GIO N GING DY
Trng: THPT Phan Ngc Hin
Lp: 10A
5
Mụn: Vt lý
Tit Ngythỏngnm 2010
Bi dy: Bi Tp V Lng Kớnh v Thu Kớnh Mng
dựng dy hc: thc k.
H v tờn GVHDGD: Thy H Xuõn Thy
Bi 49: Bi Tp V LNG KNH
v THU KNH MNG
I. Mc Tiờu:
1. V kin thc:
Cng c v khc sau kin thc v lng kớnh v thu kớnh.
Lm quen vi mt cỏch xỏc nh tiờu c thu kớnh hi t bng phng phỏp thc
nghim.
2. K nng:
Vn dng c cỏc cụng thc thu kớnh gii cỏc bi toỏn n gin v thu kớnh.
II. Chun b:
1. Giỏo Viờn: Mt s bi tp v lng kớnh v thu kớnh.
2. Hc Sinh: ễn li cụng thc v lng kớnh v thu kớnh.
III. Hot ng dy hc:
Hot ng 1: Túm tt cụng thc:(5 phỳt)
Hot ng ca GV Hot ng ca HS Ghi bng
Cỏc cụng thc tớnh lng
kớnh?
Cụng thc tớnh thu kớnh?
Cỏch qui c du ca cỏc
i lng trong cụng
Cụng thc tớnh lng
kớnh:
- sini = n.sinr
- sini = n.sinr
- r + r = A
- D = (i + i) A
sin(D
min
+A)/2 = n.sin
2
A
Cụng thc tớnh thu
kớnh:
Tớnh cht nh vi vt
tht:
*Thấu kính phân kì cho
ảnh ảo nhỏ hơn và ngợc
chiều vật
*Thấu kính hội tụ:
- d<f:ảnh ảo, cùng chiều,
lớn hơn vật
- d = f: ảnh ở vô cực
- d>f: ảnh thật ngợc
chiều vật
Tờn SV: Nguyn Minh Tun
MSSV: 1062649
thức?
D=
f
1
=(n - 1)(
1
1
R
+
2
1
R
);
d
1
+
'
1
d
=
f
1
;
k =
AB
BA ''
= -
d
d '
;
+f<d<2f: ¶nh lín h¬n vËt
+d = 2f : ¶nh b»ng vËt
+ d>2f: ¶nh nhá h¬n vËt
Hoạt động 2: Áp dụng giải một số bài tập (30 phút)
Bài 1 SGK trang 246.
Tìm hiểu đầu bài, những
đại lượng đã cho và cần
tìm.
- Vẽ hình minh họa
- dựa vào hình vẽ xác
định các dại lượng cần
tìm.
Hình 49.1
Hình 49.2
Vẽ hình.
Tìm phương án giải.
a)Áp dụng công thức:
sini = n.sinr
suy ra r để tìm r’.
Có r’ ta tìm được góc ló i’
dựa vào công thức:
sini’ = n.sinr’
Có i’ thì ta dễ dàng tìm
được D:
D = (i + i’) – A
(hình 49.1)
b) D
min
đường đi của tia
sáng đối xứng qua mặt
phẳng phân giác của góc ở
đỉnh.
'
2
A
r r= =
Tính được góc tới i
sini = n.sinr
=>D
min
c) tia sáng vuông góc mặt
AB tại I ta tính được góc
tới i.
Bài 1/246.
Tóm tắt:
Tam giác đều ABC
n = 1,5
a) i= 60
0
, A= 60
0
( ABC
đều). tìm i’ và D?
577,0
5,1
60sinsin
sin
0
===
n
i
r
⇒
r =
7135
0
′
3424713560
000
′
=
′
−=−=
′
rAr
0
sin sin
1,5.sin 24 43 0,624
i n r
′ ′
=
′
= =
⇒
0438
0
′
≈
′
i
0438
0
′
=−+
′
= AiiD
b) D
min
thì:( hình 49.2)
0
0
30
2
60
2
===
′
=
A
rr
0
0
sin sin
1,5.sin 30 0,75
48 40
i n r
i
⇒ =
= =
′
⇒ =
0
2 37 20
m
D i i A
i A
′
= + −
′
= − =
c) i= 90
0
, tìm góc làm bởi
tia ló và tia tới?
Tia tới truyền thẳng qua
AB,tới mặt AC tại J
( Hình 49.3)
tạo góc tới i = 90
0
- 30
0
=
60
0
mà
Hình 49.3
Bài 9 SGK / 243?
- Yêu cầu học sinh đọc
bài toán và tóm tắt nội
dung:
-Yêu cầu HS giải bài
toán?
Gợi ý:
+ AB là vật thật => d>0.
+từ d và f tìm được vị trí
ảnh d’?
- Hướng dẫn HS chia tỉ
lệ trên hình vẽ cho chính
xác.
- xác định vị trí tiêu
điểm chính xác trên
hình.
- xác định vị trí các vật
chính xác trên hình
- vẽ các tia đặc biệt
- dùng công thức tính lại
kết quả và so với tỉ lệ
trên hình vẽ
Yêu cầu giải tương tự
cho câu b.
Tính góc i
gh
=> tia sáng phản xạ toàn
phần. Không bị lệch.
Theo dõi sự gợi ý của GV
để tìm hiểu các kiến thức,
các kỹ năng liên quan bàn
toán yêu cầu.
Thảo luận:Nêu các bước
giải bài toán
A’B’ là ảnh thật ngược
chiều với vật.
2
1
0
1
sin 0,667
1,5
42
gh
gh
n
i
n
i
= = =
⇒ =
nên :
gh
ii ≥
vậy tia sang bị
phản xạ toàn phần tại J
tia JK vuông góc với BC
nên truyền thẳng. Vậy góc
hợp bỡi tia ló và tia tới là
D = 30
0
+ 30
0
= 60
0
bài 9 SGK trang 243
D = 5 ñioáp
⇒
cm20m2,0
5
1
D
1
f ====
a)AB = 2 cm , d = 30 cm
>0
Ta coù
1 1 1
'
1 1 1
' .
. 30.20
'
30 20
600
60 0
10
' ' '
60
2
30
' ' 2 2.2 4
d d f
d f
d f d d f
d f
d
d f
cm
A B d
d
AB
A B AB cm
+ =
−
⇒ = − =
=> = =
− −
= = >
= = −
= − = −
⇒ = − = − = −
Ta co ù: k
A’B’ là ảnh thật cách thấu
kính 60cm ngược chiều
với vật và có chiều cao là
4 cm.
b) AB= 2cm, d= 10cm> 0
o
o
o
F
’
F
O
A
A’
B
B
’
Bài 10 trang 243 SGK
Yêu cầu học sinh tìm
hiểu và giải bài toán.
GV hướng dẫn:
Giải thích chum tia tới
hội tụ và chum tia ló
song song với trục
chính.
A’B’ là ảnh ảo cùng chiều
với vật.
Tóm tắt các thông tin từ
bài toán
Theo dõi sự gợi ý của GV
để tìm hiểu các kiến thức,
các kỹ năng liên quan bàn
toán yêu cầu.
1 1 1
'
1 1 1
' .
.
'
10.20 200
20 0
10 20 10
d d f
d f
d f d d f
d f
d
d f
cm
+ =
−
⇒ = − =
=
−
= = =− 〈
− −
' '
' 20
2 0
10
' ' 2 2.2 4
A B
AB
d
d
A B AB cm
=
−
= − = − = 〉
⇒ = = =
Ta co ù: k
A’B’ là ảnh ảo cách thấu
kính 20 cm cùng chiều với
vật và có chiều cao là 4
cm
Bài 10 trang 243 SGK
a) vì chùm tia tới hội tụ và
chùm tia ló song song với
trục chính nên => thấu
kính phân kỳ.
b) thấu kính phân kỳ
f= -25 cm
D = 1/f= -4 diop.
c) d = 40 cm.
40.( 25)
'
40 25
15,4 0
df
d
d f
cm
−
= =
− −
= − <
ảnh ảo, ở trước L.
'
' '
15,4 10
.2
40 13
d
A B k AB AB
d
cm
= =
= =
GVHD phê duyệt ngày 5 tháng 4 năm 2010
…………………………… SVTH: Nguyễn Minh Tuấn
…………………………… …………………………….
o o
F’
F
O
A
A
’
B
B’