I – CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH
1. Phản ứng nhiệt hạch là gì?
a/. Đinh nghĩa: Phản ứng nhiệt hạch là phản ứng
trong đó 2 hạt nhân nhẹ tổng hợp lại thành một
hạt nhân nặng hơn
Hãy nhắc lại định nghĩa phản ứng phân hạch?
Phân hạch là phản ứng trong đó một hạt nhân
nặng vỡ thành 2 mãnh nhẹ hơn.
b/. Ví dụ về phản ứng nhiệt hạch :
2 3 4 1
1 1 2 0
H + H = He + n
MÔ TẢ QUÁ TRÌNH NHIỆT HẠCH
MÔ TẢ QUÁ TRÌNH NHIỆT HẠCH
2
1
H
4
2
He
3
1
H
2 3 4 1
1 1 2 0
17, 6H H He n MeV+ → + +
Phản ứng trên tỏa năng lượng:
W
tỏa
= 17,6MeV/1 hạt nhân
Hãy tìm ra kết quả này dựa vào các số liệu cho trong
bảng ở cuối sách
2. Điều kiện thực hiện.
Để phản ứng nhiệt hạch xảy ra thì nó tuân theo
những điều kiện nào?
Nhiệt độ cao từ 50 đến 100 triệu độ.
Mật độ hạt nhân trong plasma phải đủ lớn
Thời gian duy trì trạng thái plasma ở nhiệt độ
cao 100 triệu độ phải đủ lớn .
II – NĂNG LƯỢNG NHIỆT HẠCH
Năng lượng tỏa ra bởi các phản ứng nhiệt hạch
1 3 4
1 1 2
H + H = He
22 4
1 1 2
H + H = He
2 3 4 1
1 1 2 0
H + H = He + n
Năng lượng tỏa ra khi tổng hợp 1g He gấp 10
lần năng lượng tỏa ra khi phân hạch 1g U, gấp
200 triệu lần năng lượng tỏa ra khi đốt 1g C.
Hi u thêmể
Phản ứng phải thực hiện ở nhiệt độ rất cao (hàng
chục, hàng trăm triệu độ), nên còn gọi là phản ứng
nhiệt hạch, vì chỉ ở nhiệt độ cao các hạt nhân nhẹ mới
có động năng đủ lớn để thắng lực đẩy Colomb và tiến
lại gần nhau đến mức lực hạt nhân tác dụng và kết hợp
chúng lại.
Trong thiên nhiên có tồn tại những phản ứng nhiệt
hạch. Nguồn gốc của năng lượng Mặt Trời là do các
phản ứng nhiệt hạch vì trong lòng Mặt trời có nhiệt độ
rất cao, cho phép các phản ứng nhiệt hạch xảy ra
Chẳng hạn: Mặt trời có công suất bức xạ lên tới
là 3,8.10
26
W do sự tạo thành hạt nhân Heli từ các hạt
nhân Hidro
26
3,8.10 W
26
3,8.10 W
MeVeHH 8,264
2
0
4
2
1
1
++→
+
Hãy tìm ra những ưu điểm và nhược điểm của phản ứng
nhiệt hạch?
Ưu điểm:
* Phản ứng nhiệt hạch toả ra năng lượng rất lớn.
_ Năng lượng nhiệt hạch là nguồn gốc năng lượng của
hầu hết các sao
* Nguồn nhiên liệu tạo nên các phản ứng nhiệt hạch là dồi dào.
* Phản ứng nhiệt hạch không làm ô nhiễm môi trường
Nhược điểm:
Điều kiện thực hiện khó khăn hơn: Nhiệt độ rất cao
Vậy: _ Phản ứng nhiệt hạch toả ra năng lượng rất lớn.
Những ưu việt của năng lượng nhiệt hạch
_ Nguồn nhiên liệu tạo nên các phản ứng nhiệt hạch là dồi
dào.
_ Phản ứng nhiệt hạch không làm ô nhiễm môi trường.
Một số hình ảnh về bom khinh khí
III – PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH TRÊN TRÁI ĐẤT
2. Phản ứng nhiệt hạch có điều khiển
2 3 4 1
1 1 2 0
H + H = He + n + 17, 6MeV
T bám vào một tấm đồng; D được gia tốc đến
2MeV đập vào T. Phản ứng xảy ra phát ra n và
năng lượng 14,1MeV
Củng cố
* Phản ứng nhiệt hạch là quá trình trong đó hai hay nhiều
hạt nhân nhẹ hợp lại thành một hạt nhân nặng hơn.
* Thực tế chỉ quan tâm đến phản ứng nhiệt hạch tạo nên
Hêli
* Điều kiện thực hiện phản ứng nhiệt hạch :
* Nhiệt độ cao từ 50 đến 100 triệu độ.
* Năng lượng nhiệt hạch là nguồn gốc năng lượng của hầu
hết các sao.
* Năng lượng nhiệt hạch trên trái đất, với những ưu việt
không gây ô nhiễm và nguyên liệu dồi dào sẽ là nguồn năng
lượng của thế kỉ XXI
Câu 2:
Nếu tính theo khối lượng nhiên liệu thì năng
lượng toả ra bởi phản ứng phân hạch
A. Bằng với phản ứng nhiệt hạch.
B. Lớn hơn phản ứng nhiệt hạch.
C. Nhỏ hơn phản ứng nhiệt hạch .
D. Không so sánh được.
C. Nhỏ hơn phản ứng nhiệt hạch .
Câu 1: Điều nào sau đây là đúng khi nói
về phản ứng nhiệt hạch?
A.Chỉ xẩy ra ở nhiệt độ rất cao
B. Phản ứng nhiệt hạch là một phản ứng hạt
nhân tỏa năng lượng
C. Hiện nay, phản ứng nhiệt hạch không thể
kiểm soát được
D. Tất cả đều đúng.
D. Tất cả đều đúng.
Dặn dò
•
Làm các bài tập SGK trang 203.
•
Ôn tập chương VII
•
Đọc trước bài 40 : Các hạt sơ cấp.
CHÀO TẠM BIỆT !
CHÀO TẠM BIỆT !