Người soạn: Trần Công Giang
Người hướng dẫn : Lê Thị Luyến
Trường thực tập THCS NGuyễn Phúc
Lớp 6B Tiết 1
Ngày soạn 29/02/09 Ngày dạy 05/03/09
Tiết 24 Bài 21 Một số ứng dụng sự nỏ vì nhiệt
I Mục tiêu
1 Kiến thức
* Nhận biết được sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có
thể gây ra lực rất lớn. Tìm dược thí dụ về hiện tượng này
* Mô tả được thí nghiệm và hoạt động của băng kép
* Mô tả và giải thích được các hình vẽ 21.2. 21.3 và 21.5
2 Kỹ năng
* Giải thích được các hiện tượng đơn giản về sự nỏ vì
nhiệt
3 Thái độ
* Yêu thích môn học, nghiêm túc khi học bài
4 Tư duy
* Từ thực tiễn suy luận và áp dụng vào thực tế
II Thiết bị dạy học
GIÁO VIÊN: -1 Giá thí nghiệm hình 21.1 đầy đủ
-1Chốt gang
-1 ít bông và cồn
-2 Thanh kép
-1 Đèn cồn
-2 Giá thí nghiệm
-1 Hình 21.5
-1 Bảng phụ có nôi dung như sau
3 Rút ra kết luận
C
4

Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống
a) Khi thanh thép………vì nhiệt nó gây ra một ………….rất
lớn
b) Khi thanh thép co lại ……….nó cũng gây ra một ………rất
lớn
Học sinh:bị bài mới học kỹ bài cũ
1
III Tiến trình dạy học
Giáo viên Học sinh Nội dung
Hoạt động 1 : Ổn định tổ chức kiểm
tra bài cũ và đặt vấn đề vào bài mới
* Kiểm tra bài cũ:
? Em nào hãy nêu cho thầy biết sự
nở vì nhiệt của chất rắn?
? Em nào hãy nêu cho thầy biết sự
nở vì nhiệt của chất khí?
* Đặt vấn đề: Như vậy là ở bài
trước các em đã được học sự nở vì
nhiệt của các chất hôm nay chúng ta
sẽ đi tìm hiểu một số ứng dụng về sự
nở vì nhiệt của các chất
Chất rắn nở ra
khi nóng lên, co
lại khi lạnh đi.
Các chất rắn
khác nhau nở vì
nhiệt khác nhau
Chất khí nở ra
khi nóng lên, co
lại khi lạnh đi.

Các chất khí
khác nhau nở vì
nhiệt giống nhau
Tiết 24 Bài 21
Một số ứng
dụng của vì
nhiệt
Hoạt động 2: Quan sát lực xuất
hiện trong sự co dãn vì nhiệt
* Như các em đã được học từ những
bài trước thì chất rắn nở ra khi nóng
lên và co lại khi lạnh đi. Trên hình
21.1 là 1 thí nhiệm ứng dụng tính chất
đó. Dụng cụ thí nghiệm của chúng ta
bao gồm 1 giá thí nghiệm như trên
đây và chúng ta sẽ sử dụng một ít
bông đã tẩm cồn và một cáci bật lửa
* Các em hãy quan sát thí nghiệm
của thầy làm. Cho học sinh quan sát
thí nghiệm diễn ra trong sau khi tiến
hành song thí nghiệm(7)
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
1
và
1 học sinh trả lời. Có hiện tượng gì
xảy ra đối với thanh thép khi nóng
lên?
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
2
và

1 học sinh trả lời. Hiện tượng đối với
thanh chốt ngang chứng tỏ điều gì?
C
1
: Thanh thép
nở ra
C
2
: Khi dãn nở
vì nhiệt nếu bị
ngăn cản thanh
thép có thể gây
ra lực rất lớn
I Lực xuất hiện
trong sự co dãn
vì nhiệt
1 Thí nghiệm
2 Trả lời câu hỏi
C
1
: Thanh thép
nở ra
C
2
: Khi dãn nở
vì nhiệt nếu bị
ngăn cản thanh
thép có thể gây ra
lực rất lớn
C

3
: Khi co lại vì
nhiệt nếu bi ngăn
cản thanh thép có
thể gây ra lực rất
lớn
C
4
: 1 nở ra
2 lực
3 vì nhiệt
4 lực
2
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
3
* Với cách thí nghiệm như trên
nhưng sau khi đốt nóng thanh sắt
bằng bông tẩm cồn người ta phủ ngay
ngăn tẩm nước lên thanh sắt thì thanh
chốt ngang của chúng ta cũng bị gãy
như trường hợp trên
? Từ đó các em rút ra kết luận gì?
Hướng dẫn cho học sinh: Thanh chốt
gang bọ gãy chứng tỏ cái gì đã được
sinh ra?
* Sau khi trả lời các câu hỏi học
sinh hoàn thành vào vở tiến hành sang
phần rút ra kết luận
? Yêu cầu 1 học sinh đọc và làm
câu C

4
lên bảng phụ?
C
3
: Khi co lại vì
nhiệt nếu bi
ngăn cản thanh
thép có thể gây
ra lực rất lớn
C
4
: 1 nở ra
2 lực
3 vì nhiệt
4 lực
Hoạt động 3: Vận dụng
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
5
và 1
học sinh trả lời? Nếu học sinh không
trả lời được gợi ý: Nếu bây giờ các
chỗ ghép này không có khe hở mà
khít lại thì khi trời nóng sắt trên
đường ray sẽ làm sao? Vậy bây giờ
hãy trở lời câu C
5.
Em có nhận xét gì ?
Tại sao người ta phải làm như thế?
? Yêu cầu học sinh đọc câu C
6

và 1
học sinh trả lời? Hai gối đỡ cầu có
cấu tạo giống nhau hau không? Tại
sao một gối đỡ cầu đặt trên các con
lăn? Nếu học sinh không trả lời được
thì gợi ý: Hãy áp dụng tính chất nở vì
nhiệt của chất rắn?
C
5
: Có để một
khe hở. Vì nếu
không để khe hở
sự nỏ vì nhiệt
của đường ray sẽ
bị ngăn cản gây
ra lực rất lớn
làm cong đường
ray
C
6
: Không giống
nhau. một đầu
được đặt gối lên
các con lăn tạo
điều kiện cho
cầu dài ra khi
nóng lên mà
C
5
: Có để một

khe hở. Vì nếu
không để khe hở
sự nỏ vì nhiệt của
đường ray sẽ bị
ngăn cản gây ra
lực rất lớn làm
cong đường ray
C
6
: Không giống
nhau. một đầu
được đặt gối lên
các con lăn tạo
điều kiện cho cầu
dài ra khi nóng
lên mà không bị
3
không bị ngăn
cản
ngăn cản
Hoạt động 4: Tìm hiểu hoạt động
của băng kép
* Trên đây là thí nghiệm hình 21.4
thí nghiệm về băng kép thầy sẽ làm
lần lượt từng trường hợp một các em
hãy quan sát thật kỹ để trả lời câu
hỏi.Tiến hành thí nghiệm.
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
7
và

một học sinh trả lời. Đồng và thép có
nở vì nhiệt giống nhau không?
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
8
và 1
học sinh trả lời. Khi bị hơ nóng băng
kép luôn cong về phía nào? Tại sao?
? Yêu cầu 1 học sinh đọc câu C
9
và 1
học sinh trả lời.Nếu làm cho băng
thép đang thẳng lạnh đi thì băng kép
co bị cong không. Nếu có thì bị cong
về phía thanh đồng hay thanh thép?
Tại sao
C
7
Khác nhau
C
8
: Cong về
phía thanh thép.
Đồng dãn nở vì
nhiệt nhiều hơn
thép nên thanh
đồng dài hơn và
nằm phía ngoài
vòng cung
C
9

: Có cong về
phía thanh đồng.
Vì đồng co lại vì
nhiệt nhiều hơn
thép nên thanh
đồng ngắn hơn
thanh thép dài
hơn và nằm phía
ngoài vòng cung
II Băng kép
1 Quan sát thí
nghiệm
C
7
Khác nhau
C
8
: Cong về phía
thanh thép. Đồng
dãn nở vì nhiệt
nhiều hơn thép
nên thanh đồng
dài hơn và nằm
phía ngoài vòng
cung
C
9
: Có cong về
phía thanh đồng.
Vì đồng co lại vì

nhiệt nhiều hơn
thép nên thanh
đồng ngắn hơn
thanh thép dài
hơn và nằm phía
ngoài vòng cung
Hoạt động 5 Củng cố giao bài tập
về nhà
* Treo hình 21. 5 chúng ta có thể
quan sát trên hình đây là cấu tạo của
một chiếc bàn là có sử dụng cách ngắt
điện tự động bằng băng kép các em
hãy quan sát và trả lời câu C
10
? Yêu cầu 1 học đọc và trả lời câu
C10 : Khi đủ
nóng băng kép
C
10
: Khi đủ nóng
băng kép cong
4
C
10
. Tại sao bàn là điện có thể đóng
ngắt khi đã đủ nóng?

? Yêu cầu 1 học sinh đọc phần ghi
nhớ
Giao bài tập về nhà dặn dò việc học

bài và chuẩn bị cho bài sau
cong lên phía
trên đẩy tiếp
điểm lên làm
ngắt mạch điện.
Thanh đồng nằm
dưới
lên phía trên đẩy
tiếp điểm lên làm
ngắt mạch điện.
Thanh đồng nằm
dưới
5