Nghìn lẻ một đêm
Chương 34
NGƯỜI HAI LẦN TỈNH MỘNG (TT)






Abou Hassan đáng lẽ phải dịu đi và xúc động vì những giọt nước mắt
của mẹ thì ngược lại không tự chủ được đi đến chỗ quên cả sự kính trọng tự
nhiên đối với người đã cho mình sự sống. Chàng đột ngột đứng lên, vớ lấy
một cây gậy đuổi theo bà như một thằng khùng điên, tay giơ cao, thét to:
- Mụ già đáng nguyền rủa kia? - Tiếng thét của chàng làm cho bất kỳ
ai cũng phải kinh hoàng nếu đó không phải là một bà mẹ đầy yêu thương đối
với con trai mình – Hãy nói mau ta là ai?
- Con của mẹ - Bà mẹ nhìn chàng âu yếm, không tỏ ra chút nào sợ hãi
- Mẹ không tin là Thượng đế bỏ rơi con đến nỗi con không nhận ra chính
con nữa. Mẹ không nói sai khi bảo Abou Hassan là con trai của mẹ và con
đã sal lầm rất lớn khi khoác vào cho mình một danh hiệu chỉ thuộc về hoàng
đế Haroun Alraschid, đức vua của con và cả của mẹ khi mà vị quốc vương
này đã bàn cho chúng ta, mẹ và con biết bao là của cải bằng tặng phẩm gửi
cho hôm qua. Tóm lại con phải biết là đại tể tướng Giafar đã thân chinh tới
tìm mẹ, đặt vào tay mẹ một túi tiền có tới một nghìn đồng sequin vàng. Ông
ấy bảo mẹ cầu Thượng đế phù hộ cho đấng Thống lĩnh các tín đồ, Người đã
tặng quà cho mẹ. Và cái khoản tiền của này nhằm vào con là chính chứ mẹ
thì còn sống được bao năm nữa đâu.
Nghe đến đây, Abou Hassan thấy không còn phải băn khoăn gì nữa.
Những tình huống của sự ban thưởng rộng rãi của hoàng đế mà mẹ chàng

vừa nói cho thấy là chàng không nhầm và chắc chắn hơn bao giờ hết chính
mình là hoàng đế vì viên tể tướng mang túi tiền đến cho mẹ là theo lệnh của
chàng.
- Nào, nào! Mụ già phù thuỷ kia- Chàng quát - Mụ đã chịu tin chưa
khi ta bảo là chính ta đã gửi cho mụ khoản một nghìn đồng tiền vàng đó qua
đại tể tướng Giafar của ta, người chỉ biết thi hành lệnh ta với danh nghĩa
Thống lĩnh các tín đồ? Thế mà đáng lẽ phải tin ta thì mụ lại chỉ tìm cách làm
cho ta loạn trí bằng những lời phản kháng của mụ, cứ khăng khăng nhận ta
là con trai mụ. Nhưng ta sẽ chẳng để cho mụ nói năng bậy bạ mãi thế mà
không trừng trị.
Nói xong, trong cơn điên giận, chàng như một kẻ mất hết nhân tính,
sẵn gậy trong tay hắn đập túi bụi vào bà mẹ.
Người mẹ đáng thương không ngờ là đứa con chuyển nhanh đột ngột
từ doạ dẫm sang hành động hung bạo như thế bèn dùng hết sức cất tiếng kêu
cứu vang, lên cho đến lúc những hàng xóm, láng giềng chạy đến. Abou
Hassan không ngừng tay, và mỗi đòn giáng xuống hắn lại hỏi:
- Có phải ta là đấng Thống lĩnh các tín đồ không?
Bà mẹ vẫn một mực trìu mến đáp:
- Con là con trai của mẹ.
Abou Hassan bắt đầu khoan tay một chút khi những người láng giềng
xông vào phòng hắn. Người đến đầu tiên nhảy ngay vào giữa bà mẹ và hắn
và sau khi giật lấy cây gậy trong tay đứa con bất hiếu này, bảo chàng:
- Anh làm gì vậy, Abou Hassan? Anh có còn sợ Thượng đế và lẽ phải
nữa không? Có bao giờ một đứa con có giáo dục như anh mà lại dám giơ tay
lên đánh mẹ mình? Anh có thấy xấu hổ khi ngược đãi mẹ mình như thế này
không, mà bà thì luôn luôn giữ trọn một tấm tình mẫu tử Abou Hassan hãy
còn đầy giận dữ, nhìn người vừa nói chẳng hé răng nửa lời và liếc đôi mắt
như lạc thần trí nhìn tất cả mọi người đã vào đầy trong phòng, hỏi họ:
Abou Hassan mà các người nói là ai vậy? Có phải là tôi mà các người
gọi bằng cái tên đó không?

Câu hỏi làm cho các người láng glềng ngẩn người ra một phút. Rồi
người vừa nói với chàng hỏi:
- Sao? Thế ra anh chưa từng biết bà này ư? Chính là người đã nuôi
dạy anh và chúng tôi luôn thấy anh sống với bà, tóm lại là với mẹ anh?
- Các người là những tên láo xược - Abou Hassan lớn tiếng cãi - Ta
không biết mụ ấy là ai, cả nhà ngươi nữa và ta không muốn quen biết các
người. Ta không phải là Abou Hassan, ta là đấng Thống lĩnh các tín đồ. Nếu
các người không biết điều đó, thì ta sẽ cho các người biết, lúc đó thì đừng
trách ta.
Nghe Abou Hassan nói vậy, những người láng giềng không còn nghi
ngờ gì nữa, chàng ta đã bị loạn trí nặng rồi và để ngăn không cho chàng
hành động như vừa rồi với chính mẹ mình nữa nên cả bọn hè vào tóm chặt
lấy, trói cả chân lẫn tay lại chàng mặc cho chàng giẫy giụa. Và thấy là chẳng
nên để chàng ta ở lại một mình với bà mẹ, họ cho người nhanh chóng đến
báo với người gác cổng của bệnh viện tâm thần chuyện đã xảy ra. Người này
liền cùng họ tới ngay nhà Abou Hassan, một đám đông hàng xóm cũng đi
theo. Họ mang đi nào là dây xích, còng tay và cả một roi gân bò nữa.
Thấy họ đến, Abou Hassan không ngờ là xảy ra chuyện khủng khiếp
như vậy nên cố sức giẫy giụa chống lại nhưng bị người của bệnh viên thần
kinh vụt roi gân bò tới tấp nên đành chịu để cho bọn họ khoá tay, trói chân
và khênh vào bệnh viện.
Chàng bị nhất vào một cái cũi sắt và mỗi ngày trong suốt ba tuần lễ, bị
quất năm chục roi gân bò vào lưng, vào vai cùng với câu: “Hãy mau tĩnh trí
lại và nói cho chúng ta biết mày có còn là đấng Thống lĩnh các tín đồ nữa
không? .
Mỗi lần như thế, Abou Hassan lại đáp:
- Ta không cần lời khuyên của mày. Ta không điên. Nếu ta có hoá
điên thì cũng chỉ vì những trận đòn đánh dã man của mày thôi.
Tuy nhiên bà mẹ của Abou Hassan vẫn đều đặn đến thăm con hàng
ngày. Bà không sao cầm được nước mắt thấy mỗi ngày chàng lại gầy yếu đi

trông thấy và nghe chàng thở đài than vãn về nỗi đau đớn của annh. Quả
vậy, vai chàng, lưng chàng bầm tím những vết roi, nằm không biết trở mình
về phía nào cho đỡ đau. Làn da của chàng đã hơn một lần tróc ra trong suất
thời gian bị đày ải ở cái nơi khủng khiếp này. Mẹ chàng nhiều lần muốn an
ủi và thăm dò xem đầu óc chàng còn bị ám ảnh bởi cái danh nghĩa Thống
lĩnh các tín đồ nữa hay không nhưng cứ mỗì khi mở miệng thì chàng lại nổi
cơn điên khùng nên đành chịu quay về với bao buồn tủi trước sự cứng đầu
cứng cổ của chàng. Những ý nghĩ rất mạnh, gây ấn tượng sâu sắc trong đầu
óc Abou Hassan là: trong triều phục hoàng đế, sử lý có hiệu quả các sự vụ,
sử dụng uy quyền đầy hiệu lực được mọi người tuân phục coi như một
hoàng đế thực sự, được củng cố rõ, ràng khi thức giấc và làm cho chàng đắm
mình mãi vào sự sai lầm đó. Những ý nghĩ trên đây bắt đầu từ từ nhạt dần
trong đầu óc chàng. Đôi khi chàng tự nhủ:
Nếu ta là hoàng đế và là Thống lĩnh các tín đồ thì vì sao lúc thức giấc
tại nhà mình, ta lại mặc quần áo thường? Vì sao ta lại không nhìn thấy nào là
tổng thái giám và bao nhiêu hoạn nô, nào là một đám rất đông các cung nữ
xinh đẹp xúm quanh lấy ta? Vì sao ta lại không thấy đại tể tướng Giafar quì
dưới chân ta? Rồi biết bao nhiêu các đại thần, thủ hiến của tỉnh và vô số các
quan hầu khác không thấy bao quanh ta. Họ bỏ rơi ta rồi chăng? Thấy ta
trong cái hoàn cảnh khốn khổ này đã bấy lâu ắt là họ phải ra tay gải thoát ta
mới phải chứ, nếu ta còn có chút nào uy lực đối với họ. Thôi, đúng tất cả
những cái đó chỉ là trong một giấc mộng mà thôi, chẳng phải khó khăn gì mà
không tin như vậy. Ta đã ra lệnh, đúng thế cho viên pháp quan trừng trị lão
trưởng gláo và bốn lão già trong hội đồng của hắn. Ta lại cũng ra lệnh cho
đại tể tướng Giafar đem về cho mẹ ta một nghìn đồng tiền vàng và tất cả
lệnh của ta đều được nghiêm chỉnh thi hành. Điều này làm ta bối rốl chẳng
còn hiểu ra sao nữa. .Nhưng rồi còn biết bao nhiêu chuyện gì khác xảy ra
nữa đây mà ta không sao hiểu được và sẽ chẳng bao giờ hiểu nổi. Vậy thì
đành phó mặc vào đôi tay của Thượng đế, Người hiểu và biết tất cả mọi sự.
Abou Hassan còn đang trầm ngâm với những suy nghĩ như trên thì bà

mẹ tới. Bà nhìn thấy chàng suy nhược và tiều tuỵ chẳng còn ra hồn người
nữa nên khóc oà lên, thương cảm gấp bội từ trước tới nay. Glữa những tiếng
nức nở nghẹn ngào bà thăm hỏi con như thường lệ, và Abou Hassan đã ôn
tồn đáp lại khác hẳn với thói quen từ khi chàng bị nhất ở nhà thương này. Bà
cho đó là một dấu hiệu tốt nên gạt nước mắt hỏi chàng:
- Con thấy sức khoẻ của mình ra sao hả con? Đầu óc con thế nào rồi?
Con đã gạt bỏ đi tất cả những điều ngông ngạo vớ vẩn mà ma quỉ đã nhồi
nhét vào đầu óc con chưa?
Abou Hassan điềm tĩnh và lộ vẻ đau buồn hối hận đáp:
Mẹ ơi? Con đã thấy sự lầm lạc của mình. Xin mẹ tha cho con cái tội
bất hiếu đối với mẹ. Con cũng xin mẹ giúp con nói lại với những nhà hàng
xóm lời xin lỗi của con đã xử sự rất đáng chê trách đối với họ. Con đã bị
một giấc mơ ám ảnh nhưng đó là một giấc mơ ky lạ, giống như in với thực tế
đến mức con có thể khẳng định là bất cứ ai bị như con cũng sẽ rơi vào tình
trạng hành động điên rồ như con thôi. Con hãy còn hoang mang ngay trong
lúc này, lúc con đang nói với mẹ đây và con thấy khó mà dám chắc là những
gì xảy ra với con không phải là thật vì nó giống vô cùng với những gì xảy ra
giữa những người đang thức vậy.
Dù sao thì con cũng coi và luôn chắc chắn coi như đó là một giấc mơ,
một ảo ảnh. Con cũng tự xác định mình chẳng phải là cái bóng ma hoàng đế
và Thống lĩnh các tín đồ nhưng là Abou Hassan, con trai của mẹ. Con bao
giờ cũng kính yêu mẹ, và sẽ còn kính yếu mẹ đến trọn đời con. Mỗi khi nhớ
lại cái ngày định mệnh đó, con thấy vô cùng xấu hổ
Nghe những lời lẽ khôn ngoan và đầy đạo lý đó, những giọt nước mắt
đau thương, buồn tủi của bà mẹ Abou Hassan đã đổ ra từ bao lâu nay lúc này
biến thành những giọt nước mắt mừng vui, được an ủi và yêu thương về
người con trai mà bà như thấy lại. Bà kêu lên tràn ngập hân hoan:
Ôi, con của mẹ! Mẹ thật hả lòng hả dạ được nghe những lời con vừa
nói sau biết bao sự việc đau lòng xảy ra. Mẹ thấy như vừa được sinh con ra
lần thứ hai vậy. Mẹ cần phải nóỉ cho con biết mẹ đã nghĩ gì về hành động

của con và mẹ nói cho con biết một việc mà có thể con không để ý. Người
khách lạ mà con mời về nhà ăn uống buổi tối hôm đó, khi ra về đã không
đóng cửa buồng như cơn đã dặn. Mẹ cho là vì thế mà đã tạo điều kiện cho
ma quỉ lọt vào và làm cho con u mê lú lẫn như vậy. Vì thế, con ơi, chúng ta
cần phải cảm tạ Thượng đế đã ra tay giải thoát cho con, và cầu xin Người
phù hộ cho từ nay đừng rơi vào cạm bẫy của quỉ dữ nữa.
- Mẹ ơi, mẹ đã tìm ra nguyên nhân căn bệnh của con - Abou Hassan
nói - Đúng là đêm hôm đó con đã bị giấc mơ làm đảo lộn cả đầu óc. Thế mà
con đã dặn đi dặn lại nhà thương gia phải đóng chặt cửa lại khi ông ta ra về,
bây giờ con mới biết là ông ta đã chẳng làm gì cả. Con cũng thấy chắc chắn
như mẹ là quỉ dữ thấy cửa mở đã vào buồng con và nhồi vào đầu óc con tất
cả những thứ ngông ngạo đó. Ở Moussoul, nơi nhà thương gia đó sinh sống
chắc người ta không biết như chứng ta ở Bagdad là nếu cửa phòng ngủ để
mở trong khi ngủ thì thể nào quỉ dữ cũng lọt vào để gây ác mộng và làm
nhiều điều tồi tệ. Nhân danh Thượng đế, mẹ ơi, vì nhờ trời con đã hoàn toàn
khỏi bệnh, con van mẹ, người mẹ hiền đức của con, hãy giải thoát con khỏi
bàn tay tên đao phủ nhất định nó sẽ rút ngắn cuộc sống của con nếu còn phải
ở đây lâu hơn nữa.
Bà mẹ Abou Hassan được hoàn toàn an ủi và hể hả thấy con trai
không còn tí dấu vết nào của sự hoang tưởng cho mình là hoàng đế nũa nên
lập tức đi tìm người gác cổng nhà thương đã dẫn chàng tới đây và cai quản
chàng tới lúc này. Khi nghe nói chàng đã hoàn toàn khỏi bệnh, y liền tới
xem xét rồi thả chàng ra ngay trước mặt bà mẹ.
Abou Hassan trở về nhà mình, nghỉ ngơi nhiều ngày và ăn uống tẩm
bổ cho lại sức bù với bao ngày thiếu thốn và bị hành hạ trong nhà thương
đlên. Nhưng khi thấy sức khoẻ mình đã gần được như trước, chàng lại bắt
đầu thấy buồn chán vì tối tối không có bạn bè trò chuyện. Vì vậy chẳng bao
lâu chàng lại muốn quay về cách sống như trước nghĩa là lại bắt đầu hàng
ngày ra chợ mua thức ăn đủ để đãi một người khách vào buổi tối.
Chiều chlều chàng lại tha thẩn ra đầu cầu Bagdad đón người khách lạ

đầu tiên, mời về nhà ăn cơm và ngủ lại.
Hôm đó là một ngày đầu tháng, như chúng ta đã nói hoàng đế thường
có cái thú cải trang vi hành để xem xét dân tình xem có gì làm rói, làm trái
với lệ luật mà chính ông đã soạn thảo và cho thi hành từ hồi lên ngôi báu
không.
Ngồi trên chiếc ghế đài đặt tựa vào thành cầu chưa được mấy chốc,
khi liếc mắt sang đầu cầu bên kia, Abou Hassan nhìn thấy hoàng đế cải trang
thành một thương gia ở Moussoul như lần trước và theo sau vẫn là người nô
lệ đó. Đinh ninh tất cả tai hoạ mà chàng đã phải chịu đựng là ở con ngưởi
này, đã để cửa buồng ngủ của chàng mở toang khi ông ta ra về để cho ma
quỉ vào quấy nhiễu. Run lên vì tức giận khi trông thấy ông.ta, chàng tự nhủ:
- Cầu xin Thượng đế phù hộ! Nếu ta không nhầm thì kia đúng là tên
phù thuỷ đã ám hại ta.
Chàng liền quay mặt ra sông, tựa người trên thành cầu để không nhìn,
mặc cho ông ta đi qua.
Nhà thương gia ở Moussoul hầu như cùng một lúc nhìn thấy chàng
cũng nhu chàng nhìn thấy ông. Cử chỉ vừa rồi của chàng làm ông hiểu rõ là
chàng đã căm giận ông tới mức nào và cố tình tránh mặt ông. Ông bèn đi
men theo thành cầu, đến thật gần chỗ Abou Hassan đang đứng. Ông cúi
xuống nhìn thẳng vào mặt chàng:
- Ồ thế ra là bạn đấy ư, người anh em Abou Hassan của tôi? Chào bạn,
hãy để tôi ôm hôn bạn nào! Abou Hassan, không nhìn mặt người thương gia
giả hiệu, đột ngột đáp:
- Còn tôi thì tôi không chào ông. Tôi chẳng cần đến cái chào cũng như
cái ôm hôn của ông. Ông hãy cứ đi đường của ông.
- Ồ, sao .nào? Bạn không nhận ra tôi ư? Bạn có còn nhớ cái buổi tối,
cách đây một tháng, tôi được bạn mời về nhà và cùng nhau ăn tối. Bạn đã
chiêu đãi tôi thật là hào hiệp.
Không? - Abou Hassan đáp vẫn bằng cái giọng dấm dẳn như trước -
Tôi không biết ông và cũng chẳng hiểu ông nói gì cả. Một lần nữa xin mời

ông đi đi cho.
Hoàng đế vẫn không nản lòng vì thái độ thiếu thân thiện của Abou
Hassan. Ông cũng đã biết cái lệ của Abou Hassan đặt ra là không giao thiệp
gì nữa với người đã một lần được chàng chiêu đãi. Abou Hassan đã tuyên bố
với ông như vậy nhưng ông cứ vờ như không biết. Ông nói:
- Tôi không thể ngờ được là bạn lại không nhận ra tôi. Chúng ta gặp
nhau lần trước nào đã lâu la gì, tôi không sao tin được là bạn lại quên tôi dễ
đàng như vậy. Chắc hẳn là bạn đã gặp một chuyện không hay nào đó mà
sinh ra ghét bỏ tôi như thế. Bạn nên nhớ lại là tôi đã biểu lộ sự biết ơn của
tôi bằng những lời chúc tốt đẹp. Hơn nữa, điều mà bạn mong ước thiết tha
nhất, tôi cũng đã giúp bạn hết lòng và không thể coi thường cái gì đã mang
lại.
- Tôi chẳng biết gì - Abou Hassan nól - về cái chuyện ông nói là giúp
và kết quả không thể coi thường nhưng lại biết rất rõ là những lời chúc của
ông chỉ đưa tôl đến chỗ trở thành một thằng đlên. Nhân danh Thượng đế, tôi
xin ông một lần nữa là ông đi đi cho và chớ làm phiền tôi nữa.
- Ồi! Abou Hassan, người anh em của tôi? - Hoàng đế kêu lên và lại
ôm hôn chàng - Tôi chẳng muốn chia tay bạn như thế này đâu. Ngôi sao may
mắn của tôi đã xui khiến tôi gặp được anh bạn lần thứ hai, bạn cũng phải lần
thứ hai thù tiếp tôi mới phải chứ, để chúng ta lại được cùng nhau nâng chén.
Đó chmh là đlều mà Abou Hassan phản kháng để giữ được điều đã tự
hứa với mình. Chàng nói:
- Tôi có đủ nghị lực để tự ngăn mình không được giao du với ông,
người đã mang đến cho tôi điều bất hạnh. Chắc ông đã biết câu phương
ngôn: Biết điều thì hãy cao chạy xa bay . Có cần phải nhắc đi nhắc lại
nhiều lần nữa không? Mong Thượng đế chỉ đường cho ông! Ông đã gây cho
tôi biết bao đau khổ, tôi không muốn hứng chịu nhiều hơn nữa.
- Anh bạn thân mến Abou Hassan của tôi? - Hoàng đế nói và lại ôm
hôn chàng lần nữa - Bạn đã đối xử với tôi thật khắc nghiệt mà tôi thật không
ngờ tới. Tôi xin bạn đừng quá xúc phạm tôi mà nói năng như vậy và ngược

lại hãy tin tưởng ở tình bạn của tôi. Bạn hãy làm ơn kể cho tôi nghe có điều
gì đã xảy đến với bạn, tôi thì chỉ luôn muốn cho bạn được mọi sự tốt lạnh và
sẽ còn mong mãi như thế. Tôi cũng muốn tìm dịp tốt để sửa chữa lại những
điều chẳng hay mà bạn nói là do tôi mà ra, nếu đúng là tôi có điều gì khiếm
khuyết với bạn.
Abou Hassan mềm lòng vì những lời khẩn khoản của Hoàng đế. Sau
khi chỉ cho ông ngồi xuống cạnh mình chàng bảo:
- Sự hoài nghi và quấy đảo của ông làm tôi không kiên nhẫn được
nữa. Những gì mà tôi sẽ kể cho ông nghe đây sẽ làm rõ là việc tôi oán trách
ông là đúng hay sai.
Hoàng đế ngồi sát gần vào Abou Hassan nghe chàng kể đầu đuôi tất
cả những chuyện xảy ra từ lúc chàng thức giấc trong cung điện cho tới lần
thức giấc thứ hai trong buồng ngủ của chàng. Chàng kể tất cả coi như một
giấc mộng thực với tất cả các chi tiết mà hoàng đế cũng đã nắm được chẳng
kém gì chàng, do đó hoàng đế như lại được thêm một lúc để cười thầm thích
thú. Chàng còn nhấn mạnh là ấn tượng mà giấc mơ dõaể lạ; trong đầu làm
chàng cứ lúc nào cũng cho mình là hoàng đế và là đấng Thống lĩnh các tín
đồ. Chàng thêm:
- Cái ấn tượng đó đã khiến tôi làm lắm điều kỳ cục ngông ngạo đến
nỗi những người láng giềng phải trói tôi lại như một kẻ điên khùng và đưa
tôi vào nhà thương điên. Ở đây người ta đã đối xử với tôi một cách có thể
gọi là rất tàn tệ, độc ác, dã man và vô nhân đạo. Nhưng điều làm ông không
ngờ tới và chắc là chẳng mong đợi là tất cả những gì xảy ra với tôi đều là đo
lỗi của ông. Chắc hẳn ông còn nhớ là tôi yêu cầu ông phải đóng cửa buồng
tôi lại khi ông ra về. Nhưng ông đã chẳng làm thế cho, ngược lại ông để cửa
mở toang hoang, thế là quỷ dữ lần vào nhồi vào đầu óc tôi giấc mộng đó
xem ra thì thật là dễ chịu, khoái chá nhưng nó đã gây ra cho tôi biết bao đau
khổ. Ông là nguyên nhân của tất cả cái đó vì sự tắc trách của mình (đã làm
cho ông phải chịu trách nhiệm về tội ác của tôi), mà tôi đã phạm một điều
khủng khlếp và bỉ ổi là đã giơ tay không những là để đánh mẹ mà còn định

giết bà vì bà đã dám gọi tôi là con trai bà và không muốn công nhận tôi là
Thống lĩnh các tín đồ. Mỗi khi nghĩ tới tôi lại đỏ mặt lên vì xấu hổ. Ông còn
là nguyên nhân của việc tôi gây nên vụ xích mích mâu thuẫn với bà con
hàng xóm láng giềng. Nghe tiếng mẹ tôl kêu cứu, họ đã chạy tới và kịp thời
ngăn được tôi khỏi phạm vào tội giết mẹ. Điều này không thể nào xảy ra nếu
ông cẩn thận giúp tôi đóng cửa buồng lại khi ra về như tôi đã yêu cầu và
những người bà con hàng xóm đó sẽ không kéo vào phòng tôi khl chưa được
phép. Và điều làm tôi khổ tâm hơn nữa là họ đã chứng kiến sự điên rồ của
tôi. Tôi đã đánh họ để tự vệ và họ đã trói ghì tôi lại, nhất tôi vào nhà thương
điên mà có thể đoan chắc với ông là trong suốt thời gian tôi bị giam tại đó
như trong địa ngục họ không quên thết tiệc tôi hàng ngày bằng những nhát
roi gân bò quật thật lực.
Abou Hassan kể cho hoàng đế nghe nguyên cớ của sự kêu ca than vãn
của chàng một cách sôi nổi và hăng hái. Hoàng đế còn biết hơn chàng tất cả
những gì xảy ra và ông thấy ngầm thích thú là đã thành công trong ý định
đưa chàng ta vào chỗ hoang mang bất định mà lúc này hãy còn rơi rớt.
Nhưng nghe chàng kể với đầy vẻ ngây thơ tội nghiệp, ông không khỏi phá
lên cười.
Abou Hassan cứ tưởng chuyện của chàng đáng được sự thương cảm
và tất cả mọi người nghe cũng phải thấy xúc động như chàng. Vô cùng bất
bình vì tràng cười ròn của nhà buôn giả hiệu ở Moussoul, chàng tức giận
nói:
- Ông còn muốn chế giễu tôi chăng? Hoặc ông tưởng là tôi bịa chuyện
khi tôi rất nghiêm chỉnh kể cho ông nghe toàn sự thật. Ông muốn xem những
chứng cứ cụ thể ư? Xin hãy nhìn đây, trông cho kỹ và nói cho biết có phải là
tôi muốn giỡn ông không?
Vừa nói, chàng vừa cúi người vạch vai và trật áo lưng ra để hoàng đế
nhìn những vết sẹo và những lằn bầm tím do những trận đòn roi gân bò
chàng đã hứng chịu.
Nhìn những vết thương đó, hoàng đế không khỏi ghê sợ Ông thương

hại Abou Hassan và giận mình vì đã đẩy trò đùa đi quá xa. Ông lấy lại bình
tĩnh, ôm hôn thật âu yếm Abou Hassan và nghiêm trang bảo chàng:
Hãy đứng lên đi, tôi van bạn? Chúng ta hãy cùng về nhà bạn. Tôi
muốn cùng người anh em vui vẻ tốị nay và ngày mai, nhờ ơn Trời, bạn sẽ
thấy mọi việc đều tất đẹp.
Abou Hassan, mặc dù đã quyết định và đã thề là không tiếp tại nhà
cùng một người lạ đó lần thứ hai. Nhưng không sao cưỡng lại được những
lời ngon ngọt dỗ dành của hoàng đế mà chàng vẫn tưởng đó là nhà buôn ở
Moussoul, chàng bảo người thương gia:
- Thôi cũng được - Và nói thêm - Nhưng ông phải hứa với tôi là vì tôi
mà chớ quên đóng cửa phòng lại khl ra về để quỷ dữ khỏi lẻn vào làm cho
đầu óc tôi rối loạn cả lên như lần trước ấy.
Người thương gia giả hiệu nhận tất cả các điều kiện. Họ đứng lên và
cùng bước về thành phố.
Để làm cho Abou Hassan không còn ngần ngại gì nữa, hoàng đế bảo:
- Người anh em hãy tin ở tôi. Hứa trên danh dự tôi không nuết lời đâu.
Chẳng nên quá đa nghi với một người như tôi luôn luôn chỉ mong cho bạn
những điều tết lành và rồi bạn sẽ thấy hiệu quả.
- Tôi không đòi hỏi ở ông điều đó - Abou Hassan nói và dừng lại - Tôi
vui lòng nhượng bộ để cùng ông vul vẻ tối nay, nhưng xin miễn cho lời cầu
chúc. Tôi van ông, nhân danh Thượng đế, là đừng cầu chúc cho tôi bất cứ
cái gì. Tất cả tai hoạ đã đến với tôi cho đến nay chẳng qua chỉ là đo cái cửa
để ngỏ mà thôi chứ chẳng phải là đo những lời ông cầu chúc cho tôi.
Hoàng đế cười thầm trong bụng vì thấy trí tưởng tượng của Abou
Hassan vẫn còn bị ảnh hưởng, ông bảo:
- Nếu bạn muốn vậy thì cũng xin chiều lòng. Tôi hứa là sẽ chẳng bao
giờ chúc tụng bạn gì nữa.
- Tôi vui lòng thấy ông nói thế đấy- Abou Hassan nói- Và tôi cũng
chẳng đòi hỏi ở ông điều gì cả. Tôi sẽ thấy rất hài lòng miễn là ông giữ lời
hứa. Còn tất cả mọi điều khác, tôi coi như ông chẳng bị ràng buộc tí gì.

Abou Hassan và hoàng đế, theo sau là người nô lệ, vừa đi vừa nói
chuyện như thế mà về tới nhà lúc nào cũng không hay. Trời cũng vừa sập
tối, Abou Hassan gọi mẹ và sai người nhà mang đèn lên. Chàng mời hoàng
đế ngồi lên tràng kỷ và ngồi xuống bên ông. Một lát sau bữa ăn đã được dọn
trên bàn. Họ ăn uống tự nhiên không khách khí. Ăn xong, bà mẹ Abou
Hassan vào dọn dẹp, đặt đla trái cây lên bàn, chai. rượu và chén uống rượu
để cạnh con trai. Rồi bà đi ra và không xuất hiện nữa. Abou Hassan bắt đầu
rót rượu trước tiên cho mình rồi sau đó rót cho hoàng đế. Họ uống bốn năm
tuần như thế, vừa uống vừa nói đủ các thứ chuyện. Khi hoàng đế thấy Abou
Hassan bắt đầu lơ mơ say, ông đề cập đến vấn đề yêu đương và hỏi chàng đã
từng yêu bao giờ chưa. Abou Hassan coi như đang nói chuyện với một
người ngang hàng, thân mật đáp:
- Ông anh ạ, tôi luôn coi tình yêù hoặc hôn nhân nếu ông thích gọi thế,
chỉ là một thứ rợ buộc chân mà tôi cố tránh. Thú thực với ông, cho tới nay
tôi chỉ yêu cái bàn ăn, những thức ăn hợp khẩu vị và nhất là rượu ngon. Tóm
lại một câu: thú vị nhất là được cùng bè bạn vui chơi, chuyện trò tâm sự
thoải mái. Tuy nhiên tôi cũng muốn nói là mình thờ ơ với hôn nhân không
phải vì bất lực trong chuyện yêu đương mà bởi vì nếu tôi gặp được một
người đàn bà xinh đẹp và đuyên dáng tươi vui như những thiếu nữ thấy
trong giấc mơ của cái đêm định mệnh đó Nhưng tìm đâu cho thấy một
người đẹp như vậy ngoài cung điện của hoàng đế, ngoài lâu đài của đại tể
tướng Giafar, ngoài dinh thự các đại thần hùng mạnh của triều đình ta? Ỏ
những nơi đó thiếu gì vàng, thiếu gì bạc để có không biết bao nhiêu người
đẹp? Vì vậy tôi thích làm bạn với chai rượu hơn. Đó là một thú vui không
mấy tốn kém mà đối với họ, mình thấy cũng chẳng thua gì.
Dứt lời, chàng cầm chén tự rót rượu cho mình và bảo hoàng đế.
Ông cầm chén lên nào! Để tôi rót cho ông. Chúng ta hãy cùng thưởng
thức cái thú vui bất hủ này?
Hai người uống cạn chén rượu và hoàng đế bảo:
- Thật vô cùng đáng tiếc, một thanh niên hào hoa như bạn, không thờ

ơ lạnh nhạt với tình yêu mà cứ phải cam sống độc thân và ẩn dật như thế
này!
- Tôl chẳng lấy làm buồn - Abou Hassan nói - mà vẫn thích một cuộc
sống yên ả như ông thấy đấy, hơn là sống cùng với một người đàn bà chưa
chắc đã có một sắc đẹp làm mình vừa mắt mà còn gây ra bao nỗi phiền toái
về những bất cập và tính khí thất thường của cô ta.
Họ chuyện trò khá lâu về vấn đề này và khi hoàng đế nhìn thấy Abou
Hassan đã ở một trạng thái ông mong đợi liền bảo chàng: Hãy để việc ấy cho
tôi. Vì bạn có xu hướng tất với tất cả những người trung thực, tôi sẽ cho bạn
được hài lòng mà chẳng phải tốn kém gì đâu.
Và ngay lúc đó, ông cầm lấy chén của Abou Hassan khéo léo bỏ vào
một đúm bột mà ông đã sử dụng lần trước, rót rượu vào và đưa mời chàng:
- Bạn hãy cầm lấy và chúc sức khoẻ trước cho người đẹp sẽ đem hạnh
phúc về cho bạn. Chắc chắn là bạn sẽ hài lòng.
Abou Hassan vừa cười vừa đỡ lấy chén rượu, đầu lắc lư nói:
- Muốn ra sao thì ra vì ông anh đã muốn như vậy. Tôi không thể tỏ ra
bất lịch sự và vô ơn đối với một khách quí như ông anh để không làm một
việc mà tôi cho là sẽ chẳng đi đến đâu cả. Vậy là tôi phải uống chúc sức
khoẻ cho cái người đẹp đó, dù là tôi vẫn vui vẻ an phận mình và chẳng kỳ
vọng gì nhiều vào lời hứa của ông anh đâu.
Abou Hassan vừa cạn chén thì cơn buồn ngủ ập đến làm tê liệt mọi
giác quan giống như hai lần trước và hoàng đế lại làm chủ để định đoạt số
phận chàng theo ý chí mình. Ông bèn bảo tên nô lệ đi theo mang Abou
Hassan về hoàng cung. Tên nô lệ vác chàng lên vai và hoàng đế không có ý
đem trả lại chàng như lần trước nên khi ra đã đóng chặt cửa buồng lại.
Về tới hoàng cung, hoàng đế bảo đặt Abou Hassan nằm trên tràng kỷ
trong phòng khách thứ tư nơi cách đây nột tháng ông đã cho đưa trả chàng
về nhà chàng trong tình trạng thiếp đi vì ngủ rất say. Trước khi vẫn để cho
chàng tiếp tục ngủ như thế, ông bảo người hầu thay cho chàng cũng bộ quần
áo mà chàng đã mặc để làm nhân vật hoàng đế. Việc này được làm ngay

trước mặt ông. Sau đó lệnh cho tất cả đi ngủ, ông dặn tổng thái giám và
những hoạn quan khác cùng tất cả những quan hầu phòng, những nữ nhạc
công và cả các cung nữ có mặt trong phòng khách này khi Abou Hassan
úống chén rượu cuối cùng làm cho chàng thiếp đi tất cả, sáng hôm sau lúc
tờ mờ sáng đều phải có mặt tại đây khi chàng ta thức đậy. Ông còn dặn mỗi
người đều phải đóng tất vai trò của mình.
Hoàng đế đi ngủ sau khi bảo Mesrour nhớ đánh thức mình đậy trước
khi mọi người vào phòng khách để ông lại vào căn buồng nhỏ, nấp kín quan
sát.
Mesrour không quên đánh thức hoàng đế đúng giờ đã đặn. Ông mặc
áo quần nhanh chóng và đl tới phòng khách ở đó Abou Hassan còn đang
ngủ. Ông thấy những quan chức hoạn nô, các quan hầu phòng, các cung nữ
và các nữ nhạc công tụ tập trước cửa chờ ông. Ông nói với họ vắn tắt mấy
lời về ý định của mình, rồi đi vào ẩn trong căn phòng nhỏ có mành che kín.
Mesrour cũng như các quan hầu khác, các cung nữ và các nữ nhạc công đi
vào sau ông và xếp hàng xung quanh chiếc trường kỷ có Abou Hassan đang
nằm, sao cho không che lấp để hoàng đế có thể nhìn thấy tất cả những cử chỉ
hành động của chàng.
Tất cả những sự bố trí trên đây đều được hoàn tất trong thời gian mà
chất bột gây ngủ còn có hiệu quả. Abou Hassan thức giấc lúc đã giã thuốc
nhưng mắt vẫn nhắm, nhổ một bãi nước miếng vào cái ơng nhổ bằng vàng
như lần đầu. Đúng lúc này cả bảy đàn nhạc cùng tấu một bản nhạc du dương
kèm theo với lời ca thánh thót.
Abou Hassan cực kỳ ngạc nhiên khi nghe thấy một nhạc điệu hình
như đã được nghe quen. Chàng mở mắt và lại càng ngạc nhiên gấp bội khi
nhìn thấy các cung nữ và các quan hầu vây quanh mà chàng thấy như đã
quen mặt. Phòng khách mà chàng ở đó lúc này dường như cũng là phòng
khách chàng đã nhìn thấy trong giấc mơ trước, cũng ánh sáng đó, cũng bàn
ghế đó và sự trang trí cũng như vậy.
Bản hoà tấu dừng lại để hoàng đế quan sát và nghe rõ hơn lời người

khách mới thốt ra trong lúc kinh ngạc. Mesrour và tất cả các quan hầu phòng
đều hết sức im lặng và đứng tại chỗ với vẻ hết sức tôn kính.
- Than ôi! - Abou Hassan cắn vào ngón tay mình và kêu thật to làm
cho hoàng đế vô cùng thích thú - Thế là ta lại rơi vào vẫn cái gíấc mơ đó,
cũng trong cái ảo giác đó cách đây một tháng? Ta chỉ còn phải đợi một lần
nữa những nhát roi gân bò, nhà thương điên và cái lồng sắt. Hỡi Thượng đé
quyền uy? - Chàng thêm - Con xin tự phó thác vào đôi bàn tay thiêng liêng
của đấng Tạo hoá. Con đã tiếp đãi một con người bất lương chiều tối hôm
qua tại nhà và đó là nguyên nhân của ảo ảnh này và những cực hình có thể sẽ
phải chịu đựng. Cái tên phản trắc và vô lại đó đã thề là khi đi ra sẽ khép cửa
buồng con lại nhưng nó đã không làm thế và thế là ma quỉ đã lẻn vào và làm
đầu óc con rối mù lên vì cái giấc mơ chết tiệt, làm mắt con chói loà lên vì
Thống lĩnh các tín đồ và hàng đống ma quỉ. Mong cho Thượng đế trừng phạt
mày, hỡi quỷ dữ! Mày sẽ bị cả một núi những đá tảng đè nát!
Nói đến đây, Ábou Hassan nhắm mắt lại và gắng tĩnh tâm trong lúc
đầu óc vô cùng hoang mang. Một lát sau chàng mở mắt, liếc nhìn ra xung
quanh, nhìn vào tất cả những vật bày ra trước mắt rồi kêu to lên một lần nữa
đã phần nào bớt vẻ kinh ngạc và lại còn mỉm cười:
Thượng đế vĩ đại? Con lại xin tự trao phó mình vào bàn tay đầy quyền
uy của Người. Xin Người hãy bảo vệ con khỏi sa vào âm mưu của quỉ dữ.
Rời lại nhắm mắt vào, chàng nói tiếp:
- Ta biết điều gì ta sẽ làm: ta sẽ ngủ cho tới khi quỷ dữ bỏ ta mà cút về
chỗ của nó, dù có phải chờ cho đến buổi trưa.