ĐIỆN GIẬT
I. HÀNH CHÍNH
1. Tên môn học: Nội bệnh lý II
2. Tên tài liệu học tập: Điện giật
3. Bài giảng: Thực hành
4. Đối tượng: Sinh viên đa khoa năm thứ 4
5. Thời gian: 3 tiết
6. Địa điểm giảng: Bệnh viện
7. Họ tên giảng viên: Ths. Lê Thị Diễm Tuyết
II. MỤC TIÊU
Sau khi học xong sinh viên phải có khả năng
1. Đánh giá được các tổn thương cơ bản và phối hợp trên lâm sàng của bệnh
nhân bị điện giật
2. Chẩn đoán xác định và chẩn đoán được các biến chứng của điện giật
3. Chỉ định và thực hiện được xử trí cấp cứu tại chỗ bệnh nhân bị điện giật
4. Trình bày được các biện pháp chính của hồi sức tích cực đối với BN điện
giật.
III. NỘI DUNG
YÊU CẦU CHUẨN BỊ
+ Địa điểm học: tại bệnh viện. Chuẩn bị các bệnh nhân điện giật (nếu có) tại
khoa Cấp cứu và ĐTTC.
+ Sinh viên trong tổ chia thành 3-4 nhóm, mỗi nhóm từ 5-6 sinh viên, lựa
chọn bệnh nhân điện giật chuẩn bị bệnh án. Hoặc lựa chọn bệnh án bệnh
nhân bị điện giật do giáo viên hướng dẫn chuẩn bị.
+ Tát cả các sinh viên trong nhóm đều tham gia khai thác bệnh sử và hỏi tiền
sử bệnh tật, thăm khám bệnh nhân điện giật.
+ Nhóm sinh viên sau khi đã bàn luận để đưa chẩn đoán xác định, chẩn đoán
các tổn thương cơ bản và các biến chứng sẽ cử người đại diện trình bày
bệnh án cho các thành viên của nhóm, của nhóm khác và giáo viên hướng
dẫn.
+ Thảo luận của sinh viên trong tổ dưới sự hướng dẫn của giáo viên về chẩn

đoán xác định, chẩn đoán mức độ các tổn thương, chẩn đoán các biến
chứng ở các trường hợp bệnh nhân.
+ Trình bày và thực hiện các biện pháp xử trí ban đầu ở bệnh nhân bị điện
giật.
+ Thực hiện một số biện pháp xử trí ban đầu cơ bản như các biện pháp hồi
sinh tim phổi cơ bản.
+ Thảo luận về chỉ định các biện pháp điều trị nội khoa ở khoa HSCC cho
bệnh nhân điện giật cụ thể. Và hướng xử trí ngoại khoa nếu có hcỉ định.
+ Bàn luận về theo dõi bệnh nhân điện giật và xử trí các biến chứng có thể
gặp.
THÁI ĐỘ CẦN HỌC CỦA BÀI
Khi tiếp xúc với bệnh nhân bị điện giật, thái độ chỉ đạo mọi hoạt động của thày thuốc là:
+ Nhanh chóng nhận định các dấu hiệu sống và phát hiện các rối loạn về
chức năng sống cần cấp cứu và xử trí ổn định bệnh nhân, đặc biệt là cấp
cứu ngừng tuần hoàn.
+ Hỏi bệnh và nhất là thăm khám một cách tỷ mỷ và có hệ thống theo quy
trình để đánh giá được các tổn thương cơ bản và phối hợp ở bệnh nhân bị
điện giật.
+ Xử trí bệnh nhân điện giật cần chú trọng các biện pháp hồi sức nhất là các
biện pháp hồi sinh tim phổi cơ bản và chuyên sâu đồng thời cấp cứu các
tổn thương phối hợp như bỏng, sốc và chấn thương.
+ Trong xử trí cần khẩn trương, chính xác và phối hợp với chuyên khoa
ngoại để xử trí chấn thương nếu có
1. Kỹ năng giao tiếp
Yêu cầu phần lý thuyết sinh viên cần đọc trước:
+ Đại cương và chẩn đoán điện giật
+ Chẩn đoán ngừng tuần hoàn
1.1. Hỏi bệnh sử và tiền sử bệnh tật
- Bối cảnh xảy ra rất có giá trị gợi ý nạn nhân bị điện giật.
- Khi bị điện giật toàn bộ các cơ nạn nhân bị co giật mạnh gây ra 2 tình huống:

+ Nạn nhân bị bắn ra vài mét và có nguy cơ bị chấn thương thêm.
+ Nạn nhân bị dán chặt vào nơi truyền điện (cần đề phòng nạn nhân ngã gây
thêm chấn thương khi ngắt đòng điện).
- Biểu hiện ngừng tim phổi: Thường là ngừng tuần hoàn do rung thất rồi ngừng thở
- Bỏng, các yếu tố về vị trí, cường độ dòng điện ảnh hưởng đến mức độ tổn
thương bỏng
- Các hoàn cảnh gây chấn thương như ngã, va đập, rơi từ trên cao và tìm hiểu cơ
chế có thể gây chấn thương
1.2. Thuyết phục người nhà bệnh nhân bệnh nhân hợp tác trong chẩn đoán và điều
trị bệnh (mức độ cần đạt: 2)
2. Kỹ năng thăm khám
Yêu cầu phần lý thuyết sinh viên cần đọc trước:
+ Chẩn đoán điện giật
+ Chẩn đoán ngừng tuần hoàn
+ Chẩn đoán các tổn thương phối hợp ở bệnh nhân bỏng
2.1. Phát hiện ngừng tim phổi: Thường là ngừng tuần hoàn do rung thất rồi ngừng thở
nhưng cũng có khi nạn nhân ngừng thở trước rồi mới ngừng tim. Chẩn đoán dựa vào:
+ Ngất: Mặt nạn nhân trắng bệch (ngất trắng) rồi tím dần, hôn mê, ngừng thở,
xảy ra ngay sau khi bị điện giật.
+ Mạch bẹn hoặc mạch cảnh không bắt được.
+ Đồng tử giãn.
2.2. Các tổn thương phối hợp:
- Bỏng: Tại nơi tiếp xúc với dòng điện tuỳ thuộc vào hiệu điện thế, thời gian tiếp
xúc với dòng điện càng dài, bỏng càng nặng, vết bỏng có mùi khét, cháy da nơi
tiếp xúc với dòng điện, không chảy nước, không mủ, khó đánh giá mức độ sâu
của bỏng.
- Chấn thương có thể gặp: Gẫy xương, chấn thương sọ não, chấn thương bụng,
ngực, thậm chí đa chấn thương.
- Suy thận sau điện giật: Vài giờ sau khi bị điện giật bệnh nhân hồi tỉnh dần, xuất
hiện đi tiểu màu đỏ sẫm, sau đó vô niệu, nước tiểu có myoglobin do dòng điện

gây huỷ hoại tổ chức cơ phóng thích myoglobin làm tắc ống dẫn thận gây suy
thận cấp.
3. Kỹ năng làm thủ thuật
Các kỹ năng cấp cứu hồi sinh tim phổi cơ bản (mức độ cần đạt 2).
Sốc điện cấp cứu: sinh viên học theo hướng dẫn của giáo viên và kiến tập trên lâm sàng
(mức độ cần đạt: 1).
4. Kỹ năng ra quyết định: (mức độ càn đạt: 2)
Yêu cầu phần lý thuyết sinh viên cần đọc trước:
+ Các xét nghiệm cận lâm sàng thường quy và cần thiết ở bệnh nhân điện
giật
+ Chẩn đoán bệnh nhân điện giật
+ Điều trị bệnh nhân điện giật
4.1. Chẩn đoán xác định và chẩn đoán các tổn thương do điện giật
- Chẩn đoán ngừng tuần hoàn
- Chẩn đoán diện tích và độ bỏng
- Chẩn đoán các biến chứng: sốc, suy thận cấp sau điện giật
- Định hướng chẩn đoán các chấn thương
4.2.Ra quyết định Điều trị
Tại chỗ
- Cắt nguồn điện càng nhanh càng tốt. Chú ý đề phòng nạn nhân ngã, đảm bảo
cách điện tốt cho người cứu nạn tránh điện giật hàng loạt.
- Tiến hành hồi sinh tim phổi cơ bản:
+ Đấm vào vùng trước tim 5 cái, nếu tim không đập trở lại cần tiến hành kỹ
thuật hồi sinh tim phổi cho đến khi:
. Kíp cấp cứu lưu động đến.
. Hoặc tim đập lại, bệnh nhân tự thở được.
Các biện pháp cấp cứu khi nhân viên y tế đến.
- Khai thông đường hô hấp: Hút đờm dãi, lấy dị vật
- Hô hấp hỗ trợ bằng bóng Ambu có oxy.
- Tiến hành đặt NKQ sau đó bóp bóng có oxy qua NKQ.

- Tiếp tục ép tim ngoài lồng ngực nếu tim chưa đập trở lại.
- Sau khi tim đập lại, đánh giá sơ bộ tình trạng chấn thương và chức năng sống.
Sau đó vận chuyển đến trung tâm hồi sức cấp cứu:
- Chỉ đặt ra khi có mạch, bệnh nhân tự thở lại.
- Tiếp tục hồi sức trong quá trình vận chuyển.
Tại trung tâm hồi sức cấp cứu:
- Ghi điện tâm đồ
- Lắp monitor theo dõi nhịp tim - huyết áp.
- Các thủ thuật cần làm:
+ Đặt NKQ (nếu chưa đặt) khi có cấp cứu ngừng tuần hoàn
+ Thở máy oxy 100% sau 1 giờ giảm dần FiO
2
xuống <60%
+ Đặt đường truyền tĩnh mạch ngoại biên hoặc trung tâm để bù dịch, truyền
kiềm.
+ Đặt ống thông dạ dày.
+ Theo dõi nước tiểu.
- Đánh giá lại tình trạng bệnh nhân.
*Điều trị nội khoa:
+ Chống rối loạn nhịp tim: Khi có rung thất sóng lớn thì sốc điện: lần 1 (150J),
nếu không có kết quả, cứ mỗi lần sốc điện sau đó thì tăng lên 50J so với lần trước
đó.
+ Chống sốc bằng truyền dịch dựa vào CVP, nếu huyết áp không lên thì dùng
thuốc vận mạch: dopamin, dobutamin.
+ Chống toan chuyển hoá: truyền natribicacbonat 1,4%, 4,2%.
+ Chống rối loạn điều hoà thân nhiệt sau ngừng tim, thiếu oxy não bằng đông
miên.
+ Chống suy thận cấp do tiêu cơ vân: Truyền dịch, đặc biệt cần truyền ngay
dung dịch natribicarbonat để tăng đào thải myoglobine đề phòng tắc ống thận cấp
gây suy thận cấp do tiêu cơ vân cấp, tiêm tĩnh mạch furosemid để có nước tiểu ≥

2500 ml/24h, nếu không kết quả thì lọc màng bụng, thận nhân tạo.
+ Chống suy hô hấp: thở máy O
2
100% trong 30 phút đến 1 giờ sau đó giảm dần
xuống FiO
2
< 60%.
+ Chống co giật: đông miên, thiopental, diazepam.
*Điều trị ngoại khoa:
+ Xử trí vết bỏng do điện giật: rửa betadin, xịt pulvo và thay băng hàng ngay để
tránh nhiễm khuẩn thứ phát.
+ Xử trí: gãy xương, trật khớp do ngã khi bị điện giật.
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH
1. Vũ Văn Đính. Hồi sức cấp cứu. Nhà xuất bản y học. 2001
2. Vũ Văn Đính. Cẩm nang cấp cứu. Nhà xuất bản y học. 2000
ĐIỆN GIẬT
KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG
I. HÀNH CHÍNH
1. Tên môn học: Nội bệnh lý 4
2. Tên tài liệu học tập: Điện giật
3. Bài giảng: Thực hành
4. Đối tượng: Sinh viên đa khoa năm thứ 4
5. Thời gian: 3 tiết
6. Địa điểm giảng: Bệnh viện
7. Họ tên giảng viên: Ths. Lê Thị Diễm Tuyết
II. MỤC TIÊU
Sau khi học xong sinh viên phải có khả năng
1. Đánh giá được các tổn thương cơ bản và phối hợp trên lâm sàng của bệnh nhân
bị điện giật
2. Chẩn đoán xác định và chẩn đoán được các biến chứng của điện giật

3. Chỉ định và thực hiện được xử trí cấp cứu tại chỗ bệnh nhân bị điện giật
4. Trình bày được các biện pháp chính của hồi sức tích cực đối với BN điện giật.
III. NỘI DUNG
1. Mở đầu
- Định nghĩa
- Là một cấp cứu cần được thực hiện ngay tại chỗ khẩn trương kịp thời.
- Sau khi tim đập lại và tự thở được phải đưa ngay nạn nhân vào viện để tiếp tục theo
dõi và điều trị những biến chứng xảy ra.
- Sinh bệnh học
+ Khi bị điện giật tử vong có thể xẩy ra ngay tức khắc do rối loạn nhịp tim,
ngừng thở do trung tâm hoặc tình trạng co cơ hô hấp
+ Những tổn thương phối hợp do điện giật gây ra nhất là chấn thương do ngã
cũng làm cho tình trạng nạn nhân nặng lên.
Nội dung học tập
chủ yếu
Thời
gian
Phương
pháp dạy
Phương tiện Hoạt động
của sinh
viên
Đánh giá
Kỹ năng giao tiếp:
Khai thác bệnh sử và
tiền sử
Thuyết phục bệnh
nhân và người nhà
bệnh nhân bệnh nhân
hợp tác trong chẩn

45
phút
Câu hỏi dẫn
dắt
Thảo luận
nhóm
Tình huống
lâm sàng cụ
thể
Bệnh nhân
Phấn bảng
Trả lời câu
hỏi
Thảo luận
Đóng vai
Qua quan sát
Qua trả lời câu
hỏi
Qua đóng vai
Qua thảo luận
đoán và đièu trị bệnh Đóng vai
Kỹ năng thăm khám
Phát hiện ngừng tuần
hoàn
Chẩn đoán bỏng
Chẩn đoán các tổn
thương phối hợp
Phát hiện chấn
thương phối hợp
35

phút
Sinh viên
khám, giáo
viên hướng
dẫn và sửa
chữa
Bảng kiểm
Bệnh nhân
Điện tim
Phim X
quang
Khám bệnh
nhân
Quan sát
Trả lời câu
hỏi
Thảo luận
Qua quan sát
sinh viên
khám
Qua trả lời câu
hỏi
Bằng bảng
kiểm
Kỹ năng làm thủ
thuật
Các kỹ thuật hồi sinh
tim phổi cơ bản
Kiến tập sốc điện phá
rung thất

10
phút
Thuyết trình
Hỏi sinh viên
Thảo luận
Bệnh nhân
Ca lâm sàng
Quan sát
Trả lời câu
hỏi
Thảo luận
nhóm, phân
tích kết quả
Qua quan sát
Qua trả lời câu
hỏi
Qua thảo luận
Kỹ năng ra quyết
định
Chẩn đoán ngừng
tuần hoàn
Đánh giá mức độ các
tổn thương phối hợp
Ra y lệnh
Chẩn đoán nguyên
nhân
Ra quyết định điều trị
Xử trí ban đầu
Điều trị tại khoa
HSCC

Đinh hướng xử trí
ngoại khoa
35
phút
Thảo luận
nhóm
Ca lâm sàng
cụ thể
Hỏi sinh viên
Phấn bảng Thảo luận
Trả lời câu
hỏi
Phân tích lợi
ích, chỉ định
chống chỉ
định hay
nguy cơ của
các biện
pháp điều trị
Qua thảo luận
Qua trả lời câu
hỏi
Qua phân tích
Tóm tắt những điểm
quan trọng cần thu
hoạch trong bài
giảng
10
phút
Thuyết trình Phấn bảng Nghe, ghi Qua quan sát

và hỏi sinh
viên
IV. ĐÁNH GIÁ NGAY SAU BUỔI HỌC
Trắc nghiệm, câu hỏi ngắn
Sử dụng bảng kiểm (hồi sinh tim phổi cơ bản-bài ngừng tuần hoàn)
V. ĐÁNH GIÁ HẾT MÔN HỌC
Thi lâm sàng
VI. VẬT LIỆU DẠY HỌC
1. Bệnh án bệnh nhân bao gồm điện tim, các xét nghiệm
2. Bảng kiểm hồi sinh tim phổi cơ bản
3. Các ca lâm sàng bổ sung
VII. TÀI LIỆU HỌC TẬP CHỦ YẾU CHO SINH VIÊN
3. Vũ Văn Đính. Hồi sức cấp cứu. Nhà xuất bản y học. 2001
4. Vũ Văn Đính. Cẩm nang cấp cứu. Nhà xuất bản y học. 2000
VIII. SỐ LƯỢNG TÀI LIỆU HỌC TẬP CHỦ YẾU CHO SINH VIÊN: đủ