Tôi thấy gì trong ảnh Maika? pdf
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (593.88 KB, 8 trang )
Tôi thấy gì trong ảnh Maika?
PHOTO-SHOP
6h sáng, thắp hương trong nhà Tây cũ - Ảnh Maika
Quả thực Hà Nội là nguồn cảm hứng gần như vô tận cho những ai
muốn bắt tay vào chụp ảnh. Mặc dù bình dị và hơi nhem nhuốc nhưng
quả thực đó là một đề tài khó nắm bắt. Nó khá đỏng đảnh với những ai
vội vồ lấy nó. Có lẽ, những người muốn chụp Hà Nội cần một chút
lắng sâu và giản dị. Maika đã tìm được ngôn ngữ đó qua chùm ảnh của
cô.
Trong lời giới thiệu về nhiếp ảnh gia nổi tiếng thế giới Henri Cartier
Bresson của tờ Washington Post nhân tưởng nhớ đến ngày ông qua đời
có cho rằng: trong những thành tựu của thế kỉ 20, việc phát minh ra
chiếc máy ảnh cầm tay là một phát minh tầm cỡ. Nó thay đổi diện mạo
của truyền thông, khiến người ta dễ dàng nắm bắt được từng khoảnh
khắc, và các nhiếp ảnh gia cũng thật dễ dàng điều chỉnh quan điểm của
mình thông qua cái máy ảnh nhỏ.
Chủ nhật bên bờ sông - Ảnh Henri Cartier Bresson
Thế nhưng, với thời nay, việc có trong tay một máy ảnh quá dễ dàng,
gần như ai, trong một thoáng nào đấy cũng có thể trở thành một nhà
nhiếp ảnh. Hàng triệu triệu người chụp ảnh, hàng triệu triệu người đang
ghi lại từng thời khắc của cuộc sống. Tự tìm kiếm, học hỏi và tiêu một
đống thời gian, tiền bạc rồi cũng sẽ có thể có một bức ảnh đẹp. Nhưng
để có được một bức ảnh mà truyền lại cảm hứng cho người xem thì
không nhiều. Có nghĩa là khó ai chê xấu bởi phần lớn những đề tài, rồi
bối cảnh và kĩ thuật thực hiện nó đã được khẳng định là đẹp. Nhưng
vượt lên trên cái đẹp, một bức ảnh còn cần nhiều thứ hơn cái từ “đẹp”
dễ dãi mà người ta vẫn gán cho nó. Và ai đã từng cầm máy ảnh, và ai
đã từng mơ mình thành nhiếp ảnh gia mới hiểu được điều khó khăn đó.
Garry Winogrand ( 1928-1984), một nhiếp ảnh gia được cho là có vai
trò quan trọng trong nghệ thuật nhiếp ảnh Mỹ từng nói: “Một bức ảnh
sự đóng khung của thời gian và không gian. Tôi không có bất kỳ ẩn ý
nào trong các bức ảnh. Điều duy nhất làm tôi thích thú trong nhiếp ảnh
đó là nhìn ngắm sự vật sẽ hiện ra như thế nào trong các khung hình.
Tôi không hề một định ý nào trước mỗi bức ảnh”.
Ảnh của Garry Winogrand
Trong vô số người cầm máy ảnh, cuộc sống cứ trôi đi dưới ống kính
của họ nhưng không phải ai cũng đủ cảm nhận để đóng khung cái thời
khắc của cuộc sống mà không hề khiên cưỡng. Ở những bức ảnh của
Maika về Hà Nội, tôi nhận thấy cô ấy dường như chạm được đến điều
này. Tôi thích cái cách bình dị mà cô ấy chụp về Hà Nội. Cái mà biết
bao nhiêu người hằng sống với nó mà chả nhận ra nó. Nhờ có những
bức ảnh của cô mà người ta nhận thấy một Hà Nội “khác” cái khác ở
đây vẫn là Hà Nội đó, nhưng qua ảnh của cô nó trở nên thân thuộc. Và
mọi người chợt nhớ ra mình đã ở trong đó với đầy kỷ niệm. Những kỷ
niệm không còn cụ thể mà mang tính lan tỏa bởi thông điệp mỹ học
toát ra từ không gian, ánh sáng và nhân vật trong từng bức ảnh. Maika
đã truyền được tình yêu Hà Nội của cô cho mọi người. Tôi cho thế là
thành công.
Tôi đã từng xem nhiều ảnh của Maika trên Facebook và rất thích những
đề tài Maika chụp về Hà Nội , trong chủ đề Hà Nội vào buổi sáng sớm
đã chọn được khá nhiều ảnh đẹp. Tuy vậy, bức “Ba mẹ con về thăm ông
bà ngày Tết” có vẻ hơi loãng, bối cảnh không mang đặc trưng của Tết;
những khuôn mặt của ba mẹ con cũng nói được chứ, tiếc là nó lại
không thành chủ đề. Đường xéo của vỉa hè nó tạo thành một nhịp lừng
khừng, không rõ ràng thành mất đi tính nhịp điệu trong bố cục.
Hai mẹ con về thăm ông bà ngoại, sáng mùng 1 Tết Canh Dần.
Bức “Cụ ông đi lễ chùa sáng sớm”, hơi tiếc: người ta có thể bị cuốn hút
vào chân dung đẹp của ông cụ mà quên đi phần cuộc sống đang vận
động bằng chính sự tĩnh lặng của Hà Nội vào buổi sáng sớm.
Cụ ông đi lễ chùa sáng sớm.
“6h sáng, cụ bà vấn tóc” là một bức đẹp: ở đây, nhịp điệu của cánh tay
vấn tóc và những đường chéo rõ ràng của sàn nhà đã tạo nên một bố
cục đẹp, góc máy mạnh bạo tăng tính tự nhiên của bức ảnh.
6h sáng, cụ bà vấn tóc
“6 giờ sáng giặt giũ trong ngõ nhỏ” cũng là bức đẹp với cách xử lí ánh
sáng và lớp không gian.
6h sáng, giặt giũ trong hẻm nhỏ, khi con cháu còn ngủ
Và hai bức cuối, “ 6h sáng gọi con dậy đi nhà trẻ” và bức “6h, hai vợ
chồng ăn sáng trước khi đi làm” là hai bức hoàn thiện về ánh sáng,
không gian và thật tình cảm.
Hơn 6h, gọi hai con dậy đi nhà trẻ.
Hơn 6h, hai vợ chồng ăn sáng trước khi đi làm.
Trong trang ảnh này, tôi khá thú vị với ý tưởng đặt vấn đề của chùm
ảnh: ảnh được đặt trong cùng một thời điểm về thời gian 6 giờ. Chính
cách đặt vấn đề này nó nhấn mạnh và trả lại cho ngôn ngữ ảnh cái ngôn
ngữ thế mạnh của nó: tính thời khắc (điểm). Nhờ có tính thời điểm này
nó tạo cho người xem ý thức rất nhiều về thời gian đã qua; sự quý báu
của nó là tính không thể lặp lại.
Tuy nhiên, để làm được cách này một cách hoàn thiện, người biên tập
cần phải làm việc vất vả hơn nữa: bởi cách đặt các bức ảnh này cạnh
nhau là cả một vấn đề. Nếu không khéo và hợp lí, nhiều khi nó không
tôn giá trị từng bức ảnh mà còn giảm giá trị của nhau. Ví dụ như chùm
ảnh lần này, các bạn đặt liên hoàn cạnh nhau quá nhiều ảnh được
Maika chụp từ một cách bố cục khuôn hình, cho đến góc ống kính, độ
cao của góc ống kính (trừ phi phải đặt vậy theo đúng tiến trình thời
gian, từ 6 đến 7h). Vô hình chung nó làm cho người xem có cảm giác
đơn điệu, và vô hình chung làm cho người xem nghĩ rằng Maika chỉ có
mỗi tư thể đứng thẳng lưng và… choạch.
Để kết thúc bài viết nhỏ về nhiếp ảnh, tôi muốn trích dẫn ra đây câu nói
của Hồng y giáo chủ Cardinal de Retz từ thế kỉ 17, “Không có gì trên
đời mà không có một thời khắc quyết định”. Câu này được dùng làm đề
từ cho cuốn sách ảnh của Henri Cartier Bresson, Giờ phút quyết định,
1952. Và đối với nhiếp ảnh điều đó đã trở thành một tín ngưỡng. Henri
Cartier Bresson viết: “Với tôi, nhiếp ảnh là sự nhận ra đồng thời, trong
một lát cắt của giây, ý nghĩa của một sự kiện, cũng như sự sắp xếp
chính xác về mặt hình thức để diễn tả thích hợp sự kiện ấy.”
Maika cũng nhận ra điều ấy, mà lại giữa những thứ đã quá đều đặn của
ngày thường, tưởng như không còn thời khắc và không ai để ý làm gì
nữa.
