\ Bài 24:
VẬN ĐỘNG CẢM ỨNG (tt)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:- Phân biệt được vận động nở hoa phụ thuộc vào điều kiện ngoại cảnh(
ánh sáng,nhiệt độ ) và đặc điểm di truyền.Mỗi loại hoa có vận động cảm ứng ở một
thời điểm nhất định ,có độ chính xác theo nhịp điệu của đồng hồ sinh học.Lựa chọn
thời gian nở hoa để lập động hồ hoa
- Hiểu được vận động ngủ thức của chồi ,lá ,hoa và hạt ở từng điều kiện
ngoại cảnh
2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát phân tích suy luận
3. Thái độ: - Thấy được sự tích nghi của các loài thực vật với điều kiện sống
- Chủ động kéo dài thời gian ngủ hoặc đánh thức sớm các loại cây trồng
theo nhu cầu
- Nhập nội các loại cây phải chú ý đến nhiệt độ ánh sáng phù hợp nhất là
lúc ra hoa
B. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM: Phần II.2 vận động nở hoa
C. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:sgk,sgv, một số hạt nảy mầm và 1 số hạt không nảy mầm ( đã đưa vào
điều kiện không phù hợp ).Phóng to hình 24.1 và 24.2 sgk
2. Học sinh: học bài cũ,chuẩn bị 1 số ví dụ về vận động nở hoa
D. PHƯƠNG PHÁP DẠY VÀ HỌC: Vấn đáp theo các câu lệnh sgk, các ví dụ liên hệ
thực tế, so sánh
E. TIẾN TRÌNH TIẾT HỌC:
1. Ổn định:
2. KTBC: câu 1,2,3,4/84
3. Bài mới:
Hoạt động của giáo viên Hoạt động học sinh
Cho h/s quan sát hình 24.1 nhận
xét sự nở hoa theo nhiệt độ?
Cho h/s quan sát hình 24.1 nhận
xét sự nở hoa theo ánh sáng?
Cho h/s quan sát hình 24.2 nhận
xét sự nở hoa theo ánh sáng?
Nêu sự nở hoa của 1 số loài?
III. VẬN ĐỘNG THEO CHU KỲ ĐỒNG HỒ SINH
HỌC
2. Vận động nở hoa
a. Cảm ứng theo nhiệt độ
Nhiệt thấp nhiều loài hoa không nở .Ở nhiệt độ thích hợp
hoa mới nở
Ví dụ hoa mười giờ,hoa tyu líp ở nhiệt độ cao ánh sáng
mạnh mới nở
b. Cảm ứng theo ánh sáng
Không có ánh sáng nhiều loài hoa không nở,lá cụp lại.Khi
có ánh sáng thích hợp thì hoa nở ,lá xòe ra
Ví dụ các hoa họ cúc,các cây họ đậu họ chua me
Ngược lại một số loài hoa lại nở vào ban đêm như hoa
hoa quỳnh hoa dạ hương,hoa sữa
quan sát hình 24.1 nhận xét sự
thức ngủ của lá?
Đánh thức chồi ngủ bằng cách
nào?
Kéo dài thời gian ngủ khi cần
thiết bằng cách nào?
Vì sao hạt không nảy mầm
ngay? Hạt ngủ còn do yếu tố
nào?
Các điều kiện cần cho sự nảy
mầm của hạt?
Cho h/s thảo luận nhóm giải
thích trên câu ca dao sau:
“Ngâm ủ, xáo trộn cho đều
Anh sáng thường làm tăng nhiệt độ,nhiệt độ và ánh sáng
ảnh hưởng đến sự khép nở hoa vàcụp xòe lá thông qua sự
tổng hợp hoặc phân giải các hoocmôn thực vật như
auxin,gibêrelin Hình 24.2
3. Vận động ngủ thức
Vận động ngủ thức ở các bộ phận thực vật theo chu kỳ
nhịp điệu đồng hồ sinh học phụ thuộc điều kiện môi
trường
a. Ngủ của chồi và đánh thức chồi ngủ
Một số cây sống ở vùng khắc nghiệt khi gặp điều kiện bật
lợi thí lá rụng hết,giảm lượng nước trong cây< 10% ,hầu
như không có sự tổng hợp và sinh trưởng,đời sống của
chồi ở dạng tiềm ẩn. ví dụ
Có thể đánh thức chồi ngủ tắm lạnh,tắm nóng,
bằng hóa chất và các chất kích thích sinh trưởng
Có thể kéo dài thời gian ngủ khi cần thiết bằng các hợp
chất kìm hãm
b. Hạt ngủ và hạt nảy mầm
Hạt ngủ là hạt không nảy mầm ngay mà phải đợi sau thời
gian chín sinh lí của phôi mới nảy mầm.
Hạt ngủ còn do ở vỏ chứa các chất kìm hãm
Ngày ngâm đêm ủ sớm chiều
chăm lo”
Nhập nội các giống cây phải chú
ý gì?
Nêu các ví dụ về đánh thức sớm
chồi củ hạt và kéo dài thời gian
ngủ khi cần thiết ?
Đời sống của hạt phụ thuộc vào thời gian ngủ của nó. ví
dụ sgk
Các điều kiện cần cho sự nảy mầm:nước,oxi, t
o
+ nước cần với lượng bằng 40% đến 150% trọng lượng
khô của hạt, nước làm hạt trương phồng tăng tính thấm khí
,dãn chất nguyên sinh giúp tế bào trở lại đời sống hoạt
động
+oxi tham gia vào quá trình hô hấp
+ nhiệt độ thích hợp cho hô hấp 25-28
o
C, nhiệt độ tăng
biến đổi sinh hóa,tăng hô hấp,tăng hòa tan o
2
IV. ỨNG DỤNG
Cây nhập nội cần đảm bảo nhiệt độ và ánh sáng cho quá
trính ra hoa nhất là hoa cúc và hoa hồng
Có thể thúc đẩy nhanh chồi hay hạt củ thức sớm hoặc kéo
dài thời gian ngủ theo nhu cầu con người
4. Củng cố: - Anh hưởng của nhiệt độ và ánh sáng đến nở hoa,xòe lá ?
- Điều kiện chồi ngủ và đánh thức chồi ngủ ?
- Nêu các điều kiện cần thiết cho sự nảy mầm của hạt ?
- Cho ví dụ thực tế về kéo dài thời sgian ngủ hay đánh thức sớm chồi hạt
củ ?
5. Dặn dò: Học bài theo câu hỏi 1,2,3,4/88. Xem bài mới /89
F. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
G. RÚT KINH NGHIỆM: