- Trang chủ >>
- Khoa Học Tự Nhiên >>
- Vật lý
Bạn đồng hành của Trái đất pps
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (290.36 KB, 8 trang )
Bạnđồng hành của
Trái đất
Mặttrăng là láng giềnggần gũinhất củachúng ta trong vũ trụ và là vậtthể
quen thuộc nhất trên bầu trời, đôi khicó thể nhìn thấy cả ngày lẫn đêm. Đường
kính 3476km,nó là vệ tinh tự nhiên của chúngta – một thế giới khác quayxung
quanh hành tinhcủa chúng ta– nhưng nó rất khác biệt. trái đất, với không khí và
nước lỏngcủanó, dung dưỡngcho vô số dạng sống.Nó còn làmộthành tinh hoạt
độngvới cáclục địa đang dichuyển vàthườngxuyên xảy ra độngđất và núi lửa dữ
dội. Trái lại, Mặt trăng không có khôngkhí, không cósự sống, làmột nơi khô cằn,
khắc nghiệt,nơi hầu như chẳng có sự thay đổigì. Bề mặt của nó hầu như vẫn y
nguyênnhư hồi 3000 triệunăm về trước. Mặc dù Mặttrănglà mộtquả cầu đá xám
đen, nhưng nóphản xạ ánh sáng Mặt trời và nó hiện ra sáng rỡ trước mắt chúng ta.
Nó làvật thể duy nhấttrong vũ trụ có những đặcđiểm bề mặt có thể nhìn thấy
bằngmắt trần từ trên trái đất.NHỮNG ĐƯỜNG NÉT TRÊN MẶT TRĂNG
Đối với nhiềungười, nhữngđường néttạo nên bởinhữngkhu vựcsángvà
tối trên Mặt trănggợi đến những hình ảnh quenthuộc. Chúngdễ nhìn thấynhất
khi Mặt trăng tròn và gần tròn.Ở phương Tây, đa số mọi người nhìnthấy bộ mặt
của một ngườiđàn ông,nhưng ở phươngĐông ngườitalại thườngnhìnthấy hình
con thỏ trênMặt trăng.
TRÁI NGƯỢC VỀ KHÍ QUYỂN
Mặcdù Mặttrăng và Trái đấtlà láng giềng,nhưng chúngrất khác biệt. Lực
hấp dẫn củaTrái đất đủ mạnhđể giữ được một lớp không khí dày, trong đó những
đámmây có thể hìnhthànhvàphủ lênnhững khuvựcrộnglớn của địa cầu.Tráilại,
lực hấpdẫn của Mặttrăng chỉ bằngmột phần sáu của Trái đất. Nó chỉ giữ được một
lớp khí quyển rất mỏng– mỏng đến mức khôngthể nhìn thấy và cóthể chứa hết
bên trong mộtlọ đựng mứt ngày tết.
NGUỒN CẢM HỨNG NGHỆ THUẬT
Mặttrăng đã truyền cảm hứngcho vô số họa sĩ, nhà thơ, và nhạc sĩ thuộc mọi
trường phái. Bài hát nổi tiếng Dưới ánh trăng thảo nguyên (Roll Along Prairie
Moon) được sáng tác vào năm1935. Lờibài hát của nhà soạn nhạc người Mĩ Harry
MacPherson. Thời ấy,nhữngchàng caobồi chăn thả nhữngđàn gia súc trênnhững
đồngcỏ mênh mông củavùngthảonguyênnước Mĩ. Trong bài hát, chàngcao bồi
độc thân hát về người yêu củachàng yêu thích ánh trăng trên thảonguyên xanh.
MỘT THẾ GIỚI TRÊN MẶT TRĂNG
Cho đến thế kỉ thứ 17, đa số ngườita nghĩ rằng Mặt trăng phải làmột quả
cầu nhẵn,kiểu như gương soi.Họ tin rằngnhững dấu vết mà họ có thể nhìn thấylà
sự phản xạ của biểncả và lục địa trên Trái đất. Cáctác giả như tu sĩ người AnhJohn
Wilkinsthì chorằngnhững khuvực sáng và tối đó là biểncả và đất liềnmà Mặt
trăngcó thể có. Wilkins,thànhviên sáng lậpcủa Hội Hoànggia Anh, đã công bố
quan điểm củaông vào năm 1638trong một quyển sách mangtựa đề Khám phá
Một thế giới Trên Mặt trăng.
MẶT TRĂNG NHÌN QUA ĐÔI MẮT TRẦN
Những chitiết chính trên Mặt trăng có thể nhìn thấymà không cần một chiếc
thiên văn nào. Những mảng tối lớn là dễ phát hiện ranhấtvà mangnhữngtên gọi
“ẩm ướt” vì có thời người ta nghĩ rằngđó là biển. Nhiềutrong số này đượcgọi
là mare – số nhiều là marie – tiếng Latincónghĩa là “biển”. Một vài miệng hố hoặc
chỗ lõm lớn cũng dễ dàng nhìn thấy,đặc biệt khi trăng tròn. Tycholà miệng hố nổi
bật nhất, vànhững tia sáng tỏa ra từ nó làm cho Mặt trăng trông tựanhư một quả
bạc.
HÀNH TINH XANH
Trái đấtlớn hơn Mặt trănggần bốnlần. Nướclỏng tuôn chảy trênbề mặt
Trái đấtvì chúngta cósự kết hợp thích hợpcủa ápsuất và nhiệtđộ bên dưới lớp
khôngkhí dày của chúngta. Bất kì lượng nước nào có trênMặt trăng sẽ bay hơi
vào trong khônggian, mặc dù nước đóngbăngcó thể vẫn tồn tại tại đáy của những
miệng hố sâu thẳm ở hai cựcMặttrăng. Không cónước vàhầunhư không có khí
quyển, Mặt trăng chưa bao giờ có gió, có mưa, có đạidương haysôngngòi để nhào
nặn nênđịa hìnhcủa nó.
MẶT TRĂNG TRÊN ĐƯỜNG CHÂN TRỜI
Khi Mặt trăng đang mọc hoặcđanglặn, nóthường có màu nhuốm đỏ và hình
dạng của nóbị méo và trông tựa như quả bí. Đâylà vì chúng ta đangngắmMặt
trăngkhông phải nhìn thẳng,mà nhìn nghiêng quahàng nghìndặm khí quyển làm
bẻ cong và bóp méo ánhsáng.Mặt trăng ở gần đường chân trời cũng trôngnhư lớn
hơn, nhưng đó chỉ là ảo giác. Kích cỡ thậtsự của Mặt trăng không hề thay đổi khi
nó mọc, nhưngchưa aitừng lí giảirành rọttại sao nó lại trông to như vậy.
QUẦNG SÁNG BAO QUANH MẶT TRĂNG
Mặttrăng tròn thỉnh thoảngbị bao quanh bởi một vòng sángma quái, đặc
biệt là vào mùa đông.Quầngsángxuất hiện khi Mặt trăng được nhìnqua một lớp
mây lạnh, mỏng vàcác tia sáng củaánh trăng bị bẻ cong qua những tinhthể băng
đang rơi.
