1
Chương 5
Chương 5
Chu trình kinh doanh
Chu trình kinh doanh
2
Mục tiêu
Mục tiêu

Nhận biết các hoạt động trong chu trình
Nhận biết các hoạt động trong chu trình

Mô tả dòng di chuyển dữ liệu trong chu trình
Mô tả dòng di chuyển dữ liệu trong chu trình

Minh họa quy trình xử lý thủ công và máy tính
Minh họa quy trình xử lý thủ công và máy tính

Các loại báo cáo trong chu trình
Các loại báo cáo trong chu trình

Vận dụng chu trinh trong tổ chức HTTTKT
Vận dụng chu trinh trong tổ chức HTTTKT
3
Chu trình kinh doanh
Chu trình kinh doanh



Một
Một

chuỗi
chuỗi
các
các
sự kiện
sự kiện
cùng liên quan đến 1 nội dung của
cùng liên quan đến 1 nội dung của
quá trình SXKD
quá trình SXKD




Chu trình kinh doanh hay còn gọi là chu trình
Chu trình kinh doanh hay còn gọi là chu trình
kế toán
kế toán


Bao gồm:
Bao gồm:
–


Chu trình doanh thu
Chu trình doanh thu
–



Chu trình chi phí
Chu trình chi phí
–


Chu trình sản xuất
Chu trình sản xuất
–


Chu trình nhân sự
Chu trình nhân sự
–


Chu trình tài chính
Chu trình tài chính
4
Mối liên hệ giữa các chu trình kế toán
Mối liên hệ giữa các chu trình kế toán
Hệ thống ghi sổ-lập
báo cáo
Chu trình doanh thu
Bán hàng –> Thu tiền
Chu trình chi phí
Mua hàng – trả tiền
Chu trình sản xuất
NVL, NC -> SP hoàn thành
Chu trình tài chính
Nhận tiền – Chi tiền

Chu trình nhân sự
Tuyển dụng – Trả lương
Sản phẩm
Sản phẩm
Tiền
Tiền
Tiền
Tiền
Tiền
Tiền
Nhân công
Nhân công
NVL
NVL
Dữ liệu
Dữ liệu
Dữ liệu
Dữ liệu
Dữ liệu
Dữ liệu
5
Chu trình doanh thu
Chu trình doanh thu
(Revenue Cycle)
(Revenue Cycle)

Là các sự kiện, hoạt động liên quan đến quá trình bán hàng,
Là các sự kiện, hoạt động liên quan đến quá trình bán hàng,
cung cấp dịch vụ và thu tiền
cung cấp dịch vụ và thu tiền

Chu trình
doanh
thu
Khách
hàng
Hãng vận
tải
Chu trình
chi phí
Chu trình
sản xuất
HT ghi sổ-lập
báo cáo
Ngân
hàng
Chu trình
nhân sự
Sơ đồ dòng dữ
liệu khái quát
của chu trình
doanh thu
6
Đặt hàng
1.0
Giao hàng
2.0
Lập hóa
đơn
3.0
Thu tiền

4.0
Hãng
vận tải
Ngân
hàng
Chu trình chi
phí
Chu trình
sản xuất
Chu trình
nhân sự
Sơ đồ dòng dữ liệu cấp 1 của
chu trình doanh thu
Khách
hàng
HT ghi sổ-
Lập báo cáo
7
Hoạt động xử lý đặt hàng
Hoạt động xử lý đặt hàng
Kiểm tra
HTK
1.1
Kiểm tra
nợ KH
1.2
Lập ctừ
phản hồi
1.3
Khách hàng

HTK, KH
Giao hàng
Lập hóa đơn
Xuất kho
Chu trình Chi Phí
Chu trình Sản Xuất
Chu trình Nhân sự
8
Ví dụ 1 quy trình xử lý ĐĐH thủ công
Ví dụ 1 quy trình xử lý ĐĐH thủ công
ĐĐH ĐĐH
Xét duyệt
và lập
LBH
ĐĐH
ĐĐH
ĐĐH
ĐĐH
LBH
5 liên
ĐĐH
N
LBH
Kho hàng
BP lập hóa đơn
BP giao hàng
Tại BP xử lý ĐĐH
Khách hàng
Tình trạng nợ
Tình trạng tồn

9
Ví dụ 1 quy trình xử lý ĐĐH bằng máy
Ví dụ 1 quy trình xử lý ĐĐH bằng máy
Khách hàng
ĐĐH
Nhập
ĐĐH
Ghi nhận &
in LBH
Dữ liệu
KH,
HTK
Dữ liệu
đơn đặt
hàng
PXK
Kho hàng
Thông báo
Khách hàng
LBH
ĐĐH
N
Thông báo lỗi
Tại BP xử lý ĐĐH
10
Hoạt động xuất kho và giao hàng
Xác nhận
xuất kho
2.1
Xử lý

ĐĐH
Đối chiếu
giao hàng
2.2
Xác nhận
giao hàng
2.3
Hãng vận
chuyển
khách hàng
Lập HĐơn
11
Ví dụ 1 quy trình xử lý xuất kho-giao hàng
Ví dụ 1 quy trình xử lý xuất kho-giao hàng
bằng thủ công
bằng thủ công
PXK
Phiếu
đóng gói
Lập phiếu
giao hàng
PGH
N
PXK
BP lập hóa đơn
Hãng vận tải,
Khách hàng
PB giao hàng
Kho hàng
BP xử lý ĐĐH

Kiểm tra và
ghi nhận
hàng xuất
Phiếu
giao hàng
Phiếu
đóng gói
PXK
12
Ví dụ 1 quy trình xử lý xuất kho-giao hàng
Ví dụ 1 quy trình xử lý xuất kho-giao hàng
bằng máy
bằng máy
Kho hàng
PXK
Nhập dữ liệu
liên quan
Ghi nhận & in
ctừ GH
Dữ liệu
HTK
Dữ liệu
giao
hàng
PGH
Khách hàng
Phiếu GH
BP lập hóa đơn
PGH
PXK

N
Thông báo lỗi
Dữ liệu
đơn đặt
hàng
Tại PB giao hàng
13
Hoạt động lập hóa đơn, theo dõi nợ
Hoạt động lập hóa đơn, theo dõi nợ
Lập hóa
đơn
3.1
Xử lý
ĐĐH
Xuất kho/
Giao hàng
Khách hàng
Theo
dõi nợ
3.2
Ghi sổ -Lập
báo cáo
Nợ phải thu KH
►
14
Ví dụ 1 quy trình lập hóa đơn-theo dõi nợ
Ví dụ 1 quy trình lập hóa đơn-theo dõi nợ
bằng thủ công
bằng thủ công
LBH

Ghi sổ
chi tiết
HTK
N
PXK
Khách hàng
Kế toán kho
Ktoán BH
BP xử lý ĐĐH
Kiểm tra, lập
hóa đơn,ghi
nhật kí BH
Hóa đơn
PXK
BP giao hàng
PXK PGH
Hóa đơn
Hóa đơn
PGH LBH
A-2
NKBH
B-2
Sổ CT
HTK
N
Ctừ định
khoản
B-2
15
Kế toán tổng hợp

Kế toán phải thu
Hóa đơn
A-2
Ghi sổ
chi tiết
nợ Pthu
Sổ CT
khách hàng
A
BP xét duyệt
Ctừ điều chỉnh
giảm nợ
Hóa đơn
Ctừ điều chỉnh
giảm nợ
NKBH
B-2
Ctừ định
khoản
Ghi sổ
cái TK
Sổ cáiNKBH
Ctừ định
khoản
Số
cái
Ví dụ 1 quy trình lập hóa đơn-theo dõi nợ bằng
Ví dụ 1 quy trình lập hóa đơn-theo dõi nợ bằng
thủ công
thủ công

16
Ví dụ 1 quy trình lập hóa đơn-theo dõi nợ bằng máy
Ví dụ 1 quy trình lập hóa đơn-theo dõi nợ bằng máy
BP giao hàng
PGH
Nhập dữ liệu
liên quan
Ghi nhận & in
hóa đơn
Tập tin
giao
hàng
Khách hàng
Hóa đơn
PGH
N
Thông báo lỗi
Tập tin
khách hàng,
HTK
Tập tin
đơn đặt
hàng
Tập tin
hóa đơn
Tập tin
phải thu
KH
Hóa đơn
Tập tin

ghi nhật
kí
Tại BP kế toán
17
Hoạt động lập hóa đơn, theo dõi nợ
Hoạt động lập hóa đơn, theo dõi nợ

Các hệ thống lập hóa đơn
Các hệ thống lập hóa đơn
–
Lập sau (Post-billing):
Lập sau (Post-billing):
Chỉ lập hóa đơn khi nhận đầy đủ các
Chỉ lập hóa đơn khi nhận đầy đủ các
chứng từ chứng minh hàng đã xuất
chứng từ chứng minh hàng đã xuất
–
Lập trước (Pre-billing):
Lập trước (Pre-billing):
Lập hóa đơn sau khi lệnh bán hàng
Lập hóa đơn sau khi lệnh bán hàng
được chấp nhận
được chấp nhận

Các hệ thống theo dõi nợ
Các hệ thống theo dõi nợ
–
Theo dõi chi tiết theo từng hóa đơn
Theo dõi chi tiết theo từng hóa đơn
(open-invoice method):

(open-invoice method):
Tất cả các sự kiện làm tăng, giảm nợ đều chi tiết từng chứng
Tất cả các sự kiện làm tăng, giảm nợ đều chi tiết từng chứng
từ
từ
–
Theo dõi theo số dư
Theo dõi theo số dư
(Balance-forward method): Chỉ theo dõi
(Balance-forward method): Chỉ theo dõi
trên số dư tổng hợp của từng đối tượng phải thu
trên số dư tổng hợp của từng đối tượng phải thu
18
Hoạt động thu tiền
Hoạt động thu tiền
Lập chứng
từ thanh
toán
4.1
Khách
hàng
Xác nhận
thanh toán
4.2
Ghi giảm
nợ phải
thu
4.3
Ngân
hàng

Nợ phải thu KH
Ghi sổ -Lập
báo cáo
19
Ví dụ 1 quy trình xử lý thu tiền bằng thủ công
Ví dụ 1 quy trình xử lý thu tiền bằng thủ công
KH
Lập
phiếu
thu ►
Phiếu
thu
Xác nhận
ghi sổ ►
Phiếu thu
Phiếu
thu
A
A
Sổ
quỹ
Phiếu
thu
N
Kế toán
công nợ
Kế toán tiền
Ghi
nhật kí
NK

Thu tiền
Phiếu
thu
KH
Thủ quỹ
Kế toán tổng hợp
20
Ví dụ 1 quy trình xử lý thu tiền bằng máy
Ví dụ 1 quy trình xử lý thu tiền bằng máy
Khách hàng
TB trả tiền
Nhập dữ liệu
liên quan
In phiếu thu
Hóa đơn
Thông báo lỗi
Tập tin
khách hàng
Tập tin
phải thu
KH
Phiếu thu
Tập tin
ghi nhật
kí
TB trả tiền
Thủ quỹKhách hàng
Phiếu thu
N
Tại BP kế toán

21
Báo cáo của chu trình doanh thu
Báo cáo của chu trình doanh thu
Hoạt động
Bảng kê các hoạt động/sự kiện
trong kỳ
Bảng kê bán hàng
Từ ngày…đến…
SHĐ Ngày KH Giá trị
001 12/3 ABC 1,000
002…
Phân tích các hoạt động theo đối
tượng/nguồn lực liên quan
Báo cáo bán hàng theo KH
Từ ngày…đến…
KH SHĐ Ngày Giá trị
ABC 001 12/3 1,000
002 15/3 3,000
EFG 023 20/3 4,000
Các bảng kê đơn hàng, bán
hàng, xuất kho, giao hàng, thu
tiền
Báo cáo các hoạt động
theo khách hàng, nhân
viên, hàng hóa…
22
Báo cáo của chu trình doanh thu (tt)
Báo cáo của chu trình doanh thu (tt)
Các đối tượng/nguồn
lực

Danh sách các đối
tượng/nguồn lực sử dụng
Bảng kê hàng tồn kho
Ngày:…
Kho Mã HH SLtồn Giá trị
A PC-03 100 1,000,000
A PC-04 50 500,000
Báo cáo tình trạng các đối
tượng/nguồn lực
Danh mục hàng tồn kho
Kho Mã HH Tên ĐVT Điểm ĐH
1 PC-03 B Cái 90
2 PC-04 C Cái 10
Các bảng kê hàng hóa, khách
hàng, nhân viên BH…
Báo cáo tình hình hàng tồn
kho, dư nợ khách hàng,
phân tích tuổi nợ…
23
Chu trình chi phí
Chu trình chi phí
( Expenditure Cycle; Purchase Cycle)
( Expenditure Cycle; Purchase Cycle)

Là tập hợp các sự kiện, hoạt động liên quan đến quá trình mua
Là tập hợp các sự kiện, hoạt động liên quan đến quá trình mua
hàng, dịch vụ và thanh toán tiền
hàng, dịch vụ và thanh toán tiền
Chu trình
chi phí

Nhà cung
cấp
Ghi sổ-lập
báo cáo
Chu trình
sản xuất
Chu trình
DT
Kiểm soát
HTK
Các bộ phận
sử dụng
Sơ đồ dòng dữ liệu
khái quát của chu trình
chi phí
Ngân hàng
24
Đặt hàng
1.0
Nhận hàng
2.0
Ghi nhận
HĐ
3.0
Thanh toán
4.0
Các BP sử
dụngKiểm soát HTK
Nhà cung
cấp

Sổ cái,
báo cáo
Chu trình
doanh thu
Chu trình
SX
Ngân hàng
Sơ đồ dòng dữ
liệu cấp 1 của chu
trình chi phí
25
Hoạt động đặt hàng
Hoạt động đặt hàng
Các BP sử dụng
Kiểm soát HTK
Chu trình
doanh thu
Chu trình SX
Chọn nhà
cung cấp
1.1
Lập đơn
đặt
hàng
1.2
Dữ liệu về NCC
HTK
Nợ phải trả
Nhận hàng
Đơn đặt

hàng
BP yêu cầu
hàng
Dữ liệu ĐĐH
Nhà cung
cấp
Yêu cầu hàng
Yêu
cầu
hàng