H·y nu«i dìng t©m hån b¹n tõ nh÷ng trang s¸ch
CHUYỆN KỂ VỀ 6 LẦN DI CHUYỂN THI HÀI BÁC HỒ
Ngày 29/08/2005, Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ kỷ niệm 30 năm khánh
thành, mở cửa Lăng và ngày truyền thống Bộ đội Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
(29/8/1975 - 29/8/2005). Bài viết này nói về 6 lần di chuyển thi hài Bác, một thành tích lịch sử
của Bộ đội Bảo vệ Lăng Bác.
Khi Bác Hồ qua đời, đất nước vẫn chưa hề im tiếng súng, máy bay Mỹ gầm rú, mang bom rội
khắp miền Bắc nước ta, làm cho Bác không được yên nghỉ trọn vẹn. Đây không chỉ là điều băn
khoăn, day dứt của các đồng chí trong Bộ Chính trị mà còn của cả dân tộc ta với tấm lòng kính
yêu, thương nhớ Bác vô hạn! Mong muốn của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta là giữ gìn lâu
dài thi hài Bác để thế hệ hôm nay và muôn đời thế hệ mai sau được thấy Bác, về thăm viếng
Bác, nguyện đi tiếp con đường mà Bác đã chọn. Kể từ 9 giờ 47 phút ngày 2-9-1969, trái tim Bác
ngừng đập cho đến ngày Bác về an nghỉ vĩnh hằng tại Lăng-Quảng trường Ba Đình, Hà Nội
(18-7-1975), thi hài Người đã trải qua 6 lần di chuyển. Mỗi lần di chuyển là một sự kiện lịch sử
và là trọng trách lớn lao của những chiến sỹ quân đội được Đảng, Nhà nước, nhân dân tin cậy
giao phó.
Để đảm bảo an toàn, bí mật, Bộ Chính trị quyết định di chuyển thi hài Bác từ 75A lên K84 bằng
phương tiện đường bộ, bởi vì nếu đi trực thăng có nhanh và an toàn hơn, nhưng không thể tránh
được rung sóc lớn; đường thuỷ ít rung sóc, nhưng lại kéo dài thời gian, ảnh hưởng đến quy trình
làm thuốc.
Để thực hiện phương án đường bộ thì vấn đề đặt ra là phải chống rung sóc mà muốn chống rung
sóc cần khắc phục hai yếu tố: Xe và đường. Thế là chiếc xe Zin 157 đã được Công binh cải tiến
đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật cho việc di chuyển thi hài Người. Công tác bảo vệ, tập luyện
cũng được tiến hành ngay để tránh những sai sót, dù rất nhỏ có thể xẩy ra khi bước vào cuộc di
chuyển chính thức. Từng động tác như khiêng linh cữu lên, xuống xe, khiêng bể thuỷ tinh,
chuyển bình hoá chất…đều tập đi, tập lại nhiều lần trong điều kiện phải tuyệt đối giữ bí mật.
Đúng 23 giờ ngày 23/12/1969, Đoàn xe đặc biệt được lệnh xuất phát từ 75A lên K84. Các đồng
chí trong Bộ Chính trị, Quân uỷ Trung ương, Trung ương Cục miền Nam đã có mặt đông đủ để
tiễn Bác rời Hà Nội đến nơi mà trước đây Người đã chọn làm khu căn cứ của Trung ương và
cũng là nơi Bác đã từng sống, làm việc trong một thời gian.
Thi hài Bác lần đầu tiên di chuyển đường xa một cách an toàn, nhưng Bác vừa an nghỉ được 11
tháng 10 ngày ở K84 thì lại phải di chuyển về Hà Nội. Vì sau vụ tập kích Sơn Tây của Mỹ hòng
giải thoát những tên “giặc lái” thì Bộ Chính trị nhận thấy để thi hài Bác ở đây không an toàn. Và
đúng 22 giờ ngày 3/12/1970, Đoàn xe đặc biệt lại lặng lẽ đưa thi hài Người rời khu căn cứ trở
về Thủ đô Hà Nội (lúc 3 giờ ngày 4/12/1970). Trong thời gian này, nhiều người dân Hà Nội bày
tỏ lo lắng, không biết Bác đang ở đâu và họ không thể ngờ rằng Bác vẫn bên cạnh, đang được
bảo vệ, giữ gìn tuyệt đối an toàn để sau này nhân dân cả nước có dịp được viếng Người.
Đến mùa thu năm 1971, lại một biến cố khác xẩy ra. Đó là lũ lụt lớn chưa từng thấy ở miền Bắc
Http:B¾cTh¾m@.ThviÖns¸ch.Yahoo.Gmail.com.vn
H·y nu«i dìng t©m hån b¹n tõ nh÷ng trang s¸ch
nước ta, kể từ 50 năm về trước, trong đó có việc Mỹ dùng hoá chất tác động vào thiên nhiên gây
nên những trận mưa dữ dội, dai dẳng nhằm tàn phá đê điều, nhấn chìm làng mạc, đường giao
thông để giảm bớt sự chi viện của hậu phương vào chiến trường miền Nam. Do vậy, việc lưu
giữ thi hài Bác ở 75A được đúng 8 tháng 16 ngày thì đến 11 giờ 19/8/1971 Đoàn xe đặc biệt lại
xuất phát di chuyển thi hài Người lên K84 để tránh lũ lụt.
Cuộc di chuyển lần này diễn ra vào ban ngày nên các xe đều cắm cờ hoả tốc, được quyền đi vào
tất cả các đường cấm. Vì nhiều đoạn đường ngập nước nên trong đội hình hành quân có thêm
chiếc xe Páp-loại xe đặc chủng của Công binh vừa chạy trên bộ, vừa có thể chạy dưới nước,
trong mọi địa hình, thời tiết. Khi đến địa phận khu căn cứ thì một khó khăn khác xẩy ra là
đường ngập nước xe Zin không thể vào được, nên Ban chỉ huy Đoàn quyết định chuyển thi hài
Bác từ xe Zin sang xe hồng thập tự rồi chuyển toàn bộ xe hồng thập tự lên xe Páp. Nhưng việc
đưa được xe hồng thập lên xe Páp là vấn đề rất khó khăn. Chiếc xe hồng thập tự phải bò trên hai
thanh ray sắt (bắc làm cầu) rồi nhích dần vào được thùng xe Páp trong sự hồi hộp, lo lắng của
mọi người. Khi chiếc xe Páp dừng lại trước ngôi nhà kính thì việc đưa chiếc xe hồng thập tự
xuống dốc 30 độ còn khó khăn hơn cả lúc lên. Công việc diễn ra hết sức căng thẳng vì trong xe
hồng thập tự là thi hài Bác mà chỉ một sơ xuất nhỏ thì hậu quả xẩy ra sẽ không sao lường hết
được. Sau những giây phút im lặng, mọi người đều thở phào nhẹ nhõm với công việc đã được
hoàn thành xuất sắc.
Mùa hè năm 1972, chiến trường miền Nam vẫn rền vang tiếng súng, cuộc chiến đấu diễn ra ác
liệt để các bên giành thế thắng bước vào đàm phán mang tính chất quyết định ở Paris. Máy bay
Mỹ càng điên cuồng đánh phá dữ dội ở miền Bắc mà K84 cũng nằm trong đường bay của
chúng. Do vậy, để đề phòng máy bay Mỹ có thể ném bom phá huỷ khu căn cứ, Bộ Chính trị và
Quân uỷ Trung ương lại quyết định di chuyển thi hài Bác đến vị trí mới an toàn hơn. Đây là lần
thứ tư di chuyển thi hài Người với một khó khăn hơn các lần trước là phải vượt qua con sông
Đà hung dữ với dòng nước liên tục suốt ngày đêm cuồn cuộn chảy. Đúng 21 giờ ngày 11/7/1972
chiếc xe Páp (được cải tiến) và qua nhiều lần tập luyện trên thực địa đã rời K84 hoàn thành xuất
sắc nhiệm vụ cao cả mà lịch sử trao cho.
Đầu năm 1973, tin Hội nghị Paris đã được ký kết, Ních-xơn buộc phải tuyên bố rút toàn bộ quân
đội Mỹ khỏi miền Nam Việt Nam đã làm cho cán bộ, chiến sỹ ở đây vui mừng khôn xiết. Mọi
người đều nghĩ rằng sẽ không còn những chiếc máy bay B52, F4, F5 quần lượn, gầm rú làm
kinh động giấc ngủ của Người. Với sự nhạy cảm, những chiến sỹ cận vệ của Bác đã nghĩ ngay
đến cuộc di chuyển mới. Và sự việc đã đến, đúng 21 giờ ngày 8-2-1973 (tức 4 Tết) chiếc xe Páp
lại có mặt để lập thêm chiến công mới, đưa Bác về K84. Đây là lần thứ 5 di chuyển thi hài
Người kết thúc thắng lợi. Tất cả cán bộ, chiến sỹ đều có mặt đón Bác ở bến sông và thành kính
khiêng linh cữu Người trên vai đưa vào nhà kính một cách an toàn.
Mùa xuân năm 1975 cũng là mùa xuân thứ 6 những chiến sỹ cận vệ được vinh dự đảm nhận
trước dân tộc sứ mệnh thiêng liêng giữ gìn, bảo vệ thi hài Bác. Và trong lúc tại Quảng trường
Ba Đình nhịp độ xây dựng Lăng Bác dồn dập, khẩn trương thì ở K84 cán bộ, chiến sỹ Đoàn 69
cũng đang tập luyện để chuẩn bị cho việc di chuyển thi hài Người lần cuối cùng. Không thể nào
Http:B¾cTh¾m@.ThviÖns¸ch.Yahoo.Gmail.com.vn
H·y nu«i dìng t©m hån b¹n tõ nh÷ng trang s¸ch
nói hết được niềm sung sướng của cán bộ, chiến sỹ Đoàn 69 khi nghe tin miền Nam hoàn toàn
giải phóng. Từ nay trở đi Bác sẽ được yên nghỉ để một ngày nào đó nhân dân cả nước, bạn bè
trên thế giới đến Quảng trường Ba Đình lịch sử vào Lăng viếng Người. Đúng 16 giờ ngày 18-7-
1975 lại vẫn Đoàn xe đặc biệt quen thuộc ấy vinh dự được chở thi hài Bác lần thứ 6-lần cuối
cùng rời khu căn cứ về giữa lòng Thủ đô Hà Nội trong tiếng nhạc khải hoàn chiến thắng của cả
dân tộc ta!
Suốt cả cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ phấn đấu vì “một ham muốn, ham muốn tột bậc là
làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có
cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Bác đã đi nhiều nơi trên thế giới: Châu Á, châu Âu và
“đi hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi - Những đất tự do, những trời nô lệ”…cũng chỉ vì lẽ
đó. Trên chặng đường “Trường kỳ kháng chiến nhất định thắng lợi”, Bác đã phải di chuyển,
dừng chân ở biết bao địa điểm. Để rồi mỗi địa danh Bác đi qua đều gắn với lịch sử cách mạng.
Và sau khi qua đời, trong suốt 6 năm cuối của cuộc chiến tranh chống Mỹ ác liệt ấy, Bác cũng
chẳng mấy lúc được ngủ yên: Khi thì ở 75A (Quân y viện 108-Hà Nội), khi phải “sơ tán” đến
những nơi rừng sâu, hang đá. Đây là một kỳ tích hiếm có trong lịch sử nhân loại đối với vị lãnh
tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam.
Nguyễn Hồng Chanh
(Theo tư liệu của Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch HồChí Minh)
Http:B¾cTh¾m@.ThviÖns¸ch.Yahoo.Gmail.com.vn