Có phải nhiều Fluor là tốt? ppsx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (151.31 KB, 5 trang )
Có phải nhiều Fluor là tốt?
Hình ảnh trẻ bị sâu rằng dẫn đến trưởng thành sẽ có bộ
răng rất xấu là nỗi ám ảnh của nhiều bậc cha mẹ. Mong
muốn con mình sau này có được hai hàm răng trắng
bóng, đều như hạt bắp, làm cho nhiều phụ huynh tìm
cho được các chế phẩm chứa càng nhiều fluor càng tốt
để cho trẻ sử dụng. Tuy nhiên, có phải dùng nhiều fluor,
đặc biệt đối với trẻ là tốt?
Vai trò của fluor trong cơ thể
Hàng ngày, cơ thể chúng ta phải được cung cấp đủ qua thức
ăn, thức uống 5 chất dinh dưỡng: chất đạm, chất đường bột,
chất béo, vitamin và chất khoáng. Fluor chính là chất dinh
dưỡng nằm trong nhóm chất khoáng và là chất khoáng vi
lượng. Ký hiệu hóa học của fluor là F. Gọi là vi lượng vì
hàng ngày cơ thể ta cần rất ít F. Lượng cung cấp qua thức
ăn thức uống của F tính bằng miligram (mg), như trẻ 1 - 3
tuổi cần 0,7mg F/ ngày, trẻ 4 – 8 tuổi cần 1,0mg F/ngày, trẻ
từ 9 tuổi trở lên và người trưởng thành cần 2 - 4mg F/ngày.
Bổ sung fluor hàng ngày v
ới liều
lượng vừa đủ là tốt nhất.
Trong cơ thể, F tham gia vào quá trình phát triển răng, tạo
ngà răng và men răng. Quá trình tích chứa F trong răng
(đặc biệt ở men răng) xảy ra khi trẻ còn bé, trong thời gian
cơ thể bé hình thành và phát triển các răng vĩnh viễn. F
cũng có vai trò quan trọng trong quá trình tạo xương bằng
cách ảnh hưởng đến việc điều hòa chuyển hóa canxi và
phosphor. Khi thiếu F sẽ dẫn đến bệnh sâu răng và đối với
xương sẽ dẫn đến bệnh loãng xương. Việc phát hiện mối
liên quan giữa thiếu F và bệnh sâu răng được bắt nguồn từ
thế kỷ thứ 19 khi người ta quan sát trong răng, đặc biệt ở
ngà và men răng có chứa F. Năm 1902, người ta phát hiện
dùng F có thể khắc phục bệnh sâu răng vì lượng F ở những
răng sâu (nhất là men răng) thấp hơn đáng kể so với bình
thường. Người ta cũng nhận thấy khi lượng F trong nước
sinh hoạt thấp dưới 0,5mg/l sẽ xảy ra biểu hiện thiếu F mà
thường gặp nhất là sâu răng.
Để phòng chống sâu răng do thiếu F, người ta sử dụng một
số biện pháp thông qua bổ sung F qua đường miệng. Như
tất cả các loại kem đánh răng hiện nay lưu hành trên thị
trường đều chứa F nhằm bổ sung chất khoáng cần thiết này,
thông qua có lượng F nhất định được nuốt đưa vào cơ thể
khi ta đánh răng. Hoặc có hẳn các chế phẩm bổ sung dinh
dưỡng (còn gọi là thực phẩm chức năng) có chứa F đang
lưu hành trên thị trường. Biện pháp bổ sung F quy mô lớn
hơn hết là “fluor hóa nước sinh hoạt” tại các thành phố và
tại các nơi mà người ta có thể đưa lượng F thích hợp vào
nước ăn hàng ngày (có cả ở nước ta). Bên cạnh đó, cần tạo
các điều kiện sống hợp vệ sinh cho trẻ, cung cấp cho trẻ
chế độ dinh dưỡng hợp lý, có đầy đủ và cân bằng 5 chất
dinh dưỡng kể như trên. Như vậy, để giúp trẻ có hàm răng
tốt, không bị sâu răng, không chỉ bổ sung F không thôi là
đủ mà phải thực hiện cùng lúc nhiều biện pháp.
Cần thiết nhưng không được thừa
Như đã nói ở trên, một đặc điểm của F là giới hạn thích hợp
của hoạt động sinh học chất khoáng này hẹp. Tức là liều bổ
sung thích hợp và liều gây độc của F rất gần nhau, thiếu
hoặc thừa F đều có hại đối với cơ thể. Giới hạn cho phép
của F trong khẩu phần ăn là 2,4 - 4,8mg/kg thực phẩm (giới
hạn này cũng áp dụng đối với các chế phẩm bổ sung dinh
dưỡng). Giới hạn cho phép F có trong nước ăn sinh hoạt
hàng ngày là 1,2mg/l. Nếu bổ sung F quá giới hạn sẽ đưa
đến thừa F gây độc. Một bệnh thừa F hiện nay được nói đến
là bệnh “nhiễm độc F ở răng” (dental fluorosis). Đây là
bệnh xảy ra ở trẻ được bổ sung quá nhiều F trong thời kỳ
hình thành và phát triển răng vĩnh viễn. Trẻ dễ bị mắc bệnh
nhiễm độc F ở răng thường ở tuổi 1 - 4, quá 8 tuổi xem như
không có nguy cơ bị. Bệnh nhiễm độc F ở răng thể hiện có
vệt bẩn màu trắng hoặc vàng ở men răng, kích thước vệt
này to dần và có thể tạo màu nâu. Trên men răng còn xuất
hiện các rãnh, bờ bị ăn mòn, răng trở nên dễ vỡ. Bệnh chỉ
gây tổn thương các răng vĩnh viễn. Nếu bổ sung thừa F dài
hạn còn có thể gây “bệnh nhiễm độc F ở xương” (skeletal
fluorosis) làm cho xương yếu, biến dạng, dễ gãy. Bệnh
nhiễm độc F ở xương còn gây triệu chứng kích thích ruột
và đau nhức khớp làm dễ chẩn đoán lầm bị bệnh viêm đa
khớp dạng thấp.
Tóm lại, như bất cứ chất dinh dưỡng nào, F được bổ sung
hàng ngày với liều lượng vừa đủ là tốt nhất. Hãy cho trẻ ăn
uống đầy đủ và cân bằng các chất dinh dưỡng, giúp trẻ thực
hiện các biện pháp vệ sinh nói chung, trong đó có vệ sinh
răng miệng như biết chải răng với kem đánh răng đúng
cách, đúng lúc. Chỉ như vậy mới có thể giúp trẻ có được
hàm răng chắc khỏe, đẹp đẽ sau này. Nếu cần, nên đưa trẻ
đến nha sĩ để khám và được cho lời khuyên thêm về sức
khỏe, vệ sinh răng miệng, nhất là việc bổ sung F.
PGS.TS.DS. NGUYỄN HỮU ĐỨC
