Tổ tò vò và vị thuốc thổ phong sào ppsx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (75.37 KB, 2 trang )
Tổ tò vò và vị thuốc thổ phong sào
Tò vò (Sphex sp.) là loài côn trùng cánh màng. Thân dài chia hai phần: phần lưng
– ngực phẳng, đầu rộng có 2 râu hình sợi cong, mắt lồi, hai đôi cánh mỏng trong
suốt, đôi trước dài hơn đôi sau. Phần bụng hình quả trám có ngấn. Giữa phần lưng
– ngực và phần bụng có một chỗ thắt nhỏ. Chân có 3 đôi. Toàn thân màu đen hoặc
xanh tím.
Nhiều loài thuộc các chi khác nhau đôi khi cũng được sử dụng.
Tò vò có ở nhiều nơi thuộc đồng bằng, trung du và miền núi, thường sống và làm
tổ ở tường nhà hoặc dưới mái hiên. Tổ được xây bằng đất có mái khum. Đến mùa
sinh sản, tò vò đẻ trứng lên con mồi là nhện hoặc sâu đã được chuẩn bị sẵn. Sau
đó, nó lấy đất bịt kín miệng tổ. Tò vò con sau khi nở, ăn xác con mồi, rồi biến
thành nhộng, sau thành tò vò trưởng thành. Lúc này, tò vò cắn tổ chui ra ngoài.
Bộ phận dùng làm thuốc của tò vò là tổ, lấy về, phơi hoặc sấy khô. Khi dùng, đốt
tồn tính. Tổ tò vò được dùng trong y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian với
tên thuốc là thổ phong sào. Dược liệu có vị ngọt, tính bình, không độc, có tác dụng
trấn kinh, giải độc, tiêu sưng, làm se, tiêu thũng, thường được dùng trong những
trường hợp sau:
Chữa thổ tả, sốt rét: Tổ tò vò 30g, vỏ già của quả bầu rượu 30g. Hai thứ đốt tồn
tính, tán bột, uống với nước gừng làm hai lần trong ngày.
Chữa kém tiêu, đầy bụng ở trẻ em: Tổ tò vò 30g, xác nhện 3-4 cái, sắc với 200ml
nước còn 50ml, uống làm một lần trong ngày.
Chữa sốt cao, trẻ em co giật: Tổ tò vò 30g, vỏ quả bầu 20g, rễ chỉ thiên 20g. Tất
cả đốt thành tro, thêm nước đun sôi để nguội, khuấy đều, để lắng. Gạn lấy nước
trong mà uống.
Chữa tràng nhạc: Tổ tò vò, vỏ quả trứng gà, tóc rối, xơ mướp, đốt thành tro, trộn
đều, hòa với nước, nặn thành bánh rồi đắp.
Chữa mụn nhọt sưng đau, lở loét: Tổ tò vò 30g, xác rắn lột 20g. Hai thứ đốt tồn
tính, tán bột, uống làm hai lần trong ngày.
