Trường THPT Lê Lợi Ngày 23 tháng 03 năm 2010
Lớp: 10A2 Tiết: 43
Người soạn: SV Nguyễn Đình Hạnh GVHD: Hoàng Thị Sa
GIÁO ÁN
Bài 42. Thực hành: QUAN SÁT MỘT SỐ VI SINH VẬT
I. Mục tiêu bài học
Học xong bài này học sinh đạt được:
1. Kiến thức:
- Tiến hành được các thao tác nhuộm đơn tế bào.
- Quan sát được hình ảnh của một số nấm men, vi khuẩn, nấm mốc và bào tử của nấm
mốc.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng sử dụng kính hiển vi
- Rèn luyện kĩ năng làm tiêu bản tạm thời.
3. Thái độ:
- Ý thức tổ chức kỉ luật trong giờ thực hành.
- Lòng yêu thích nghiên cứu khoa học.
II. Nội dung trọng tâm
- Nhuộm đơn và quan sát tế bào nấm men, nấm sợi, bào tử nấm mốc.
III. Phương pháp dạy học
- Thí nghiệm củng cố.
- Đàm thoại - tái hiện.
IV. Phương tiện dạy học
1. Dụng cụ, hóa chất:
- Que cấy vô trùng, phiến kính sạch, đèn cồn, kính hiển vi, chậu đựng nước rữa pipet,
giấy lọc cắt nhỏ (cở 2x3 cm), ống nghiệm.
- Dung dịch fucsin 1% (có thể thay thế fucsin đó bằng các thuốc kiềm khác màu như
safranin, pironin), nước cất.
2. Nguyên liệu:
- Nấm men: Dùng bột bánh men tán nhỏ hòa với nước đường 10% trước 24h.
- Nấm mốc: bánh mì, quả để lâu ngày bị lên mốc.

- Một số tiêu bản làm sẵn của một số loại vi sinh vật và bào tử nấm mốc.
V. Tổ chức hoạt động dạy học
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra: Kiểm tra sự chuẩn bị nguyên liệu của học sinh.
3. Bài mới:
a. Đặt vấn đề:
Vi sinh vật là những cơ thể có kích thước rất nhỏ bé, đường kính tế bào khoảng 0,2 – 2 µ
( Đối với vi sinh vật nhân sơ) và 10 – 100 µ (Đối với vi sinh vật nhân thực). Phần lớn
chúng đơn bào; không thể quan sát bằng mắt thường mà phải quan sát dưới kính hiển vi.
Vậy hình dạng của vi sinh vật như thế nào, làm thế nào mà chúng ta có thể quan sát được
chúng. Để tìm hiểu, chúng ta cùng tiến hành làm bài thực hành: Quan sát một số vi sinh
vật.
b. Bài mới:
Thời
gian
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng
- GV chia học sinh thành
bốn tổ, sắp xếp chổ ngồi
cho học sinh.
- GV: Thông báo mục
đích- yêu cầu của bài
thí nghiệm.
- GV phát bản báo cáo
thu hoạch cho mỗi
nhóm.
- GV yêu cầu mỗi học
sinh trong mỗi nhóm
phải chú ý lắng nghe.
- GV giới thiệu nguyên
liệu, dụng cụ, hóa

chất của bài thí thực hành.
-GV đặt câu hỏi: Thao
tác sử dụng kính
hiển vi?
- HS lắng nghe và
ghi vào vở.
I. Mục đích – yêu cầu
- Tiến hành được các thao tác
nhuộm đơn tế bào.
- Quan sát được hình ảnh của
một số nấm men, vi khuẩn,
nấm mốc và bào tử của nấm
mốc.
- Rèn luyện kĩ năng sử dụng
kính hiển vi
- Rèn luyện kĩ năng làm tiêu
bản tạm thời.
II. Chuẩn bị:
1. Dụng cụ, hóa chất:
- Que cấy vô trùng (Pipet),
phiến kính sạch, đèn cồn, kính
hiển vi, chậu đựng nước rữa
pipet, giấy lọc cắt nhỏ (cở 2x3
cm), ống nghiệm.
- Dung dịch fucsin 1% (có thể
thay thế fucsin đó bằng các
thuốc kiềm khác màu như
safranin, pironin), nước cất.
2. Nguyên liệu:
- Nấm men: Dùng bột bánh

men tán nhỏ hòa với nước
đường 10% trước 24h.
- Nước váng dưa chua.
- Nấm mốc: bánh mì, quả để
lâu ngày bị lên mốc.
- Động vật nguyên sinh: Nước
ao hồ…
- Một số tiêu bản làm sẵn của
một số loại vi sinh vật và bào
tử nấm mốc.
GV nhận xét, hoàn thiện:
- Lúc đầu phải hạ bàn
kính xuống sau đó mới
đặt lam kính vào.
- Lúc đầu để ở vật kính
nhỏ, sau đó dùng
ốc thứ cấp để chỉnh đến
vùng cần quan sát.
- Hạ bàn kính xuống rồi
mới chuyển sang vật kính
lớn hơn: x 10, x 40, rồi
dùng ốc vi cấp điều chỉnh
sao cho quan sát được rõ
nhất.
- GV vừa thông báo các
thao tác làm tiêu bản tạm
thời: nhuộm đơn và quan
sát tế bào nấm men, nấm
men vừa biểu diển cách
làm cho HS quan sát.

HS trả lời.
III. Cách tiến hành:
1. Nhuộm đơn và quan sát tế
bào nấm men.
- Cách tiến hành:
- Dùng pipet lấy một giọt
dung dịch bánh men vào ống
nghiệm đã có sẵn 5ml nước
cất, khuấy đều.
- Dùng pipet lấy một giot
dung dịch này lên một phiến
kính sạch, hong khô tự nhiên
hay hơ nhẹ vài lượt phía trên
cao của ngon lửa đèn cồn.
- Dùng pipet nhỏ một giọt
fucsin vào vị trí đã nhỏ giọt
dung dịch bánh men. Để một
phút rồi nghiêng phiến kính,
đổ fucsin đi.
- Rửa nhẹ tiêu bản bằng nước
cất, hong khô rồi đưa lên soi
kính, lúc đầu để ở vật
kínhx10, sau đó là x 40.
- Yêu cầu: Quan sát được nấm
men có hình trái xoan đang
nảy chồi.
2. Quan sát nấm sợi trên
thực phẩm bị mốc.
- Cách tiến hành:
+ Dùng pipet lấy một ít nấm

sợi trên mẫu bánh mì, hoặc vỏ
cam quýt đã mốc cho vào ống
nghiệm đã có sẵn 5ml nước
+ Dùng pipet lấy một giọt
nước dung dịch này đưa lên
một phiến kính sạch.
- GV yêu cầu nhóm
trưởng trong mỗi tổ nhận
dụng cụ thực hành.
- GV bao quát lớp, nhắc
nhở, giúp đỡ các nhóm
làm thực hành.
- GV lưu ý học sinh các
thao tác trong khi làm tiêu
bản:
+

Khi hơ khô lam
kính không nên hơ quá
gần.
+Phải chú ý dùng
pipet hút dung dịch bánh
men và phải pha loãng.
+ Phải lau sạch lam
kính, lamen, không để bọt
nước có trong tiêu bản.
-GV yêu cầu HS vừa thao
tác vừa chú ý hoàn thành
bản thu hoạch.
- GV yêu cầu học sinh

nộp các tiêu bản đã làm.
- GV kiểm tra các tiêu
bản của học sinh.
- GV mời đại diện HS ở
mỗi nhóm xem tiêu bản
nấm men, nấm sợi đã
được chuẩn bị sẵn.
- GV yêu cầu học sinh
nhận xét hình dạng nấm
men, nấm sợi.
Phân biệt nấm men, nấm
sợi.
- HS tiến hành thao
tác thực hành.
Đại diện học sinh ở
mỗi nhóm lên quan
sát các tiêu bản đã
được giáo viên
chuẩn bị sẵn.
+ Hong khô tự nhiên hoặc hơ
nhẹ vài lượt phía trên cao
ngọn lữa đèn cồn rồi đưa lên
kính.
- Yêu cầu: Quan sát được hình
dạng của một số nấm mốc.
3. Quan sát các động vật
nguyên sinh
- Cách tiến hành
+ Lấy một ít nước ao hồ (đồng
ruộng) về nuôi trong môi

trường thích hợp cho sự phát
triển của ĐVNS.
+ Dùng pipet lấy một giọt
nước dung dịch này đưa lên
một phiến kính sạch.
+ Đậy nhẹ bằng lamen, tránh
không tạo bọt khí.
+ Đưa lên quan sát dưới kính
hiển vi.
- Yêu cầu: Quan sát được
ĐVNG: trùng cỏ, trùng đế
dày, amip…
3. Quan sát tiêu bản một số
loại vi sinh vật và bào tử nấm
lên soi kính.
Lần lượt đưa các tiêu bản một
số loại vi sinh vật và bào tử
nấm lên soi kính.
- GV yêu cầu học sinh lên
bảng vẽ lại hình dạng của
nấm men, nấm sợi.
- GV cho học sinh quan
sát thêm tranh của nấm
men, nấm mốc
- GV yêu cầu học sinh
tiếp tục hoàn thành bản
thu hoạch.
HS hoàn thành nội dung
bản thu hoạch.
- GV yêu cầu học sinh

nộp lại bản báo cáo thu
hoạch.
IV. Viết bản thu hoạch
HS hoàn thiện bản báo cáo thu
hoạch.

4. Củng cố:
- GV nhận xét tiết học: tuyên dương các nhóm làm tốt, nhắc nhở các nhóm chưa làm
nghiêm túc.
5. Bài tập về nhà:
- Xem lại bài nguyên phân, giảm phân.
Trường THPT Lê Lợi BẢN BÁO CÁO THU HOẠCH
Lớp: 10A2 Bài 42. Thực hành: QUAN SÁT MỘT SỐ VI SINH VẬT
Nhóm:………………………
Nấm men Nấm mốc ĐVNS
Cách tiến
hành thí
nghiệm
Mô tả
hình dạng
Vẽ lại
hình dạng