Daniel Buren: vẫn đẹp trong chật vật potx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (640.67 KB, 9 trang )
Daniel Buren: vẫn đẹp trong chật
vật
Daniel Buren giữa các cột của tác phẩm Les deux Plateaux
LONDON – Nghệ sĩ ý niệm người Pháp Daniel Buren từng được xem
là một nhân vật gây tranh cãi trong suốt nhiều năm, thường với cùng
một lý do. Nổi tiếng nhất với các tranh và sắp đặt có sử dụng đường
sọc, cũng là motif “đặc sản” trong suốt bốn thập kỷ qua, Buren đã tạo
ra một vụ khá ồn ào năm 1986 khi một rừng những cột đen trắng đủ các
kích cỡ, có tên là Les Deux Plateaux được ra mắt ngay trong sân của
Palais Royal ở Paris, và sau đó là vào năm 2010, sau khi tác phẩm phải
“mông má” lại hết 6 triệu Euro.
Tác phẩm Les Deux Plateaux
Hồi đầu tháng 3. 2011, nghệ sĩ đã đến Anh để thực hiện một tác phẩm
mới nhân dịp khai trương không gian nghệ thuật Turner Contemporary
tại thành phố ven biển Margate. Buren là một tay kỳ cựu chuyên làm
những sắp đặt hết sức tham vọng trong các cơ sở và không gian công
cộng. Dịp này ông đã có cuộc trò chuyện với phóng viên về vụ cắt giảm
chi tiêu đồng loạt đối với nghệ thuật ở khắp châu Âu cũng như sự thiếu
cam kết của chính trị gia đối với những tác phẩm nghệ thuật công cộng
mà họ đã đặt làm.
Tác phẩm phủ của Buren trước mặt tiền bảo tàng Neues
Với các tác phẩm lệ thuộc vào địa điểm như tác phẩm đang làm ở
Margate, ông bắt đầu như thế nào? Ông có một chiến lược nào
không?
Tôi không có một hệ thống nề nếp gì cả. Tất cả phụ thuộc vào không
gian, vào thể loại triển lãm, vào chuyện tác phẩm là tác phẩm công
cộng hay dành riêng cho một cơ sở nào đó. Tôi thường thích xem trước
không gian trước khi bắt tay làm việc, nhưng cũng chẳng phải là
nguyên tắc gì. Đôi khi tôi đến xem địa điểm rồi thực hiện tác phẩm
trong vòng 8 đến 10 ngày. Đối với tác phẩm này, tôi đi Margate lúc
Turner Contemporary còn đang được xây dựng. Thực ra tôi cũng có thể
bắt tay làm luôn mà chỉ cần xem các bản vẽ địa điểm, nhưng việc đi
thăm thành phố cho ta thêm nhiều ý tưởng cũng như thay đổi cách
nhìn.
Một tác phẩm của Buren tại Bỉ
Như ông cũng biết đấy, lĩnh vực văn hóa ở Anh giờ đang khá là
căng thẳng. Chính phủ đã bỏ phiếu thông qua một loạt cắt giảm chi
tiêu lớn và các cơ sở nghệ thuật trên khắp cả nước hiện giờ đang
trông ngóng tin tức từ Hội đồng nghệ thuật, xem ngân quỹ của
mình có được cấp lại không.
Tôi có nghe nói, nhưng tôi cũng không biết rõ lắm. Chuyện không có
tiền giờ cũng thường rồi. Các cơ sở nghệ thuật ở đâu cũng đang thiếu
tiền. Đây không phải là chuyện riêng của nước Anh, mà là tình trạng
chung ở thế giới phương Tây, đặc biệt là ở châu Âu, nơi các bảo tàng
được nhà nước hỗ trợ, thông qua ngân quỹ quốc gia, thành phố hay
vùng miền.
Gió Tây, tác phẩm của Buren
Ông có cảm thấy rằng càng ngày người ta càng ít quan tâm đến
nghệ thuật đương đại không, hay chỉ là vấn đề kinh tế thôi?
Cũng khá là rối đấy: công chúng của nghệ thuật đương đại ngày một
quan trọng, nhưng chính trị gia lại liên tục cắt giảm ngân sách của các
cơ sở, làm cho nghệ thuật đương đại càng chật vật. Thật là một nghịch
lý.
Tác phẩm Travai in Situ
Thật thú vị khi thấy một không gian như Turner Contemporary
được mở ra ở Margate, nhưng trong điều kiện hiện hay, ta chỉ biết
hi vọng rằng không gian này sẽ được hỗ trợ để hoạt động về lâu dài
– cũng là mối lo ngại chung cho các cơ sở mới mở. Có gì đó khá
giống với trường hợp của tác phẩm “Les Deux Plateaux” ở Palais
Royal, đã được đặt làm công phu từ những năm 1980 nhưng lại
không được bảo quản tốt và năm ngoái phải đem đi phục chế khá
tốn kém.
Chính xác, lại vẫn là nghịch lý đó. Các chính trị gia bỏ rơi các tác phẩm
nghệ thuật bằng cách không chi tiền bảo dưỡng, cuối cùng hoặc là mất
tác phẩm hoặc là phải chi ra rất nhiều tiền để phục chế. Thực sự đây là
một bất cập.
Les Deux Plateaux
Có bao giờ ông đã bị phía đặt hàng làm thất vọng chưa?
Việc bảo dưỡng tác phẩm thực sự là vấn đề. Khác với 25 năm trước
đây, ngày nay người ta đã hiểu được lợi ích của một tác phẩm nghệ
thuật công cộng, nhưng người ta lại không hiểu được chuyện là họ phải
có trách nhiệm với tác phẩm sau đó – và nghệ sĩ “automatic” là rơi vào
một mớ mâu thuẫn to đùng.
Daniel Buren
Cũng như kiến trúc, nghệ thuật công cộng luôn phải lệ thuộc vào
chính trị. Anh đã được một nhóm chính trị gia chọn, nhưng rồi họ
cũng sẽ bị thay thế và những người kế nhiệm có thể sẽ không chi
tiền cho tác phẩm, chỉ để tấn công người tiền nhiệm. Nghệ sĩ rơi
vào một cuộc chiến ngớ ngẩn giữa hai chính trị gia và cuối cùng
chính tác phẩm bị thiệt.
Nếu anh đứng đầu một thành phố, dù lớn dù nhỏ, anh cũng phải lo lắng
cho hàng triệu thứ, dù muốn dù không. Thậm chí ngay cả khi anh sống
ở Pháp, nơi mà nhà thờ và nhà nước đã tách biệt qua hàng thế kỷ, nhà
nước vẫn phải duy trì nhà thờ. Nếu anh là thị trưởng, ngay cả khi anh
phản đối tôn giáo, anh cũng không thể nào nói “Tôi chả quan tâm và tôi
sẽ không phục chế cái nhà thờ này.” Nghệ thuật đương đại đáng ra
cũng phải được đối xử như vậy, nhưng trên thực tế thì không – đó
chính là vấn đề.
Một tác phẩm bằng những tấm mica của Buren
