TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG TP.HCM
KHOA CÔNG NGHỆ SAU THU HOẠCH
Báo cáo tiểu luận
Đề tài
GVHD : Th.s Nguyễn Anh Trinh
Nhóm SVTH :
Nguyễn Thị Ngọc Giàu 130701354
Nguyễn Phạm Thùy Nhung 130701155
Nguyễn Lưu Phương Thảo 130701233
Ngô Thị Thùy Trang 130701165
Lê Thị Lệ Thi 130700231
Tp.HCM, tháng 02/2009
NỘI DUNG
Phần 1: Tổng quan về đánh bắt thuỷ sản
Phần 2: Thu hoạch thuỷ sản
Phần 3: Thực trạng về đánh bắt thuỷ sản
Phần 4: Nhận xét - đề nghị
Phần 1: TỔNG QUAN VỀ ĐÁNH BẮT
THỦY SẢN
•
Từ xưa, con người đã biết sử dụng các ngư cụ
thô sơ: lao, tên, móc, v.v để đánh bắt thuỷ
sản.
•
Sự xuất hiện lưới là bước tiến quan trọng trong
hoạt động khai thác
•
Gần đây, nhờ sự phát triển của khoa học kĩ
thuật nhiều thiết bị hàng hải và công nghệ mới
ra đời phục vụ cho việc đánh bắt trên biển.
Các phương pháp đánh bắt dựa trên 2 đặc
điểm:
(1) Các kiểu kiểm soát qua tập tính cá
(2) Các cơ chế đánh bắt.
Khai thác bao gồm 2 hoạt động chính:
(1) Tác động (hoặc kiểm soát) tập tính cá,
nhằm lôi cuốn hoặc hướng cá vào nơi mà
ta muốn;
(2) Bắt cá, nghĩa là làm sao giữ cá lại và cho
nước lọc qua.
Ngư cụ
Lưới vây
Lưới kéo tầng giữa
Lưới kéo tầng đáy
Các ngư cụ dạng bẫy
Phần 2: THU HOẠCH THỦY
SẢN
*Khai thác tự nhiên:
1.Đánh bắt cá:
Kéo chà:
•
Là cách dùng chà bỏ thành đám chà lớn (quây chà) dụ
cá vào đó sinh sống, rồi vùng lưới bao lại để bắt.
•
Dùng lưới có chiều dài từ 20 đến 30m, chiều xuống
khoảng 5 đến 7m (chiều này còn gọi cái tùng) có kết
chì.
•
Sản phẩm thu được chủ yếu là cá nước lợ như cá phi,
cá ngát, cá nâu Và cá chẻm.
2.Đánh bắt tôm:
a.Khai thác bằng lưới
Ngư cụ :lưới trủ:
+ Mắt lưới có kích cỡ 5mm
+ Kích thước lưới phụ thuộc vào quy mô khai thác
+ Ðộ dài lưới dao động khoảng 100 - 150m, độ cao 4 - 6m.
+ Thời gian khai thác :ban đêm .
+Sử dụng ánh sáng đèn neon có cường độ khoảng 1000 - 2000W.
+Phương thức :Lưới được giăng xuống biển bằng thuyền vào
khoảng 8 giờ tối
Sau 4 - 5 tiếng (vào khoảng 12 - giờ khuya ) lưới được kéo lên
thuyền lần thứ nhất để thu gom những con tôm hùm giống dính
lưới. Ngay sau đó, lưới được giăng tiếp xuống biển, vào khoảng
4 giờ sáng lưới được kéo lên lần 2.
b/ Khai thác bằng bẫy :
+Loại bẫy được làm bằng lưới thường có
chiều dài 60cm và đừơng kính khoảng
40cm.
+Phương thức:Các loại bẫy được thả
xuống nước ở độ sâu khoảng 4-5 m vào
tháng 11 hàng năm
Sau khoảng 3-5 ngày: thu bắt tôm hùm
Cuối tháng 5 bẫy cũng được thu lên bờ
c/ Khai thác bằng lặn bắt
•
Là loại hình khai thác truyền thống của
ngư dân miền Trung.
•
Hình thức này đảm bảo con giống khỏe,
kích cỡ lớn (từ 12 - 15 mm/con), trọng
lượng 7 - 9 g/con.
•
Hạn chế:vào mùa khai thác chính số
lượng khai thác mỗi ngày tối đa chỉ được
100 - 150 con/thuyền/10 ngày/5 người.
Kỹ thuật thu hoạch
một số loại thuỷ sản nuôi trồng phổ biến
•
Thời gian và mùa vụ thu hoạch tùy thuộc vào loại
thủy sản và mục đích sử dụng
•
Cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ, thiết bị chứa đựng
thủy sản và phương tiện vận chuyển trước khi thu
hoạch
•
Tháo bớt lượng nước trong ao hồ nuôi trước khi thu
hoạch
•
Thao tác nhẹ nhàng trong khi kéo lưới, tránh làm xây
xát, làm giảm giá trị thương phẩm
•
Không được để thủy sản trực tiếp xuống đất khi thu
hoạch
•
Đối với tôm:
+ Nên dựng lều che nắng cho tôm trước khi thu hoạch
+ Cần làm chết tôm ngay khi thu hoạch bằng phương
pháp lạnh
+ Chọn ngư cụ và cách đánh bắt phù hợp với loại tôm
•
Đối với cá:
+ Để hạn chế tình trạng cá chết trong lúc vận chuyển,
trước khi thu hoạch khoảng 3 ngày nên giảm lượng
thức ăn, đến ngày thu hoạch thì ngưng hẳn.
+Thả lưới giăng ở đầu sâu của ao rồi kéo từ từ về phía
đầu cạn của ao đến khi cá nằm gọn trong lưới rồi kéo
lên, bắt nhẹ nhàng cá ra.
+Trước khi thu hoạch cần phải luyện cá để chúng có
sức dẻo dai và quen với điều kiện sống chật hẹp
Phần 3: THỰC TRẠNG VIỆC ĐÁNH BẮT
THỦY SẢN HIỆN NAY
Thuận lợi:
•
Thời tiết: Khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, mưa
nhiều
•
Vị trí địa lí:đường bờ biển trải dài từ Bắc chí
Nam
•
Khoa học kĩ thuật ngày một phát triển
•
Sự quan tâm đến đánh bắt và nuôi trồng thủy
sản của Nhà nước
Khó khăn:
•
Thời tiết - vị trí địa lí
•
Ý thức, trình độ người dân và sự phát
triển của khoa học kĩ thuật
•
Đánh bắt vào mùa sinh sản
•
Sự khai thác triệt để nguồn tài nguyên
biển, sử dụng các phương pháp đánh bắt
gây hại đến con người và môi trường.
Phần 4: NHẬN XÉT-ĐỀ NGHỊ
•
Nhận xét:
•
Đề nghị:
-
Phải có sự liên kết chặt chẽ giữa 4 nhà: Nhà nước - nhà khoa
học – nhà doanh nghiệp - Ngư dân để đảm bảo chính sách
phù hợp và quy trình đánh bắt đạt tiêu chuẩn nhằm nâng cao
chất lượng thủy sản
-
Phải có kĩ thuật đánh bắt hợp lí,đúng mùa vụ để đảm bảo
nguồn lợi thủy sản tự nhiên và bảo vệ môi trường
-
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn, nâng cao hiểu biết
cho ngư dân
- Chú trọng đến công tác trước thu hoạch, ứng dụng các thành
tựu khoa học kĩ thuật để nguồn thu hoạch ổn định cả về mặt
chất lượng và sản luợng
-
Đào tạo đội ngũ kĩ sư lành nghề
-
Tạo thương hiệu riêng cho thủy sản Việt Nam