Chµo mõng
quý ThÇy c« gi¸o vÒ dù giê

Kiểm tra bài cũ
Trong chơng trình ngữ văn trung học cơ sở em đã đợc học những văn
bản nào nói về tình cảm yêu thơng mà cha mẹ dành cho con ? Em hãy
kể tên các văn bản đó?.
đáp án
Cổng trờng mở ra - Lý Lan
Trong lòng mẹ-Nguyên Hồng
Con cò Chế Lan Viên
Chiếc lợc ngà- Nguyễn Quang Sáng


-Nhà thơ Y Phơng tên khai sinh là Hứa Vĩnh Sớc, dân tộc Tày,
sinh năm 1948 .
-Quê: Xã Lăng Hiếu Huyện Trùng Khánh Tỉnh Cao Bằng.
-Nhập ngũ năm 1968, phục vụ trong quân đội đến năm 1981
chuyển về công tác tại Sở văn hoá thông tin tỉnh Cao Bằng .
-Từ năm 1993, ông là Chủ tịch Hội văn học nghệ thuật tỉnh Cao
Bằng. Hiện ở Hà Nội.
Ông là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
*Các tác phẩm chính: Ngời hoa núi (kịch bản sân khấu,1982);
Tiếng hát tháng giêng (Thơ 1986); Lửa hồng một góc (thơ in
chung,1987); Lời chúc (thơ1991); Đàn then (Thơ,1996).
* Thơ Y Phơng mang đậm bản sắc dân tộc .
*Tác giả đã đợc nhận : Giải A, cuộc thi tạp chí Văn nghệ
Quân đội; Giải thởng loại A, Giải thởng văn học 1987 của
Hội Nhà văn Việt Nam; Giải A, Giải thởng (Hội đồng văn
học dân tộc ) Hội nhà văn Việt Nam 1992.

Văn bản
Nói với con
I. Đọc hiểu chú thích:


2. Tác phẩm :
Những năm cuối bảy mơi đầu tám mơi của thế kỉ XX,đời sống tinh thần
của nhân dân ta nói chung và của các dân tộc thiểu số nói riêng,vô cùng khó
khăn thiếu thốn.Bởi vì đất nớc ta vừa ra khỏi cuộc kháng chiến chống Mĩ
lâu dài .Đại bộ phận nhân dân ta vẫn kiên trì khắc phục và tìm mọi cách để
vợt qua để duy trì đời sống.Họ vẫn tồn tại và không ngừng sinh trởng là
không phải nhờ vào phép màu của lực lợng siêu nhiên nào cả mà chỉ dựa
vào sức mạnh tinh thần của truyền thống văn hoá từ ngàn đời mà ông cha để
lại .Cuối năm 1975, tôi cũng mới từ mặt trận trở về, sau tám năm đánh giặc
xa nhà nay trở về lấy vợ sinh con trong hoàn cảnh túng thiếu bần hàn chung
của toàn xã hội .Nhìn các con cầm bát cơm ăn không đủ no mà lòng xót xa
khôn tả .Bởi chúng tôi cũng nh nhiều gia đình cán bộ khác chỉ sống bằng
đồng lơng quá ít ỏi.Hàng hoá khan hiếm, giá cả leo thang từng ngày đến
chóng mặt .Bên cạnh cái tốt của những ngời làm ăn lơng thiện, không ít
những kẻ làm ăn phi pháp.Từ hiện thực khó khăn ngày ấy,tôi làm bài thơ
này tâm sự với chính mình, đồng thời là để nhắc nhở con cái sau này.
Bài thơ rút trong Thơ Việt Nam 1945 - 1985
Văn bản
Nói với con
I. Đọc hiểu chú thích:
1980.

* Thể thơ:
* Đọc
C. Tự do

D. Tứ tuyệt
Bài tập trắc nghiệm:
A. Lục bát
B. Song thất lục bát
A. Tự sự
B. Miêu tả
C. Nghị luận
D. Biểu cảm
Câu 3: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?
A. Ngời cha
B. Ngời con
C. Ngời mẹ
D. Tác giả
Chọn đáp án đúng trong các câu sau:
Câu 1: Bài thơ đợc viết theo thể thơ nào ?
Câu 2: Phơng thức biểu đạt chính của bài thơ ?
* Bố cục:
Văn bản
Nói với con
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
Phần 1: Nói với con về tình
cảm cội nguồn.
Hai phần
Phần 2: Nói với con về
truyền thống quê hơng.

1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Chân phải bớc tới cha
Chân trái bớc tới mẹ
Một bớc chạm tiếng nói
Hai bớc tới tiếng cời
Ngời đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đờng cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
* Tình cảm gia đình:
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
Phần 1: Nói với con về tình
cảm cội nguồn.
Hai phần
Phần 2: Nói với con về
truyền thống quê hơng.
Chân phải bớc tới cha
Chân trái bớc tới mẹ
Một bớc chạm tiếng nói
Hai bớc tới tiếng cời
* Tình cảm gia đình:



!"#$"#%&%'($)*#++',
-##.
!"#$"#%&%'($)*#++',
-##.
/(#)01#"23
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
Phần 1: Nói với con về tình
cảm cội nguồn.
Hai phần
Phần 2: Nói với con về
truyền thống quê hơng.
* Tình cảm gia đình:


!"#$"#%&%'($)*#++',-##
.
!"#$"#%&%'($)*#++',-##
.
/(#)01#"23
Ngời đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa

Con đờng cho những tấm lòng
yêu
* Tình cảm quê h
ơng:
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Ngời đồng mình
Từ yêu trong câu Ngời đồng mình yêu
lắm con ơi nên hiểu theo cách nào trong
các cách hiểu sau:
A. Ngời đồng mình giàu tình yêu
thơng lắm.
C. Cả hai cách hiểu trên
B. Ngời đồng mình đáng yêu lắm.

Đan lờ cài nan hoa
Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
Phần 1: Nói với con về tình
cảm cội nguồn.
Hai phần
Phần 2: Nói với con về truyền
thống quê hơng.
* Tình cảm gia đình:


!"#$"#%&%'($)*#++',
-##.

!"#$"#%&%'($)*#++',
-##.
/(#)01#"23
* Tình cảm quê h
ơng:
Ngời đồng mình yêu lắm con ơi
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đờng cho những tấm lòng
Ngời đồng mình cần cù, tài hoa, yêu đời,
nặng nghĩa tình
cài
ken
Thiên nhiên thơ mộng, trữ tình, hào phóng
hoa
những tấm lòng
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:

Ngời đồng mình thơng lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống nh sông nh suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
đầm ấm, hạnh phúc.
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
đầm ấm, hạnh phúc
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
Ngời đồng mình thơng lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống nh sông nh suối
Lên thác xuống ghềnh

Không lo cực nhọc

Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
đá ghập ghềnh
nghèo đói
Lên thác xuống ghềnh
cực nhọc
nỗi buồn
thơng
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
đầm ấm, hạnh phúc
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
Ngời đồng mình thơng lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống nh sông nh suối

Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc

Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
Lên thác xuống ghềnh
Kết cấu đăng đối
Điệp ngữ
So sánh
Thành ngữ
Giọng điệu
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
đầm ấm, hạnh phúc
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
Ngời đồng mình thơng lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói

Sống nh sông nh suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc

Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
Lên thác xuống ghềnh
Kết cấu đăng đối
Điệp ngữ
So sánh
Thành ngữ
Giọng điệu
- Sống vất vả, gian nan nhng phóng khoáng, mạnh mẽ, giàu chí
khí, can trờng, dũng cảm
Mong con sống thuỷ chung, tình nghĩa
với quê hơng bằng ý chí và niềm tin của
mình.
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .

2. Nói với con về truyền thống quê hơng:
đầm ấm, hạnh phúc.
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
*Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
- Sống vất vả, gian nan nhng phóng khoáng, mạnh mẽ, giàu chí
khí, can trờng, dũng cảm
Mong con sống thuỷ chung, tình nghĩa
với quê hơng bằng ý chí và niềm tin của
mình.
Ngời đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Ngời đồng mình tự đục đá kê cao quê hơng
Còn quê hơng thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đờng
Không bao giờ nhỏ bé đợc
thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé
: Mộc mạc, chân chất
: Tâm hồn cao đẹp
Kết cấu
đối lập
Nghe con.
Kết cấu
nối tiếp
- Mộc mạc, chân chất nhng tâm hồn cao đẹp, sức sống bền bỉ,
giàu bản sắc văn hoá

Văn bản

Nói với con
(Y Phơng)
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:
đầm ấm, hạnh phúc.
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
*Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
- Sống vất vả, gian nan nhng phóng khoáng, mạnh mẽ, giàu chí
khí, can trờng, dũng cảm
Mong con sống thuỷ chung, tình nghĩa
với quê hơng bằng ý chí và niềm tin của
mình.
Ngời đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Ngời đồng mình tự đục đá kê cao quê hơng
Còn quê hơng thì làm phong tục
thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé
: Mộc mạc, chân chất
: Tâm hồn cao đẹp
Kết cấu
đối lập
Kết cấu
nối tiếp

- Mộc mạc, chân chất nhng tâm hồn cao đẹp, sức sống bền bỉ,
giàu bản sắc văn hoá
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đờng
Nghe con.
Không bao giờ nhỏ bé đợc
Lên đờng
: Vào đời, vào cuộc sống
Giọng điệu
Thiết tha, trìu mến
Nghiêm nghị, rắn rỏi
Mong con luôn tự hào về bản sắc quê
hơng, tự tin vững bớc vào đời.

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:
đầm ấm, hạnh phúc.
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
* Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
- Sống vất vả, gian nan nhng phóng khoáng, mạnh mẽ, giàu chí
khí, can trờng, dũng cảm

- Mộc mạc, chân chất nhng tâm hồn cao đẹp, sức sống
bền bỉ, giàu bản sắc văn hoá
Tự hào về quê hơng, mong con kế
tục xứng đáng truyền thống quê h
ơng, tự tin vững bớc vào đời.
III.Tổng kết
Thảo luận nhóm:
Nhóm 3-4: Em cảm nhận nh thế nào về tình cảm
của ngời cha đối với con trong bài thơ ? Điều lớn
lao nhất mà ngời cha muốn truyền cho con là gì ?
Nhóm 1-2 : Những nét đặc sắc về nghệ thuật của
bài thơ ?

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
Tự hào về quê hơng, mong con kế
tục xứng đáng truyền thống quê h
ơng, tự tin vững bớc vào đời.
III.Tổng kết
Thảo luận nhóm:
Nhóm 3-4: Em cảm nhận nh thế nào về tình cảm
của ngời cha đối với con trong bài thơ ? Điều lớn
lao nhất mà ngời cha muốn truyền cho con là gì ?

- Tình cảm yêu thơng trìu mến, thiết tha và niềm tin tởng
ở con.
- Điều lớn lao mà ngời cha muốn truyền cho con là lòng tự
hào về truyền thống quê hơng và niềm tự tin khi bớc vào
đời.
2. Nội dung:
Nhóm 1-2: Những nét đặc sắc về nghệ thuật của
bài thơ ?
- Thể thơ tự do
- Giọng điệu khi thiết tha trìu mến, khi nghiêm nghị, rắn rỏi
- Lời thơ mộc mạc, giản dị, hình ảnh giàu sức gợi
- Bố cục chặt chẽ, dẫn dắt tự nhiên.
- Biện pháp tu từ: Điệp ngữ, so sánh
1. Nghệ thuật:
Ghi nhớ (SGK-74)

Văn bản
Nói với con
(Y Phơng)
1. Nói với con về tình cảm cội nguồn:
Tình yêu gia đình, yêu quê hơng
tha thiết .
2. Nói với con về truyền thống quê hơng:
II. Đọc hiểu Văn bản:
I. Đọc hiểu chú thích:
Tự hào về quê hơng, mong con kế
tục xứng đáng truyền thống quê h
ơng, tự tin vững bớc vào đời.
III.Tổng kết
2. Nội dung:

1. Nghệ thuật:
Ghi nhớ (SGK-74)
* Tình cảm gia đình
* Tình cảm quê hơng
sâu nặng, nghĩa tình.
đầm ấm, hạnh phúc.
* Những đức tính tốt đẹp của ngời đồng mình:
- Sống vất vả, gian nan nhng phóng khoáng, mạnh mẽ,
giàu chí khí, can trờng, dũng cảm
- Mộc mạc, chân chất nhng tâm hồn cao đẹp, sức sống
bền bỉ, giàu bản sắc văn hoá
IV. Luyện tập
Tình cảm nào đợc khơi dậy trong em từ bài thơ này ?
H+ớng dẫn về nhà:
- Học thuộc bài thơ.
- Làm bài tập phần luyện tập (SGK 74)
- Soạn bài Mây và Sóng