Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Lịch sử Điện từ học (Phần 10) potx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (127.41 KB, 7 trang )

Lịch sử Điện từ học
(Phần 10)
1850 - 1869
Khi cuộc cách mạngcông nghiệp đặt ranhu cầu có những nguồnnăng lượng
và ánhsáng tốt hơn vào giữa thế kỉ 19, các nhàphát minhvà doanhnghiệpđã lao
độngvất vả để cung cấp chúng. Năm 1853, công tiAlliance đượcthành lập ở Paris
và bắtđầu sảnsuất máy phát điện phát triển dần trong năm.Năm 1858, ánh chói
của ngọn hải đăng điện đầu tiên chiếu sáng các vách đá Doverở nước Anh,nhờ
một cỗ máy “magneto điện” chạy bằng hơi nước và đèn hồ quangcải tiến.
Đột phá lớn nhất tronglĩnh vực điệnhọc ứng dụng trongthời kì nàyđến từ
Zénobe-ThéophileGramme.Chàng kĩ sư điệnngườiBỉ đã phátminh ra mộtcỗ máy
ngày nay gọi là dynamoGramme.Mẫu củaônglà một máy phátra dòng điện liên
tục, thực tiễn với, như nó hóa ranhư vậy, mộtchuyển độngquay bấtngờ: Khi các
dây dẫn củacỗ máy bị nối không chínhxác tronglần trình diễn, máy phát bắt đầu
chạy“ngược” –giống như một động cơ điện, biến đổi cơ năng thành dòng điện và
rồi chuyểnchúng trở lại thành cơ năng.Mặc dùcỗ máy củaGrammekhông phải là
độn cơ điện đầutiên từng đượcchế tạo, nhưng nólà chiếc máy đầu tiên có tầm
quan trọng thương mại, giúp đưa châuÂu và nước Mĩ tiến xa khỏi sứcngựa và
độngcơ hơi nước và tiến gầnhơn đếnviệc sử dụng rộngrãi nănglượng điện.
Giữ một vaitrò quantrọng trong sự pháttriển của cáp điện báo là một nhà
khoa họctài ba tên là WilliamThomson.Ôngđã tự ghi danhmình vào lịch sử bởi
việc phát triển một thangđo nhiệtđộ tuyệtđối, và bắtđầuvào giữa thậpniên 1850
đưa bảnthân ông vào nghiên cứucáp điện báo, trở thành giámđốc của Công ti
Điện báo Đại Tây Dương.Ông đã lắp đặt thành côngđườngcáp xuyênđại dương,
giành danhhiệu ngài Kelvincho những nỗ lực của mình.Thomsoncòn có những
đónggóp quantrọng khác chocông nghệ, trongđó cócông trình nghiêncứu đặt
nềntảng cho lí thuyết daođộngđiện, hìnhthànhnên cơ sở củađiện báo không dây.
Ba năm sauđường cáp xuyên đại dương đầu tiên, đường điện báoxuyên lục
địa đầu tiênđã đượchoàn thànhở nước Mĩ, nối từ Omaha, Nebraska,tới Carson
City, Nevada.Côngnghệ đó, phát triển songhành với đường sắt, giữ vaitrò quan
trọng trong cuộc Nội chiến, làmthayđổi diện mạo của báo giới, khuyến khích khai


hoangmiền tây vàxếp xódịch vụ đưa tinbằng ngựa thồ cỗ xưa.
Trí tuệ khoahọc lỗi lạc củanhững năm tháng này làngười ScotlandJames
ClerkMaxwell, thườngđược nhiều ngườixem là nhà vậtlí vĩ đại nhất của thế kỉ 19.
Trongnhững nămtháng này,trí tuệ phi thường của ông đã sáng tạora công trình
quan trọng nhất của nó. Áp dụng tài năng toán học của ông chocác kết quả của
Faradayvề điện và từ,Maxwellđã thiết lập chừng20 phương trình về điện động
lực học. Được nhà vật líOliver Heavisidecô đọng lại thành bốnphương trình sau
khi Maxwell quađời, “hệ phát triển Maxwell” được xemlà một trong những thành
tựu khoahọc vĩ đại nhất của thế kỉ này. Mặc dùphải mất nhiều năm để những
người đươngthời của Maxwell nhậnra cái thần của các phươngtrình đó, nhưng
chúng đã đặt nềntảng cho líthuyết tương đối của AlbertEinsteinbốn thập kỉ sau
này.
Quanghiên cứu củaông về các phươngtrình, Maxwellnhận rarằng sóng
điện từ truyền đi ở tốc độ khoảng bằng như ánh sáng; dođó ánhsáng bảnthân nó
cấu thành từ sóng điện từ. Ông còn chứngminh qua chúngrằng lực điện vàlực từ
là haikhía cạnh bổ sung chonhau củalực điện từ.
Xem lại Phần 1 |Phần 2 | Phần 3| Phần 4 |Phần 5 | Phần 6 | Phần 7 |Phần
8 | Phần 9
1850 - 1869
1
Nhà khoahọc Ireland-ScotlandWilliam Thomson
(huântước Kelvin)đưa ra khái niệmsự nhiễm từ và độ
850 từ thẩm.
1
850
Bác sĩ người PhápGuillaumeBenjaminArmand
Duchenecông bố thông tin về nghiêncứu lâu năm của
ông về cơ mặt và sự biểu hiệncảm xúc củachúng, khám
phá thực hiện từ việc áp dụng kích thích điện trực tiếp
hoặc thông quada.

1
851
WilliamThomson (huân tướcKelvin) công bố lí
thuyết tổngquát của ôngvề nhiệt điện.
1
852
EdwardSabine, nhà thiên vănngười Anh, phát
hiện ramột mối tươnquangiữa chukì vết đen Mặt trời
và hoạtđộng từ trường trêntrái đất.
1
853
WilliamThomson (huân tướcKelvin) thuđược
công thức cho nănglượng từ và phát triển một lí thuyết
của mạch RLC.
1
853
Nghiêncứu của nhà vậtlí Đức Hermannvon
Helmholtz với điện và mô cơ đưa ôngđến chỗ công bố
“Một số định luật về sự phânbố dòng điện trong vật dẫn
vớicác ứng dụngcho các thínghiệm trên điệnđộng vật”.
Công trình này có một luận chứng toánhọc của cái ngày
nay gọilà địnhlí Théveninvề mạchđiện.
1
853
Công ti Alliance được thành lập ở Paris là mộtnhà
sản suất máyphát điện,ban đầucó xu hướngphục vụ
cho cácnhà nghiên cứu tiến hành công việc trong ngành
điện hóa học.
1
855

Nhà vật lí Scotland James Clerk Maxwell viết bài
luận đầu tiêncủa ông liên quanđến điệnhọc, Về các
đường sức của Faraday, trong đó ông liên hệ khái hiện
đườngsức của Faradayvới dòngchấtlỏng và sử dụng
toánhọc giải tích để suyra các phươngtrình chohiện
tượng điện và từ.
1
856
Các nhà vật lí Đức WilhelmWeber và Rudolf
Kohlrausch đo đượctỉ số củacác đơn vị tĩnh điệnvới
điện từ và nhậnthấy đại lượngđó tương tự giá trị của tốc
độ ánh sáng được chấp nhậnvào thời đó.
1
857
Nhà vật lí GustavKirchhoff triển khai thêm công
trìnhcủa những người đồngbào Weber và Kohlrausch,
chứngminh được tín hiệu điệntừ có thể truyềnđi trên
các dây dẫn tốt ở tốc độ của ánh sáng.
1
858
Julius Plücker, nhà vật lívà toán họcngười Đức,
pháthiện thấy lực từ có thể bẻ cong chùmtia cathode.
1
858
Đường cáp điện báo xuyên đại dương được lắpđặt
thành công xuyênđáy đại dương, mặc dùnỗ lực trước đó
đã thất bại. Chỉ sau sáu tuần, đườngtruyềnmới lắp đặt
đã ngừnghoạt động.
1
858

Hệ thống chiếu sáng hồ quang thực tiễn đầutiên
được lắp đặt ở mộ ngọn hải đăngở nước Anh.
1
859
Nhà vật lí PhápGaston Planté chế tạo rapin sạc
đầu tiên từ hai tấm chì cuộn thành một hình trụ,nhúng
trong dung dịchacid sulfuric loãng, và sauđó tích điện.
1
861
James Clerk Maxwell công bố bài báocủa ông Về
các đường sức vật chất, trong đó ông trình bày về các
đườngsức theo các thuậtngữ cơ học.
1
861
Đường điệnbáo xuyênlục địa đầu tiên được hoàn
thành ở nước Mĩ.
1
861
Giáo sư vật lí ngườiĐức JohannPhilippReis mô tả
trong một bài giảngmột dụng cụ điện doông chế tạo ông
đặttên là cái điện thoại. Tuynhiên, phátminh của Reis
khôngthể tái tạohiệu quả đa số âm thanh, trong đó có
giọng nói con người, và chưa hề được ông đăng kíbằng
phátminh hoặc phát triểnthêm.
1
864
Ủy bancác tiêu chuẩn điện củaHội Liên hiệp Anh
vì sự tiến bộ của khoahọc hoàn thành một bản báo cáo
định nghĩa cácđơn vị củalực điện độngvà điện trở trên
cơ sở mili mét, gram và giây (hệ mgs). Chưađầy 10 năm

sau đó,Hội đã đề nghị chuyển sang hệ centi mét, gram và
giây (cgs).
1
864
Toànbộ tậpphát triển điện từ của James Clerk
Maxwellxuất hiện trong bàibáo của ông Về một lí thuyết
động lực học của Trường điện từ.
1
866
Kĩ sư ngườiPháp GeorgesLeclanché phát minhra
pin khô mangtên ông và tiếp tục đượcsử dụng rộng rãi,
dẫu cho ngàynay ở dạng có cải tiến mộtchút.
1
867
Nhà vật lí Đan Mạch LudwigLorenz phát triển độc
lập mộtlí thuyết điệntừ của ánhsáng và chỉ ra rằngcác
phươngtrình Maxwell có thể suy ra từ các thế vector và
thế vô hướng của ông,mặc dù ông khôngtán thành với
niềmtin của Maxwellrằngether là một môi trường cần
thiết chosự truyềnánh sáng.
1
869
Zénobe-ThéophileGramme,một kĩ sư điện sinh ở
Bỉ, phát minhra một máyphát điệndòng liên tục thực
tiễn gọi là dyanmo Gramme,vài năm sau đó người ta tình
cờ phát hiện nó có thể chạy ngượcgiống như một động cơ
điện.

×