Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
Năm học 2005 –2006
Phân phối chương trình môn Ngữ Văn 7
Cả năm 35 tuần =140 tiết
Học kì I:18 tuần x tiết /tuần =72tiết
Học kì II:17 tuần x 4tiết/tuần =68 tiết
Tuần Bài Tiết
PPCT
Tên bài Ghi
chú
N
I Bài 1
1
2
3
4
Cổng trường mở ra
Mẹ tôi
Từ ghép
Liên kết trong văn bản
II Bài2
5,6
7
8
Cuộc chia tay của những con búp bê
Bố cục trong văn bản
Mạch lạc trong văn bản
III Bài 3
9
10
11
12
Ca dao dân ca:Những câu hát về tình
cảm gia đình
Những câu hát về tình yêu quê hương đất
nước con người
Từ láy
Quá trình tạo lập văn bản(Viết bài tập
làm văn số 1 ở nhà)
IV Bài 4
13
14
15
16
Câu hát than thân
Nhữnh câu hát châm biếm
Đại từ
Luyện tập tạo lập văn bản
V Bài 5
17
18
19
20
Sông núi nước Nam.Phò giá về kinh
Từ Hán Việt
Trả bài tập làm văn số 1
Tìm hiểu chung về văn biểu cảm
VI Bài 6
21
22
23
24
Côn sơn ca.Buổi chiều đứng ở phủ thiên
trường trông ra
Từ Hán Việt (tiếp)
Đặc điểm văn bản biểu cảm
Đề văn biẻu cảm và cách làm bài văn
biểu cảm
VII Bài 7
25,26
27
28
Sau phút chia ly.Bánh trôi nước(Tự học)
Quan hệ từ
Luyện tập cách làm văn bản biểu cảm
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
1
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
VIII Bài 8
29
30
31,32
Qua đèo ngang
Bạn đến chơi nhà
Làm bài viết tập làm văn số 2 tại lớp
I X Bài 9
33
34
35
36
Chữa lổi về quan hệ từ
Xa ngắm thác núi lư
Từ đông nghĩa
Cách lập ý của bài văn biểu cảm
X Bài 10
37
38
39
40
Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
Ngẫu nhiên biết nhân buổi mopứi về quê
Từ trái nghĩa
Luyện nói:Văn biểu cảm về sự vật con
người
XI Bài 11
41
42
43
44
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
Kiểm tra văn
Từ đồng âm
Các yếu tự sự ,miêu tả trong văn biểu
cảm
XII Bài 12
45
46
47
48
Cảnh khuya,Rằm tháng giêng
Kiểm tra tiếng việt
Trả bài tập làm văn số 2
Thành ngữ
XIII Bài 13
49
50
51,52
Trả bài kiểm tra văn tiếng việt
Cách làm bài văn biểu cảm…
Viết bài tập làm văn số3 tại lớp
XIV Bài 14
53,54
55
56
Tiếng gà trưa
Điệp ngữ
Luyện nói:Phát biểu cảm nghĩ về tác
phẩm văn học
XV Bài 15
57
58
59,60
Một thứ quà của lúa non cốm
Chơi chữ
Làm thơ lục bát
XVI Bài 16
61
62
63
64
Chuẩn mực sử dụng từ
Ôn tập văn bản biểu cảm
Sài gòn tôi yêu
Mùa xuân của tôi
XVII Bài 17 65
66
67,68
Luyện tập sử dụng từ
Trả bài tập làm văn số 3
Ô tập tác phẩm trữ tình
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
2
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
XVIII
Bi 18
69
70
71,72
ễn tp ting vit
Chng trỡnh a phng (Phn ting
vit)
Kim tra hc kỡ I
Son ngy :Thứ 7/15/8/2009
Ngày dạy : Thứ 2/17/8/2009
Bi 1: tun 1.
Tit 1:Vn bn cng trng m ra
(Lớ Lan )
A:Mc tiờu bi hc:
Giỳp HS
-Cm nhn v hiu c tỡnh cm thiờng liờng,p ca m i vi con
cỏi
-Thy c ý ngha ln lao ca nh trng i vi cuc i mi con ngi
B:Chun b:
Giáo viên : -SGK,SGV Ng Vn 7
-Giỏo ỏn,Tranh nh v ngy khai trng
-Tham kho phn khỏi nim vn bn nht dng ó hc lp 6
Học sinh :Soạn bài
Làm bài tập
C:Cỏc hot ng dy hc
I/Gii thiu bi:
-Giỏo viờn cú th nờu cõu hi gi ý.
T lp 1 n lp 7 em ó c d by ln khai trng,ngy khai trng ln
no lm em ỏng nh nht? Hóy k li cho c lp nghe v k nim ú ca em
-HS cú nhiu suy ngh khỏc nhau-cú nhiu cỏch tr li
-GV: Hụm nay hc vn bn ny chỳng ta s hiu c trong ờm trc ngy
khai trng vo hc lp 1 ca con nhng ngi m ó lm gỡ v ngh
nh th no?
II/Bi mi:
H oạt động 1: I.c hiu chỳ thớch
GV c mu mt ln sau ú gi HS c li.Chỳ ý un nn nhng ch HS
c cha ỳng ging cha chun xỏc
-Cú nhng t no trong bi em cha hiu
-GV h th ng lờn b ng v h ng d n HS tỡm hi u
?Em hãy nờu túm tt ni dung chớnh
ca vn bn?
-Bi vn vit v tõm trng ca ngi
m trong ờm khụng ng trc ngy
khai trng vo lp mt ca con
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
3
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
?Vn bn cng trng m ra vit v
ni dung gỡ?
GV phỏt phiu hc tp hc sinh
lm
a)Miờu t quang cnh ngy khai
trng
b)Bn v vai trũ ca nh trng
trong vic giỏo dc th h tr
c)K v tõm trng ca chỳ bộ trong
ngy u tiờn n trng?
d)Tỏi hin li nhng tõm t tỡnh
cm ca ngi m trong ờm trc
ngy khai trng vo lp mt ca
con
ờm trc ngy khai trng tõm
trng ca ngi m ntn?
Tõm trng ca ngi con ra sao?
-HS tr li:
Hai tõm trng ú c th hin qua
nhng chi tit no? Em cú nhn xột
gỡ v tõm trng ca m v con?
?Theo em ti sao b m li khụng
ng c?
GV cho HS c on vn cũn li:
(Ai cng n sau ny)
?Hai nguyờn nhõn trờn khin ngi
m khụng ng c theo em nguyờn
nhõn no l chớnh?
Vỡ hai lớ do ú hay cũn nhiu lớ do
no khỏc na?
Cú phi b m ang tõm s trc tip
vi con khụng?
SH thảo lun nhúm
GV:Ngi m nhỡn con ng,nh tõm
s vi con nhng thc ra ang tõm
-M thao thc khụng ng,suy ngh
trin miờn
-Hai tõm trng khỏc nhau hon ton
m thỡ lo lng con thỡ vụ t thanh
thn
-Phn thỡ lo chun b cho con,phn
thỡ vỡ tui th ỏo trng ca mỡnh sng
li
-Ngi m khụng trc tip núi vi
con m ang núi vi chớnh mỡnh
.
-Ht lũng vỡ con lo lng cho quan
tõm n con tng li tng tớ
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
4
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
s vi chớnh mỡnh
?Qua s phõn tớch trờn em thy õy
l ngi m ntn?
?Cõu vn no trong bi núi lờn vai
trũ ca ngi m i vi con ?
HS trả li
?Cõu vn no sau õy th hin rừ
nht tm quan trng to ln ca nh
trng i vi th h tr ?
GV phỏt phiu hc tp HS lm bi
tp trc nghim.
a)M nghe núi nht,ngy khai
trng l ngy l ca ton xó hi.
Ngi ln ngh vic a tr con
ến trng,ng ph c dn
quang ng v khụng khớ ti vui
b)Tt c quan chc nh nc vo
bui sỏng ngy khai trng u chia
nhau n d l khai ging khp cỏc
trng hc ln nh
c)Cỏc quan chc khụng ch ngi
trờn hng gh danh d m nhõn dp
ny cũn xem xột mụi trng gp g
ban giỏm hiu ,thy .cụ giỏo v ph
huynh hc sinh.
d)Th gii ny l ca con,bc qua
cỏnh cng trng l mt th gii kỡ
diu s m ra
HS cú th tr li theo cỏch hiu ca
mỡnh
?Em hiu th gii kỡ diu ú l gỡ?
-Nh trng ó mang li cho em
nhng gỡ v tri thc,tỡnh cm, o
c tỡnh bn tỡnh thy trũ
Ghi nh: SGK
-Bi vn giỳp ta hiu thờm tm lũng
thng yờu,tỡnh cm sõu nng ca
m i vi ngi con v vai trũ to
ln ca nh trng i vi con
ngi
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
5
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
Học sinh đọc mục ghi nhớ
?Qua õy em rỳt ra dc bi hc gỡ
sõu sc nht khi ngh v ngi m
ca mỡnh ?
D.Hng dn hc nh:
V nh hc bi c-Lm bi tp phn luyn tp
Xem v chun b trc vn bn M tụi
Son ngy : Thứ 2/17/8/2009
Ngày dạy: Thứ 3/18/8/2009
Tit 2: Vn bn m tụi
A.Mc tiờu bi hc :( nh tit 1)
B.Chun b:
Giáo viên :
-Bi son, cỏc ti liu tham kho liờn quan n bi ging
-Phiu hc tp,bc tranh v ngi m
Học sinh : Soạn bài
Làm bài tập
C.Cỏc hot ng dy hc
Hot ng 1:Bi c:Bi hc sõu sc nht m em rỳt ra c t vn
bnCng trng m ra l gỡ
GV gi hai HS tr li-nhn xột cho im
Sau khi HS tr li GV nờu vn vo bi mi.Trong cuc ca mi chỳng ta
ngi m cú mt vớ trớ v ý ngha ht sc ln lao,thiờng liờng v cao c
nhng khụng phi khi no ta cng ý thc ht c iu ú,ch n khi mc
nhng li lm ta mi nhn ra tt c.Bi vn s cho ta thy rừ c iu ú
Hot ng 2:Bi mi :
I/c hiu chỳ thớch
Giỏo viờn hng dn HS khi c cn chỳ ý c nhng tõm t v tỡnh cm
bun kh ca ngi cha trc li lm ca ngi con
GV chỳ ý sa cha un nn HS nhng ch c sai ,cha chun xỏc
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
6
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
II/ T ×m hi Óu chi tiÕt
?Trong các phương thức sau đây đâu
là phương thức biểu đạt chính được
dùng để tạo lập văn bản Mẹ tôi
a)Kể chuyện người mẹ
b)Kể chuyện người con
c)Biểu hện tâm trạng của cha
?Nhân vật chính trong truyện là ai?
?Vì sao lại có thể xác định thế?
Trong tâm trạng người cha có hình
ảnh người mẹ:Những lời nhắn nhủ
dành cho con
Thái độ dứt khoát của cha trước lổi
lầm của con
?Em hãy xác định các nội dung đó
trên văn bản?
?Em xúc động nhất khi đọc đoạn
văn nào? vì sao?
HS tự xác định
?Hình ảnh mẹ của En –ri-cô có hiện
qua các chi tiết nào trong văn bản
không?
Em cảm nhận phẩm chất cao quý nào
sáng lên từ những chi tiết đó
Phẩm chất đó được biểu hiện ntn ở
người mẹ của em?
HS tự liên hệ
?Trong những lời nói sau đây của
cha En- ri -cô(Sự hỗn láo của con
như một nhát dao đâm vào tim bố
vậy)
Trong đời con có thể trãi qua những
ngày buồn thảm nhất ,ngày buồn
thảm nhất có lẽ là ngày con mất mẹ
Em đọc được cảm xúc nào từ người
-Biểu hiện tâm trạng của người cha
là phương thức biể đạt chính của
văn bản” Mẹ tôi”
-Người cha
-Vì hầu hết lời nói trong bài là lời
tâm tình của người cha
-Tõ đầu đến sẽ là ngày con mất mẹ
-Tiếp đến chà đạp lên tình yêu
thương đó
-Phần còn lại
1)Hình ảnh người mẹ
-Thức suốt đêm… có thể mất
con….sẵn sàng bỏ hêt một năm
hạnh phúc để cứu sống con
-Dành hết tình thương cho con,
quên mình vì con
-Hết sức đau lòng trước sự vô lễ của
đứa con hư
Hết sức yêu quý thương cảm tới mẹ
của En- ri –cô
-Vì cha yêu quý mẹ và cũng vô
cùng yêu quý con
Cha đã thất vọng vì con hư phản lại
tình yêu thương của cha mẹ
-Càng làm đau trái tim người mẹ
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
7
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
cha qua nhng cõu núi trờn?
Nhỏt dao hn lỏo ca con ó õm
vo trỏi tim yờu thng ca cha
nhng theo em nhỏt dao y cú õm
vo trỏi tim ca ngi m khụng?
HS t bc l , trả lời
?Nu bn em l En- ri-cụ em s núi
vi bn v vic ny?
HS tho lu đại diện trả lời
?Theo em m ca En-ri-cụ l ngi
ntn ?
?Hóy quan sỏt on 2 on vn ầu
õy l nhng li khuyờn sõu sc i
con mỡnh
L ra hỡnh nh du dng v hin hu
ca m s lm tõm hn con m ỏp
hnh phỳc nhng vỡ sao cha li núi
vi En-ni-cụ.hỡnh nh du dng v
hin hu ca m s lm tõm hn con
nh b kh hỡnh
?Em hiu th no v tỡnh cm thiờng
liờng trong li nhn nh sau õy ca
ngi chaCon hóy nh rng tỡnh
yờu thng kớnh trng l tỡnh cm
thiờng liờng hn c
?Em hiu th no v cm t Xu h
v nhc nhtrong li khuyờn sau
õy c a cha:Tht ỏng xu h v
nhc nh cho k no ch p lờn tỡnh
yờu thng ú
?Qua õy cho ta thy cha ca En-ri-
-Cha tht vng vỡ con
Trỏi tim ca ngi m ch cú ch
cho tỡnh yờu thng con nn au
gp bi phn
2.Nhng li nhn nh ca ngi
cha
-Dự cú khụn ln kho mnh i
chng na.Lng tõm con s
khụng mt chỳt yờn tnh
Con hóy ngh rng Tỡnh yờu ú
-Vỡ nhng a con h n khụng
th xng ỏng vi hỡnh nh du
dng hin hu ca m
Cha mun cnh tnh ti nhng a
con bi bc vi cha m
-Tỡnh cm tt p ỏng tụn th l
tỡnh cm thiờng liờng nht ca cha
m dnh cho con
Trong nhng tỡnh cm cao quý tỡnh
yờu thng cha m l thiờng liờng
hn c
-Lm vic xu t thy h thn
Rtg ỏng h thn l ch p lờn
tỡnh yờu thng ca cha m s b
ngi khỏc coi thng v lờn ỏn.
-L ngi nghiờm khc ,yờu quý gia
ỡnh chmlo cho v con
3.Thỏi ca cha trc li lm
ca con
-Khụng bao gi con cỏi c núi
thụ l vi cha m
Con phói xin li m
Con xin m hụn con
Th rng b khụng cú con cũn hn
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
8
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
cô là người ntn?
?Em chú ý đến những lời lẽ nào nhất
của người cha trong đoạn cuối
?Trong những lời nói đó,dọng diệu
của người cha có gì đặc biệt
?Em hiểu ntn về lời khuyên của
người cha “Con phải xin lổi mẹ”(ở
đây không phải vì sợ bố mà là sự
thành khẩn trong lòng )?
?Em hiểu gì khi người cha nói:”Bố
rất yêu con….bội bạc”
?Em có đồng tình với thái độ đó của
người cha không vì sao?
?Theo em vì sao En –ri- cô xúc động
vô cùng khi đọc thư bố
?Tại người cha của En -ri -cô viết
thư cho con khi con mình phạm lổi
HS thảo luận nhóm
a)Vì ở xa co nên phải viết thư
b)Vì dận con quá không muốn nhìn
mặt con nên không nói trực tuếp
c)Vì sợ nói trực tiếp sẽ xúc phạm đến
con
d)Vì qua bức thư người cha sẽ nói
được đầy đủ sâu sắc hơn và người
con sẽ cảm hiêủ điều cha nói được
thấn thía hơn
?Câu văn nào không trợc tiếp bày tỏ
thái độ của người cha đối với En -
ri –cô
?Từ văn bản này em cảm nhận được
tình cảm sâu sắc nào từ người bố?
?Theo em có gì độc đáo trong cách
thấy con bội bạc với mẹ
-Vừa dứt khoát vừa ra lệnh vừa
mềm mại như khuyên nhủ
-Người cha muốn con thành thật con
xin lỗi mẹ vì nhận ra lỗi lầm của
mình
-Người cha hết lòng thương yêu
con và con là người yêu sự tử tế
căm rét sự hỗn láo bội bạc,người có
tính cách yêu ghét rõ ràng
HS suy nghĩ trả lời
-Thư bố gợi nhớ mẹ hiền
-Thái độ dứt khoát quyết liệt của bố
tình cảm chân thành
En –ri- cô cảm thấy xấu hổ
4/ ý nghĩa :
-Tình cảm cha mẹ dành cho con cái
và tình cảm của con cái dành cho
cha mẹ
Dùng hình thức viết thư
-Người viết có cơ hội bày tỏ trực
tiếp cảm xúc và thái độ một cách
chân thành
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
9
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
th hin vn bn ny.
Tỏc dng ca cỏch th hin ny?
?Em bit nhng cõu ca dao hay bi
hỏt no ngi ca tm lũng m dnh
cho con cỏi ,con cỏi dnh cho cha
m
HS trỡnh by
Nu cú th hỏt mt bi hỏt v m
Lớp nhận xét , bổ sung
D.Hng dn hc nh.
-Hc thuc phn ghi nh-ễn bi c
-Lm bi tp phn luyn tp-Xem v chun b trc bi miT ghộp
Son ngy : Thứ 5/20/8/2009
Ngày dạy : Thứ 6/21/8/2009
Tit 3 : T ghộp
A. Mc tiờu cn t :
Giỳp HS :
-Nm c cu to ca hai loi t ghộp ;t ghộp chớnh ph v t ghộp ng
lp
-Hiu c ngha ca cỏc loi t ghộp
B .Phng tin dy hc :
Giáo viên :
SGK, SGV Ng vn 7 tp I
-Bi son ,bng ph
Học sinh : Soạn bài
Làm bài tập
C. Cỏc hot ng dy hc :
Hot ng 1:Bi c :
-ễn li kin thc hc lp 6 v khỏi nim t ghộp?Nờu vớ d .
(Gi HS tr li GV NHn xột cho im vo bi mi luụn
Hot ng 2: Bi mi
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
10
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
Ho ạt động 1:
GV treo bng ph:
Học sinh làm việc độc lập
HS chỳ ý VD SGK v tr li cỏc cõu hi:
Chỳ ý cỏc t b ngoi v thm phc
?Ting no trong t trờn l ting chớnh,ting
no l ting ph?
?Em cú nhn xột gỡ v trt t cỏc ting trong
t y?
GV treo bng ph
?Cỏc ting trong hai t ghộp quõn ỏo,trm
bng nhng VD sau cú phõn ra tiộng
chớnh ting ph khụng?
?Cỏc ting ng sau cú b ngha cho ting
ng trc khụng?
Ngha ca cỏc t ghộp ny nh th no ?
Qua s phõn tớch trờn em hóy cho bit cú
my loi t ghộp?
Học sinh đọc ghi nhớ
Hoạt động 2:
?Ngha ca t b ngoi so sỏnh vi ngha
ca t b ,ngha ca t thm phc vi t
thm?
(GV ó phõn tớch phn I)
?Ngha ca t ghộp chớnh ph nh th no ?
?So sỏnh ngha ca t qun ỏo vi ngha ca
mi ting qun ỏo,ngha ca t trm bng
vi ngha ca t ting trm bng
?Em thy cú gỡ khỏc nhau?
I/ Cỏc loi t ghộp ;
-B ngoi=B ting chớnh
Ngoi ting ph
-Thm phc :Thm : chớnh
Phc : ph
-Ting chớnh ng trc ,ting ph ng sau
-Qun ỏo :Ch qun v ỏo núi chung
-Trm bng (m thanh )lỳc trm lỳc bng nghe
rt ờm tai
-Trong cỏc t ghộp ny khụng phõn ra ting
chớnh,ting ph,cỏc ting bỡnh ng vi nhau v
mt ng phỏp :
-Cú ngha khỏi quỏt hn ngha cỏc ting to nờn
nú:
-Cú hai loi t ghộp-T ghộp chớnh ph v t
ghộp ng lp
Ghi nh:SGK
II/ Ngha ca t ghộp:
-B ngoi :Ngi n b sinh ra m
B ch ngi ph n núi chung (Nhiu tui)
-Thm ,ch mựi thm núi chung
-Thm phc ch mt mựi thm ca cỏi gỡ ú cú
mc mnh hn
-T ghộp chớnh ph cú tớnh cht phõn ngha
-Ngha ca t ghộp chớnh ph hp hn ngha ca
ting chớnh
-Nú cú tớnh cht hp ngha -Ngha ca t ghộp
ng lp khỏi quỏt hn ngha cỏc ting to nờn
nú :
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
11
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
?Ngha ca t ghộp ng lp?
III/ Luyn tp :
Bi tp 1:Gv treo bng ph HS lờn in vo
Bi tp 2:GV treo bng ph HS lờn in vo :
Bi tp 3:
GV hng dn HS lm
Hot ng 3:
D. Hng dn HS hc nh
V nh c phn ghi nh 1 v 2
Lm cỏc bi tp cũn li
Son trc bi:Liờn kt cõu trong vn bn"
Son ngy : Thứ 5/20/8/2009
Ngày dạy : Thứ 6/20/2009
Tit 4: Liờn kt cõu trong vn bn:
A.Mc tiờu bi hc:
Lm cho HS thy :
-Mun t c mc ớch giao tip thỡ vn bn nht ng phi cú tớnh liờn
kt,s liờn kt ú phi c th hin trờn c hai mt,hỡnh thc ngụn ng v
ni dung ý ngha
-Cn vn dng nhng kin thc ó hc bc u xõy dng c nhng
vn bn cú tớnh liờn kt
B.Chun b
Giáo viên:
SGK.SGV ng vn 7-bi son-bng ph
Học sinh: Soạn bài
Làm bài tập
C.Tin trỡnh cỏc hot ng dy hc
Hot ng 1: Bi c:
Vn bn l gỡ ?Nờu c im ca vn bn?
Hot ng 2 : Gii thiu bi mi :
Giỳp HS thy :
-S khụng hiu c mt cỏch c th v vn bn cng nh khú cú th to
lp c nhng vn bn tt,nu chỳng ta khụng tỡm hiu k v mt trong
nhng tớnh cht quõn trng ca nú l liờn kt:
I/Liờn kt v phng tin liờn kt trong vn bn :
GV cho hc sinh c VD v lm vic độc Bi tp 1:
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
12
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
lập.
?Theo em ,c my dũng y En ri cụ ó cú
th hiu rừ b mun núi gỡ cha?
cú th cú mt vn bn hon chnh thỡ
phi cú nhng yu t gỡ ?
GV hng dn HS t rỳt ra
?Khi no khụng tr thnh vn bn ?
GV cht li :
GV cho HS c bi :
GV Hng dn HS c phn(1) trong ghi
nh
Bi tõp2:
GV cho hc sinh tỡm T vn bn cng
trng m ra nhng cõu vn tng ng vi
nhng cõu t vn bn.Hng dn HS so
sỏnh nhng cõu vừa tỡm c vi nhng cõu
trong VD
Cú phi do chộp thiu v chộp sai nhng t
ng y m phn vn bn trờn õy b mt
tớnh liờn kt khụng ?Vỡ sao ?
HS Tr li
?T nhng VD trờn em hóy cho bit mt
van bn cú tớnh liờn kt trc ht phi cú
iu kin gỡ?
Cựng vi cỏc iu kin y cỏc cõu vn
trong vn bn phi s dng cỏc phng tin
gỡ ?
Học sinh đọc mục ghi nhớ SGK
Hoạt động 2:
Học sinh làm bài tập 1
Học sinh làm việc độc lập , lớp bổ sung
-Vỡ cỏc cõu vn cũn khú hiu,ni dung cha tht
rừ rng-ng thi gia cỏc cõu cha cú s liờn
kt
Ch cú cỏc cõu vn chớnh xỏc,rừ rng ỳng ng
phỏp thỡ cha m bo s lm nờn vn bn
-Cỏc cõu cỏc on liờn kt vi nhau
-Khụng th thnh vn bn nu cỏc cõu cỏc on
ú khụng ni lin nhau
Nh vy mt vn bn mun c hiu rừ mun
tht s tr thnh vn bn thỡ khụng th khụng th
khụng liờn kt
Bi tp 2:GV cho HS c bi :
-So vi nguyờn vn thỡ nhng t nhng cõu trong
bi vit ngi chộp li ó chộp thiu cm t
"cũn bõy gi" chộp nhm ch Con"a tr"
- Nhng cõu vn tr nờn ri rc ngi vit cha
biờt s dng phng tin liờn kt ca ngụn ng
nh t ,cõu
Ngi vit phi lm cho ni dung cỏc cõu cỏc
on thng nht v gn bú cht ch vi
nhau,ng thi phi bit kt ni cỏc cõu,cỏc on
ú bng nhng phng tin ngụn ng thớch hp
Ghi nh:SGK
II.Luyện tập :
Bi tp 1:HS thy c th t cỏc cõu vn phi
l:1,4,2,5,3
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
13
Trờng Trung học cơ sở Nguyn Du
GV ra bi tp vo bng ph HS lm,lớp
nhận xét bổ sung
Bi tp 2:in vo ch trng nhng t thớch hp
D.Hng dn hc nh:
V nh HS lm cỏc bi tp cũn li
Chun b trc bi "Cuc chia tay ca nhng con bỳp bờ"
Ngy son 11/09/2006
Tun 2: Bi 2.:
Tit 5-6: Cuc chia tay ca nhng con bỳp bờ
A. Mc tiờu:
-Thy c nhng tỡnh cm sõu sc ca hai anh em trong cõu chuyn,cm
nhn c ni au n xút xa ca nhng bn nh chng may ri vo hon
cnh bt hnh.Bit thụng cm v chia s vi nhng ngi bn y
-Thy c cỏi hay ca chuyn chớnh l cỏch k chõn tht v cm ng
B.Chun b
:-SGK-SGV Ng vn 7
-Bi son-Tranh nh phúng to
C.Cỏc hot ng dy hc
Hot ng1: Bi c
-Qua vn bn M tụi em cm nhn c tỡnh cm gỡ sõu sc nht(GV nhn
xột cho im )
Hot ng 2: Gii thiu bi mi:
Trong cuc sng hng ngy iu m mi ngi quan tõm nht chớnh l cuc
sng ca tr em dự õu trong hon cnh no mi gúc khỏc nhau thỡ
cng cn phi quan tõm n vn ny c bit l tr em cú hon cnh khỳ
khn cn ỏng c quan tõm v bo v .Tt c ci ú c th hin rừ
trong bi hc ny
Hot ng 3 : Bi mi :
.
GV gi HS c chỳ thớch 1* SGK
Em hóy nờu nhng hiu bit ca mỡnh v
tỏc gi tỏc phm
I. c hiu ch thch
a. Tỏc gi:
-Khỏnh Hoi l GV THCS th xó Phỳ Th
-ễng cú truyn u tay vit cho thiu nhi
b. Tỏc phm :
-õy l tỏc phm t gii nhỡ trong cuc thi th
Nguyn Th Hng Nhung - Năm học 2007- 2008
14
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
GV gọi HS tóm tắt văn bản
Truyện kể về ai?
Và nhân vật chính là ai?
Việc gì?
Hoàn cảnh của gia đình Thành Thuỷ ntn?
Câu nói nào của me đã gieo vào lòng đứa
trẻ nỗi bất hạnh trước những lời nói hành
động của mẹ như vậy tâm trạng của hai
anh em ntn? được diễn biến qua những chi
tiết nào?
GV gọi HS đọc từ đầu đến nước mắt ứa ra
Khi nghe tin giữ :Anh em phải chia đồ
chơi tâm trạng ntn?
?Em hãy nhận xét nghệ thuật miêu tả tâm
trạng hai anh em của tác giả?
?Tại sao Thành Thuỷ lại có tâm trạng như
vậy
Những chi tiết nào chứng minh điều đó ?
?Khi thành đặt hai con búp bê ra hai bên
Thuỷ có hành động và lời nói
gì ?
Lời nói và hành động có gì mâu thuẩn
không ?
?Mâu thuẩn ấy sẽ được giải quyết bằng
cách nào ?
Song cuối cùng Thuỷ đã có cách giải
quyết ntn?
?Chi tiết này gợi cho em suy ngĩ gì?
?Tâm trạng của Thành -Thuỷ rất đau đớn
được "Được tác giả kể ở đoạn nào nữa ?
?Biết mình sắp phải xa lớp học và các bạn
thuỷ có tâm trạng ra sao ?
?Tình cảm của cô giáo cũng như các bạn
văn viết về quyền trẽ em năm 1992
II.
=>Anh em nhà Thành Thuỷ
=> HS thảo luận trả lời
=>Cuộc chia tay đau đớn buồn bã của Thành
VàThuỷ
=>Gia đình kinh tế khá giả bố mẹ bỏ nhau=>Bất
hạnh
=>Mẹ bắt chia đồ chơi
=>Giọng mẹ khản đặc
1.Tâm trạng của Thành -Thuỷ :
=>-Khi chia đồ chơi
-Khi đến chào cô giáo và lớp học
-Cuộc chia tay đột ngột ở giai đoạn cuối
=>Thuỷ run bần bật,cặp mắt buồn thăm thẳm
,khóc nớc nở-Thành nước mắt tuôn như suối
=>Sử dụng nhiều từ láy
=>Vì hai anh em sống yêu thương nhau tình cảm
với nhau ,quan tâm nhau
=>HS nêu -GV treo bảng phụ
-GV treo bức tranh hai anh em sắp phải chia tay
HS nêu
-Thuỷ rất dận giữ không muốn chia hai con búp
bê
-Em sợ đêm không có con vệ sỹ canh giấc ngủ
cho anh
=>HS thảo luận nhanh
=>Gia đình Thành Thuỷ đoàn tụ ,hai anh em
không phải chia tay nhau
=>Để con em nhỏ cạnh con vệ sỹ…
=>Thương cảm đối với Thuỷ em bé giàu lòng
vị tha
Sự chia tay của hai anh em là vô lí
=>Đoạn chia tay với cô giáo và lớp học (HS
đọc)
=>Em khóc thút thít
Thuỷ khóc nức nở
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
15
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
đối với Thuỷ ntn?
?Tâm trạng của Thành khi ra khỏi cổng
trường
?Vì sao Thành lại có tâm trạng như vậy ?
?Chia tay với lớp học Thuỷ và Thành tiếp
tục đối mặt với điều gì ?
?Khi chia tay Thuỷ đã nói gì ?
?Vì sao Thuỷ đặt con em nhỏ quàng tay vệ
sỹ ?
Văn bản kể về cuộc chia tay của Thành và
Thuỷ song tác giả lại đặt tển truyện là
"Cuộc chia tay của những con búp bê "vì
sao lại như
vậy ?
?Tên truyên có liên quan đến truyện không
?vì sao ?
?Thuỷ và Thành có ước mơ gì ?
=>Cô tặng Thuỷ bút vở,tái mặt nước mắt giàn
dụa-Cả lớp kinh ngạc sửng sờ khóc
=>Kinh ngạc .Cảnh vật con người vẩn bình
thường
-Tâm hồn như giông bão
=> Vì sắp phải xa em
=>Cuộc chia tay cuối cùng giữa hai anh em đây
là cuộc chia tay đột ngột .Khiến Thuỷ như người
mất hồn ,mặt tái xanh
=>Dặn dò anh .Để búp bê lại cho anh
=.>HS trả lời
2.Ước mơ của Thành và Thuỷ
=>Tình anh em không thể chia xa
=>Mượn đồ vật để nói con người đồng thời đây
muốn nói lên tuổi ngây thơ ngộ nghĩnh đáng
được quan tâm ,chăm sóc vậy mà phải chịu cảnh
chia li
=>HS thảo luận trả lời
=>Qua hình ảnh con búp bê cho thấy Thành và
Thuỷ có ước mơ đoàn tụ không phải xa nhau
Tình cảm gia đình là thứ tình cảm quý giá đáng
được trân trọng nâng niu
Hoạt động 3 :Luyện tập :Hướng dẫn học ở nhà :
Kể lại truyện ngắn bằng lời kể của mình
Đọc thuộc phần ghi nhớ :
Chuẩn bị bài mới'' Bố cục trong văn bản ''
Ngày soạn 12/09/2006
Tiết 7: Bố cục trong văn bản :
A. Mục tiêu:
Giúp HS -Thấy được tầm quan trọng của bố cục trong văn bản
-Bước đầu hiểu thế nào là một bố cục rành mạch hợp lí
-Có ý thức xây dựng bố cục khi viết văn bản
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
16
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
B.Phương tiện dạy học
-SGK-SGV ngữ văn 7 bài soạ bảng phụ
C.Các hoạt động dạy học
Hoạt động 1:Hình thành khái niệm bố cục trong văn bản
GV.Tính liên kết là gì?
?Làm cách nào để văn bản có tính liên
kết ?
Em nào có thể lên bảng vẽ và giải thích sơ
đồ bóng đá 3-5-2
Chú thích
Theo em trong một văn bản cần phải bố
trí sắp đặt các nội dung,ý tứ như việc sắp
xếp các cầu thủ hay không?Vì sao?
Vậy bố cục là gì?
VD:Bố cục văn bản:Đơn xin gia nhập
Đội TNTPHCM
Hoạt động 2:
GV gọi HS đọc hai văn bản ở SGK
?So với văn bản "ếch " ở lớp 6 tập 1 thì
văn băn này có gì giống và khác nhau?
Tính liên kết là sự nối liền ,các câu các đoạn
trong văn bản một cách tự nhiên hợp lí
=>Muốn tạo được tính liên kết trong văn bản
cần phải sử dụng được những phương tiện liên
kết về hình thứcvà nội dung
=>GV treo bảng phụ
Thủ môn
1
2 3 =>3
7 4 5 6 8 =>5
9 10 =>2
1.trung vệ thòng .
2,3 Trung vệ dập .
4,5,6 Tiền vệ .
7,8 Hậu vệ biên .
9,10 Tiền đạo
=>Có cần vì các phần ,các đoạn ,ý tứ trong văn
bản cũng cần có trình tự trước sau rành mạch
hợp lí
=>Là sự bố trí sắp xếp các phần ,đoạn có ý tứ
muốn biểu đạt thành mổttìnhtự trước sau rành
mạch và hợp lí
=>Quốc hiệu
Tên đơn
-Họ và tên
-Ngày tháng năn sinh
-Học lớp trường nào
-Lí do
-Lời hứa -Lời cảm ơn
-Nơi ngày tháng năm
-Kí tên:
Những yêu cầu về bố cục trong văn bản :
-Giống các ý đều đầy đủ
-Khác :Bố cục của nguyên bản .
Có 3 phần :
Còn văn bản thứ hai chỉ có hai phần
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
17
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
a.Nhận xét ở mục I2:
GV:Hướng dẩn HS so sánh hai văn
bản.Nguyên bản trong sách Ngữ văn 6 tập
1
b.Bố cục trong VB này chỉ có hai Phần là
không hợp lí,Các ý lộn xộn nhất là câu
"Từ đầy ,trâu trở thành bạn của nhà
nông .Chẳng có gì ăn nhập với ý nghĩa
chung của cả truyện ,là bài học đắt giá cho
kẻ ngu dốt và ngạo mạn
GV Yêu cầu HS dựa vào kết quả trên
Hoạt động 3:
?Hãy nêu nhiệm vụ của 3 phần
Miêu tả :
MB: Giới thiệu người cảnh được tả :
TB: Miêu tả chi tiết :
KB:Nêu cảm nghĩ hoặc lời hứa hẹn ?
?Có ý kiến cho rằng phần mở bà chỉ là sự
tóm tắt ,rút gọn của phần thân bài ,còn kêt
bài chỉ là sự lặp lại một lần nữa của mở
bài .Nói như vậy có đúng không ?Vì sao ?
?Có bạn khác lại cho rằng nội dung chính
của việc miêu tả ,tự sự (Đơn từ ….)được
dồn cả vào phần thân bài nên mở bài và
kết bài là những phần không cần thiết làm
em đồngý với ý kiến đó không ?
Các ý trong nguyên bản mạch lạc còn ở văn bản
2 sắp xếp lộn xộn
*Nhận xét ở mục I2 bố cục không hợp lí nên tối
nghĩa -Các í sắp xếp không hợp lí không đúng
trình tự của thời gian ,sự việc nên Vb trở nên vô
lí
=>Có 3 phần :Mở bài 1 đoạn
Thân bài một đoạn
Kết bài một đoạn để nhận xét văn bản
Các phần của bố cục
Mở bài ,Thân bài và kết bài trong văn bản
Tự Sự
Mở bài:Giới thiệu sự việc
Thân bài Kể diễn biến sự việc
Kêt bài :Kể kết cục của sự việc
=>Nói như vậy là không đúng vì không cho
phép các phần trong văn bản được lặp lại.Một
phần có một nhiệm vụ riêng
-Em không đồng ý vì :
Mở bài không chỉ là sự đơn thuần là sự thông
báo đề tài của văn bản mà còn phải cố gắng
làm cho người đọc người nghe đi vào đề tài đó
một cách dể dàng tự nhiên và hứng thú
Kết bài : Là không chỉ có nhiệm vụ nhắc lại đề
tài hay đưa ra lời hứa hẹn cần phải tạo ra một
kết bài sao cho văn bản để lại được ấn tượng tốt
đẹp cho người nghe (hay người đọc)Có như thế
thì bố cục mới đạt tới yêu cầu của sự cần thiết
hợp lí
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
18
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
Hoạt động 4 :Ghi nhớ :
GV gọi HS đọc SGK
Hoạt động 5: Luyện tập :
GV Hướng dẫn HS làm bài tập 1:
Nếu còn thời gian làm bài tập 2 :
Kết hợp chữa bài nhận xét cho điểm :
Hoạt động 6: Hướng dẩn học ở nhà :
Về nhà đọc kỉ phần ghi nhớ :
Làm các bài tập còn lại Chuẩn bị bài mới :Mạch lạc trong văn bản
Ngày soạn :16 /09 /2006
Tiết 8: Mạch lạc trong văn bản
A. Mục tiêu :
-Giúp HS có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần
thiết phải làm cho văn bản có tính mạch lạc ,không dứt đoạn hoặc quẩn
quanh
-Chú ý đếưn sự mạch lạc trong các bài tập làm văn
B .Chuẩn bị :
SGK , SGV Ngữ văn 7 tập 1 ,bài soạn ,bảng phụ
C .Các hoạt động dạy
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
GV :Nói đến bố cục là nói đến sự sắp đặt ,sự phân chia . Nhưng văn bản lại
không thể không liên kết .Vậy làm thế nào để các phần ,các đoạn của một
văn bản vẩn được phân cách rành mạch mà lại không mất đi sự liên kết chặt
chẻ với nhau để thấy được điều đó ta tìm hiểu nội dung bài học
Hoạt động 2:
Mạch lạc và những yêu cầu về mạchlạc trong văn bản
Đọc tình huống ở SGK
?Xác định mạch lạc trong văn bản có những
tính chất gì
? Có ngưồi cho rằng trong văn bản mạch lạc
là sựnối tiếp của các câu các ý theo một trình
tự hợp lí
?Em có tán thành ý kiến đó không ?Vì sao ?
GV cho HS thảo luận câu hỏi ghi ở mục 2
SGK
Văn bản ''Cuộc chia tay của những con búp
bê
I Mạch lạc trong văn bản
=>Trôi chảy thành dòng thành mạch.
Tuần tự đi qua các phần các đoạn trong văn
bản ,không đứt đoạn
=>Em sẽ đồng ý vì nó mang tính thuyết
phục ,lôi cuốn người đọc văn bản
II / Các điều kiện để một văn bản có tính
mạch lạc
-HS thảo luận -lên bảng trả lời
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
19
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
Có thể về nhiều sự việc ,nhiều nhân vật
.Nhưng nội dung truyện phải luôn luôn bám
sát đề tài ,luôn luôn xoay quanh một sự việc
chính với những nhân vật chính
Gv treo bảng phụ HS phân tích VD ở SGK
Hay cho biết toàn bộ sự việc trong văn bản
xoay quanh sự việc chính nào?
''Sự chia tay ''và ''những con búp bê ''đóng vai
trò gì trong truyện ?
Các bộ phận trong văn bản nhất thiết phải
liên kết chặt chẽ với nhau.Tuy nhiên không
nên lầm tưởng rằng giữa các bộ phân ấy chỉ
có mối liên hệ về mặt thời gian .Một văn bản
vẩn có thể mạch lạc khi các đoạn trong đó
liên hệ với nhau về không gian,về tâm lí ,về ý
nghĩa ,miễn là sự liên hệ hợp lí tự nhiên
Vậy một văn bản có tính mạch lạc thì văn bản
đó phải ntn?
-HS nghe giảng
-Lên bảng làm bài
-Việc chia tay của Thành và Thuỷ
-Vai trò chính
HS nghe giảng
* Ghi nhớ : SGK
III /Luyện tập :GV hướng dẩn HS làm các bài tập trong SGK
D . Hướng dẩn học ở nhà
-Học bài củ ,học ghi nhớ -Làm bài tập còn lại
-Xem ,chuẩn bị trước bài mới ''Ca dao ,dân ca''
Ngày soạn :18/09 /2005
Tuần 3: Bài3:
Tiết 09 -10: Ca dao -dân ca
Những câu hát về tình cảm gia đình
Những câu hát về tình yêu quê hương,
đất nước,con người
A. Mục tiêu:
-Hiểu khái niệm Ca dao -dân ca
-Nắm được nội dung ,ý nghĩa và một số hình thức nghệ thuật tiêu biểu của
Ca dao- dân ca những bài hát về tình cảm gia đình ,về tình yêu quê hương
đất nước con người
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
20
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
-Học thuộc những bài ca dao trong văn bản và biết thêm một số bài ca dao
thuộc hệ thống của chúng
B . Chẩn bị :
-SGK, SGV Ngữ văn 7 tập 1
-Giáo án ,một số bài ca dao -dân ca sưu tầm được
C . Các hoạt động dạy học :
Hoạt động 1: Bài củ (kiểm tra sự chuẩn bị của HS )
Các em đã được phần văn học dân gian ở lớp 6 với nhiều thể loại khác nhau
còn lên lớp 7 các em được học thể loai mới đố là ca dao -dân ca .Và đây
cũng chính là thể loại của văn học dân gian
Hoạ động 2 : Bài mới Tiết 1:
những câu hát về tình cảm gia đình
HS đọc chú thích *ở SGK và cho biết Ca dao
-dân ca là gì?
GV giải thích thêm :
-Ca là bài hát có hoà với nhạc còn dao là lời của
bầi hát đó .Cho nên ở phần ca này đòi hỏi phải
có tính nghiêm ngặt ,bởi khi cất tiếng hát
-Có nhiều khái niệm khác nhau về dân ca ca dao
nhưng nó là những bài hát có hoặc không có
chương khúc do nhân dân sáng tác và lưu truyền
trong nhân dân ở từng vùng từng miền có nội
dung trữ tình và giá trị đặc biệt về nhạc gọi là
dân ca
-Ca dao là nhữngbài hát có hoặc không có
chương khúc do nhân dân sáng tác bằng những
văn vần hoặc văn đọc để diễn đạt tình cảm
=>Nó có nội dung phong phú
GV hướng dẩn HS cách đọc -cách ngắt nhịp
-Nhịp 2/2/2/2 hoặc 4 /4
-Giọng nhẹ nhàng ,chậm ,êm -thể hiện tình cảm
thành kính ,nhẹ nhàng vừa tha thiết
GV đọc mẩu -gọi HS đọc bài
-Giải thích nghĩa các từ ngữ khó
Em hảy xác định cụ thể của lời ca của bài ca
dao?Vì sao em biết
Câu đầu tiên có ý nghĩa gì ?
I/Khái niệm Ca dao -dân ca ;
-HS dựa vào chú thích để trả lời
-HS nghe giảng
-HS nghe giảng
II/ Đọc -hiểu chú thích :
1 / Đọc
GV đọc mẩu-hướng dẩn học sinh đọc
2 / Hiểu nghĩa các từ khó
HS giải nghĩa
III/Hiểu văn bản ;
=>Đây là bài hát ru ,câu thơ đầu với nhịp
3/2/2 cho biết điều đó
=>Đó là câu hát mở đầu thường gặp của
loại bài hát ru con
=>Nhắc nhở ,diển tả cho ta thấy đây là
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
21
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
Vậy biện pháp ở hai câu tiếp theo là gì ?
Lối ví von ấy đặc sắc ntn? Em hãy tìm một số
câu ca dao tương tự :
VD.Ơn cha nặng lắm ai ơi
Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang
HS lấy ví dụ tương tự
Vậy câu 3 có ý nghĩa gì?
Câu cuối cùng nhằm khuyên con cái điều gì?Có
dọng điệu ntn ?
Mô típ chúng ta thường gặp ở ca dao là gì ?
Tại sao lại là chiều chiều mà là không phải là
thời gian khấc trong ngày ?
Ra đứng ngõ sau có ý nghĩa gì?
Nội dung của toàn bài ca dao là gì ?
Nổi nhớ ông bà được thể hiện ở bài 3 ntn ?
Em hiểu nuộc lạt là gì ?
GV giải thích thêm :
Ngày xưa thường lợp nhà bằng tranh cho nên
người ta lấy lạt để cột .
Đây là bài ca dao nói lên tình cảm anh em vậy
tình cảm này được nói đến ntn ?
công lao trời biển của cha mẹ đốivới con
cái
=>Lối ví von quen thuộc so sánh công cha
và nghĩa mẹ vô cùng to lớn khôn cùng ,rất
phù hợp vì đều là những so sánh với đại
lượng khó xác định cụ thể phạm vi
-HS lấy ví dụ
=>Câu 3 có ý nghĩa chuyển tiếp để bắt
sang câu kết
=>Câu 4 là lời khuyên con cái phải có
nghĩa vụ biết ơn và kính yêu cha mẹ
=>Mô típ chiêu chiều thường gẳp trong ca
dao trữ tình
=>Dùng thời gian ,nghệ thuật ước lệ
,phiếm chỉ lặp lại không phải là một chiều
mà là chiều nào cũng thế
=>Nơi khuất nẽo ít người trong nhà để ý
đến nên người con dâu tha hồ tự do bộc lộ
tâm trạng
=>Câu ca cất lên tiếng thở than đau buồn
tiếc nuối.Đau xót ,ngậm ngui pha chút tuỉ
hờn của người con dâu ,người vợ ở ngõ
sau vắng lặng buông khói thổi cơm;chờn
vờn ,vấn vít
=>Là người đã sinh ra cha mẹ ta ,tình cảm
của cháu xa ông bà và đây là tình cám sâu
nặng nhớ rất nhiều được ví như là nuộc lạt
ở trên mái nhà -rất cụ thể
HS trả lời
HS nghe giảng
=>Anh em là người cùng trong một gia
đình và cùng được cha mẹ yêu thương
nuôi nấng dạy dỗ nên người chính từ đó
phải yêu thương nhau gắn bó với
nhau,quan tâm trách nhiêm lẫn nhau .Mặc
dầu là hai nhưng lại giống như là một cơ
thể vậy phải hổ trợ tồn tại
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
22
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
IV.Luyện tập :Tìm những biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài ca
dao trên
Nếu cho em ba điều ước em sẽ ước gì ?vì sao?
Học thuộc lòng tả bốn bài ca dao trên
* Dặn dũ: chuẩn bị tiếp văn bản cũn lại
Tiết2 : những câu hát về tình yêu quê hương,
đất nước, con người
A/ Mục tiêu (như ở tiết 1)
B/Chuẩn bị
-Bảng phụ, phiếu học tập ,một số bài ca dao viết về chủ đề này
C/ Các hoạt động dạy học :
Hoạt động 1 :Bài củ:
Ca dao là gì ?Em hảy đọc 1 bài ca dao mà em yêu thích nhất
Nêu nội dung chíhh của bài ca dao đó?
HS trả lời GV nhận xét cho điểm
Hoạt động 2: Giới thiệu bài mới
Trong kho tàng văn học dân gian -Ca dao- dân ca cổ ttruyền Việt Nam ,các
bài ca về chủ đề tỳnh yêu quê hương ,đất nước con người rất phong phú
.Mỗi miền qưê trên đất nước ta đều có không ít câu ca hay ,mượt mà mộc
mạc tô điểm cho niềm tự hào của riêng địa phương mình cụ thể qua bốn bài
ca dao dưới đây cho chúng ta hiểu rõ hơn về điều đó
Hoạt động 3: Bài mới:
GV hướng dẩn HS đọc bài1 với dọng hỏi
- đáp -Hồ hởi ,phấn khởi ,tự hào
Bài 2 giọng cứng hơn hơi thách thức ,và tự
hào hơn
Bài 3 dọng gọi mời
Bài 4 dọc với nhịp 4/4/4 -ở câu 2,2 đọc
chậm hơn
GV đọc một đoạn -HS đọc bài GV nhận
xét
Có từ ngữ nào các em còn khó hiểu?
Bài 1:
-HS đọcphân vai bài ca dao 1 -HS nam
I / Đọc -Hiểu chú thích
1 / Đọc
GV đọc -HS chú ý nghe đọc
- Đọc phân vai
HS đọc bài cả lớp theo giỏi
2 Giải thích các từ ngữ khó hiểu
II/ Hiểu văn bản :
-HS đọc
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
23
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
đọc lờ hỏi :HS nữ đọc lời đáp
Theo em hình thức của bài ca dao có gì
đặc biệt ?vì sao ?
Vâỵ nó có nét gì chung ?
Theo em hiểu lối hát đối đáp thường diển
ra vào thời điểm nào ?
Nội dung và cách hỏi của chàng trai có gì
thú vị
Từ đó cho ta thấy người hỏi vừa gợi ý ntn
cho người trả lời ?
Qua đây cho ta thấy điều gì trong cách hỏi
-đáp ?
Bài 2
Em hảy phân tích cụm từ ''Rủ nhau ''và
nêu nhận xét của em về cách tả cảnh
Quan hệ giửa người rủ và người được rủ
ntn?
Câu hỏi ở cuối bài có gì dống câu hỏi ở
bài 1 không ?vì sao ?
Bài 3
So với hai bài trên em có nhận xét gì?
(độ dài ,cách tả ,cấu tạo)
=>Đây là thể loại đối đáp thường gặp
trong ca dao trử tình .Xoay quanh một vấn đề
nào đó,mối quan hệ giửa người hỏi và người
đáp .
=>Đây có khi là lạ và có khi là quen nhưng họ
đều lịch sự ,tế nhị ,thông minh
=>Họ hỏi về núi,sông ,đất nước
=>Thường diển ra giữa buổi trồng khoai gặt lúa
có khi lại trông đêm trăng sáng ở cổng làng dưới
gốc đa già ,trai làng trên ,gái xóm dưới … đây là
lối sinh hoạt tinh thần
=>Mỗi câu hỏi về một địa danh -chứng tổ người
hỏie thật lòng với quê hương ,đất nước con
người .Mỗi câu có một đặc điểm riêng của từng
đối tượng
=>Sử dụng về các địa danh làm cho người trả lời
chỉ thay những từ dùng để hỏi .nào ở đâu
Vừa thể hiện sự thử tài trí vừa để vui chơi giao
lưu tình cảm
Sự hiểu biết tự hàovà yêu quý quê hương
=>ở đây "Rủ nhau " có nghĩa là cùng nhau đi
xem cảnh đẹp của một danh lam thắng cảnh nổi
tiếng giữ lòng thủ đô Hà Nội.Cảnh đẹp ấy gắn
với truyền thuyết sự tích Hồ Gươm
=> Quan hệ gần gủi ,thân thiết họ có chung một
sở thích và mối quan tâm đây là cách mở bài đưa
dẩn ,cảm xúc giản dị của ca dao trữ tình
=>Đây là câu hỏi tu từ làm người nghe phải suy
ngẫm nghiêm túc về công lao xây dựng đất nước
của ông cha ta
Cảnh đẹp ở đây là do ông cha ta tôn tạo nên
Lời nhắn nhủ tự nhiên thấm thía
=>Bài này ngắn chỉ có 3 câu kết thúc bằng câu
lục và dấu"…"Mở đầu bằng cảnh quan trên con
đường và kết thúc bằng lời gọi lên đường
Hình ảnh non xanh nước biếc ,tranh hoạ đồ đã
trở thành hình ảnh tượng trưng ước lệ hài hoà
,hữu tình của nhiều vùng miền đất nước
HS đọc
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
24
Trêng Trung häc c¬ së Nguyễn Du
Bài 4
Hai dòng thơ đầu có gì đặc biệt về từ
ngữ ?
Những nét đặc biệt ấy có tác dụng và ý
nghĩa gì ?
Hình ảnh cô gái trong dòng thơ cuối của
bài thơ hiện lên ntn?
_Đây là lời của cô gái ,thấy cánh đồng lúa
mênh mông bát ngát thấy cô gái với vẽ
đẹp mảnh mai , trẻ trung đầy sức sống và
người ấy cố cảm tình
=>Khác dòng thơ bìnhthường được kéo dài ra
khiến cho ta liên tương tới sự dài rộng của cánh
đồng .
=>Nhìn phía nào cũng thấy mênh mông rộnglớn
của cánh đồng ,đẹp trù phú đầy sức sống đang
lên
=>Tác giả đã so sánh cô gái với "đòng đòng"
Lúa đang thì con gái chuẩn bị trổ bông .Lúa sắp
trưởng thành ở đây người con gái cũng vậy phới
phới sức xuân,mơn mởn như tuổi dậy thì của
''chẻn lúa ''
Ghi nhớ :SGK
D.Hướng dẩn học ở nhà :Đọc thuộc lòng bốn bài ca dao trên
Học thuộc phần ghi nhớ ; làm cac bài tập trong sach bài tập
Chuẩn bị trước bài từ láy
Soạn ngày :22/09/2005
Tiết 11: Tứ láy .
A.Mục tiêu :
Làmcho HS hiểu
Câu tạo của hai loại từ laý (Láy toàn bộ và láy bộ phận )
Hiểu được cơ chế tạo nghĩa của từ láy tiếng việt
Biết vận dụng những hiểu biết về cơ chế tạo nghĩa của từ lay để sử dụng tốt
từ láy :
B Chuẩn bị :
SGK SGV Ngữ văn 7 ,bảng phụ
C.Các Hoạt động dạy học :
Hoạt động 1:Bài cũ :Từ láy là gì ?Cho ví dụ ?
GV gọi HS tră lời Gv nhận xét cho điểm ;
GV treo bảng phụ lên bảng yêu cầu học sinh làm bài tập nhanh
Hoạt động 2:Bài mới :
Yêu cầu HS đọc VD-chú ý các từ in đậm
và trả lời câu hỏi :
?Em có nhận xét gì về đặc điểm âm
I/Các loại từ láy
1.Từ láy toàn bộ
=>Là từ laý có hai tiếng hoàn toàn giống nhau về
Nguyễn Thị Hồng Nhung - N¨m häc 2007- 2008
25