFKRSKpSFӫDPӝWQJăQҳF-quy
n:sӕQJăQҳF-quy
'XQJOѭӧQJҳF-quy còn ÿѭӧFFKӑQWKHRÿѭӡQJFRQJGXQJOѭӧQJFKXҭQӣ

0
C
cӫDORҥLQJăQOӵDFKӑQVDRFKRÿLӋQiSӭQJYӟLELӇXÿӗGòng ÿLӋQ/ thӡLJLDQSKyQg
NK{QJGѭӟLJLiWUӏFӵFWLӇX8
QJăQPLQ
khi cung cҩSÿLӋQ
&iFÿѭӡQJFRQJ2 – 11 và 12 – 12 biӇXGLӉQGXQJOѭӧQJÿӏQKPӭFWtQKEҵQJ%
theo dòng ÿLӋQSKyQJNK{QJÿәLYӟLÿLӋQiSSKyQJFXӕLFùngvàthӡLJLDQSKyQJ
Ví dͽ:mҥFKFKtQKEӏVӵFӕFiFSKөWҧLÿѭӧFFXQJFҩSÿLӋQPӝWFKLӅXWURQJJLӡ
ThiӃWEӏFyÿLӋQiSÿӏQKPӭF9'&YàdòngÿLӋQ$'XQJVDLÿLӋQiSNKLQӕLWҧLOà
+10% và –20%. ChӑQGXQJOѭӧQJWәҳF-quy kiӅP
Bài gi̻L
100
20
40
60
80
Q%
10h 5h 4h 3h 2h
1h
1,9 V
1,87V
1,8V
1,75V
1,7V
1,83V
10 20 30 40 50 60 70 80A
Hình 12
–
11

ĈѭӡQJFRQJ
chӑQҳF-quy axít
TrӏVӕWKѭӡQJ
gһSÿӃQ4
10
=
100Ah
100
20
40
60
80
Q%
5h 4h 3h 2h
1h
1,1V
1,2V
1V
1,05V
1,15V
10 20 26 30 40 50 60 70 80A
79
Hình 12
–
12
ĈѭӡQJFRQJ
chӑQҳF-quy kiӅP
TrӏVӕWKѭӡQJ
gһSÿӃQ4
5

=
100Ah
175
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
¾ ĈLӋQ áp nҥSFKRQJăQҳF-quy kiӅPOj9QJăQYjU
QJăQPLQ
ÿѭӧFOҩ\Oà1V,sӕ
QJăQFӫDWәҳF-quy
¾ VӟL U
QJăQPD[
 9ÿLӋQiSSKyQJQKӓQKҩW8
QJăQPLQ
là
¾ Hình 13-8 cho thҩ\VDXJLӡGXQJOѭӧQJFҫQWӕLÿDOà79Ah,vӟL4
ÿP
= 100 Ah
dòng phóng tѭѫQJӭQJ$ĈӇÿҥW$QJѭӡLWDFҫQGXQJOѭӧQg
¾ ChӑQҳF-quy kiӅPNLӇX73Fy4
5
= 165 Ah
HoһFÿҩXVRQJVRQJKDL73Fy4
5
= 2 x 100 = 200 Ah
IV. CHӐ10È<1Ҥ3
ĈӇ QҥS Yàphө QҥS
cho ҳF-quy, hiӋQQD\
QJѭӡL WD WKѭӡQJ
dùng bӝFKӍQKOѭXtW
dùng tә ÿӝQJ Fѫ –
Pi\ SKiW ÿLӋQ PӝW

chiӅXĈӕLvӟLFác tә
ҳF-quy làm viӋFWKHR
chӃÿӝphөnҥSWKêm
WKѭӡQJ[X\rQQJѭӡL
WD WKѭӡQJ ÿһW KDL
máy nҥS &òn các
trҥPELӃQiSFyF{QJ
suҩWQKӓQJѭӡLWDFKӍ
cҫQ ÿһW PӝW Pi\
nҥS.
BӝET+[iFÿӏQKGXQJOѭӧQJҳF-quy bҵQJFiFK[iFÿӏQKGòng ÿLӋQQҥSYà
phóng cӫD ҳF-quy. Bӝ ET+ FӫD Kãng Texas Instruments ÿR OѭӡQJ ÿLӋQ iS QҥS
bҵQJFiFKJKLQKұQÿLӋQiSUѫLWUrQÿLӋQWUӣFyJLiWUӏEpÿѭӧFPҳFJLӳDFӵFkPFӫD
ҳF-TX\YjÿҩW.KҧQăQJQҥSFӫDҳF-TX\ÿѭӧF[iFÿӏQKEҵQJFiFKJKLQKұQÿLӋQiS
theo thӡLJLDQYàhiӋXFKӍQKgiá trӏÿRWKHRP{LWUѭӡQJYjÿLӅXNLӋQYұQKành.
Q   QJăQ
U
tg max
+ 'U
min
U
ngănmax
(1,1 x 110
+1)
(1,55 + 0 ,0155)
U
QJăQPLQ
   9QJăQ
U
tg min

+ 'U
max
n
(0,8 x 110
+2)
78
Q
cҫn
= = 153 Ah
100 x 40
26
Hình12–13:TrìnhbàyӭQJGөQJEӝET+
cӫDKãng Texas Instruments dùng LED hiӇQWKӏ
GXQJ OѭӧQJ ҳF-quy và giá trӏ dòng nҥSJKL
nhұQGòng nҥS- phóng cӫDҳF-quy
176
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Các máy nҥSÿѭӧFFKӃWҥRFySKҥPYLÿLӅXFKӍQKÿLӋQiSWӯ9ÿӃQ9ÿӕL
vӟLFiFWәҳF-quy axít có U
ÿP
= 220V) và tӯ9ÿӃQ9ÿӕLYӟLFiFWәҳF-quy axít
có U
ÿP
 9ĈӕLYӟLFiFҳF-quy kiӅPSKҥPYLÿLӅXFKӍQKÿLӋQiSWӯ9ÿӃQ9
(có U
ÿP
= 220V) và tӯ9ÿӃQ9Fy8
ÿP
= 110V)
Công suҩWPi\SKөQҥS P

pn
=U
tg max
(I
pn
+I
tx
)
Công suҩWPi\QҥSFKtQK P
n
=U
nmax
(I
n
+I
pt
)
U
tg max
ĈLӋQiSWUrQWKDQKJyS9WKѭӡQJOҩ\EҵQJ,05.U
WJÿP
I
pn
: Dòng ÿLӋQSKөQҥS
I
tx
: Dòng ÿLӋQSKөWҧLWKѭӡQJ[X\ên cӫDWәҳF-quy
U
nmax
ĈLӋQiSOӟQQKҩWFӫDPi\QҥSNKLQҥSFKRWәҳF-quy (V)

I
n
: Dòng ÿLӋQQҥSFӫDPi\QҥSNKLQҥSFKRWәҳF-quy
I
pt
: Dòng ÿLӋQSKөWҧLWURQJWKӡLJLDQQҥS
V. PHÂN PHӔ,Ĉ,ӊ10Ӝ7&+,ӄ8
Trong các trҥPELӃQiSGòng thao tác mӝWFKLӅXÿѭӧFSKkQSKӕLWKHRWӯQJFөP
thiӃWEӏ0ӛLWәҳF-quy, mӛLPi\QҥS«ÿӅXFyWӫÿLӋQULêng. Trên các tӫFyFiFGөQJFө
ÿROѭӡQJNLӇPWUDÿLӅXNKLӇQFӫDQJXӗQWKDRWiFFiFWKDQKJySÿӇQӕL các nguӗQYà
các cáp cung cҩSFKRFiFSKҫQFӫDOѭӟLÿLӋQPӝWFKLӅX
Các tӫFӫDEҧQJÿLӋQSKkQSKӕLÿLӋQPӝWFKLӅXWUXQJWkPÿѭӧFSKkQWKành các
cөPULêng biӋW
Ví dͽ
:CөPFӫDWKLӃWEӏN9FөPFӫDWKLӃWEӏN9FөPFӫDWKLӃWEӏ
35kV ; … MӛLcөPÿѭӧFFXQJFҩSÿLӋQEҵQJPӝWFiSULêng và có nguӗQGӵWUӳOàcác
SKkQÿRҥQEên cҥQK
/ѭӟLÿLӋQPӝWFKLӅXFyUҩWQKLӅXQKiQKYà khá phӭFWҥSÿӇQkQJFDRÿӝWLQFұ\
cung cҩSÿLӋQQJѭӡLWDSKkQFK~QJWKành nhiӅXOѭӟLQKӓÿӝFOұSFyEҧRYӋULêng bҵQJ
cҫXchì hoһFiSW{PiW9LӋFSKkQFKLDOѭӟLQKӓGӵDWUên nguyên tҳFFùng chӭFQăQJ
làm viӋFFiFNKtFөÿLӅXNKLӇQEҧRYӋWӵÿӝQJKyDWtQKLӋXFiFFXӝQGk\ÿyQJFӫD
máy cҳWFiFÿӝQJFѫÿLӋQPӝWFKLӅX
3KѭѫQJSKiSNKiFÿӇQkQJFDRÿӝWLQFұ\FXQJFҩSÿLӋQPӝWFKLӅXOjSKkQÿRҥQ
thanh góp tҥLFiFEҧQJÿLӋQFXQJFҩSFKRPӛLSKҫQFӫDOѭӟLÿLӋQWӯKDLSKtDGùng
KDLFiSÿӇFXQJFҩSFKRPӛLSKҫQWiFKULêng mӝWWәҳF-TX\ÿӇFXQJFҩSFKRcuӝQGk\
ÿyQJFӫDPi\FҳWYjSKkQÿRҥQOѭӟLÿLӋQFXQJFҩSQj\ÿӕLYӟLWӯng máy cҳWFӫDPӛL
loҥLWKLӃWEӏSKkQSKӕLÿLӋQFDRiS
ĈӕLYӟLFiFWKLӃWEӏSKkQSKӕLWURQJQKà, sӕSKkQÿRҥQFӫDWKDQKJySPӝWFKLӅX
bҵQJVӕSKkQÿRҥQFӫDWKDQKJySFDRiS0ӛLSKkQÿRҥQÿѭӧFFXQJFҩSEҵQJPӝWFiS
riêngvàcóthӇFyQJXӗQFXQJFҩSGӵSKòng bҵQJFiFKQӕLYӟLSKkQÿRҥQEên cҥQK

TXDFiFGDRFiFKO\SKkQÿRҥQ
177
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Hình12–146ѫÿӗQJXӗQWKDRWiFWURQJ
trҥPELӃQiSWUXQJJLDQ8 N96 09$
4A
DCL 131-1
4A
DCL 171-1
DCL 171-7
4A
ĈKRѪ-LE
4A
ĈK MC 171
4A
ĈKRѪ-LE
4A
ĈK MC 131
4A
TӫĈKKA2
4A
TӫĈKKA1
40A
40A 40A 40A
MC 22kV
MC 22kV
CS sӵ cӕ
Dӵ phòng
40A 40A 40A 40A
125A

A
4A
U<
125A
50A
Máy nҥS
Tͳ0%$W͹Gùng
Tͯ6$
T͝̷F-quy
Tͯ&'
Tͯ5$
178
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
ĈӕLYӟLFiFWKLӃWEӏSKkQSKӕLQJRài trӡLÿӇFXQJFҩSÿiӋQPӝWFKLӅXWӕWQJѭӡLWD
WKѭӡQJGQJVѫÿӗPҥFKYòng. Các tӫÿLӋQQJRjLFQJÿѭӧFFXQJFҩSÿLӋQWӯEҧQJ
ÿLӋQWUXQJWkPFiFWӫFòn lҥLOҩ\WӯFiFWӫOkQFұQTXDFiFGDRFiFKO\Yàcáp.
ViӋFNLӇPWUDFiFKÿLӋQÿӇWiFKFiFSKҫQWӱKѭKӓQJUDNKӓLOѭӟLÿLӋnmӝWFKLӅX
cNJQJOàmӝWYҩQÿӅOӟQFҫQTXDQWkPÿӇQkQJFDRÿӝWLQFұ\FXQJFҩSÿLӋQ7KѭӡQJ
các thiӃWEӏYàdөQJFөGùng kiӇPWUDFiFKÿLӋQFӫDQJXӗQWKDRWiFÿѭӧFÿһWWUên các
bҧQJWӫÿLӋQULêng
VI. NGUӖ17+$27È&;2$<&+,ӄ8
NguӗQWKDRWiFPӝWFKLӅXFyÿӝWLQFұ\FDRQKѭQJFyQKѭӧFÿLӇPYӅJLiWKành và
vӅOѭӟLSKkQSKӕLGòng mӝWFKLӅXSKkQQKiQKQKLӅXSKӭFWҥS&iFWәҳF-quy cҫQQѫL
ÿһWWұSWUXQJFiFKO\FҫQQKLӅXWUDQJWKLӃWEӏSKөNKiFYàcҫQFyF{QJQKkQYұQKành
tay nghӅFDR'RÿyGùng nguӗQWKDR tác mӝWFKLӅXNK{QJFyOӧLÿӕLYӟLFiFWUDQJWKLӃW
bӏQKӓÿLӋQiSWKҩS7URQJWUѭӡQJKӧSQày, có thӇGùng nguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅX
NguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅXOàcácmáybiӃQiSWӵGùng, các máy biӃQiSÿROѭӡQJ
Chúng có thӇFXQJFҩSWUӵFWLӃSFKRFiFWKLӃWEӏWKӭFҩSKRһFTXDFiFNKkXWUXQJJLDQ
QKѭFiFFKӍQKOѭXFiFEӝQJXӗQFXQJFҩSFiFWKLӃWEӏWtFKÿLӋQ7URQJFiFQKàmáy
ÿLӋQYàtrҥPELӃQiSFiFQJXӗQWKDRWiF[RD\FKLӅXOҩ\WӯFiFPi\ELӃQiSÿROѭӡQJ

WKѭӡQJGùng cho các bӝWUX\ӅQÿӝQJORҥLQKҽ7UѭӡQJKӧSSKҧLGùng cho các bӝWUX\ӅQ
Hình 12
–
15 : Máy biӃQGòng
làm nguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅX
RI
CL
CC
TI
CB
RI
CL
CC
TI
CB
TU
Hình 12
–
16 : Máy biӃQÿLӋQiS
làm nguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅX
179
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
ÿӝQJFyF{QJVXҩWOӟQQJѭӡLWDSKҧLFXQJFҩSÿLӋQFKRFiFFXӝQGk\FӫDEӝWUX\ӅQ
ÿӝQJQày bҵQJFiFPi\ELӃQiSWӵGùng qua các thiӃWEӏFKӍQKOѭX
Hình 12 – 15 trình bày máy biӃQGòng là nguӗn cung cҩS[RD\FKLӅXWLQFұ\WURQJ
viӋFFXQJFҩSÿLӋQFKRFiFEҧRYӋFKӕQJQJҳQPҥFK1KѭQJWURQJYjLWUѭӡQJKӧSGR
phөWKXӝFYào mҥFKFKtQKQên cung cҩSÿLӋQNK{QJFKtQK[iFQKѭWUѭӡQJKӧSFKҥP
ÿҩWPӝWSKDWURQJPҥQJÿLӋQFyWUXQJWtQKFiFKÿҩWPҥQJFy dòng chҥPÿҩWEpGòng
ÿLӋQWăQJOên không nhiӅXOàm máy biӃQGòng không bҧRÿҧPÿѭӧFVӵWiFÿӝQJFӫDUѫ-
OHWѭѫQJӭQJ

Hình 12 – 16 trình bày dùng máy biӃQÿLӋQiSKRһFPi\ELӃQiSWӵGùng) làm
nguӗQWKDRWiFÿӕLYӟLFiFEҧRYӋQKѭÿLӋQiSJLҧPWKҩSTXátҧLFKҥPÿҩWPӝWSKD
trong mҥQJFyGòng chҥPÿҩWEpÿLӋQiSWăQJFDR«1KѭӧFÿLӇPFӫD PҥFKGùng
máy biӃQÿLӋQiSYà máy biӃQiSWӵGùng làm nguӗQWKDRWiFOà không thӇGùng cung
cҩSÿLӋQFKRFiFEҧRYӋFKӕQJQJҳQPҥFKGRNKLQJҳQPҥFKÿLӋQiSWURQJOѭӟLJLҧP
nhiӅXWKұPFKtEҵQJ
NhҵPQkQJFDRF{QJVXҩWYàmӣUӝQJSKҥPYLVӱGөQJFӫDFiFPi\ELӃQiSÿR
OѭӡQJQJѭӡLWDÿѭDUDFiFVѫÿӗFXQJFҩSÿLӋQWәQJKӧSWURQJÿyFiFGòng cӫDFiF
máy biӃQiSÿROѭӡQJÿѭӧFWәQJKӧSOҥLWUӵFWLӃSӣphía dòng xoay chiӅXWәQJKình
hӑFFiFGòng) hoһFVDXNKLFKӍQKOѭXWәQJVӕKӑFFiFGòng) trong các bӝQJXӗQÿһF
biӋW+ình12–17 trìnhbàycácbӝQJXӗQGòng và nguӗQiSÿѭӧFPҳFVRQJVRQJYӟL
nhau ӣÿҫXUDÿӇFXQJFҩSFKRFiFWKLӃWEӏWKӭFҩSĈLӋQGung C mҳFYào cӵFFӫDPi\
biӃQGòng trung gian làm nhiӋPYөEҧRYӋFKRFiFKÿLӋQNKLFyFiF[XQJÿLӋQiSӣSKtD
thӭFҩS
Hình 12
–
17 : Máy bi
Ӄ
QiSÿRO
ѭ
ӡQJOàm
nguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅXWәQJKӧS
C
CL
TU
TI
CB
+
CL2
CL1

Hình 1
2
–
18 : Dùng thi
Ӄ
WEӏWtFKÿLӋQ
(tө&Oàm nguӗQWKDRWiF[RD\FKLӅX
RI
CL
CC
TI
CB
TU
CL
C
180
PHҪ1Ĉ,ӊ17521*TBA NGUӖ17+$27È& TRONG TBA
Hình 12 – 18 trình bày dùng thiӃWEӏWtFKÿLӋQOàm nguӗQWKDRWiF7KLӃWEӏWtFKÿLӋQ
ÿѭӧFQҥSÿLӋQNKLFiFWKLӃWEӏOàm viӋFEình thѭӡQJYjQăQJOѭӧQJҩ\ÿѭӧFVӱGөQJNKL
có sӵFӕ7URQJKìnhtathҩ\ÿLӋQGXQJ&ÿѭӧFQҥSÿLӋQWӯPi\ELӃQÿLӋQiSTXDFKӍQK
OѭX&/NKLFyVӵFӕWKìrѫ-le RI nӕLWҳWÿLӋQGXQJ&TXDFXӝQFҳW&
c
ÿӇÿLFҳWPi\FҳW
ThiӃWEӏWtFKÿLӋQOà nguӗQWKDRWiFÿӝFOұSFK~QJÿѭӧFGQJÿӇFXQJFҩSÿLӋQFKRFiF
thiӃWEӏWKӭFҩSFҫQOàm viӋFNKLPҩWÿLӋQiSWURQJOѭӟLÿLӋQFKtQK
Hình12–19:TәҳF-quy dӵSKòng trong trҥPELӃQiS
VII. TÓM TҲ7
NguӗQWKDRWiFOàm nhiӋPYөFXQJFҩSÿLӋQFKRFiFWKLӃWEӏWURQJPҥFKWKӭ
cҩSQKѭEҧRYӋUѫ-le ; tӵÿӝQJKyDÿLӅXNKLӇQWtQKLӋXiQKViQJVӵFӕ
nguӗQGӵWUӳFKRFiFFѫFҩXWӵGùng quan trӑQJ«

NguӗQWKDRWiFlà: mӝWFKLӅXҳc-quy) hay xoay chiӅX0%$ÿROѭӡQJ«
'XQJOѭӧQJҳF-TX\ÿѭӧFSKyQJVDRFKRÿLӋQiSӭQJYӟLELӇXÿӗGòng ÿLӋQ/
thӡLJLDQSKyQJNK{QJGѭӟLJLiWUӏFӵFWLӇX8
QJăQPLQ
khi cung cҩSÿLӋQ
SӱGөQJPi\QҥSFKX\ên dùng cho các dàn ҳF-quy