1
1
V
V
ẤN ĐỀ
ẤN ĐỀ
8
8
Phán loaûi âáút
Phán loaûi âáút
(Soil
(Soil
Clas s ification)
Clas s ification)
2
2
Sand Layer
120 cm
95 cm
100 cm
Absent
Variability
3
3
Acrisols
Acrisols
4
4
Albeluvisols
Albeluvisols
5

5
Ferrosols
Ferrosols
6
6
Fluvisols
Fluvisols
7
7
8
8
9
9
Đất phèn Đất phù sa
Phân lo
Phân lo
ạ
ạ
i đất để làm g
i đất để làm g
ì?
ì?
10
10
Phỏn loaỷi laỡ õóứ:
Phỏn loaỷi laỡ õóứ:
(a) sừp xóỳp laỷi caùc kióỳn thổùc, sổỷ hióứu
(a) sừp xóỳp laỷi caùc kióỳn thổùc, sổỷ hióứu
bióỳt vóử õỏỳt.
bióỳt vóử õỏỳt.

(b) hióứu mọỳi quan hóỷ giổợa caùc caù thóứ
(b) hióứu mọỳi quan hóỷ giổợa caùc caù thóứ
trong quỏửn thóứ õổồỹc phỏn loaỷi.
trong quỏửn thóứ õổồỹc phỏn loaỷi.
(c) dóự nhồù caùc õỷc tờnh cuớa chuùng
(c) dóự nhồù caùc õỷc tờnh cuớa chuùng
(d) tỗm mọỳi quan hóỷ mồùi, vaỡ
(d) tỗm mọỳi quan hóỷ mồùi, vaỡ
(e) cuọỳi cuỡng laỡ xóỳp nhoùm chuùng theo
(e) cuọỳi cuỡng laỡ xóỳp nhoùm chuùng theo
muỷc õờch sổớ duỷng.
muỷc õờch sổớ duỷng.
11
11
Phỏn loaỷi õỏỳt nhũm muỷc õờch
Phỏn loaỷi õỏỳt nhũm muỷc õờch


(
(
a) tión õoaùn caùc hoaỷt õọỹng cuớa chuùng,
a) tión õoaùn caùc hoaỷt õọỹng cuớa chuùng,
(b) xaùc õởnh kióứu sổớ duỷng tọỳt nhỏỳt
(b) xaùc õởnh kióứu sổớ duỷng tọỳt nhỏỳt
(c) ổồùc õoaùn khaớ nng saớn xuỏỳt vaỡ
(c) ổồùc õoaùn khaớ nng saớn xuỏỳt vaỡ
(d) phọứ bióỳn kóỳt quaớ nghión cổùu khoa hoỹc
(d) phọứ bióỳn kóỳt quaớ nghión cổùu khoa hoỹc
tổỡ mọỹt nồi naỡy õóỳn mọỹt nồi khaùc.
tổỡ mọỹt nồi naỡy õóỳn mọỹt nồi khaùc.

12
12
C
C
ác hệ thống phân loại đất
ác hệ thống phân loại đất
13
13
Hóỷ thọỳng chuù dỏựn õồn vở baớn õọử õỏỳt
Hóỷ thọỳng chuù dỏựn õồn vở baớn õọử õỏỳt
th
th


giồùi
giồùi
cuớa FAO/UNESCO
cuớa FAO/UNESCO


Tờnh hổ ợu duỷng vaỡ muỷc õờch chờnh cuớa baớn
Tờnh hổ ợu duỷng vaỡ muỷc õờch chờnh cuớa baớn
chuù dỏựn baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi
chuù dỏựn baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi
Nguọửn taỡi nguyón õỏỳt cuớa thóỳ giồùi dỏửn dỏửn trồớ
Nguọửn taỡi nguyón õỏỳt cuớa thóỳ giồùi dỏửn dỏửn trồớ
nón hióỳm
nón hióỳm
Tióửm nng saớn lổồỹng cuớa thóỳ giồùi seợ giaớm
Tióửm nng saớn lổồỹng cuớa thóỳ giồùi seợ giaớm

trong khi dỏn sọỳ caỡng gia tng.
trong khi dỏn sọỳ caỡng gia tng.
Baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi laỡ cồ sồớ cho vióỷc thióỳt
Baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi laỡ cồ sồớ cho vióỷc thióỳt
lỏỷp caùc chờnh saùch phaùt trióứn ồớ mổùc tọỳi haớo
lỏỷp caùc chờnh saùch phaùt trióứn ồớ mổùc tọỳi haớo
trong vióỷc sổớ duỷng õỏỳt õai ồớ mổùc õọỹ toaỡn
trong vióỷc sổớ duỷng õỏỳt õai ồớ mổùc õọỹ toaỡn
cỏửu thọng qua vióỷc õaùnh giaù sổỷ suy thoaùi cuớa
cỏửu thọng qua vióỷc õaùnh giaù sổỷ suy thoaùi cuớa
õỏỳt vaỡ nghión cổùu khaớ nng cung cỏỳp lổồng
õỏỳt vaỡ nghión cổùu khaớ nng cung cỏỳp lổồng
thổỷc.
thổỷc.
14
14
Trón baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi coù khaớ nng
Trón baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi coù khaớ nng
khoanh laỷi thaỡnh caùc vuỡng sinh thaùi nọng
khoanh laỷi thaỡnh caùc vuỡng sinh thaùi nọng
nghióỷp tổỡ õoù coù thóứ xỏy dổỷng khaớ nng
nghióỷp tổỡ õoù coù thóứ xỏy dổỷng khaớ nng
thờch nghi cho saớn xuỏỳt.
thờch nghi cho saớn xuỏỳt.
Nhổợng nghión cổùu naỡy õỷt cồ sồớ khoa
Nhổợng nghión cổùu naỡy õỷt cồ sồớ khoa
hoỹc cho sổỷ chuyóứn giao nhổợng kinh
hoỹc cho sổỷ chuyóứn giao nhổợng kinh
nghióỷm giổợa caùc vuỡng coù õióửu kióỷn mọi
nghióỷm giổợa caùc vuỡng coù õióửu kióỷn mọi

trổồỡng tổồng tổỷ nhau õọửng thồỡi cuợng bọứ
trổồỡng tổồng tổỷ nhau õọửng thồỡi cuợng bọứ
khuyóỳt cho nhau gi
khuyóỳt cho nhau gi


a nhổợng vuỡng coù tióửm
a nhổợng vuỡng coù tióửm
nng saớn xuỏỳt khaùc nhau.
nng saớn xuỏỳt khaùc nhau.
15
15
Chuù dỏựn baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi nhũm
Chuù dỏựn baớn õọử õỏỳt thóỳ giồùi nhũm
muỷc õờch chờnh nhổ s au
muỷc õờch chờnh nhổ s au


a.
a.
Thổỷc hióỷn vióỷc õaùnh giaù bổồùc õỏửu nhổợng
Thổỷc hióỷn vióỷc õaùnh giaù bổồùc õỏửu nhổợng
nguọửn taỡi nguyón cuớa thóỳ giồùi.
nguọửn taỡi nguyón cuớa thóỳ giồùi.
b. Cung cỏỳp mọỹt cồ sồớ khoa hoỹc cho vióỷc chuyóứn
b. Cung cỏỳp mọỹt cồ sồớ khoa hoỹc cho vióỷc chuyóứn
giao nhổợng kinh nghióỷm giổợa caùc vuỡng coù õióửu
giao nhổợng kinh nghióỷm giổợa caùc vuỡng coù õióửu
kióỷn tổỷ nhión tổồng tổỷ nhau.
kióỷn tổỷ nhión tổồng tổỷ nhau.

c. Khuyóỳn khờch sổỷ thióỳt lỏỷp nón mọỹt caùch õỷt
c. Khuyóỳn khờch sổỷ thióỳt lỏỷp nón mọỹt caùch õỷt
tón vaỡ phỏn loaỷi chuùng maỡ coù thóứ chỏỳp nhỏỷn
tón vaỡ phỏn loaỷi chuùng maỡ coù thóứ chỏỳp nhỏỷn
õổồỹc.
õổồỹc.
16
16
d
d
. Thióỳt lỏỷp mọỹt maỷng lổồùi chung cho vióỷc
. Thióỳt lỏỷp mọỹt maỷng lổồùi chung cho vióỷc
khaớo saùt chi tióỳt trong nhổợng vuỡng õang
khaớo saùt chi tióỳt trong nhổợng vuỡng õang
phaùt trióứn
phaùt trióứn
e. Cung cỏỳp taỡi lióỷu cồ baớn cho caùc hoaỷt
e. Cung cỏỳp taỡi lióỷu cồ baớn cho caùc hoaỷt
õọỹng: giaùo duỷc, nghión cổùu vaỡ phaùt
õọỹng: giaùo duỷc, nghión cổùu vaỡ phaùt
trióứn.
trióứn.
f.
f.
óứ coù sổỷ giao lổu trổỷc tióỳp trong laợnh
óứ coù sổỷ giao lổu trổỷc tióỳp trong laợnh
vổỷc vóử khoa hoỹc õỏỳt cuớa toaỡn thóỳ giồùi.
vổỷc vóử khoa hoỹc õỏỳt cuớa toaỡn thóỳ giồùi.
17
17

Tỏửng chuỏứn õoùan vaỡ õỷc tờnh chuỏứn
Tỏửng chuỏứn õoùan vaỡ õỷc tờnh chuỏứn
õoùan
õoùan
Caùc tỏửng chỏứn õoaùn
Caùc tỏửng chỏứn õoaùn
-
-
Tỏửng A Mollic: tỏửng mỷt õen, daỡy vaỡ coù õọỹ
Tỏửng A Mollic: tỏửng mỷt õen, daỡy vaỡ coù õọỹ
baớo hoỡa
baớo hoỡa
base > 50%.
base > 50%.
-
-
Tỏửng A Fimic: tỏửng mỷt do nhỏn taỷo.
Tỏửng A Fimic: tỏửng mỷt do nhỏn taỷo.
-
-
Tỏửng A Umbric: tỏửng mỷt õen, daỡy vaỡ coù õọỹ
Tỏửng A Umbric: tỏửng mỷt õen, daỡy vaỡ coù õọỹ
baớo hoỡa
baớo hoỡa
base < 50%.
base < 50%.
-
-
Tỏửng A Ochric: tỏửng mỷt saùng maỡu hoỷc
Tỏửng A Ochric: tỏửng mỷt saùng maỡu hoỷc

moớng.
moớng.
18
18
Tỏửng chuỏứn õoùan B
Tỏửng chuỏứn õoùan B
-
-
Tỏửng B Argic: tỏửng tờch luợy seùt.
Tỏửng B Argic: tỏửng tờch luợy seùt.
-
Tỏửng B Natric: tỏửng B baớo hoỡa vồùi Na trao
Tỏửng B Natric: tỏửng B baớo hoỡa vồùi Na trao
õọứi >15%
õọứi >15%
-
-
Tỏửng B Cambic: tỏửng dổồùi tỏửng mỷt,coù
Tỏửng B Cambic: tỏửng dổồùi tỏửng mỷt,coù
cỏỳu truùc.
cỏỳu truùc.
-
-
Tỏửng B Spodic: tỏửng dổồùi tỏửng A hay E.
Tỏửng B Spodic: tỏửng dổồùi tỏửng A hay E.
-
-
Tỏửng B Ferralic: tỏửng coù CEC < 16 cmol(+) kg1
Tỏửng B Ferralic: tỏửng coù CEC < 16 cmol(+) kg1
seùt.

seùt.
19
19
-
-
Tỏửng Calcic: tỏửng tờch luợy calcium
Tỏửng Calcic: tỏửng tờch luợy calcium
carbonate.
carbonate.
-
-
Tỏửng Petrocalcic: coù lồùp ximng hoaù bồới
Tỏửng Petrocalcic: coù lồùp ximng hoaù bồới
calcium carbonate.
calcium carbonate.
-
-
Tỏửng Gypsic: tỏửng giaỡu calcium sulphate
Tỏửng Gypsic: tỏửng giaỡu calcium sulphate
-
-
Tỏửng Petrogypsic: coù lồùp cement hoùa bồới
Tỏửng Petrogypsic: coù lồùp cement hoùa bồới
gypsum.
gypsum.
-
-
Tỏửng Sulfuric: tỏửng pheỡn coù pH < 3.5 vaỡ
Tỏửng Sulfuric: tỏửng pheỡn coù pH < 3.5 vaỡ
thổồỡng coù õọỳm J arosite.

thổồỡng coù õọỳm J arosite.
-
-
Tỏửng E Albic: tỏửng bở rổớa trọi seùt vaỡ sừt
Tỏửng E Albic: tỏửng bở rổớa trọi seùt vaỡ sừt
tổỡ õoù.
tổỡ õoù.


20
20
Caùc õỷc tờnh chỏứn õoaùn (diagnos tic
Caùc õỷc tờnh chỏứn õoaùn (diagnos tic


properties )
properties )
Mọỹt sọỳ õỷc tờnh õổồỹc sổớ duỷng õóứ phỏn cỏỳp
Mọỹt sọỳ õỷc tờnh õổồỹc sổớ duỷng õóứ phỏn cỏỳp
xuọỳng õồn vở õỏỳt tổỡ nhoùm õỏỳt chờnh khọng thóứ
xuọỳng õồn vở õỏỳt tổỡ nhoùm õỏỳt chờnh khọng thóứ
õổồỹc xem nhổ laỡ mọỹt tỏửng.
õổồỹc xem nhổ laỡ mọỹt tỏửng.


-
-
Caùc õỷc tờnh chỏứn õoaùn bao gọửm:
Caùc õỷc tờnh chỏứn õoaùn bao gọửm:
-

-
Sổỷ thay õọứi sa cỏỳu õọỹt ngọỹt.
Sổỷ thay õọứi sa cỏỳu õọỹt ngọỹt.
-
-
ỷc tờnh Fluvic: mang tờnh chỏỳt bọửi tuỷ do
ỷc tờnh Fluvic: mang tờnh chỏỳt bọửi tuỷ do
phuỡ sa.
phuỡ sa.
-
-
ỷc tờnh gleyic vaỡ stagnic: tỏửng bở baớo hoỡa
ỷc tờnh gleyic vaỡ stagnic: tỏửng bở baớo hoỡa
nổồùc mọỹt
nổồùc mọỹt
thồỡi gian trong nm cho thỏỳy coù quaù
thồỡi gian trong nm cho thỏỳy coù quaù
trỗnh bở khổớ.
trỗnh bở khổớ.
-
-
Plinthite: tỏửng giaỡu sừt, õọỳm õoớ trồớ nón
Plinthite: tỏửng giaỡu sừt, õọỳm õoớ trồớ nón
cổùng
cổùng
khi õem ra khọng khờ
khi õem ra khọng khờ


21

21
-
-
ỷc tờnh salic: coù EC trờch baớo hoỡa >15
ỷc tờnh salic: coù EC trờch baớo hoỡa >15
dS/m ồớ 25
dS/m ồớ 25
o
o
C.
C.
-
-
Strongly humic: caùc vỏỷt lióỷu õaỷt > 1.4g
Strongly humic: caùc vỏỷt lióỷu õaỷt > 1.4g
carbon hổợu cồ trong 100g õỏỳt.
carbon hổợu cồ trong 100g õỏỳt.
- Vỏỷt lióỷu sulfidic: coù chổùa > 0,75% sulfur, pH
- Vỏỷt lióỷu sulfidic: coù chổùa > 0,75% sulfur, pH
> 3.5.
> 3.5.
- Caùc tỏửng chỏứn õoaùn vaỡ õỷc tờnh chỏứn
- Caùc tỏửng chỏứn õoaùn vaỡ õỷc tờnh chỏứn
õoaùn õổồỹc sổớ duỷng nhổ laỡ nhổợng õỷc
õoaùn õổồỹc sổớ duỷng nhổ laỡ nhổợng õỷc
tờnh cỏửn thióỳt õóứ xaùc õởnh tờnh chỏỳt tổỷ
tờnh cỏửn thióỳt õóứ xaùc õởnh tờnh chỏỳt tổỷ
nhión cuớa õỏỳt õọỳi vồùi õồn vở õỏỳt trong caùc
nhión cuớa õỏỳt õọỳi vồùi õồn vở õỏỳt trong caùc
nhoùm chờnh cuớa õỏỳt.

nhoùm chờnh cuớa õỏỳt.
22
22
Caùc nguyón từc sau õỏy õổồỹc aùp duỷng õóứ
Caùc nguyón từc sau õỏy õổồỹc aùp duỷng õóứ
phỏn loaỷi tổỡ nhoùm õỏỳt chờnh xuọỳng õóỳn
phỏn loaỷi tổỡ nhoùm õỏỳt chờnh xuọỳng õóỳn
õồn vở õỏỳt:
õồn vở õỏỳt:
-
Tỏửng chỏứn õoaùn vaỡ õỷc tờnh chỏứn õoaùn hióỷn
Tỏửng chỏứn õoaùn vaỡ õỷc tờnh chỏứn õoaùn hióỷn
dióỷn trong voỡng 125cm tổỡ lồùp mỷt õổồỹc duỡng
dióỷn trong voỡng 125cm tổỡ lồùp mỷt õổồỹc duỡng
cho phỏn loaỷi.
cho phỏn loaỷi.
-
Khi coù 2 hoỷc hồn hai tỏửng chỏứn õoaùn bióứu
Khi coù 2 hoỷc hồn hai tỏửng chỏứn õoaùn bióứu
hióỷn trióỷu chổùng thióỳu cuỡng hióỷn dióỷn trong
hióỷn trióỷu chổùng thióỳu cuỡng hióỷn dióỷn trong
voỡng 125 cm, thỗ tỏửng B bón trón seợ õổồỹc sổớ
voỡng 125 cm, thỗ tỏửng B bón trón seợ õổồỹc sổớ
duỷng õóứ phỏn loaỷi ngoaỷi trổỡ tỏửng cambic.
duỷng õóứ phỏn loaỷi ngoaỷi trổỡ tỏửng cambic.
-
Tỏỳt caớ caùc õồn vở õỏỳt õóửu thuọỹc nhoùm õỏỳt
Tỏỳt caớ caùc õồn vở õỏỳt õóửu thuọỹc nhoùm õỏỳt
khoaùng ngoaỷi trổỡ Histosols.
khoaùng ngoaỷi trổỡ Histosols.

-
-
Sọỳ lióỷu khờ hỏỷu thỗ khọng õổồỹc sổớ duỷng õóứ
Sọỳ lióỷu khờ hỏỷu thỗ khọng õổồỹc sổớ duỷng õóứ
phỏn chia thaỡnh nhổợng õồn vở õỏỳt.
phỏn chia thaỡnh nhổợng õồn vở õỏỳt.
23
23
Nhoùm õỏỳt chờnh (Major Soil Groupings
Nhoùm õỏỳt chờnh (Major Soil Groupings
)
)


Hióỷn nay õaợ coù õổồỹc 28 nhoùm õỏỳt chờnh õổồỹc
Hióỷn nay õaợ coù õổồỹc 28 nhoùm õỏỳt chờnh õổồỹc
tỗm thỏỳy trón thóỳ giồùi.
tỗm thỏỳy trón thóỳ giồùi.
ồn vở õỏỳt (Soil Units )
ồn vở õỏỳt (Soil Units )


Hióỷn nay õaợ coù 153 õồn vở õỏỳt. ồn vở õỏỳt
Hióỷn nay õaợ coù 153 õồn vở õỏỳt. ồn vở õỏỳt
õổồỹc phỏn loaỷi dổỷa vaỡo sổỷ hióỷn dióỷn cuớa
õổồỹc phỏn loaỷi dổỷa vaỡo sổỷ hióỷn dióỷn cuớa
tỏửng chỏứn õoaùn hoỷc
tỏửng chỏứn õoaùn hoỷc
c
c

tờnh chỏứn õoaùn
tờnh chỏứn õoaùn


Thờ duỷ sau õỏy õổồỹc minh chổùng cho caùc
Thờ duỷ sau õỏy õổồỹc minh chổùng cho caùc
nguyón lyù trón:
nguyón lyù trón:


-
-
Thionic Gleysols (GLt): Gleysols coù tỏửng sulfuric
Thionic Gleysols (GLt): Gleysols coù tỏửng sulfuric
hoỷc vỏỷt lióỷu sulfidic trong voỡng 125cm tổỡ lồùp
hoỷc vỏỷt lióỷu sulfidic trong voỡng 125cm tổỡ lồùp
õỏỳt mỷt.
õỏỳt mỷt.


24
24
ồn vở phuỷ cuớa õỏỳt (Soil Subunits )
ồn vở phuỷ cuớa õỏỳt (Soil Subunits )


Sau õỏy laỡ nhổợng loaỷi khaùc nhau cuớa õồn vở phuỷ
Sau õỏy laỡ nhổợng loaỷi khaùc nhau cuớa õồn vở phuỷ
cuớa õỏỳt coù thóứ õổồỹc thióỳt lỏỷp theo sau õỏy:
cuớa õỏỳt coù thóứ õổồỹc thióỳt lỏỷp theo sau õỏy:

a. ồn vở phuỷ cuớa õỏỳt coù thóứ coù tờnh lión haỷng
a. ồn vở phuỷ cuớa õỏỳt coù thóứ coù tờnh lión haỷng
giổợa caùc nhoùm õỏỳt chờnh nhổ:
giổợa caùc nhoùm õỏỳt chờnh nhổ:
-
-
Gleyi-Dystric Fluvisols
Gleyi-Dystric Fluvisols
(FLdg):
(FLdg):
Dystri Fluvisols coù
Dystri Fluvisols coù
õỷc tờnh gleyic trong voỡng 100 cm tổỡ lồùp mỷt
õỷc tờnh gleyic trong voỡng 100 cm tổỡ lồùp mỷt
(Gleyic: gọỳc tổỡ Gleysols).
(Gleyic: gọỳc tổỡ Gleysols).
b. ồn vở phuỷ cuớa õỏỳt coù thóứ coù tờnh lión haỷng
b. ồn vở phuỷ cuớa õỏỳt coù thóứ coù tờnh lión haỷng
giổợa caùc õồn vở õỏỳt tổùc ồớ mổùc õọỹ thổù hai:
giổợa caùc õồn vở õỏỳt tổùc ồớ mổùc õọỹ thổù hai:
- Stagni-Gleyic Luvisols (LVgj):
- Stagni-Gleyic Luvisols (LVgj):
Gleyic Luvisols coù
Gleyic Luvisols coù
õỷc tờnh stagnic trong voỡng 50 cm tổỡ lồùp mỷt.
õỷc tờnh stagnic trong voỡng 50 cm tổỡ lồùp mỷt.
(Stagnic vaỡ Gleyic õóửu laỡ nhổợng thuỏỷt ngổợ cho
(Stagnic vaỡ Gleyic õóửu laỡ nhổợng thuỏỷt ngổợ cho
õồn vở õỏỳt).
õồn vở õỏỳt).

25
25
Tổ ồùng (Phas e)
Tổ ồùng (Phas e)


Phase laỡ nhổợng yóỳu tọỳ giồùi haỷn lión quan
Phase laỡ nhổợng yóỳu tọỳ giồùi haỷn lión quan
õóỳn lồùp
õóỳn lồùp
mỷt hay nhổợng lồùp bón dổồùi cuớa õỏỳt.
mỷt hay nhổợng lồùp bón dổồùi cuớa õỏỳt.
óỳn nay caùc phase coù thóứ õổồỹc sổớ duỷng
óỳn nay caùc phase coù thóứ õổồỹc sổớ duỷng
õoù laỡ: Anthraquic, Salic, Sodic
õoù laỡ: Anthraquic, Salic, Sodic
-
Anthraquic phase: coù stagnic trong voỡng 50
Anthraquic phase: coù stagnic trong voỡng 50
cm tỏửng mỷt do ngỏỷp bồới dỏựn thuớy lión
cm tỏửng mỷt do ngỏỷp bồới dỏựn thuớy lión
tuỷc.
tuỷc.
-
Salic phase: coù ờt nhỏỳt 1 tỏửng õỏỳt vồùi EC
Salic phase: coù ờt nhỏỳt 1 tỏửng õỏỳt vồùi EC
tờnh baớo hoỡa > 4 dS m-1 ồớ 25
tờnh baớo hoỡa > 4 dS m-1 ồớ 25
o
o

C.
C.
- Sodic phase: coù ESP > 6% ờt nhỏỳt mọỹt
- Sodic phase: coù ESP > 6% ờt nhỏỳt mọỹt
phỏửn naỡo trong voỡng 100cm lồùp mỷt.
phỏửn naỡo trong voỡng 100cm lồùp mỷt.