Người giữ Thanh Bình Từ Đường Ở Huế potx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (139.09 KB, 2 trang )
Người giữ Thanh Bình Từ Đường
Ở Huế có một di tích gắn liền với lịch sử sân khấu Tuồng đó là
Thanh Bình Từ Đường. Được xây dựng vào năm Minh Mạng thứ
5, tức năm 1825, Thanh Bình Từ Đường làm nơi thờ cúng các
thánh thần được suy tôn là Thánh Sư, Tiên Sư, Tổ Sư và những
người có công trạng đối với nghệ thuật sân khấu Tuồng Huế và
khu vực miền Trung. Năm 1992, Di tích này đã được công nhận là
Di tích cấp quốc gia
Không gian thờ cúng trang trọng bên trong Thanh
Bình Từ Đường.
Điều đặc biệt là trong hơn 60 năm qua, có một người đã gắn bó,
giữ gìn cho di tích này để nó tồn tại còn khá nguyên trạng như hôm
nay; người đó là ông Trần Ngọc Lợi. Ông Lợi bắt đầu sống ở bên
cạnh Thanh Bình Từ Đường từ năm 1954 trong căn nhà của người
anh là một nghệ nhân của ngành hát Tuồng là ông Phạm Kỳ-
Trưởng nhạc đoàn Thanh Bình để lại cho ông. Tuy không hề dính
dáng gì đến nghề hát xướng nhưng ông Lợi lại là nhân chứng sống
cho những thăng trầm của xóm hát Thanh Bình và đặc biệt là ngôi
từ đường tổ của sân khấu Huế và cả sân khấu Việt Nam.
Tuy đã vào tuổi 83 nhưng trí nhớ của ông Lợi vẫn còn rất tốt. Theo
lời của ông thì ông Tổ được thờ ở vị trí trang trọng nhất trong
Thanh Bình Từ Đường là Càn Cương Hầu mà có giả thiết cho đó
là cụ Đào Duy Từ và một giả thiết khác cho rằng Càn Cương Hầu
là một nghệ nhân người Trung Hoa rất được vua Minh Mạng trọng
dụng, ông này là người mà các nghệ nhân ở Huế tôn là vị thầy dạy
cho các điệu hát bắc hay còn gọi là điệu hát khách Cũng theo lời
thuyết minh của ông Lợi, ở đây có đến 15 hương án, mỗi hương án
đều mang ý nghĩa thiêng liêng riêng; trong đó có hương án tờ 27 vị
Thầy của các ngành nghệ thuật từ Tuồng, Chèo đến Cải lương
đặc biệt trong 27 vị Thầy thì có 5 vị là phụ nữ Không chỉ thờ ông
tổ và các vị thầy của các ngành nghệ thuật, Thanh Bình Từ Đường
còn có các bàn thờ chư tiên, Thái thượng, tề thiên đại thánh, Thiên
tiên, Địa tiên, thờ các nghệ nhân quá cố và đặc biệt là gian thờ 12
vị tổ của 12 ngành nghề phổ biến trong đời sống lao động và văn
hóa của người Việt như nghề thợ Rèn, thợ May, thợ Mộc, thợ Nề,
thợ Vàng
Có thể khẳng định Thanh Bình Từ Đường là ngôi nhà thờ cổ nhất
và lớn nhất của nghệ thuật sân khấu Việt Nam với gần 200 năm tồn
tại. Với ông Trần Ngọc Lợi, gần một đời người gắn bó, bảo vệ và
nâng niu những giá trị văn hóa mà đối với ông là rất thiêng liêng
lại vô cùng gần gũi chính là niềm hạnh phúc lớn của cuộc đời ông.
Ông Lợi kể rằng: “Hàng năm vào 2 ngày Rằm tháng Ba và tháng
Bảy âm lịch tui vẫn lo đủ bông ba hoa quả để nhớ về các bậc tiền
nhân của sân khấu Việt Nam và thay áo quần mới cho tượng mấy
Thầy. Có lẽ nhờ cúng cấp đàng hoàng như rứa nên ngôi từ đường
này vẫn còn khá nguyên vẹn như ri!” Mong ước của ông là
Thanh Bình Từ Đường lại được như xưa là nơi các nghệ sĩ trở về
thắp ba nén nhang để nhớ về tiên tổ. Câu chuyện về ông Trần Ngọc
Lợi, một người dân bình thường đã dành hết công sức để bảo vệ
một di tích mà không cần đòi hỏi bất cứ thù lao gì chính là một
điển hình cho vấn đề xã hội hóa trong bảo vệ các di tích ở TTHuế
hiện nay
Phi Tân (TRT)
