1
GIÁO DỤC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
QUA CÁC MÔN HỌC
CẤP TIỂU HỌC
THANH HOÁ , THÁNG 01 NĂM 2009
2
PHẦN I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT

1. Người học cần biết và hiểu

- Mục tiêu, nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường của môn học

- Phương pháp và hình thức dạy học tích
hợp giáo dục BVMT của môn học.

- Phân tích nội dung, chương trình, SGK
từ đó xác định được các bài (nội dung) có
thể tích hợp giáo dục BVMT của môn học.

- Soạn bài và dạy học (môn học) theo
hướng tích hợp giáo dục BVMT.
3
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

2. Người học có khả năng

- Phân tích nội dung, chương trình môn
học, từ đó xác định được các bài có khả

năng lồng ghép, tích hợp giáo dục
BVMT của môn học.

- Soạn bài và dạy học (môn học) theo
hướng lồng ghép, tích hợp giáo dục
BVMT.

- Tích cực thực hiện dạy học lồng ghép,
tích hợp giáo dục BVMT vào môn học.
4
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

HOẠT ĐỘNG 1

*Thảo luận nhóm.

- Môi trường là gì?

- Chức năng chủ yếu của môi
trường?
5
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG
VÀ GIÁO DỤC BVMT

Phản hồi HĐ 1:

- Môi trường bao gồm toàn bộ các điều kiện
tự nhiên, điều kiện nhân tạo và điều kiện kinh
tế - xã hội bao quanh con người có ảnh hưởng

đến sự phát triển của từng cá thể cũng như
của toàn nhân loại.
6
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG
VÀ GIÁO DỤC BVMT

+ Các yếu tố tự nhiên, hay còn gọi là "môi
trường sống", "môi sinh", môi trường tự
nhiên: toàn thể các điều kiện tự nhiên bao quanh,
có ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến sự tồn tại,
phát triển của mọi sinh vật (ánh sáng mặt trời, cây
cỏ, không khí, đất đai, sông núi ).

+ MT xã hội là tổng thể các mối quan hệ giưa con
người với con người, là các luật lệ, thể chế, quy
định, hướng các hoạt động của con người theo
một khuôn khổ nhất định, tạo thuận lợi cho sự
phát triển cuộc sống của con người.
7
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG
VÀ GIÁO DỤC BVMT
l
+ Môi trường nhân tạo, bao gồm các nhân tố do
con người tạo ra làm thành tiện nghi cuộc sống
như máy bay, ô tô, nhà ở, các khu vực đô thị…
l
Như vậy, môi trường bao gồm các yếu tố bao
quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống sản

xuất, sự tồn tại và phát triển của con người và
thiên nhiên.
8
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG
VÀ GIÁO DỤC BVMT

HOẠT ĐỘNG 2

Bằng kinh nghiệm và dựa vào các
thông tin đã biết, bạn hãy trao đổi trong
nhóm và cho biết:

- Chức năng chủ yếu của môi trường?
9
Một số kiến thức về môi trường và
giáo dục

Chức năng chủ yếu của môi trường

Môi trường có 4 chức năng:

1. Cung cấp không gian sinh sống cho
con người

2. Cung cấp các nguồn tài nguyên cần
thiết phục vụ cho đời sống và sản xuất
của con người.

3. Là nơi chứa đựng và phân huỷ các

phế thải do con người tạo ra.

4. Lưu trữ và cung cấp thông tin
10
MÔI
TRƯỜNG
Không gian sống
của con người
Lưu trữ và cung cấp
các nguồn thông tin
Chứa đựng chất thải
Do con người tạo ra
Chứa đựng các nguồn
tài nguyên thiên nhiên
CHỨC NĂNG CHỦ YẾU
CỦA MÔI TRƯỜNG
11
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG VÀ GIÁO DỤC BVMT
Hoạt động 3: THẢO LUẬN NHÓM

- Thế nào là ô nhiễm môi trường ?

- Khái quátvề sự ô nhiễm MT trên thế
giới và ở Việt Nam.
12
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG VÀ GIÁO DỤC BVMT

Phản hồi cho HĐ 2


Ô nhiễm môi trường :

- Hiểu đơn giản là làm bẩn, làm thoái hoá môi
trường sống.

- Là sự làm biến đổi theo hướng tiêu cực toàn
thể hay một phần môi trường bằng những
chất gây tác hại. Sự biến đổi môi trường đó
ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp tới đời sống
con người và sinh vật, gây tác hại cho nông
nghiệp, công nghiệp và làm giảm chất lượng
cuộc sống của con người.
13
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ MÔI
TRƯỜNG VÀ GIÁO DỤC BVMT

PHẢN HỒI CHO HĐ 2

Nguyên nhân của nạn ô nhiễm môi trường
là các sinh hoạt hàng ngày và hoạt động
kinh tế của con người, từ trồng trọt, chăn
nuôi đến các hoạt động công nghiệp, chiến
tranh và công nghệ quốc phòng

Một số thông tin:………….
14

*Ô nhiễm môi trường trên Thế giới.


- Khí hậu toàn cầu biến đổi và tần xuất thiên tai gia
tăng.

+Gia tăng nồng độ CO 2 và SO2 trong khí quyển

+ Nhiệt độ trái đất tăng: trong vòng 100 năm trở lại
đây TĐ nóng lên 0, 5 độ và dự báo trong thế kỷ
này sẽ tăng từ 1,5- 4,5 độ so với TK XX

+ Mức nước biển sẽ dâng cao từ 25- 145cm do
băng tan, nhấn chìm nhiều vùng rộng lớn.

+Gia tăng tầng xuất thiên tai.
15

- Suy giảm tầng Ôzôn

- Tài nguyên bị suy thoái

- Ô nhiễm môi trường đang xảy ra ở quy
mô rộng

Nguyên nhân: Sự phát triển khu đô thị,
công nghiệp, du lịch, đổ bỏ chất thải…

Hậu quả: hàng năm trung bình trên 20
triệu người chết vì các nguyên nhân môi
trường

- Gia tăng dân số


- Suy giăm tính đa dạng sinh học (đa dạng
di truyền; loài; sinh thái)
16
Ô nhiễm môi trường Việt Nam
- Suy thoái môi trường đất: trên 50% diện tích
đất tự nhiên của nước ta bị thoái hoá (bạc
màu, phèn, xói mòn…). DT không gian sống
đang ngày càng thu hẹp.
- Suy thoái rừng: chất lượng rừng giảm và sự
thu hẹp DT rừng.
- Suy giảm đa dạng sinh học: VN là 1 trong
10 trung tâm ĐDSH cao trên thế giới. Những
năm gần đây bị suy giảm nhiều.
17

- Ô nhiễm MT nước.

- Ô nhiễm MT không khí.

- Ô nhiễm MT chất thải rắn.

- Những tác động do nước biển dâng cao
và biến đổ khí hậu.
18
GIÁO DỤC BVMT
TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC
I. KHÁI NIỆM VỀ GDBVMT

Hoạt động 4: Thảo luận nhóm


1. Thế nào là giáo dục bảo vệ môi
trường?

2. Vì sao phải giáo dục bảo vệ môi
trường?
19
PHẢN HỒI CHO HĐ4

1. Giáo dục bảo vệ môi trường là quá trình
hình thành những nhận thức về mối quan
hệ giữa con người với môi trường tự nhiên
và xã hội bao quanh, hình thành ở họ
những thái độ và hành động giải quyết các
vấn đề môi trường, bảo vệ và cải thiện môi
trường.

Những nhận thức và hiểu biết này không
chỉ giới hạn trong phạm vi địa phương hay
quốc gia mà mang tính toàn cầu.

20

- Nhận thức đúng đắn về môi trường: hình
thành ở học sinh những kiến thức, khái niệm,
những hiểu biết về môi trường địa phương,
khu vực và toàn cầu; giúp cho các em hiểu
được sự tác động qua lại giữa con người và
môi trường (Về môi trường)


Vì vậy, giáo dục môi trường sẽ tạo ra ở học
sinh:

- Ý thức, thái độ thân thiện với môi trường (Vì
môi trường)
21

- Kĩ năng thực tế hành động trong môi
trường: biết nhận xét, phân loại, phân tích
và đánh giá những vấn đề về môi trường
(Trong môi trường)

Kết quả cao nhất, mục đích cuối cùng của
giáo dục môi trường là giúp học sinh:

- Có được ý thức trách nhiệm với môi
trường

- Có được những hành động thích hợp để
bảo vệ môi trường
22
* Đặc trưng của giáo dục môi trường:

- Giáo dục môi trường mang tính địa phương
cao

- Giáo dục môi trường cần hình thành ở
người học không chỉ nhận thức mà cả
những hành vi cụ thể


- Giáo dục môi trường cần được tiến hành
thông qua mọi môn học và các hoạt động
trong nhà trường
23
2. Vì sao phải giáo dục BVMT ?

Sự thiếu hiểu biết của con người là một
trong các nguyên nhân chính gây nên ô
nhiễm và suy thoái môi trường. Do vậy, cần
phải giáo dục cho mọi người hiểu về môi
trường, tầm quan trọng của môi trường và
làm thế nào để BVMT. Do đó giáo dục
BVMT phải là một nội dung giáo dục trong
nhà trường.
24
GIÁO DỤC BVMT
TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC

Hoạt động 5: Thảo luận nhóm

1. Xác định mục tiêu GDBVMT trong
trường tiểu học.

2. Nêu tầm quan trọng của việc GDBVMT
trong trường tiểu học.

3. Nêu nội dung và các hình thức giáo dục
BVMT trong trường tiểu học
25
GIÁO DỤC BVMT

TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC
PHẢN HỒI HOẠT ĐỘNG 5
Mục tiêu GDBVMT trong trường tiểu học

Giáo dục BVMT cho học sinh tiểu học nhằm:

Kiến thức: : trang bị cho học sinh hệ thống những kiến
thức cơ bản ban đầu về môi trường phù hợp với độ tuổi và
tâm sinh lí của học sinh. Cụ thể, phải làm cho học sinh
nắm bắt được những vấn đề:

+ Có những hiểu biết cơ bản ban đầu về tự nhiên, về môi
trường

+ Nhận thức được mối quan hệ khăng khít, tác động lẫn
nhau giữa con người với môi trường, những tác động của
hoạt động con người đối với môi trường