TS. TRẦN HỮU TRÁNG
GIÁM ĐỐC TRUNG TÂM
TỘI PHẠM HỌC 80
TỘI PHẠM HỌC
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
Tài liệu tham khảo

Giáo trình tội phạm học, Trường đại học luật Hà Nội,
NXBCAND,năm 2006.

Giáo trình tội phạm học, Trường ĐHQGHN,NXBĐHQGHN,
1999

Tội phạm học, luật hình sự và tố tụng hình sự Việt Nam,
Viện nghiên cứu nhà nước và pháp luật, NXBCTRQGHN,
1995

Tội phạm ở Việt Nam, thực trạng, nguyên nhân và giải
pháp, NXBCAND, 1994.

Tội phạm học Việt Nam. Một số vấn đề lí luận và thực tiễn,
Viện nghiên cứu nhà nước và pháp luật, NXBCAND, 2000.

Tội phạm và tội phạm học ở Nhật Bản hiện đại, CanUeDa,
NXBCAND, 1994.

Tội phạm và cấu thành tội phạm.Nguyễn Ngọc Hoà.
NXBCAND,2008.


Tội phạm học hiện đại và phòng ngừa tội phạm. Nguyễn
Xuân Yêm, NXBCAND, 2001.

CHƯƠNG I
KHÁI NIỆM, ĐỐI TƯỢNG VÀ
KHÁI NIỆM, ĐỐI TƯỢNG VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
CỦA TỘI PHẠM HỌC
CỦA TỘI PHẠM HỌC
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
CÁC VẤN ĐỀ CHÍNH
I. KHÁI NIỆM VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN
CỨU CỦA TỘI PHẠM HỌC
II. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA TỘI PHẠM
HỌC
III. CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ CỦA TỘI
PHẠM HỌC
IV. MỐI QUAN HỆ CỦA TỘI PHẠM HỌC
VỚI CÁC MÔN KHOA HỌC KHÁC
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
I. KHÁI NIỆM VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
CỦA TỘI PHẠM HỌC
1. KHÁI NIỆM TỘI PHẠM HỌC
2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA TPH
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

1. KHÁI NIỆM TỘI PHẠM HỌC
Tội phạm
học là gì?
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
1. KHÁI NIỆM TỘI PHẠM HỌC
„Tội phạm học“ xuất pháp từ hai thuật
ngữ:
Thuật ngữ tiếng latin „Crimen“
Crimen = Tội phạm
Thuật ngữ tiếng Hy lạp „Logos“
Logos = học thuyết
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
Crimen logos = Học thuyết về tội phạm

Tội phạm học
Tiếng Anh: Criminology
Tiếng Pháp: Criminologie
Tiếng Đức: Kriminologie
Tiếng Nga: Kриминология
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

Bernd-Dieter Meier:
Tội phạm học là một ngành khoa học
thực nghiệm (eine empirische
Wissenschaft)(an empirical science)
nghiên cứu tội phạm như một hiện
tượng xã hội, các nguyên nhân của các

hành vi phạm tội, các hậu quả của nó
gây ra cho nạn nhân và xã hội cũng như
các biện pháp và cách thức mà các cơ
quan nhà nước áp dụng đối với các
hành vi phạm tội.
(Meier, Bernd-Dieter: Kriminologie, 3. Auflage,
München 2007) tr. 2
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

Göppinger:
Tội phạm học là một ngành khoa học
thực nghiệm độc lập (eine selbständige
Erfahrungswissenschaft) nghiên cứu
các sự việc (Umstände) diễn ra trong
các lĩnh vực của đời sống cộng đồng,
những sự việc liên quan đến tội phạm,
hậu quả của hành vi phạm tội và việc
ngăn chặn các hành vi phạm tội cũng
như quá trình đấu tranh chống lại
những hành vi phạm tội
Göppinger, Hans: Kriminologie, 6. Auflage,
München 2008, tr. 1 và 2
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

Kaiser:
Tội phạm học là toàn bộ những
hiểu biết khoa học về các hành
vi phạm tội và người thực hiện

hành vi phạm tội cũng như về
sự kiểm soát các xử sự của
người phạm tội
Keiser, Günther: Kriminoligie, 10. Auflage,
Heidelberg 1997, tr. 1
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

GS. TS. Nguyễn Văn Yêm định nghĩa:
Tội phạm học là ngành khoa học
nghiên cứu tội phạm, tình hình tội
phạm, các nguyên nhân và điều
kiện làm phát sinh tội phạm,
nghiên cứu cá nhân kẻ phạm tội
và những biện pháp phòng ngừa,
đấu tranh chống tội phạm nhằm
ngăn chặn, tiến tới loại trừ tội
phạm ra khỏi đời sống xã hội
Nguyễn Văn Yêm: Tội phạm học hiện đại và phòng
ngừa tội phạm, NXB CAND, HN 2001, tr.12
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

GS. TS. Đỗ Ngọc Quang định nghĩa:
Tội phạm học là ngành khoa học nghiên
cứu những vấn đề liên quan đến tình trạng
phạm tội và tội phạm, sự biến động của
từng loại tội phạm trong từng ngành, từng
lĩnh vực, từng địa phương hay trong phạm
vi toàn quốc ở từng giai đoạn nhất định;

nghiên cứu về nhân thân người phạm tội,
nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những
biện pháp phòng ngừa tội phạm nhằm từng
bước ngăn chặn, hạn chế tội phạm trong
cuộc sống xã hội
Đỗ Ngọc Quang: GT Tội phạm học, khoa Luật,
ĐHQGHN, 1995, tr 9.
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
Giáo Trình Tội phạm học

Tội phạm học là ngành khoa
học nghiên cứu tình hình tội
phạm, các nguyên nhân của tội
phạm, nhân thân người phạm
tội và phương hướng cũng
như các biện pháp phòng ngừa
tội phạm trong xã hội
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
VỊ TRÍ CỦA TỘI PHẠM HỌC TRONG HỆ
THỐNG KHOA HỌC

Quan điểm thứ nhất cho rằng tội
phạm học là ngành khoa học pháp
lí thậm chí là bộ phận của khoa
học pháp lí hình sự.

Quan điểm thứ hai cho rằng tội
phạm học thuộc về xã hội học

pháp lí hoặc tâm lí pháp lí.
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

Quan điểm thứ ba cho rằng tội
phạm học là ngành khoa học pháp
lí - xã hội độc lập.

Quan điểm thứ tư cho rằng tội
phạm học là một ngành khoa học
ứng dụng (Erfahrungwissenschaft)
hay còn gọi là một ngành khoa học
thực nghiệm (an empirical science)
(eine empirische Wissenschaft)
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
Vị trí Tội phạm học (Quan điểm của Đức)
Các khoa học về tội phạm
mang tính pháp lý
(Juristische
Kriminalwissenschaften)
Các khoa học về tội phạm
không mang tính pháp lý
(Nichtjuristische
Kriminalwissenschaften)
Khoa
học
luật
hình
sự

(Straf
recht
swise
nsch
aft)
Khoa
học
luật tố
tụng
hình
sự
(Strafp
rozeßr
echtsw
isensc
haft)
Tội
phạm
học
(Krim
inolo
gie)
Điều
tra tội
phạm
(Krim
inalis
tik)
Các khoa học về tội phạm
(Kriminalwissenschaften)

TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

Đối tượng nghiên cứu chính của
TPH

Tình hình tội phạm;

Nguyên nhân của tội phạm;

Nhân thân người phạm tội;

Phòng ngừa tội phạm.
2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA TPH
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
2.1. Tình hình tội phạm
Đối tượng nghiên cứu trước tiên của
tội phạm học là tình hình tội phạm -
hiện tượng xã hội mang tính tiêu cực.
Tội phạm học nghiên cứu làm sáng tỏ
bản chất của hiện tượng tội phạm; các
đặc điểm về số lượng và chất lượng,
của tình hình tội phạm nói chung cũng
như của tình hình tội phạm trong từng
địa phương, trong từng lĩnh vực của
đời sống xã hội và của các nhóm, loại
tội cụ thể
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI

2.2. Nguyên nhân của tội phạm
Trong tội phạm học, nguyên nhân của
tội phạm được hiểu là tổng hợp các
hiện tượng, các yếu tố bao gồm: các
hiện tượng kinh tế, xã hội, chính trị, tư
tưởng, văn hoá, gia đình, nhà trường…
(môi trường sống) và các đặc điểm tâm
sinh lí của con người (môi trường bên
trong) tác động qua lại và thâm nhập
lẫn nhau làm phát sinh tội phạm.
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
2.3. Nhân thân người phạm tội
Nhân thân con người là tổng hợp các
đặc điểm, dấu hiệu thể hiện bản chất
con người tham gia mối quan hệ xã hội
Nhân thân người phạm tội là cầu nối giữa
môi trường xã hội với tội phạm. Nhân thân
người phạm tội là tấm gương phản chiếu
tất cả các hiện tượng, quá trình xã hội mà
người phạm tội thu nhận được. Những
nguyên nhân và điều kiện phạm tội được
thể hiện trong nhân thân người phạm tội
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
2.4. Phòng ngừa tội phạm
Phòng ngừa tội phạm là ngăn ngừa
không cho tội phạm xảy ra.
Trên cơ sở nghiên cứu tình hình tội
phạm, xác định rõ các nguyên nhân

cũng như các đặc điểm nhân thân
người phạm tội, Tội phạm học nghiên
cứu, xây dựng các nguyên tắc về tổ
chức công tác phòng ngừa nhằm hạn
chế và ngăn ngừa tội phạm.
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
2.5. Các đối tượng nghiên cứu khác

Nghiên cứu lí luận và thực tiễn đấu
tranh chống và phòng ngừa tội phạm ở
các nước khác trên thế giới tìm hiểu
các kinh nghiệm quý báu của họ.

Sự ra đời và phát triển của tội phạm
học trong lịch sử.

Nạn nhân học.

Nghiên cứu vấn đề hợp tác quốc tế
trong việc đấu tranh với tình hình tội
phạm v.v
TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
II. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA
TỘI PHẠM HỌC
1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA TPH
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA
TPH

TS. TRẦN HỮU TRÁNG- GĐ TRUNG TÂM TPH - K. LUẬT HÌNH SỰ - BÀI GIẢNG
K33 - CI
1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA
TPH
Phương pháp luận là hệ thống các
quan điểm chỉ đạo việc tìm kiếm,
xây dựng, lựa chọn và vận dụng
đúng đắn hệ thống các phương
pháp để nghiên cứu, nhận thức đối
tượng nhằm đạt hiệu quả cao nhất