Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết
BÀI 36. PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức
- Nêu được khái niệm phát triển ở thực vật có hoa.
- Trình bày được các nhân tố chi phối sự ra hoa.
2. Kỹ năng:
- Làm việc với sách giáo khoa.
- Quan sát, phân tích.
- Hoạt động nhóm.
- Liên hệ thực tế.
II. Trọng tâm:
Khái niệm phát triển của thực vật có hoa và các nhân tố chi phối sự ra hoa.
III. Phương pháp:
Sách giáo khoa – hỏi đáp.
Hoạt động nhóm – phiếu học tập.
IV. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Bài giảng điện tử của bài 36.
- Phim, một số hình ảnh tham khảo về các cây ngày dài, cây ngày ngắn, cây trung tính và
ứng dụng.
2. Chuẩn bị của học sinh:
Tự nghiên cứu sách giáo khoa (SGK).
V. Tiến trình bài giảng:
1. Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:
- Thế nào là hoocmôn thực vật?

- Ở thực vật, hoocmôn có vai trò thúc quả chóng chín là:
a. Axit abxixic.
b. Êtilen.
c. Xitôkinin.
d. Gibêrelin.
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11
Đáp án: b
- Trình bày các đặc điểm chung của hoocmôn TV.
- Nơi sản sinh ra auxin:
a. Tế bào đang phân chia ở rễ, hạt, quả.
b. Tế bào đang phân chia ở mô PS chồi ngọn
c.Lá già, thân, quả, hạt
d. Lục lạp, phôi hạt, chóp rễ
Đáp án: b
2. Bài mới:
Đặt vấn đề: Đối với thực vật có hoa, ra hoa là một dấu hiệu đặc biệt của sự phát triển. Vậy
phát triển là gì, cây ra hoa khi nào, chịu tác động của những nhân tố nào, hôm nay chúng ta
cùng tìm hiểu trong bài 36 – Phát triển ở thực vật có hoa.
Bài 36 – PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA
Hoạt động của GV và HS Nội dung chi tiết
Hoạt động 1: tìm hiểu khái niệm phát triển của thực
vật có hoa
Giáo viên chiếu một đoạn phim ngắn về chu trình
sống của cây cải, yêu cầu học sinh (HS) theo dõi, cho
biết cây cải đã trải qua những giai đoạn nào trong đời
sống.
- HS theo dõi phim, trả lời câu hỏi
Yêu cầu học sinh (HS) nghiên cứu SGK và trả lời
câu hỏi:

Phát triển của cơ thể thực vật là gì ?
- HS nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi của giáo viên
(GV).
GV bổ sung hoàn chỉnh, cho HS ghi bài.
Hoạt động 2: tìm hiểu mối quan hệ giữa sinh trưởng
và phát triển.
Đặt vấn đề: trong khái niệm “phát triển” mà ta vừa
tìm hiểu có bao gồm “sinh trưởng”, ở bài trước chúng
ta cũng đã học về sinh trưởng. Vậy sinh trưởng và
phát triển quan hệ với nhau như thế nào, ta sang phần
II.
 Yêu cầu HS quan sát hình 36 SGK, GV giải thích
I. Khái niệm
Phát triển của cơ thể thực vật là quá trình
biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế
bào và phát sinh hình thái các cơ quan của
cơ thể.
II. Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát
triển
Sinh trưởng gắn với phát triển, phát triển
dựa trên cơ sở của sinh trưởng
è Sinh trưởng và phát triển là những quá
trình liên quan với nhau, là hai mặt trong
chu trình sống của cây.
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11
hình,
đặt câu hỏi:
Sinh trưởng và phát triển có mối quan hệ gì?
- HS nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi.

GV bổ sung hoàn chỉnh, cho HS ghi bài.
Hoạt động 3: tìm hiểu các nhân tố chi phối sự ra
hoa
Yêu cầu HS nghiên cứu SGK, cho biết những nhân
tố nào chi phối sự ra hoa.
- HS suy nghĩ, trả lời.
(Dẫn: người ta đã sắp xếp các nhân tố trên vào 2
nhóm: nhóm nhân tố bên ngoài và nhóm nhân tố bên
trong, chúng ta sẽ tìm hiểu nhóm nhân tố bên ngoài
trước)
GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức trong SGK, trả
lời câu hỏi:
- Cây dạng mùa đông là gì?
- Hiện tượng xuân hóa là gì? - Cho ví dụ các loài thực
vật ra hoa ở nhiệt độ thấp.
- Người ta ứng dụng hiện tượng xuân hóa để làm gì?
 Yêu cầu HS trả lời câu hỏi dựa vào SGK:
- Quang chu kì là gì?
- Các cây ra hoa chịu ảnh hưởng của quang chu kì
được chia thành những nhóm nào ?
Chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ, yêu cầu các nhóm
hoàn thành phiếu học tập, trình bày, bổ sung, hoàn
thiện kiến thức.
- HS hoạt động nhóm, hoàn thành phiếu học tập.
(Liên hệ thực tế : chiếu hình cây thanh long, hỏi : Vì
sao người ta thắp đèn cho cây thanh long vào ban
đêm ?
- HS trả lời câu hỏi của GV.
- Cây ngày ngắn và cây ngắn ngày khác nhau như thế
nào ?)

GV hỏi :
III. Các nhân tố chi phối sự ra hoa
1. Nhân tố bên ngoài.
a. Nhiệt độ thấp.
Hiện tượng ra hoa của cây phụ thuộc vào
nhiệt độ thấp (sau khi đã trải qua mùa
đông giá lạnh tự nhiên hoặc được xử lí bởi
nhiệt độ dương thấp) gọi là xuân hóa.
VD: lúa mì, bắp cải
b. Quang chu kì
- Hiện tượng ra hoa của cây phụ thuộc
vào tương quan độ dài ngày và đêm
gọi là quang chu kì.
(Nội dung phiếu học tập)
- Cây ngày dài: ra hoa vào cuối mùa
xuân và mùa hè, ở vùng ôn đới.
VD: rau bina, lúa mì
- Cây ngày ngắn: ra hoa vào mùa thu ở
vùng ôn đới, và phần lớn TV nhiệt
đới.
VD: cà phê, lúa
- Cây trung tính: ra hoa không phụ
thuộc nhiệt độ xuân hóa và quang chu kì.
VD: Hướng dương, cà chua, ngô
* Nguyên nhân: phitôcrôm ( sắc tố cảm
nhận quang chu kì)
+ Dạng tồn tại:
• Dạng hấp thụ ánh sáng đỏ (Pđ)
• Dạng hấp thụ ánh sáng đỏ xa (Pđx)
Ánh sáng đỏ

P
đ
P
đx
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11
- Nguyên nhân gây ra hiện tượng quang chu kì là gì ?
- Phitôcrôm tồn tại ở những dạng nào ? Chúng quan hệ
như thế nào với nhau?
- P
đx
có tác dụng gì đối với cây ?
- HS trả lời câu hỏi của GV
GV yêu cầu HS nêu lại tên các nhân tố bên trong.
Yêu cầu HS quan sát hình 36, cho biết : (thực hiện
lệnh SGK)
- Khi nào cây cà chua ra hoa ?
- Dựa vào đâu để xác định được tuổi của cây một
năm?
- Hoocmôn ra hoa còn được gọi tên nào khác ?
- Hoocmôn ra hoa được hình thành ở đâu, trong điều
kiện nào và có tác dụng gì?
Hoạt động 4: Tìm hiểu ứng dụng kiến thức về sinh
trưởng và phát triển
(Dẫn : Người ta đã có những ứng dụng kiến thức rất
hữu ích về sinh trưởng và phát triển trong thực tế)
Yêu cầu HS nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi:
- Nêu ví dụ vận dụng kiến thức về sinh trưởng vào các
thao tác xử lí hạt, củ nảy mầm.
- Người ta ứng dụng gì trong trồng rừng, trong công

nghiệp rượu bia?
- Kiến thức về phát triển được ứng dụng như thế nào
trong nông nghiệp?
(Liên hệ thực tế thêm)
(bất hoạt) Ás đỏ xa (có hoạt tính)
P
đx
làm cho hạt nảy mầm, khí khổng
mở, hoa nở.
2. Nhân tố bên trong
a. Tuổi của cây
Tùy vào giống và loài, đến độ tuổi xác
định thì cây ra hoa.
b. Hoocmôn ra hoa
Florigen được hình thành trong lá, ở
điều kiện quang chu kì thích hợp à di chuyển
vào đỉnh sinh trưởng của thân à cây ra hoa
IV. Ứng dụng.
1. Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng
+ Trong trồng trọt:
Dùng gibêrelin thúc hạt hay củ nảy
mầm sớm khi đang ở trạng thái ngủ.
Điều tiết sinh trưởng của thân cây gỗ
trong rừng.
+ Trong công nghiệp rượu bia:
Dùng gibêrelin làm tăng quá trình
phân giải tinh bột thành mạch nha.
2. Ứng dụng kiến thức về phát triển.
Chọn cây trồng theo vùng địa lí, mùa, xen
canh, chuyển/gối vụ cây nông nghiệp, trồng

rừng hỗn loài.
3. Củng cố:
1. Loại chất nào của cây có liên quan đến sự ra hoa?
a. Gibêrelin b. Xitôkinin
c. Xitôcrom d. Phitôcrôm
Đáp án: d
2. Quang chu kì là sự ra hoa phụ thuộc vào:
a. Độ dài ngày b. Độ dài ngày đêm
c. Tuổi của cây d. Độ dài đêm
Đáp án: b
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11
3. Sắc tố tiếp nhận ánh sáng trong phản ứng quang chu kì của thực vật:
a. Diệp lục b. b. Phitocrom
c. Carotenoit d. Diệp lục a, b, và phitocrom.
Đáp án: b
4. Thời điểm ra hoa ở TV một năm có phản ứng quang chu kì trung tính được xác
định theo:
a. Chiều cao cây b. Đường kính gốc
c. Số lượng lá d. Cả a,b,c
Đáp án: c
4. Bài tập về nhà:
Trả lời câu hỏi SGK.
Đọc trước bài mới: bài 37 – Sinh trưởng và phát triển ở động vật
PHIẾU HỌC TẬP
Nhóm cây Đặc điểm Ví dụ
Cây ngày dài
Ra hoa vào cuối mùa xuân và mùa hè,
ở vùng ôn đới.
Rau bina, lúa mì

Cây ngày ngắn
Ra hoa vào mùa thu ở vùng ôn đới, và
phần lớn TV nhiệt đới.
cà phê, lúa
Cây trung tính
Ra hoa không phụ thuộc nhiệt độ
xuân hóa và quang chu kì
Hướng dương, cà chua,
ngô
RÚT KINH NGHIỆM




Ngày , tháng , 2010
Tổ trưởng kí duyệt
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11
Thứ … ngày… tháng… năm 20…
Bài 36 - PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA
I. Khái niệm.
a. Định nghĩa.
Phát triển ở cơ thể thực vật là bao
gồm , ,
của cơ thể.
II. Mối quan hệ giữa sinh trưởng và phát triển
Sinh trưởng phát triển, phát triển của sinh trưởng è sinh
trưởng và phát triển là. những quá trình liên quan với nhau, là trong chu trình
sống của cây.
III. Các nhân tố chi phối sự ra hoa.

1. Nhân tố bên ngoài.
a.Nhiệt độ thấp
Hiện tượng ra hoa của cây phụ thuộc vào ( sau khi đã trải qua mùa
đông giá lạnh tự nhiên hoặc được ) gọi
là
b. Quang chu kì
- Hiện tượng ra hoa của cây phụ thuộc vào gọi là quang chu
kì
Nhóm cây Đặc điểm Ví dụ
Cây ngày dài
Ra hoa vào
, ở vùng ôn
đới.

Cây ngày ngắn
Ra hoa ở vùng
ôn đới, và phần lớn TV


Cây trung tính
Ra hoa nhiệt độ
xuân hóa và quang chu kì
,
ngô
* Nguyên nhân: (sắc tố cảm nhận )
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 11

P
đ

P
đx
(bất hoạt) (có hoạt tính)
P
đx
làm cho , ,
2. Nhân tố bên trong
a.Tuổi của cây.
Tùy vào giống và loài, thì cây ra hoa.
b. Hoocmôn ra hoa.
được hình thành trong , ở điều kiện thích hợp à
di chuyển vào của thân à cây ra hoa.
IV. Ứng dụng
1. Ứng dụng kiến thức về sinh trưởng
+ Trong trồng trọt:
- Dùng thúc hạt hay củ nảy mầm sớm khi đang ở
- Điều tiết của thân cây gỗ trong rừng.
+ Trong công nghiệp rượu bia:
Dùng làm tăng quá trình thành mạch nha.
2. Ứng dụng kiến thức về phát triển.
Chọn cây trồng theo , mùa, , chuyển/gối vụ cây nông nghiệp, trồng
rừng hỗn loài.