Cơn hoảng loạn

Cơn hoảng loạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào và ở bất cứ đâu. Khi bạn
ở một mình. Ở với người khác, ở nhà, ở nơi công cộng. Đánh thức bạn từ
giấc ngủ ngon. Đột nhiên, tim của bạn đập nhanh, mặt bạn nóng bừng và thở
gấp. Bạn cảm thấy chóng mặt, buồn nôn, không kiểm soát được. Một số
người thậm chí cảm thấy mình sắp chết.
Bạn có thể bị cơn hoảng loạn là cơn sợ hãi tột cùng đột ngột gây ra
các phản ứng thực thể trong cơ thể bạn. Nhiều người, cho rằng họ đang bị
cơn đau tim, đã chạy đến phòng cấp cứu. Những người khác cố bỏ qua các
triệu chứng, không thừa nhận là họ đang bị cơn hoảng loạn.
Mặc dù trước kia các cơn hoảng loạn thường bị coi là kích động thần
kinh hoặc stress, hiện nay chúng được xem như một bệnh có thể gây tàn phế
nhưng có thể điều trị được. 10-20% số người Mỹ bị cơn hoảng loạn một vài
lần trong đời. Phụ nữ dễ bị cơn hoảng loạn hơn nam giới.

Dấu hiệu và triệu chứng
Cơn hoảng loạn thường bắt đầu đột ngột, đạt đỉnh điểm trong 10 phút
và kéo dài khoảng nửa giờ. Nhưng các cơn hoảng loạn có nhiều biến thể.
Chúng có thể kéo dài hàng giờ, thậm chí, trong một số trường hợp, kéo dài
suốt ngày. Bạn có thể thấy mệt mỏi và kiệt sức sau khi cơn hoảng loạn lắng
xuống.
Các dấu hiệu và triệu chứng có thể gồm:
 Nhịp tim nhanh
 Vã mồ hôi
 Run
 Thở gấp
 Ớn lạnh
 Bốc hỏa
 Buồn nôn
 Co rút bụng

 Đau ngực
 Chóng mặt
 Nghẹt cổ
 Nuốt khó
 Cảm giác sắp chết
Những rối loạn khác như sắp bị cơn đau tim, cường tuyến giáp hoặc
cai nghiện ma túy, có thể gây các triệu chứng tương tự cơn hoảng loạn. Cơn
hoảng loạn xảy ra cùng với trầm cảm không phải là hiếm gặp.
Nguyên nhân
Các nhà nghiên cứu không biết chắc điều gì gây ra cơn hoảng loạn. Di
truyền, stress và một số yếu tố sinh hóa có thể có vai trò. Nguy cơ bị cơn
hoảng loạn tăng nếu bạn có người thân ruột thịt bị bệnh này.
Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng phản ứng chạy trốn hoặc chống trả tự
nhiên của cơ thể trước mối nguy hiểm có liên quan. Ví dụ, nếu một con gấu
đuổi theo bạn, cơ thể bạn sẽ phản ứng thep bản năng. Tim và nhịp thở của
bạn sẽ nhanh hơn khi cơ thể bạn phải đối mặt với tình huống đe dọa đến tính
mạng. Nhiều phản ứng tương tự xảy ra trong cơn hoảng loạn. Không thấy
yếu tố gây stress rõ rệt, nhưng có điều gì đó báo động hệ thống cảnh giác
của cơ thể.
Khi nào cần đi khám
Nếu các cơn hoảng loạn xảy ra thường xuyên ³4 cơn/tháng hoặc nếu
nỗi lo sợ bị chúng ảnh hưởng tới sinh hoạt của bạn, bạn có thể bị môt chứng
bệnh được gọi là rối loạn hoảng loạn. Chứng bệnh này có thể cản trở mạnh
cuộc sống của bạn. Cũng có thể các rối loạn khác như sắp bị cơn đau tim,
cường giáp hoặc cai nghiện ma túy có thể gây các triệu chứng như cơn
hoảng loạn. Hãy đến khám bác sĩ để xem nguyên nhân gây các triệu chứng
của bạn là gì. Bác sĩ có thể chuyển bạn tới khám chuyên khoa tâm thần hoặc
tâm lý.
Sàng lọc và chẩn đoán
Bác sĩ sẽ yếu cầu bạn mô tả các triệu chứng, tần suất và hoàn cảnh xảy

ra. Bạn có thể phải khám thực thể toàn diện xác định liệu các bệnh khác
không phải cơn hoảng loạn có phải là nguyên nhân gây các triệu chứng của
bạn hay không. Các bệnh khác này có thể gồm bệnh tim hoặc cường giáp.
Nếu bạn không có bệnh kèm theo, bác sĩ có thể chẩn đoán rối loạn hoảng
loạn dựa trên các triệu chứng và tần suất của các triệu chứng này.
Biến chứng
Rối loạn hoảng loạn có thể gây tàn phế và phá hủy. Mối lo sợ các cơn
lo sợ tái phát có thể làm cho bạn chấp nhận hành vi né tránh, từ chối những
rủi ro mà phần lớn mọi người coi là tình huống bình thường, như đi dạo mát
hoặc ở nhà một mình. Bạn có thể sợ hãi nối sợ hãi.
Ở trẻ em, cơn hoảng loạn có thể cản trở sự phát triển bình thường, phá
vỡ cuộc sống xã hội và học hành của trẻ. Thí dụ, trẻ em và trẻ vị thành niên,
có thể không đi học hoặc thậm chí không rời nhà để tránh những tình huống
mà chúng lo sợ sẽ bị cơn hoảng loạn.
Bị rối loạn hoảng loạn cũng làm tăng nguy cơ trầm cảm, tự tử, nghiện
rượu và ma túy.
Điều trị
Điều trị cơn hoảng loạn và rối loạn hoảng loạn rất có hiệu quả. Triển
vọng rất tốt nếu bạn tìm kiếm sự giúp đỡ, và phần lớn mọi người có thể trở
lại các hoạt động hằng ngày. Điều trị có thể bao gồm:
 Thuốc. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống trầm cảm như sertralin
(Zoloft), paroxetin (Paxil), imipramin (Tofranil, Presamin) hoặc desipramin
(Norpramin, Pertofran). Các thuốc chống trầm cảm thường có hiệu quả
phòng ngừa các cơn tái phát. Ở một số trường hợp, thuốc làm giảm lo âu,
như lorazepam (Ativan, Azepam) hoặc alprazolam (Xanax), có thể được
dùng đơn thuần hoặc phối hợp với các thuốc khác. Hiệu quả cũng khác nhau.
Thời gian điều trị phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của rối loạn và đáp ứng
của bạn với liệu pháp điều trị.
 Liệu pháp hành vi ý thức. Trong các buổi điều trị bác sĩ chuyên
khoa tâm thần hoặc bác sĩ tâm lý, bạn được học cách hiểu tốt hơn về cơn

hoảng loạn và cách đối phó với chúng. Trong phần ý thức của liệu pháp, bạn
học cách nhận thức được điều gì gây ra cơn hoảng loạn hoặc làm cho chúng
nặng thêm. Phần hành vi của liệu pháp gồm học cách đối phó với lo âu, như
dùng các kỹ thuật thở và thư giãn. Nếu bạn tránh những tình huống thông
thường vì sợ các cơn hoảng loạn xảy ra, liệu pháp hành vi có thể giúp bạn
vượt qua sự lảng tránh đang hạn chế chất lượng sống của bạn. Phần lớn mọi
người chỉ cần 8-10 bước điều trị. Thường không cần liệu pháp tâm lý dài
ngày để kiểm soát các cơn hoảng loạn.
Một số người khá hơn khi dùng thuốc chống trầm cảm hoặc liệu pháp
trên. Nhưng phối hợp cả 2 tỏ ra có hiệu quả tốt nhất.
Kỹ năng đối phó
Học cách thư giãn có thể giúp bạn đương đầu với cơn hoảng loạn. Bạn
có thể học cách thư giãn qua các kỹ thuật khác nhau như thiền, thư giãn cơ,
thở thư giãn và tưởng tượng.
Thư giãn không chỉ là để thoát khỏi những căng thẳng của công việc
hằng ngày và stress. Nó là hoạt động đặc biệt, có chủ ý tích cực và hài lòng,
cảm giác thư thái trong tâm hồn. Thư giãn thực sự đòi hỏi sự nhạy cảm với
nhu cầu cơ bản về sự yên tĩnh, tự hiểu biết, suy nghĩ chín chắn và sẵn sàng
đáp ứng những nhu cầu này.
Các kỹ thuật thư giãn có thể giúp giảm bớt những khó chịu và thời
gian bị các triệu chứng stress như đau đầu, lo âu, huyết áp cao, khó ngủ, thở
gấp, và cắn hoặc nghiến răng. Một cách đơn giản là tự đưa bạn thoát khỏi
tình huống stress, đóng cửa với thế giới bên ngoài và tập trung vào cơ thể.
Các bước dưới đây có thể giúp bạn thư giãn:
 Ngồi hoặc nằm ở tư thế thoải mái và nhắm mắt lại. Thả lỏng
hàm và mi mắt, nhưng không nhắm chặt.
 Dùng trí óc rà soát khắp cơ thể, bắt đầu từ ngón chân và từ từ đi
qua chân, mông, thân mình, cánh tay, bàn tay, ngón tay, cổ và đầu. Tập
trung vào từng bộ phận. Nơi bạn thấy căng thẳng, hãy tưởng tượng nó đang
tan ra.

 Căng cơ ở một vùng cơ thể và giữ chúng trong khi đếm đến 5
hoặc hơn trước khi thư giãn hoặc chuyển sang vùng kế tiếp. Đây là phương
pháp tốt để giảm căng thẳng. Căng cơ ở mặt, vai, cánh tay, chân và mông.
 Cho phép nghĩ lan man, nhưng không tập trung vào bất cứ điều
gì. Nhiều người thấy tự ám thị rất có ích: tự ám thị rằng bạn đang thư giãn
và bình tĩnh, rằng bàn tay bạn nặng và ấm hoặc lạnh nếu bạn nóng, tim bạn
đập ổn định hơn và bạn cảm thấy hoàn toàn thư thái.
 Thở chậm, đều và sâu trong suốt quá trình.
 Khi bạn thư giãn, hãy tưởng tượng là bạn đang ở một nơi ưa
thích hoặc ở một nơi rất đẹp và yên tĩnh.
 Sau 5-10 phút, từ từ thoát khỏi trạng thái này.
Nghỉ ngơi và giải trí
Các hoạt động nghỉ ngơi và giải trí cũng có thể giúp giảm stress. Bí
quyết để có kết quả tốt nhất từ các hoạt động nghỉ ngơi và thư giãn rất đơn
giản: tìm các hoạt động khiến bạn thoải mái. Nếu kết quả là một sản phẩm
nghệ thuật, kỹ năng âm nhạc, học vấn nâng cao hoặc thể lực tốt hơn, thật là
tuyệt. Nhưng nhớ rằng thư giãn, chứ không phải thành tích, là lý do chính để
bạn tham gia vào hoạt động này.
Hãy dành ít nhất nửa giờ mỗi ngày cho các kỹ thuật thư giãn và hoạt
động giải trí. Hầu hết mọi người thừa nhận trách nhiệm phải đáp ứng kỳ hạn
và nhiệm vụ do người khác đặt ra, nhưng điều quan trọng không kém là phải
đáp ứng nhu cầu thư giãn và giải trí của tinh thần và cơ thể bạn. Để giữ được
sự thăng bằng tinh thần trong cuộc sống căng thẳng và bận rộn, hãy tạo điều
kiện để bạn có thể thư giãn.