Hiểu biết khoa học về mỹ phẩm (Kỳ 2) docx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (124.15 KB, 5 trang )
Hiểu biết khoa học về mỹ phẩm
(Kỳ 2)
Vậy thì ta phải chọn lựa mỹ phẩm như thế nào?
Nước hoa, ngoại trừ một số rất ít loại như nước hoa chế biến từ tinh dầu thì
đắt tiền hơn thứ chế từ thế phẩm rẻ tiền, còn thì giá tiền không có ý nghĩa đối với
phẩm chất của mỹ phẩm.
Chẳng hạn mỹ phẩm đắt tiền cho phép chọn lựa được nhiều màu sắc thích
hợp, nhưng nội dung thường cũng vậy thôi. Nếu bao bì mỹ phẩm thường có liệt kê
các chất thành phần của mỹ phẩm theo một thứ tự từ nhiều xuống ít. Nhưng danh
sách ấy không phải là một chỉ dẫn hoàn hảo.
Heinz Eiermann, trưởng phòng kỹ thuật mỹ phẩm của Cơ quan quản lý
thực - dược phẩm Mỹ (FDA) nói: “Cũng như mua một chiếc xe hơi. Mỗi chiếc xe
có cần số, máy, mui… nhưng vấn đề chính là chúng được lắp ráp lại như thế
nào?”. Cuối cùng, theo những chuyên gia đúng đắn về mỹ phẩm thì cách chọn lựa
tốt nhất là dựa trên kinh nghiệm bản thân và sự hiểu biết cơ bản về các sản phẩm
khác nhau…
Sau đây là một số nguyên tắc đánh giá các loại mỹ phẩm liên hệ mà
bạn cần biết để phân biệt chúng.
Kem da - thuốc nước (lotion), dầu (oil)
Có lẽ mỹ phẩm để phục hồi thông dụng nhất là kem da (đừng lầm với
những chất chỉ có tính trang điểm thôi), hứa hẹn làm cho da mềm mịn hơn và “trẻ
hơn”. Căn bản của chúng dựa trên sự bắt chước hay thay thế chức năng của tuyến
bã (tiết chất nhờn). Ở tuổi trẻ, tuyến bã (ở mỗi chân lông) hoạt động tích cực, tiết
ra bã nhờn làm cho da và lông, tóc mượt mà, óng ả. Nhưng với thời gian, tuổi tác,
chúng hoạt động chậm lại (nên da bị khô, lông tóc không còn mượt mà…). Tuy
thế, không phải có nhiều dầu (bã nhờn) mà làm cho da bạn mềm dịu đâu mà chính
là do có nhiều nước ở vùng biểu bì (lớp ngoài cùng của da). Nếu nước bốc hơi quá
nhiều như ở nơi khí hậu khô lạnh thì da khô và dễ nứt nẻ. Rất nhiều mỹ phẩm ít
nhiều ngăn cản sự mất nước. Nhưng Albert M. Kligman, chuyên gia bệnh ngoài da
ở Viện đại học Pennsylvania nói rằng: “Những mỹ phẩm cho cảm giác tốt nhất
trên da lại ít công dụng cho da và ngược lại”. Những chất dầu khoáng lấy từ dầu
hỏa là chất cản nước cực kỳ tốt, nhưng tác dụng lại không khác một lớp dầu mỡ
thông thường mà ta có thể thay thế (để bôi lên da những lúc khí hậu khô, thí dụ vài
giọt dầu mè, dầu phộng, dầu ô liu, dầu khoáng như dầu parafin, vaselin…). Những
sản phẩm có hiệu lực khác kể cả dầu dùng cho trẻ con làm từ dầu vô cơ (dầu
khoáng), nước hoa và những sản phẩm phức tạp hơn (đắt tiền hơn) như albolene
(gồm gelly dầu hỏa, còn gọi petroleum gel, chất vô cơ, sáp ong hay parafin, chất
thơm và mùi, màu…). Loại cao cấp hơn được bán như kem dùng ban đêm vì
chúng không vấy bẩn quần áo hay đồ trang sức… Nhóm kem da hiệu nghiệm nhất
tiếp theo là những thứ chứa ít nước, như loại kem lạnh (cold cream), kem lỏng
(như Nivea skin oil). Đây là nhũ tương của dầu, cồn béo, sáp ong, parafin, ceresin.
Chúng cũng chứa những chất nhũ tương hóa để làm cho nước phân tán đều trong
dầu và các chất giữ nước (humectant) hoặc giữ ẩm (moistener), chất làm ẩm
(moisturizer) như glycerin có khả năng thu hút và giữ những phân tử nước từ
không khí vào da. Nhóm này dính bẩn quần áo và đồ trang sức. Một loại kem rất
tiện lợi nhưng hiệu quả lại kém nhất là loại làm ẩm (moisturizer) mặc dù từ này áp
dụng cho mọi loại kem da. Một vài dịch lỏng (lotion) dùng cho tay và thân thể
(hand and body lotion), chất chính trong đó là nước, nhiều khi chiếm đến 90%.
Thêm vào đó là chất gây nhũ tương, chất màu, mùi, chất bảo quản, chất giữ ẩm để
cho mỹ phẩm khỏi bị khô cứng trong chai…
Vài sản phẩm cũng còn có chứa hóa chất như allantoin để làm giảm tính
kích thích da và để làm mềm da. Những sản phẩm khác có chất silicon (silic) hoặc
dimethicon để tạo màng bảo vệ da, chống mất nước nơi hay mùa khô lạnh (nhưng
chúng sẽ gây nhiễm trùng, nổi mụn nhọt nơi nóng ẩm!).
Trong khi những chất gây ẩm (moisturizer) giúp giữ nước không bốc hơi
khỏi da, nhưng chức năng chính của nó, như Kligman nói, là nó “lấp những khe
nứt của da” mà không để lại một màng dầu hay sáp. Tức nhiên da ai không khô
nứt thì không nên dùng!
Một trong những lời quảng cáo quan trọng của chất gây ẩm (moisturizer) là
nó nuôi da hay dưỡng da. Bởi vì chúng còn chứa chất sinh tố hay protein như chất
cốt giao (colagen) và chất keo (elastin) và ngay cả RNA nữa, tức là acid
ribonucleic. Thật ra dù những chất ấy là những protein chính tạo ra da, nhưng bôi
elastin và colagen trên da vẫn không thể làm đảo ngược hay ngăn chặn được
khuynh hướng tự nhiên của da là giảm dần khả năng đàn hồi theo thời gian (sự già
cỗi nhăn nheo của da). Kligman nói rằng: “Khả năng thấm qua da của những phân
tử ấy gần như là không có và khả năng chúng tạo nên những tế bào da bên trong là
số không!”. Đối với acid nucleic trong một số mỹ phẩm, chúng chỉ làm cho sản
phẩm có vẻ “khoa học” mà thôi. Acid này quả là chất của di thể (gen) và phân tử
chuyên chở mã di truyền từ nhân tế bào và trong cơ chế sản xuất protein tế bào
(nhưng ở đây bôi kem có RNA không có ích gì vì nó không thấm vào được trong
tế bào da hoặc nếu có vào được thì cũng không tạo được tế bào mới như quảng
cáo).
