Khi thủy đậu "vào mùa"
Chuyên đề: Bệnh thủy đậu
Khoảng hơn một tuần trở lại đây, thông tin về tình
trạng bệnh nhân nhập viện vì bệnh thủy đậu tăng
cao khiến không ít bậc phụ huynh lo lắng, bởi đối
tượng mắc bệnh này nhiều nhất là độ tuổi dưới 7
tuổi. Về căn bản, nếu được phát hiện sớm và điều
trị đúng cách thì bệnh thủy đậu không phải là
bệnh gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên,
vẫn còn nhiều người băn khoăn khi chưa hiểu rõ
về căn bệnh này. Trong khuôn khổ bài viết này xin
cung cấp một số thông tin cơ bản về bệnh thủy
đậu.
Bệnh thủy đậu ở trẻ xuất hiện nhiều nhất khi trẻ ở độ tuổi 2 - 7 tuổi
Bệnh thủy đậu là gì?
Bệnh thủy đậu, còn gọi là bệnh trái rạ hoặc phỏng rạ,
thủ phạm gây bệnh là virut Varicella zoster. Bệnh dễ
lây. Tỷ lệ mắc bệnh thường cao ở các đô thị, nơi
đông dân, nhất là lúc giao mùa. Đối tượng dễ mắc
bệnh là trẻ em, ở độ tuổi từ 2 đến 7 tuổi. Người
trưởng thành vẫn có thể bị mắc bệnh nếu chưa được
tiêm phòng thủy đậu. Bệnh có biểu hiện là bện nhân
bị nổi mẩn ngứa, xuất những đốm đỏ hoặc bị phồng
giộp khắp cơ thể.
Đối với trẻ em khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt thì
việc phát hiện bệnh và điều trị sớm sẽ không gây
nguy hiểm. Tuy nhiên bệnh có thể gây ra những vấn
đề nghiêm trọng cho phụ nữ mang thai, thanh niên,
người lớn, những đối tượng có hệ miễn dịch không
tốt, khiến cho cơ thể gặp khó khăn trong việc chống
nhiễm trùng khi vị vi rút tấn công.
Nếu đạ bị thủy đậu, bạn sẽ không còn “gặp lại”nó lần
nữa trong đời. Tuy nhiên, vi rút vẫn còn ở lại trong cơ
thể bạn khá lâu sau khi bạn đã hết bệnh. Nếu vi rút
bệnh trong cơ thể bạn lại hoạt động, nó có thể gây
nên những cơn đau và làm nhiễm trùng và được gọi
là bệnh Zona.
Sự lây lan của bệnh thủy đậu
Nói theo cách nói dân gian, thì
những người bị bệnh thủy đậu
cần được tránh gió, cách ly, tránh
tiếp xúc với nhiều người để tránh
lây bệnh cho người khác. Bạn có
thể bị lây bệnh thủy đậu nếu ở
gần người bệnh khi họ hắt hơi,
ho, hoặc từ việc ăn chung, uống
chung với người bị bệnh. Đương nhiên bạn sẽ bị lây
nếu đụng vào dịch tiết ra từ những nốt mụn của
người bệnh.
Một người bị nhiễm vi rút thủy đậu có thể lây lan vi rút
ngay khi người đó chưa có bất kỳ triệu chứng rõ rệt
nào. Bệnh dễ lây nhất là khỏng thời gian 2 -3 ngày
trước khi những nốt ban xuất hiện cho đến khi những
nốt phồng giộp hay còn gọi là nốt đậu đóng vảy. Nếu
từ bé chưa bị bệnh và cũng chưa tiêm phòng thủy
đậu thì bạn có khả năng mắc bệnh. Nguy cơ này sẽ
Vi rút Varicella
zoster dưới kính
hiển vi.
rất cao nếu trong gia đình bạn có người mắc thủy
đậu, bởi sự tiếp xúc và sống trong cùng không gian
dễ khiến bạn bị lây vi rút.
Triệu chứng thủy đậu ở trẻ em
Sau một thời gian ủ bệnh chừng 14-15 ngày thì bệnh
phát. Có nhiều trường hợp trẻ mắc bệnh thủy đậu
nhưng vẫn ăn uống và sinh hoạt bình thường nên
thường cha mẹ không để ý, cho đến khi phát hiện
những nốt đậu mọc trên cơ thể hoặc trên đầu thì mới
biết. Có khi trẻ sốt nhẹ, sổ mũi, biếng ăn, không chịu
chơi, ngứa Với những trẻ lớn có thể kêu đau mỏi
các khớp rồi 2-3 ngày sau đậu mọc.
Lúc đầu bệnh nhân sẽ nổi ban, nhìn giống ban sởi.
Ban mọc khắp nơi, không theo một trình tự nhất định:
ban mọc nhiều ở da đầu, trong các kẽ chân tóc, vài
giờ sau thành nốt phỏng. Nốt phỏng rất nông, có hình
quả xoan, trông như giọt sương; nếu lấy hai ngón tay
căng nốt phỏng ra, sẽ thấy mặt nốt phẳng nhăn lại.
Thông thường, đậu thường xuất hiện thưa. Các nốt
đậu mọc rất nhanh và mọc làm nhiều đợt cách nhau
2-3 ngày, do đó ở cùng một vùng da, có thể gặp đủ
loại nốt đậu khác nhau: nốt to, nốt nhỏ, nốt đỏ, nốt
phỏng, nốt đã đóng vẩy. Nếu bị bội nhiễm vi khuẩn,
nốt đậu sẽ làm mủ, sưng to và rất ngứa làm trẻ gãi
trầy da, để lại sẹo sâu.
Trẻ bị thủy đậu với những nốt đậu mọc trên khắp cơ thể.
Khi được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh
thường tiến triển lành tính: đậu thường thưa, sức
khỏe của trẻ cũng ổn định, ít thay đổi.Những nốt đậu
sẽ đóng vảy khi bệnh đến ngày thứ 4 hoặc thứ 6, vẩy
có màu nâu sẫm. Một tuần sau khi những nốt đậu
đóng vảy thì vảy sẽ bong và không để lại sẹo, như
vậy trẻ sẽ phụ hồi và khỏi bệnh.
Trẻ con thường khó chịu được cảm giác ngứa ngáy
khi những nốt đậu xuất hiện, chính vì thế chúng
thường gãi nhiều, khiến những nốt mụn vỡ ra hoặc
người lớn không chăm sóc vệ sinh chu đáo, những
nốt phỏng có thể bị bội nhiễm gây viêm da nặng.
Nhiều trường hợp biến chứng viêm cầu thận cấp tính
hoặc nhiễm khuẩn máu do vi khuẩn tụ cầu.
Những trường hợp nặng, đậu mọc dày chi chít, đậu
mọc cả ở niêm mạc miệng, kết mạc mắt rồi vỡ ngay.
Người lớn cũng mắc thủy đậu và với trường hợp
bệnh nặng người bệnh thường sốt cao 39-40oC, có
người còn trằn trọc, mê sảng; nốt phỏng dày hơn có
khi có máu. Nếu không được cứu chữa kịp thời, bệnh
tiến triển nặng hơn và có thể tử vong.
Đối tượng chịu nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng khi
mắc bệnh thủy đậu là phụ nữ có thai. Trong khoảng
thời gian nửa đầu thai kỳ, nếu người mẹ mắc bệnh
thủy đậu thì có nguy cơ não bộ của bào thai sẽ bị dị
dạng. Một tháng trước khi sinh mà người mẹ bị thủy
đậu thì đứa trẻ sinh ra có nguy cơ tử vong.
Những bệnh nào có triệu chứng giống với thủy
đậu
Trên nguyên tắc thì mỗi người chỉ mắc thủy đậu một
lần, chính vì thế đôi khi có những bệnh khác cũng có
những triệu chứng tương tự dễ khiến người bệnh
nghĩ rằng bị thủy đậu lần hai.
Triệu chứng của thủy đậu là phát ban, do đó có một
số bệnh khác cũng gây phát ban và làm bạn hiểu lầm
rằng mình bị thủy đậu như:
- Bị nhiễm một loại vi rút nào đó và bị mẩn ngứa nổi
mẩn đỏ
- Bị côn trùng cắn hoặc bị ghẻ
- Da bị dị ứng do phản ứng lại một loại thuốc nào đó
mà bạn đang dùng.
- Bi ban đỏ. Dạng phát ban này phát triển ở da và
niêm mạc (như phần niêm mạc bên trong miệng). Có
thể phát ban do bị nhiễm trùng, hoặc là biểu hiện của
một dạng dị ứng.