Sinh học 8 - TIM VÀ MẠCH MÁU pdf
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (255.95 KB, 8 trang )
BÀI 17 : TIM VÀ MẠCH MÁU
I . MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức : Nhận biết :
– Vị trí , hình dạng , cấu tạo bên ngoài , bên trong của tim( cấu
tạo thành cơ và van tim )
– Sự khác nhau căn bản giữa cấu tạo của động mạch , tĩnh mạch
và mao mạch .
– Các pha trong 1 chu kỳ co dãn của tim từ đó hiểu được tại sao
cơ thể làm việc suốt đời.
– Mối liên quan giữa cấu trúc và chức năng .
2 . Kỹ năng :
– Rèn luyện kỹ năng tư duy , dự đoán .
3 . Thái độ :
II . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
1 . Giáo viên :
– Tranh phóng to : 16.1 ; 17.1 ;17.2 ;17.3 ;17.4;
– Các bảng 17.1 ; 17.2 phóng to
– Phiếu học tập .
III . HOẠT ĐỘNG DẠY và HỌC :
1 . Ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :
Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần cấu tạo nào ?
Vai trò của hệ bạch huyết và hệ tuần hoàn máu ?
3 . Bài mới :
– Tim có cấu tạo như thế nào để có thể thực hiện tốt vai trò “ bơm “
tạo lực đẩy máu trong hệ tuần hoàn ? Để hiểu rõ chúng ta tìm hiểu ở .
TIM và MẠCH MÁU
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HS BÀI GHI
Hoạt động 1 : Tìm hiểu cấu tạo
tim
Mục tiêu : Hs hiểu được vị trí ,
hình dạng , cấu tạo ngoài và
trong của tim ( cấu tạo thành
cơ và van tim )
Tiến hành :
Tim có vai trò gì ?
– HS trả lời
– HS quan sát
I . Cấu tạo tim :
– Tim được
cấu tạo bởi các cơ
tim và mô liên kết
tạo thành 4 ngăn
tim
Tâm nhĩ phải
– GV treo tranh 17.1
– GV giới thiệu cho HS tranh
vẽ về vị trí hình dạng tim .
Tim có cấu tạo như thế nào
?
– GV cho HS chỉ trên tranh vẽ
các phần tâm nhĩ , tâm thất ,
động mạch , tĩnh mạch …
– GV giới thiệu thêm cho HS
hiểu rõ về :
+ Động mạch vành tĩnh mạch
vành làm nhiệm vụ dẫn máu
nuôi tim
+ Màng bao tim là một mô liên
kết mặt trong tiết dịch làm tim
co bóp dễ dàng .
– GV treo tranh tim bổ dọc ,
kết hợp hình 16.1 ; 17.1 HS quan
sát
tranh
– HS trả lời
– HS tự tìm hiểu
và nêu rõ được các
phần
– HS quan sát
tranh
– HS hoàn thành
và trình bày theo
nhóm
– HS thảo luận và
trà lời
và trái
Tâm thất phải
và trái
– Và các van
tim ( van nhĩ thất
và van động mạch
)
– GV phát phiếu học tập cho
HS
– GV cho HS thảo luận :
Căn cứ vào chiều dài quãng
đường mà máu được bơm qua
dự đoám xem ngăn tim nào có
thanh cơ tim dày nhất và ngăn
nào có thành cơ tim mỏng nhất ?
Vì sao thành tâm thất trái dầy
nhất ?
Hình dạng van tim có tác
dụng gì đối với sự tuần hoàn
máu ?
Kết luận : Bài ghi
Hoạt động 2 : Cấu tạo mạch
máu
Mục tiêu : HS hiểu được sự
khác nhau căn bản giữa cấu
tạo của động mạch , tĩnh mạch
– HS quan sát tự
thảo luận và trả lời
các câu hỏi
– HS thực hiện và
trình bày theo nhóm .
II . Cấu tạo các
mạch máu :
– Mạch máu
trong mỗi vòng
tuần hoàn đều
gồm : Động mạch
, tĩnh mạch và
mao mạch
và mao mạch
Tiến hành :
– Cho HS quan sát hình 17.2
Động mạch và tĩnh mạch có
những điểm nào giống nhau và
khác nhau ?
Ý nghĩa của sự khác nhau ?
Mao mạch có đặc điểm gì
về mặt cấu tạo?
Điều này có ý nghĩa gì ?
– GV cho HS hoàn thành
bảng sau : ( GV xem SGV trang
86 )
Kết luận : bài ghi .
Hoạt động 3 : Tìm hiểu chu kỳ
co dãn của tim .
Mục tiêu : HS hiểu được Các
pha trong 1 chu kỳ co dãn của
tim từ đó hiểu được tại sao cơ
– HS quan sát
tranh
– HS đọc thông tin
– HS thảo luận
nhóm và trả lời câu
hỏi
III . Chu kỳ co
dãn của tim :
1 / Chu kỳ co dãn
của tim :
– Tim co dãn
theo chu kỳ . Mỗi
chu kỳ co dãn
gồm 3 pha :
Pha dãn chung
:0,4s
Pha nhĩ co :
0,1s
Pha thất co :
0,3s
thể làm việc suốt đời
Tiến hành :
1 / chu kì co dãn của tim :
– Gv treo tranh 17.3
Tim hoạt động như thế nào
?
Mỗi chu kỳ co dãn có mấy
pha ?
Pha dãn chung làm việc
trong thời gian bao lâu ?
Trong pha này máy chảy
trong tim như thế nào ?
Các van tim hoạt động ra
sao ? ( Tương tự với pha co tâm
thất , co tâm nhĩ )
Kết luận : bài ghi .
2 / Nhịp tim :
GV : ứng với mỗi chu kì co
dãn của tim gọi là nhịp tim .
2 / NHịp tim :
– Mỗi chu kỳ
co dãn của tim
gọi là nhịp tim
– SỰ phối
hợp hoạt động
của các thành
phần cấu tạo của
tim qua 3 pha làm
cho máu được
bơm theo một
chiều từ tâm nhĩ
vào tâm thất và từ
tâm thất vào động
mạch
Với chu kỳ 0,8s nhịp tim
người trung bình là 75 nhịp / 1
phút
Vậy yếu tố nào làm thay đổi
nhịp tim ?
Hãy thử tính xem trung bình
mỗi phút diễn ra bao nhiêu chu
kỳ co dãn tim ?
Kết luận : ghi bài
IV . CỦNG CỐ :
Mỗi lần co , tâm thất đẩy được khoảng 70 ml máu , Vậy trong 24 giờ ,
tâm thất đẩy đi được bao nhiêu lít máu ?
Nhờ đâu tâm thất sinh được một công lớn và liên tục sinh công như vậy
?
( Trả lời : Thành cơ tâm thất rất dày , nhất là tâm thất trái . Tâm thất làm
việc 12 h nghỉ 12 h . Tim chiếm 1/200 khối lượng cơ thể nhưng lượng máu
đi nuôi tim chiếm 1/10 lượng máu đi nuôi cơ thể )
Chọn câu trả lời đúng :
Các bác sĩ thường dùng ống nghe , nghe tiếng đập của tim để chuẩn đoán
bệnh . Tiếng tim do đâu sinh ra
o Do sự co tâm thất và đóng các van nhĩ thất
o Do sự đóng các van tổ chim ở động mạch chủ và động mạch
phổi dây ra
o Do sự va chạm các mỏm tim vào lồng ngực
V . DẶN DÒ :
Học bài
Trả lời câu hỏi và bài tập SGK và sách bài tập .
Chuẩn bị bài : “ Kiểm tra 1 tiết “Tuần :
