Quan hệ sinh thái pot
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (118.08 KB, 9 trang )
Quan hệ sinh thái
Cây nắp ấm Nepenthes villosa,
một loàithực vật ăn thịt.
Quang hợp do thực vật đất liền
và rong, tảo thực hiện là nguồn
năng lượng và vật chất hữu cơ
cơ bản trong gần như mọi hệ
sinh thái. Quá trình quang hợp
đã làm thay đổi căn bản thành
phần của khí quyển Trái Đất
thời nguyên thủy, với kết quả là
21% ôxy như ngày nay. Động
vật và phần lớn các sinh vật
khác là các sinh vật hiếu khí,
phụ thuộc vào ôxy; những sinh
vật không hiếu khí là những
loài có môi trường sống bị
giam hãm trong các môi trường
kỵ khí. Thực vật là các nhà sản
xuất chính trong phần lớn các
hệ sinh thái mặt đất và tạo
thành nền tảng của chuỗi thức
ăn trong các hệ sinh thái này.
Nhiều động vật dựa vào thực
vật như là nơi trú ẩn cũng như
nguồn thức ăn và ôxy.
Thực vật đất liền là thành phần
quan trọng trong chu trình
nước và một vài chu trình hóa
địa sinh khác. Một số thực
vật cộng sinh cùng với các vi
khuẩn cố định đạm, làm cho
thực vật trở thành một phần
quan trọng trong chu trình nitơ.
Các rễ thực vật đóng vai trò
thiết yếu trong sự hình thành và
phát triển của các loại đất và
ngăn cản xói mòn đất.
Các quần xã sinh vật trên Trái
Đất được gọi tên theo loại thực
vật là do thực vật là các sinh
vật thống lĩnh trong các quần
xã này.
Hàng loạt các động vật đã cùng
tiến hóa với thực vật. Nhiều
động vật thụ phấn cho hoa để
đổi lấy là nguồn thức ăn trong
dạng phấn hoa hay mật hoa.
Nhiều động vật cũng làm các
hạt được phân tán rộng khắp do
chúng ăn quả và để lại hạt
trong phân của chúng. Cây ổ
kiến gai (Myrmecodia armata)
là những thực vật đã cùng tiến
hoa với kiến. Cây cung cấp nơi
cư trú, và đôi khi là thức ăn cho
kiến. Để đổi lại, kiến bảo vệ
cây tránh khỏi các loài động
vật ăn cỏ và đôi khi là các loài
cây cạnh tranh khác. Các chất
thải của kiến lại cung cấp một
lượng phân bón hữu cơ cho
cây.
Phần lớn các loài thực vật gắn
liền với nhiều loại nấm tại hệ rễ
của chúng, trong dạng cộng
sinh phụ thuộc, được biết đến
như là nấm rễ (mycorrhiza).
Nấm giúp cho cây thu được
nước và các chất dinh dưỡng từ
đất, trong khi cây cung cấp cho
nấm các loại cacbohyđrat được
sản xuất nhờ quang hợp. Một
số thực vật còn là nơi ở cho các
loại nấm sống trên cây, chúng
bảo vệ cây khỏi các loài ăn cỏ
bằng cách tiết ra các chất có
độc tính. Một loại nấm như vậy
làNeotyphodium coenophialum,
có trên những cây cỏ đuôi
trâu cao (Festuca arundinacea)
đã gây ra nhiều tổn thất kinh tế
cho ngành chăn nuôi bò của
Hoa Kỳ.
Các dạng khác nhau của sự
sống ký sinh cũng khá phổ biến
giữa các loài thực vật, từ dạng
bán ký sinh như cây tầm
gửi (một phần bộ Santalales)
chỉ đơn thuần lấy đi một số
chất dinh dưỡng từ cây chủ và
vẫn có các lá có khả năng
quang hợp, tới các loài ký sinh
hoàn toàn như các loài cỏ
chổi (chi Orobanche) hay các
loài cỏ thuộc chi Lathrea lấy
tất cả các loại chất dinh dưỡng
chúng cần thông qua sự kết nối
vào rễ các loài thực vật khác,
và không có diệp lục. Một số
loài thực vật, được biết đến như
là dị dưỡng nấm, chúng ký sinh
các loài nấm rễ, và vì thế có cơ
chế hoạt động ký sinh
ngoài trên các loài thực vật
khác.
Nhiều loài thực vật là biểu
sinh, nghĩa là chúng sống trên
các loài thực vật khác, thường
là trên các cây thân gỗ, mà
không ký sinh các cây này.
Thực vật biểu sinh có thể gián
tiếp gây hại cho cây chủ bằng
cách ngăn chặn nguồn chất
khoáng và ánh sáng mà nếu
không có chúng thì cây chủ đã
nhận được. Một lượng lớn thực
vật biểu sinh có thể làm gãy
các cành cây to. Nhiều
loài lan, dứa,dương
xỉ và rêu thường có kiểu sống
này.
Một số ít loài thực vật lại là cây
ăn thịt, chẳng hạn như bẫy ruồi
Venus (Dionaea muscipula) và
các loài gọng vó. Chúng bẫy các
loài động vật nhỏ và phân hủy
con mồi để hấp thụ các khoáng
chất, đặc biệt là nitơ.
