5
Sở GIáO DụC&ĐàO TạO
Hà TĩNH

Đề CHíNH THứC
Kỳ thi TUYểN SINH VàO LớP 10 THPT
nm hc 2010-2011
Mụn thi: Ng vn
Thi gian: 120 phỳt, khụng k thi gian giao
Cõu 1. (1,0 im)
Trỡnh by hon cnh sỏng tỏc bi th Ving Lng Bỏc ca nh th Vin
Phng?
Cõu 2. (2,0 im)
Trong cỏc t ng: núi múc, núi ra u ra a, núi leo, núi mỏt, núin khoỏc,
núi trng.
Hóy chn mt t ng thớch hp in vo mi ch trng sau:
Núi quỏ s tht hoc khụng cú trong thc t, khoe khoang hoc ựa vui l / /
Núi chen vo chuyn ca ngi trờn l khi khụng c hi n l/ /
Cho bit mi t ng va chn ch cỏch núi liờn quan n phng chõm hi
thoi no?
Cõu 3. (2,0 im)
Vit mt bi vn ngn (khong 200 t) trỡnh by suy ngh ca em v s chia
s trong tỡnh bn.
Cõu 4. (5,0 im)
V p ca tỡnh ng chớ, ng i trong bi th ng chớ ca nh th Chớnh
Hu (Ng vn 9, tp mt, tr.128-129, NXB Giỏo dc, 2009).
Hết
Mã Đề 03
5
Gợi ý
* Câu 1 -3 (tham khảo ở bài gửi trớc)

Câu 4 (5 điểm): Học sinh cần trình bày đợc các ý cơ bản sau:
1 Nét đẹp của ng ời chiến sĩ v ợt lên hoàn cảnh gian khổ để chiến đấu bảo
vệ đất n ớc
- Đó là cuộc sống gian khổ, chịu nhiều thiếu thốn về vật chất. Điều
này đợc thể hiện bằng những hình ảnh thơ rất chân thực:
áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cời buốt giá
Chân không giày
Cách viết câu thơ đối xứng nhau không chỉ tạo sự hài hòa cân đối
cho lời thơ mà còn thể hiện sự thiếu thốn về vật chất của các chiến sĩ thời
kì đầu cuộc kháng chiến. Đây là những hình ảnh thơ rút ra từ trong đời
sống thực tế của ngời chiến sĩ. Theo nhà thơ thì lúc đó chiến dịch vô cùng
khó khăn, bản thân Chính Hữu cũng chỉ phong phanh một bộ áo cánh, đầu
không mũ, chân không giày, đêm ngủ phải rải lá khô nằm không có chăn
màn vì thế những ngời lính ấy phải chịu những cơn sốt hành hạ:
Sốt run ngời vầng trán ớt mồ hôi
Nhng họ vẫn chắc tay súng đứng gác giữa đêm khuya rừng hoang sơng
muối, giá rét thấu xơng:
Đêm nay rừng hoangsơng muối
đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Nh vậy bài thơ đã thể hiện chân thực cuộc sống gian nan của ngời
chiến sĩ. Bởi vì đất nớc ta vừa mới đợc độc lập lại tiến hành ngay cuộc
kháng chiến chống Pháp lần 2, cha có thời gian khôi phục và phát triển
kinh tế. Bài thơ giống nh môt thớc phim quay chậm giúp ngời đọc hiểu rõ
cuộc sống kháng chiến của những ngời chiến sĩ trong ngày đầu chống
Pháp.
2.Vẻ đẹp tâm hồn của ng ời chiến sĩ
- Chính Hữu thể hiện vẻ đẹp tâm hồn rất phong phú của ngời chiến sĩ.
Đó là tình yêu nớc yêu lí tởng cách mạng. Họ có khát vọng chiến đấu vì

độc lập tự do. Bởi vậy nguời chiến sĩ trong bài thơ đồng chí ngày hôm qua
chỉ là những ngời nông dân bình dị, bàn tay quen với việc cày việc cuốc,
cuộc sống yên bình êm đềm nơi làng quê dới lũy tre xanh nhng khi có
giặc ngoại xâm những ngời nông dân bình dị ấy đã lên đờng đánh giặc:
5
Ruộng nơng anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nớc gốc đa nhớ ngời ra lính
Gian nhà, ruộng nơng là những vật thân thiết gắn bó với ngời lính.
Giếng nớc, gốc đa là nơi ghi dấu bao kỉ niệm thân thơng. Bớc chân ra đi
những ngời lính nông dân ấy nặng lòng với quê hơng, làng xóm, day dứt
về nôĩ nhớ mẹ già, vợ trẻ, con thơ nhng đất nớc có giặc các anh tạm gác
tình riêng để lên đờng theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Từ mặc
kệ đặt giữa dòng thơ đã diễn tả thái độ dứt khoát, kiên quyết ra đi của các
anh. Ruộng nơng gửi lại bạn, gian nhà để mặc gió thổi. Tiếng gọi của Tổ
quốc đã thôi thúc các anh lên đờng. Nh vậy đối với các anh cao hơn tình
yêu làng xóm, gia đình là là tình yêu lí tởng cách mạng, yêu đất nớc.

- Mặt khác vẻ đẹp tâm hồn của ngời chiến sĩ còn đợc thể hiện ở ý chí
quyết tâm vợt qua mọi khó khăn gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ. Dù vật
chất khó khăn nhng ngời chiến sĩ vẫn nắm chắc tay súng đứng gác giữa
rừng hoang sơng muối chủ động chờ giặc đến để tiêu diệt:
Đêm nay rừng hoang sơng muối
đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
- Ngời chiến sĩ có tâm hồn lạc quan, yêu đời:
Có thể nói trong bất kì hoàn cảnh nào tiếng cời của ngời chiến sĩ vẫn
vang lên. Giữa đêm khuya giá rét, rừng hoang sơng muối nụ cời của ngời
chiến sĩ vẫn nở trên môi:
Miệng cời buốt giá
Nụ cời ấy sởi ấm cả không gian giá lạnh biểu hiện niềm tự tin yêu đời,

coi thờng gian khó. Không những vậy ngay trong gian khó ấy tâm hồn của
ngời chiến sĩ vẫn cảm nhận đợc vẻ đẹp của thiên nhiên đất trời:
Đầu súng trăng treo
Trăng đã trở thành ngời bạn của những ngời chiến sĩ cùng đứng gác,
cùng sẻ chia những gian nan cuộc đời ngời lính. Nếu không lãng mạn và
yêu đời ngời chiến sĩ không thể có cách nhìn ấy.
Tiếng cời của ngời chiến sĩ còn xuất hiện trong thơ Phạm Tiến Duật:
Nhìn nhau mặt lấm cời ha ha
Nhìn bộ mặt lấm lem của nhau, nhìn mái tóc bạc trắng vì bụi, tiếng cời
của các anh đã cất lên. Nụ cời này không phải là cời gợng mà là cời ha
5
ha là cời to, sảng khoái vô t rất sôi nổi, trẻ trung. Tiếng cời ấy át cả bom
thù, tiếng cời ấy là tiếng cời chiến thắng của một tâm hồn lạc quan, yêu
đời.
- Ngời chiến sĩ còn có tình đồng chí, đồng đội cao đẹp
Đó là tình cảm của những ngời cùng chung chí hớng, chung lí tởng cách
mạng. Bởi thế họ sẻ chia cho nhau những gian nan của cuộc đời ngời lính.
Họ đều từng trải qua, nếm chịu những cơn sốt rừng, bàn tay của họ đã
xiết chặt lấy nhau truyền cho nhau sức mạnh để chiến thắng gian nan:
Thơng nhau tay nắm lấy bàn tay
Đây là một hình ảnh thơ giản dị, chân thực mà đầy cảm động. Đó là caí
bắt tay thân ái nh xiết chặt lại hàng ngũ, gạt bớt đi những gian khổ khó
khăn, động viên, tiếp thêm sức mạnh ý chí cho nhau. Từ trong bom rơi mà
vẫn có cái bắt tay nh thế thì mừng vui và tự tin biết mấy. Qua đó ta thấy đ-
ợc tình đồng chí đồng đội ấm áp.
Trong những giờ phút dừng chân ngắn ngủi cũng đủ để ngời chiến sĩ
cùng gắn bó với nhau:
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Câu thơ ngầm so sánh tình cảm của những ngời lính với nhau gắn bó

chẳng khác gì anh em một nhà. Câu thơ đẹp cả về cách nhìn, cách nghĩ,
gợi ở ngời đọc sự liên tởng về chân dung ngời lính thời chống Pháp:
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!
Nh thế tình đồng chí, đồng đội là tình cảm tự nhiên và cao đẹp. Chính
tình đồng chí đã nâng bớc chân ngời lính đi tiếp những chặng đờng dài
đầy thử thách gian nan. Chính tình đồng chí đã chắp cánh cho tâm hồn ng-
ời lính bay bổng, lãng mạn.
3. So sánh với những tác phẩm cùng chủ đề ngời lính để qua đó làm
nội bật những phẩm chất cao đẹp của ngời lính cụ Hồ.
- Tiểu đội xe không kính
- Chiếc lợc ngà

Tóm lại: bài thơ đã khắc họa thành công vẻ đẹp tâm hồn của
ngời chiến sĩ đồng thời phản ánh chân thực cuộc sống của họ. Bởi thế đọc
hai bài thơ này ngời đọc đã hiểu rõ về một thời kì lịch sử của dân tộc ta
5
trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng giÆc ngo¹i x©m ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp, tù
do cña d©n téc.
______________________