chương VIII: Địa lý công nghiệp
Bài 31: vai trò, đặc điểm của công nghiệp, các
nhân tố
ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố công
nghiệp
I- Mục tiêu:
Sau bài học, học sinh cần:
- Biết được vai trò và đặc điểm của sản xuất
công nghiệp
- Hiểu được ảnh hưởng của các nhân tố tự nhiên
và kinh tế - xã hội tới sự phát triển của phân bố
công nghiệp
- Biết phân tích và nhận xét sơ đồ về đặc điểm
phát triển và ảnh hưởng của các điều kiện tự
nhiên, kinh tế - xã hội đối với sự phát triển và
phân bố công nghiệp.
- Học sinh nhận thức được công nghiệp nước ta
chưa phát triển mạnh, trình độ khoa học và công
nghệ còn thua kém nhiều các nước trên thế giới
và khu vực, đòi hỏi sự cố gắng của thế hệ trẻ.
II- Thiết bị dạy học:
III- Phương pháp dạy học
Đàm thoại, sơ đồ hóa
IV- Hoạt động lên lớp:
1- ổn định lớp.
2- Bài cũ.
3- Giáo viên giới thiệu bài mới.
Hoạt động của giáo
viên và học sinh
Nội dung chính
- Hoạt động 1 (cá nhân)
+ Vai trò của ngành
công nghiệp
+ Cho ví dụ cụ thể
+ Tại sao tỷ trọng của
công nghiệp trong cơ
cấu GDP được lấy làm
chỉ tiêu đánh giá trình
độ phát triển của một
nước ?
+ Nêu hiểu biết về quá
trình công nghiệp hóa
- Giáo viên bổ sung
củng cố
I- Vai trò và đặc điểm
của công nghiệp
1- Vai trò:
- Đóng vai trò chủ đạo
trong nền kinh tế quốc
dân
- Tạo ra KL của cải vật
chất to lớn
- Liên hệ Việt Nam
- Hoạt động 2 (cặp):
Dựa vào sách giáo khoa
trả lời câu hỏi:
+ Trình bày các đặc
điểm của ngành công
nghiệp.
+ Cho ví dụ chứng minh
- Giáo viên bổ sung:
+ Sơ đồ các ngành công
nghiệp.
+ Cách phân loại
- Tạo ra tư liệu sản xuất
thúc đẩy các ngành kinh
tế phát triển
- Nâng cao trình độ văn
minh của XH
- Chỉ tiêu để đánh giá
trình độ phát triển của
một nước
- Củng cố an ninh - quốc
phòng
2- Đặc điểm:
a/ Gồm hai giai đoạn
- Giai đoạn 1: Tác động
vào đối tượng lao động
> nguyên liệu
- Giai đoạn 2: Chế biến
nguyên liệu tạo ra tư liệu
sản xuất và vật phẩm tiêu
dùng > sử dụng máy
móc
b/ Sản xuất công nghiệp
có tính chất tập trung cao
độ
c/ Sản xuất công nghiệp
bao gồm nhiều ngành
- Hoạt động 3 (chia
nhóm)
+ Nhóm 1: Làm vị trí
địa lý
+ Nhóm 2: Nhân tố tự
nhiên
+ Nhóm 3: Nhân tố kinh
tế - xã hội
Các nhóm dựa vào sách
giáo khoa, vốn hiểu biết,
cho ví dụ từng nhân tố,
rút ra ảnh hưởng của nó
đến sự phát triển, phân
bố công nghiệp.
+ Nhóm 4: Liên hệ ở
Việt Nam
- Giáo viên bổ sung
- Đại diện các nhóm
trình bày
- Giáo viên chuẩn kiến
phức tạp, được phân công
tỉ mỉ và có sự phối hợp
giữa các ngành để tạo ra
sản phẩm cuối cùng.
d/ Sản xuất công nghiệp
chia thành hai nhóm
chính
- Công nghiệp nặng
(nhóm A)
- Công nghiệp nhẹ (nhóm
B)
II- Các nhân tố ảnh
hưởng tới sự phát triển và
phân bố công nghiệp
1- Vị trí địa lý
- Tự nhiên, kinh tế, chính
trị: Lựa chọn các nhà
máy, khu công nghiệp,
khu chế xuất.
2- Nhân tố tự nhiên:
- Khoáng sản: Trữ lượng,
chất lượng, chủng loại,
phân bố chi phối quy mô
thức cơ cấu tổ chức các xí
nghiệp công nghiệp
- Khí hậu, nước: Phân bố
công nghiệp, phát triển
công nghiệp chế biến
thực phẩm
- Đất, rừng, biển: Xây
dựng xí nghiệp công
nghiệp
3- Nhân tố kinh tế - xã
hội:
- Dân cư, lao động: Lực
lượng lao động, lực
lượng tiêu thụ sản phẩm
> ngành cần nhiều lao
động phân bố ở khu vực
đông dân
- Tiến bộ khoa học kỹ
thuật: Quy trình công
nghẹ, sử dụng nguồn
năng lượng, nguyên liệu
mới > ảnh hưởng phân
bố xí nghiệp công nghiệp
- Thị trường (rong nước
và ngoài nước): Lựa chọn
vị trí các xí nghiệp,
hướng chuyên môn hóa
- Cơ sở hạ tầng, cơ sở vật
chất kỹ thuật: Đường
giao thông, thông tin,
điện nước
- Đường lối, chính sách:
ảnh hưởng quá trình công
nghiệp hóa > phân bố
công nghiệp hợp lý, thúc
đẩy công nghiệp phát
triển
4- Kiểm tra đánh giá:
Học sinh vẽ sơ đồ hệ thống hóa các nhân tố ảnh
hưởng tới sự phân bố và phát triển công nghiệp
5- Hoạt động nối tiếp: