Truyền thuyết về thành Troy và Hy Lạp
CUỘC PHIÊU LƯU CỦA ULYSSES
Chương X
Kết thúc




Hôm sau, khi bình minh vừa hé rạng, Ulysses đã tỉnh giấc sớm bởi
chàng còn có rất nhiều việc cần làm. Chàng và Telemachus cùng người chăn
lợn Eumaeus mặc quần áo giáp vào, cầm gươm và giáo rồi cùng đi tới trang
trại nơi đức vua già Laertes, cha của Ulysses đang an dưỡng tuổi già với sự
phục vụ của đám người hầu thân cận. Lúc này, ông không còn minh mẫn
nữa, chính vì vậy việc duy nhất ông có thể làm là chăm sóc vườn tược.
Ulysses bảo những người khác vào trong nhà yêu cầu người quản gia già
chuẩn bị bữa sáng cho mọi người, còn chàng một mình đi vào vườn nho để
gặp cha. Hai mươi năm rồi chàng không được ở bên cạnh, chăm sóc cha, bây
giờ cha chàng đã già lắm rồi, chàng muốn làm một điều gì đó để cha được
vui lòng.
Trong vườn là một ông già tóc bạc đang mặc bộ quần áo làm vườn cũ,
tay đeo găng bằng da và chân đi ủng cũng được làm từ da bò. Ông đang di
chuyển từng bước chậm chạp, kiên nhẫn chăm sóc những cây nho xanh
mởn. Mặc dù công việc này có vẻ hơi nặng nhọc đối với một người già ở
tuổi Laertes nhưng Ulysses nhận thấy sự thanh thản và thích thú ở cha mình.
Những người hầu của ông đã đi lượm đá về làm đập và chỉ còn lại một mình
đức vua già Laertes ở lại trong vườn. Ông chăm chú làm việc đến nỗi mãi
khi Ulysses tới gần hỏi ông là nô lệ của ai, ai là chủ sở hữu khu vườn này,
ông mới nhìn lên. Ulysses cũng nói rằng chàng là một người lạ mặt đến
Ithaca có chút việc, nhưng có một lần trong chuyến hành trình dài của mình,

chàng có gặp đức vua của đảo này và đức vua nói rằng Laertes chính là cha
của mình.
Laertes vô cùng ngạc nhiên khi nhìn thấy một người chiến binh trong
bộ áo giáp sắt bước vào trong vườn bởi từ lâu rồi không có ai ăn vận như
vậy đến thăm ông. Ông nói rằng mình là cha của Ulysses và đã từ lâu rồi
ông cùng gia đình chẳng nhận được chút tin tức nào của chàng cả. Ông tâm
sự mình đã quá già rồi, không còn đủ sức để gánh vác mọi chuyện trong
nước, hiện tại hoàng cung đang gặp chuyện phiền toái nhưng chẳng ai có thể
thay đổi được tình hình. Ông rất buồn vì Ulysses mãi chẳng trở về tiếp quản
mọi chuyện, có Ulysses, mọi rắc rối sẽ được giải quyết. Nói một hồi, Laertes
hỏi:
- Thế nhà ngươi là ai? Từ đâu đến?
Ulysses đáp lại rằng chàng đến từ Sicily, một hòn đảo cách đây, rất
xa, năm năm trước chàng có gặp Ulysses và hi vọng lần này đến đây,
Ulysses đã quay trở về nhà đề hai người bạn cũ gặp mặt, tâm tình. Sau đó,
người đàn ông già ngồi sụp xuống mắt nhoà lệ bởi năm năm ròng trôi qua
nhưng Ulysses vẫn chưa trở về từ Sicily, như vậy rất có thể chàng đã chết ở
một đất nước xa xôi nào đó. Ulysses không thể chịu được khi cha mình khóc
nên đã xin lỗi cha và nói rằng chàng chính là Ulysses, con trai của ông. Sau
bao nhiêu gian lao, cuối cùng chàng đã trở về nhà và giết chết tất cả lũ người
cầu hôn đáng ghét. Chàng cũng nói với cha rằng chàng đã gặp vợ và con
trai, con trai của chàng đã lớn và nó cũng là một chàng trai dũng cảm.
Vua Laertes cũng giống như Penelope ban đầu không dám tin vào
những gì Ulysses nói, ông bắt chàng phải chứng minh điều chàng vừa nói.
Ulysses hiểu được tâm trạng của cha nên cũng không trách ông vì đã không
tin chàng. Chàng chỉ cho ông xem vết sẹo trên chân của mình rồi nhìn xung
quanh và nói:
- Con sẽ chỉ cho cha thấy những cây mà cha đã tặng riêng cho con khi
con còn là một cậu bé suốt ngày chạy theo cha và đòi cha thứ này, thứ nọ
như những đứa trẻ vẫn thường nhõng nhẽo với cha mẹ của mình. Cha đã

tặng con mười ba cây lê và nói rằng chúng thuộc về con và chỉ một mình
con thôi, ngoài ra con còn có năm mươi hàng nho và bốn mươi cây vải nữa.
Đó là tài sản mà hồi còn nhỏ con rất yêu quý, tự hào và coi là vật báu.
Laertes vui mừng khôn xiết nhưng sức ông quá yếu nên không thể thể
hiện được cảm xúc của mình. Ulysses đỡ cha lên và an ủi cha. Tuy nhiên,
khi Laertes bình tĩnh trở lại, ông thở dài và nói:
- Làm thế nào chúng ta có thể đối mặt được với lòng hận thù của họ
hàng những kẻ đã chết trên đảo Ithaca và trên những hòn đảo khác đây?
- Cha ơi, cha hãy vững tâm lên! - Ulysses đáp - Rồi chuyện gì cũng có
cách giải quyết mà. Bây giờ chúng ta hãy quay trở vào nhà và dùng bữa sáng
cùng với Telemachus. Ba người chúng ta chưa bao giờ được ngồi ăn chung
mâm, cùng nhau uống lượn và trò chuyện. Cha biết không, đây chính là việc
con muốn làm nhất khi quay trở về đất nước đây.
Vị vua già đi tắm, sau đó ông mặc một bộ quần áo mới rất đẹp khiến
ông có vẻ trẻ hơn đến chục tuổi. Ulysses ngạc nhiên tự hỏi tại sao cha chàng
lúc này lại khoẻ khoắn như vậy, phải chăng niềm hạnh phúc và vui sướng đã
tiếp thêm sức mạnh cho ông?
- Trông ta có còn khoẻ mạnh như hồi ta đoạt đàn gia súc của Nencus
cách đây rất lâu rồi và nếu ta còn có đủ sức để chiến đấu chống lại lũ người
cầu hôn không?
Một lát sau, tất cả những người phục vụ của vị vua già Laertes bước
vào, ai nấy đều vui sướng khi thấy Ulysses trở về. Họ cùng nhau ăn sáng và
nói chuyện rôm rả.
Vào thời gian này, mọi người trong thành phố đều biết rằng những
người cầu hôn đã bị giết chết nên họ tụ tập đông đúc tại nhà của Ulysses. Ai
nấy đều khóc lóc thảm thiết, đau buồn trước sự ra đi của những người thân
yêu. Họ thu lượm những xác chết và đem đi mai táng, sau đó họ tập trung lại
thành một hội đồng lớn. Cha của Antinous, Eupeithes phát biểu rằng tất cả
bọn họ sẽ bị người đời chê cười, nhạo báng nếu không giết chết Ulysses
trước khi anh ta chạy trốn tới nhà Nestor tại Pylas. Mặc dù nhà tiên tri đã nói

rằng các chàng trai trẻ đáng bị chết và ngay cả khi họ không chết dưới tay
của Ulysses thì họ cũng sẽ phải chịu đựng một cái chết đau đớn hơn rất
nhiều lần nhưng chẳng ai chịu lắng nghe những gì ông nói. Phần lớn những
người đàn ông quay trở về nhà, trang bi vũ khí và Eupeithes dẫn họ đi đến
trang trại của Laertes. Tuy nhiên, các vị thần trên thiên đàng quan tâm đến
Ulysses và cử nữ thần Athene đến giảng hòa để tránh phiền phức đối với
chàng dũng sĩ tài ba.
Những kẻ đang nóng lòng muốn trả thù kẻo đến gần ngôi nhà trên
trang trại, trong khi đó phía Ulysses chỉ có vẻn vẹn tất cả mười hai người
bao gồm Ulysses, Telemachus, người chăn lợn, người chăn bò và mấy người
hầu của Laertes. Họ đều tự trang bị vũ khí cho mình và không lựa chọn cách
chỉ đứng bên trong bảo vệ ngôi nhà mà dũng cảm tiến lên phía trước mặt đối
mặt với kẻ thù. Họ động viên nhau hãy cố gắng, còn vua Laertes cầu nguyện
nữ thần Athene đến cứu giúp rồi ném mũi giáo của mình về phía Eupeithes;
cây giáo đâm xuyên qua mũ của hắn ta khiến Eupeithes ngã xuống đất. Tuy
nhiên, trong lúc gay cấn như vậy, nữ thần Athene xuất hiện và hét lên:
- Hãy dừng tay, hỡi những người đàn ông của đảo Ithaca. Như vậy là
quá đủ rồi, ta không muốn nhìn thấy máu của bất cứ ai chảy nữa. Đã đến lúc
hòa bình được lập rồi đấy.
Những kẻ muốn trả thù chạy toán loạn còn Ulysses thét lên rồi lao
nhanh về phía chúng nhưng một tiếng sấm vang trời đã cản chân chàng. Nữ
thần Athene yêu cầu chàng ngừng lại nếu không chàng sẽ khiến cho thần
Dớt vĩ đại nổi giận. Ulysses vui vẻ nghe theo, hòa bình được lập ra trên hòn
đảo Ithaca và giữa Ithaca với các hòn đảo khác.
Đây chính là phần kết của câu chuyện về Ulysses, con trai của Laertes
bởi chúng ta không biết gì hơn về những chuyến thám hiểm đi tìm vùng đất
của những người đàn ông chưa từng nghe nói về biển hoặc chưa từng ăn
thức ăn có muối. Hãy để cho những chuyến thám hiểm đó trở thành một ẩn
số đối với những người yêu quý Ulysses và đối với những người đang muốn
biết rõ hơn về tình hình của chàng dũng sĩ khôn ngoan, tài ba này.