Sở GD ĐT Hà Nội
Trờng THPT Trung văn
Đề kiểm tra học kỳ II
Môn: Ngữ Văn 11
Thời gian: 90 phút
đề bài
Cõu 1: (4 im)
Cm nhn ca em v kh th cui trong bi th Trng giang ca Huy
Cn.
Lp lp mõy cao ựn nỳi bc
Chim nghiờng cỏnh nh búng chiu sa
Lũng quờ dn dn vi con nc
Khụng khúi hong hụn cng nh nh
Cõu 2: (6 im)
Phõn tớch bi th T y ca T Hu.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
Trường THPT Trung Văn
ĐÁP ÁN KIỂM TRA HỌC KÌ II
MÔN NGỮ VĂN – KHỐI 11
Câu 1: (4 điểm)
Cảm nhận của em về khổ thơ cuối trong bài thơ “Tràng giang” của Huy
Cận.
MB: (0,5 điểm)
- Giới thiệu đôi nét về hồn thơ Huy Cận và vị trí của bài Tràng giang trong
thơ Huy Cận trước Cách mạng tháng Tám.
- Giới thiệu khái quát về nội dung bao trùm trong bài thơ và vị trí, ý nghĩa
của khổ thơ cuối.
TB: 1. Hình ảnh thiên nhiên và tâm trạng nhà thơ qua 2 câu thơ. (1,5 điểm)
“Lớp lớp mây cao đùn núi bạc
Chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều sa”
- Hình ảnh hùng vĩ, sống động, rợn ngợp. Hình ảnh mang phong vị thơ
Đường.
- Hình ảnh cánh chim nhỏ gợi sự nhỏ bé, cô đơn, bất lực, cánh
chim chở nặng tâm trạng => đối lập với cảnh ở câu trên.
Cảnh vật buồn nhưng mang vẻ đẹp kì vĩ, ẩn chứa tâm trạng nhà thơ
buồn, cô đơn.
2. Nỗi nhớ quê hương da diết của một cá nhân đang lạc lõng bơ vơ.
(1,5 điểm)
- Trước cảnh hoàng hôn buông xuống sông nước mênh mang nỗi
buồn càng thêm da diết, gợi nỗi nhớ quê hương.
- “Dợn dợn” không chỉ gợi không gian mà còn diễn tả sự rợn ngợp
của lòng người, tâm trạng thời thế.
- Câu cuối mang phong vị thơ Đường, liên hệ tới câu thơ của Thôi
Hiệu
=> Thể hiện nỗi buồn của Huy Cận, “nhớ nhà ” vừa cụ thể, vừa
trừu tượng, đó không chỉ là một mái nhà, một quê hương mà còn là
nỗi khát khao tìm một chỗ dựa cho tâm hồn cô đơn, trống vắng của
tác giả.
KL: Nhận xét chung về khổ thơ. (0,5 điểm)
- Thể hiện nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương da diết, thể hiện tình yêu
nước thầm kín.
- Khổ thơ mang vẻ đẹp vừa cổ điển, vừa hiện đại.
Câu 2: (6 điểm)
Phân tích bài thơ “Từ ấy” của Tố Hữu.
MB: Giới thiệu đôi nét về nhà thơ Tố Hữu và hoàn cảnh sáng tác bài thơ
Từ ấy.
TB: 1.Phân tích nhan đề “Từ ấy”: Thời điểm quan trọng, bước ngoặt
trong cuộc đời nhà thơ.
2. Khổ thơ 1:Niềm vui khi được giác ngộ lí tưởng Cộng sản.
- Phân tích các hình ảnh:
+ Nắng hạ.
+ Mặt trời chân lí.
=>Ánh sáng kì diệu của cách mạng soi sáng tâm hồn nhà thơ, đó là
ánh sáng của lý tưởng Cộng sản.
- Phân tích các động từ: Chói, Bừng
=> sự tác động mạnh mẽ tới tâm hồn nhà thơ.
- So sánh: “ hồn tôi là một vườn hoa lá rất đậm hương và rộn tiếng
chim”
=> Niềm vui sướng say mê khi bắt gặp lí tưởng cộng sản.
Những câu thơ tự sự như Tố Hữu như tự giãi bày lòng mình, kể lại
ngày đến với lí tưởng Cộng sản.
3. Khổ 2: Sự nhận thức về lẽ sống:
- Phân tích: + “Tôi buộc” => Sự tự nguyện
+ “Trăm nơi”, “trang trải”=> sự sẻ chia chân thành,
đến với những con người cụ thể.
- Tự nguyện cái tôi với cái ta, cá nhân với quần chúng gắn bó, 2
câu thơ đầu khẳng định lẽ sống mới mẻ.
- Hai dòng sau thể hiện tình yêu thương con người bằng tình yêu
giai cấp, đặc biệt quan tâm tới quần chúng lao khổ.
Phân tích câu: “Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời” => ý thức về
sức mạnh tổng hợp của quần chúng.
4. Khổ 3: Sự chuyển biến về tình cảm.
- Cấu trúc câu thơ khẳng định, điệp từ => khẳng định, nhấn mạnh
tình cảm đầm ấm ,thiết tha của nhà thơ, tự thấy mình đã trở thành
thành viên của đại gia đình quần chúng lao khổ.
- Tố Hữu đã vượt qua tình cảm ích kỉ, tầm thường để vươn tới
một tình yêu trọn vẹn to lớn.
- Thể hiện một quyết tâm cống hiến, góp phần giải phóng dân tộc.
KL: Khái quát lại giá trị của bài thơ.