tốc độ quay từ 2.200 ~ 3.500 vòng/phút. Quạt có tốc độ quay càng cao thì việc tản
nhiệt càng hiệu quả nhưng độ ồn cũng tăng theo. Khi công suất bộ nguồn tăng do
nhu cầu của hệ thống, vấn đề giảm nhiệt độ cho linh kiện trong bộ nguồn càng
được các nhà sản xuất quan tâm hơn. Họ đưa ra nhiều cải tiến như tăng tốc độ quạt,
thêm tính năng “quạt thông minh – smart fan”, sử dụng hai quạt (một hút, một
đẩy), sử dụng quạt lớn (120 đến 150 mm), làm các khối kim loại tản nhiệt “hầm
hố“ hơn hoặc kết hợp các cách trên lại với nhau.

XI. CÁC CHUẨN ATX 1.3 VÀ 2.X:

Hiện tại 2 chuẩn ATX phổ biến là chuẩn 1.3 và chuẩn 2.x (bên cạnh các chuẩn
dành cho server của INTEL và AMD - xin phép không lạm bàn ở đây).

ATXV1.3: chỉ có 1 đường (rail) 12V và có thể có hoặc kô có đầu cấp nguồn
SATA, thường thì các PSU chuẩn ATX V1.3 có hiệu suất thấp – chỉ đạt ~ 60 % -
Và có đường điện chính là đường 5V (công suất 5V rất cao) (thích hợp cho những
main cấp 5V cho CPU thế hệ cũ).

ATX 2.x: có đường điện chính là đường 12V (max là 18A cho mỗi rail đối với
PSU có 2 rail 12V , nếu vượt quá giới hạn trên thì độ nhiễu sẽ tăng nhưng hiện đã
có một số nguồn mới vượt qua được 18A ???? ) trang bị đầu cấp nguồn SATA
(bắt buộc), cấp nguồn PCie (VGA), 12V+ (cho main board) bên cạnh những đầu
cấp nguồn HDD, Floopy thông thường, hiệu suất của PSU ATXV2.x thường đạt
>70% một số PSU cao cấp có thể lên tới 80%. Theo xu hướng thời đại , chuẩn
ATX 2.x đã và đang dần thay thế chuẩn ATX 1.3.
XII. CÂU HỎI LIÊN QUAN, TÍNH NĂNG, THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA
PSU?

Trong phần tiếp theo này chúng tôi tập trung vào giải đáp các câu hỏi thắc mắc mà
những người tiêu dùng thường quan tâm đến khi lựa chọn các bộ nguồn. Ngoài ra
chúng tôi cũng giải đáp một số thuật ngữ và các tính năng kỹ thuật thường thấy

xuất hiện trên các sản phẩm nguồn máy tính thường thấy trên thị trường Việt Nam:

1. Tại sao tôi cần hơn 1 đường 12V cho các PSU đời mới?

Không những có 2 mà trong cản sản phẩm cao cấp gần đây các nhà sản xuất đã có
nhiều sản phẩm có đến 3 thậm chí 4 đường 12V, bởi một điều đơn giản hầu hết các
thiết bị đời mới hiện nay đều sử dụng đường điện 12V (CPU Intel P4, Althlon 64,
DualCore AMD, Pentium D, VGA ATI, NVIDIA, các công nghệ SLI, ATI
Crossfire, và sắp tới hàng loạt thế hệ CPU mới của Intel cùng AMD sẽ ra đời đều
sử dụng đường điện 12V) vì vậy để đảm bảo vấn đề an toàn điện và độ nhiễu dựa
theo chuẩn UL\EN – UL\EN (cost lists a maximum of 240VA per circuit) nên cấp
thêm 1 rail 12V cho PSU là giải pháp cần thiết. Bên cạnh đó máy tính ngày nay
còn phải gồng gánh những thiết bị điện áp tăng giảm đột ngột như đèn, FAN siêu
cấp, Pump, Peltier làm ảnh hưởng đến các thiết bị truyền thống như main, cpu,
vga vốn hoạt động khá ổn định và cần độ ổn định điện áp tốt. Hiện nay PSU
ATXV2.x có 2 rails 12V là phổ biến nhất (và theo thiết kế cũng là phù hợp nhất so
với 3 hay 4 rails) với mục đích phục vụ (trên lý thuyết) như sau:

12V1 : Main board ATX 24 pin , HDD, SATA , Floppy
12V2 : Tập trung tải các thiết bị khủng bố như VGA PCI-E và 12V+ cho main
board đời mới.

Thực tế thì khi thiết kế các nhà sản xuất có nhiều lý do để thay đổi chức năng của 2
rail trên, vì thực chất 2 rail này thường thông nhau để cân bắng tải (điều này khiến
2 rail có điện thế cân bằng mặc dù tải ở 2 rail là chênh lệch đáng kể)

2. Passive P.F.C / Active P.F.C là gì?

Một vấn đề cũng rất được nhiều người tiêu dùng quan tâm hiện nay là PFC (Power
Factor Corrected). Có 2 loại PFC là Active PFC và Passive PFC. Hiểu nôm na PFC

là 1 hệ thống bao gồm nhiều FET, IC, Diot v.v (tùy theo thiết kế cụ thể của mỗi
PSU) chức năng như 1 cuộn thứ cấp tạo dòng điện đồng pha và không đổi khi vào
cuộn chính của PSU (tăng chất lượng và độ ổn định của dòng điện) và không gây
nhiễu ngược về dòng điện AC đầu vào (dòng điện xoay chiều) gây ảnh huởng đến
các thiết bị sử dụng điện AC trong hệ thống điện chung (nhất là khi PSU có công
suất lớn). Một lợi thế nho nhỏ của Active PFC nữa là khi đó PSU sẽ không cần
công tắc chuyển 110/220V nữa càng thuận lợi cho người tiêu dùng cuối. Tin mừng
cho những ai thích xài UPS(bộ lưu điện): thì thời gian lưu điện sẽ lâu hơn khi PSU
của bạn có Active PFC. Tuy nhiên bỏ tiền để sắm 1 PSU autovolt input, lưu điện
lâu hơn và an toàn hơn liệu có đủ thuyết phục bạn chọn mua 1 PSU có Active
PFC?

Chúng ta tạm thời thông qua công thức sau:

PF=truepower/totalpower
PF: 1 tỷ số không có đơn vị thể hiện chất lượng của bộ nguồn
truepower: công suất thật (W)
totalpower: công suất trên lý thuyết (W)

Hãy làm 1 so sánh nhỏ:

PSU không có PFC tỷ số PF rất thấp ~ 0.6 (true power thấp)
PSU trang bị PASSIVE PFC PF là ~ 0.75 - 0.85
PSU trang bị ACTIVE PFC có PF tuyệt vời 0.90 ~ 0.99 (true power cao nhất)

Xin đừng nhầm lẫn giữa Hiệu suất và tỷ số PF nêu trên, bởi vì 1 PSU có Active
PFC (true power rất lớn) nhưng hiệu suất vẫn <80% (lý do là bản thân bộ phận
ACTIVE PFC cần cấp nguồn đầu vào để tự vận hành => điện đầu vào của PSU cao
hơn dẫn đến hiệu suất không cao) . Hay nói cách khác 1 PSU ACTIVE PFC cho
bạn 1 true power "hùng mạnh" và cũng sử dụng thêm điện để vận hành.


Tóm lại nếu PSU của mình có active PFC thì bạn có thể tin tưởng rằng PSU của
bạn cho ra dòng điện rất tốt, công suất lớn, ổn định. Đây có thể là lý do chính để
bạn quyết định đầu tư cho 1 PSU có PFC.

3. PSU đối với nghệ thuật Overclocking - OC?

Có thể nói Overclocking là một môn nghệ thuật, Overclocker là những nghệ sĩ và
các kết quả, các kỉ lục về Overclock là những tác phẩm nghệ thuật. Bạn đừng xem
thường bộ nguồn máy tính. Khi bạn bắt một thành phần nào đó trong máy tính
chạy với tốc độ cao hơn tốc độ mặc định, vd như CPU. Nếu bạn cứ tiếp tục tăng
fsb để nâng tốc độ thì tới một giới hạn nào đó nó sẽ hoạt động thiểu ổn định, làm
máy thường xuyên bị khởi động lại hoặc treo máy. Hãy tăng thêm điện cho nó, tức
là cho nó “ăn” nhiều điện hơn so với điện thế mặc định. Thật vậy, việc tăng điện áp
cho CPU khi Overclock sẽ giúp dữ liệu truyền đi tới các thành phần khác không bị
gián đoạn và việc thiếu điện chính là nguyên nhân gây ra sự mất ổn định của hệ
thống. Tương tự với các thành phần khác cũng vậy. Hầu hết, trong việc ép xung
các thiết bị đều tuân theo một nguyên tắc là: tốc độ tỉ lệ thuận với điện thế, tức là
tốc độ càng cao càng cần nhiều điện hơn để có thể chạy ổn định.

Muốn OC đạt kết quả tốt thì bạn phải chú ý tới bộ nguồn. Khi tăng điện cho các
thành phần thì bộ nguồn phải luôn đảm bảo không bị sụt điện bất ngờ. Đã có
trường hợp đường điện 12V và 5V bị sụt thê thảm khi kéo vcore ( Core Voltage -
điện áp CPU ) và vdimm ( điện áp RAM ) lên quá cao trong khi dùng bộ nguồn
noname chất lượng kém. Hậu quả dĩ nhiên là hư hỏng thiết bị. Một bộ nguồn tốt
của các hãng có tên tuổi như OCZ ModStream, Zippy, Antec, AcBel Real Power,
Thermaltake PurePower, CoolerMaster RealPower Series sẽ là nền tảng tốt cho
hệ thống của bạn trước khi bước vào quá trình Overclock.

4. Tiếng ồn và nhiệt độ của PSU – bạn có thấy khó chịu?


Bạn có nghĩ những hệ thống máy tính hiện nay tạo ra quá nhiều tiếng ồn không?
Dù chúng ta đã bỏ không ít tiền để trang bị những bộ loa chất lượng cao nhằm
thưởng thức âm nhạc hay hơn, nhưng âm thanh từ loa cộng với tiếng ồn phát ra từ
máy tính làm cho gian phòng trở nên ầm ĩ và hỗn loạn. Bộ phận phát ra nhiều tiếng
ồn nhất trong hệ thống là quạt làm mát và hầu hết mọi máy tính đều được trang bị
cùng lúc nhiều thiết bị này. Dĩ nhiên, những chiếc quạt này có chức năng làm mát
cho thành phần bên trong thùng máy và đó là một nhiệm vụ hết sức quan trọng.
Tuy nhiên với sự lựa chọn đầu tư phù hợp, bạn có thể vừa bảo vệ máy tính để nhiệt
độ không quá nóng vừa vận hành êm ái hơn.

Với những bộ nguồn ít tên tuổi trên thì trường vấn đề này khó có thể làm hài lòng
được bạn. Hệ thống tản nhiệt cho các loại nguồn này hầu như có để tượng trưng
bằng cách sử dụng các loại quạt chất lượng kém và ít khi quan tâm đến thiết kế
AirFlow tối ưu. Sau thời gian ngắn sử dụng hầu hết đều có vấn đề về độ ồn và
nhiệt độ. Với những sản phẩm tên tuổi thì khác hẳn ngoài chức năng tự làm mát
cho các linh kiện của mình những bộ nguồn này còn có nhiệm vụ giải phóng một
phần đáng kể khí nóng trong thùng máy. Hầu hết đều được trang bị các loại quạt
chất lượng cao tốc độ tự điều chỉnh thông minh theo nhiệt độ và độ ồn đều được
kiểm soát một cách hoàn hảo. Độ ồn của các sản phẩm này thường dao động trong
khoang từ 16dBA đến trên 20dBA Bảng dưới đây sẽ mang lại cho bạn sự so sánh
thú vị về độ ồn:

Mức âm thanh | Nguồn phát âm và khoảng cách tương đương

180 dBA: Động cơ tên lửa khoảng cách 30m
150 dBA: Động cơ phản lực ở khoảng cách 30m
130 dBA: Ngưỡng đau tai khi bạn nghe âm thanh mức độ này
120 dBA: Máy bay cất cánh ở khoảng cách 100m, trong buổi biểu diễn Rock
110 dBA: Động cơ moto GP tăng tốc ở khoảng cách 5m

100 dBA: Động cơ thiết giáp ở khoảng cách 1m, hoặc giữa sàn nhẩy disco
90 dBA: Động cơ của xe tải hạng nặng ở khoảng cách 1m
80 dBA: Âm thanh của máy bơm hay máy hút bụi ở khoảng cách 1m
70 dBA: Như âm thanh khi vụ tắc đường ở khoảng cách 5m
60 dBA: Giữa văn phòng làm việc hoặc tiệm ăn
50 dBA: Quán ăn thưa khách
40 dBA: Sự yên lặng khu dân cư vào ban đêm
30 dBA: Như sự im lặng trong nhà hát khi không có người nói
20 bBA: Tiếng xào xạc của lá cây lá
10 dBA: Hơi thở bình thường của một người ở khoảng cách 3m
0 dBA: Mức không thể nghe thấy gì

Xsoft – moitapchoi sưu tầm! HN 2006!

Kết luận: Hix "PSU trang bị ACTIVE PFC có PF tuyệt vời 0.99 ~ 1 (true power
cao nhất)" không có cái nào bằng 1 hết!!!! Vì "Bất cứ một vật gì sinh ra công
đều không thể đạt được hiệu suất tối đa 100% do một phần công năng bị tiêu tốn
dưới dạng nhiệt. Bộ nguồn cũng vậy, chưa có và cũng sẽ không có bộ nguồn nào
đạt được hiệu suất lý tưởng 100%" thế đó.:D