BỆNH HỌC NGOẠI CẢM THƯƠNG HÀN (Kỳ 5) ppt
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (226.31 KB, 4 trang )
BỆNH HỌC NGOẠI CẢM
THƯƠNG HÀN
(Kỳ 5)
B. DƯƠNG MINH CHỨNG
1. Nhắc lại sinh lý học
Hệ thống Dương minh bao gồm Túc dương minh Vị và Thủ dương minh
Đại trường. Quan hệ biểu lý với Túc thái âm Tỳ và Thủ Thái âm Phế. Hệ thống
Dương minh chịu ảnh hưởng bởi khí Táo (từ trời) và hành Kim (từ đất).
·Vị chủ thu nạp, nghiền nát thủy cốc, ghét táo thích nhuận, lấy giáng
làm thuận.
·Tỳ chủ vận hóa, vận chuyển chất tinh vi, thích táo ghét thấp, có khuynh
hướng đi lên.
·Đại trường thải cặn bã, nhưng phải dựa vào sự túc giáng của Phế khí và
sự phân bố tân dịch của Tỳ.
Quá trình thu nạp thủy cốc, nghiền nát, hấp thu, bài tiết phải dựa vào
Dương minh và Thái âm, và chỉ khi quá trình này bình thường thì tinh thủy cốc
mới cung dưỡng cho toàn thân mà hóa sinh khí huyết.
2. Bệnh lý
Bệnh cảnh Dương minh thường do Thái dương tà không giải, nhiệt tà phát
triển vào sâu hơn (thương lý).
Bệnh lý của Dương minh bao gồm 2 thể:
·Kinh chứng là chỉ nhiệt tà bao phủ toàn thân.
·Phủ chứng là chỉ Vị trường táo nhiệt, cầu táo.
a. Dương minh kinh chứng
·Sốt, đổ mồ hôi, khát thích uống nước, tâm phiền, rêu vàng khô, mạch
hồng đại.
·Điều trị: Thanh nhiệt sinh tân. (Bạch hổ thang).
* Bài thuốc Bạch hổ thang có tác dụng chữa trị bệnh ngoại tà nhập vào lý,
thích hợp với trường hợp kinh Dương minh bị nhiệt thậm.
Phân tích bài thuốc: (Pháp Thanh)
Vị thuốc Dược lý YHCT
Vai trò
của các vị
thuốc
Sinh thạch
cao
Vị ngọt, cay, tính hàn. Vào 3 kinh
Phế, Vị, Tam tiêu. Thanh nhiệt, giáng hỏa,
trừ phiền, chỉ khát.
Quân
Tri mẫu Vị đắng, lạnh. Tư Thận, tả hỏa. Thần
Cam thảo
Ngọt ôn. Hòa trung bổ thổ.
Điều hòa các vị thuốc.
Tá - Sứ
Cánh mễ Ích Vị. Sinh tân Tá - Sứ
Kha Vận Bá giải thích: “Thạch cao vị tân hàn; tân có thể giải nhiệt ở cơ
nhục, hàn có thể thắng hỏa ở Vị phủ. Tính của hàn là trầm, giáng; vị tân có thể
chạy ra ngoài; nó đóng vai Quân với vai trò nội ngoại của nó. Tri mẫu khổ nhuận;
khổ dùng để tả hỏa; nhuận đóng vai tư nhuận táo khí; dùng nó đóng vai Thần.
Dùng Cam thảo, Cánh mễ điều hòa trung cung, vả lại nó có thể tả hỏa từ trong
Thổ. Thổ đóng vai ruộng nương cày cấy, cả hai hòa hoãn được cái hàn trong hàn
dược, hóa được cái khổ trong khổ dược…”.
* Công thức huyệt sử dụng:
Tên
huyệt
Cơ sở lý luận
Tác dụng điều
trị
Khúc trì
Hợp cốc
Phối hợp Khúc trì, Đại chùy, Hợp
cốc là kinh nghiệm để trị cảm sốt
Hạ sốt
Đại chùy
Hội của mạch Đốc và 6 dương
kinh. Chủ biểu. Mình nóng, mồ hôi tự ra.
(Tả sau Bổ)
Sợ lạnh, không có mồ hôi.
(Bổ sau Tả)
Kinh nghiệm
hiện nay, phối hợp Đại
chùy và Khúc trì chữa
sốt cao.
Thập
tuyên
Kỳ huyệt. Kinh nghiệm chữa sốt
cao bằng cách thích nặn ra ít máu.
Hạ sốt
