Harold siêu tốc potx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (800.51 KB, 12 trang )
Harold siêu tốc
Lan Khoa tổng hợp và dịch
Harold Edgerton, giáo sư của đại học danh tiếng MIT, không những là
một nhà phát minh, mà còn là một nghệ sĩ đầy sáng tạo. Ông là người
đi tiên phong trong thể loại nhiếp ảnh “ngưng động” (stop-action), với
phương pháp chụp ảnh có flash siêu nhanh mang tên Rapatronic. Kỹ
thuật này cho phép ghi lại trên phim hình ảnh to dần lên của một quả
cầu lửa trong một vụ nổ hạt nhân. Chỉ trong khoảng 10 nano giây, hình
đã được ghi lại, và mỗi máy Rapatronic chỉ chụp chính xác một bức.
Bức ảnh nổi tiếng nhất của Harold Edgerton chụp là ảnh viên đạn
xuyên qua một quả táo. Được chụp năm 1964, với thời gian flash
chừng một phần triệu giây nhờ dùng một loại đèn flash đặc biệt, bức
ảnh trở nên nổi tiếng cực kỳ. Viên đạn .30 ly với vận tốc 2800 bộ/giây
xuyên ngọt xớt qua quả táo, khiến quả táo nát như tương. Giáo sư
Harold Edgerton đã dùng bức ảnh này trong bài giảng ở trường MIT
của ông, có tên Cách làm nước táo, nhằm cho thấy lối vào của một viên
đạn siêu âm cũng bung bét thấy rõ như đầu ra của nó.
Tuy nhiên, còn nhiều bức của Edgerton lẫy lừng không kém: một giọt
sữa bắn tóe trông hệt cái vương miện; một tay gôn, với 100 chớp đèn
nháy một giây, đánh một cú bạt hình xoắn ốc Ác-si-mét, v.v… Rồi hình
chụp những kiếm thủ, tay vợt tennis, người nhảy dây, người say bóng
bàn, tất cả được chụp thành chuỗi hành động, gợi đến tranh theo phái vị
lai với chuỗi cử động điên cuồng. Cùng với Jacques-Yves Cousteau,
giáo sư Harold Edgerton phát minh ra phương pháp chụp ảnh và quay
phim dưới nước, mang về những bức ảnh kỳ diệu của những miệng núi
lửa sâu hàng ngày bộ dưới đáy đại dương.
Giọt sữa tóe lên như vương miện
Quả chuối bị bắn
Người nhảy dây
Người nhảy cầu
Người chơi tennis
Riêng những bức ảnh chụp quả bom hạt nhân nổ, xin nói thêm một
chút, tuy có vẻ không liên quan đến nghệ thuật.
Quả bom có tên Gadget này dùng cho vụ thử bom hạt nhân đầu tiên của
Mỹ với “bí danh” Trinity Test, dựa theo tên một bài thơ của John
Donne – nhà thơ yêu thích của giám đốc dự án phát triển vũ khí hạt
nhân Manhattan, Robert Oppenheimer.
Vụ nổ dự định diễn ra vào lúc 4h sáng ngày 16. 7. 1945, nhằm sáng thứ
Hai. Nhưng các nhà khoa học của dự án Manhattan quyết định hoãn lại,
họ cho rằng mưa bão nặng nề đang bao phủ địa điểm nổ thử (Los
Alamos, New Mexicon) sẽ làm gia tăng lượng bụi phóng xạ, ảnh hưởng
đến kết quả thử nghiệm. Một số người chầu chực để xem nản quá bỏ về
nhà, tin chắc không có vụ thử hạt nhân này nữa.
Thế rồi mưa tạnh, vào 5:29:45 sáng, Gadget được kích hoạt. Vụ nổ tạo
nên một tia chớp sáng bằng một chục mặt trời, khắp bang New Mexico
và cả một phần bang Arizona, Texas đều thấy. Dân nước Mexico lân
cận cũng thấy. Đám mây hình nấm vọt lên tới 38.000 bộ (khoảng
12km) trong vòng có vài phút, và khi quả cầu màu cam pha vàng phình
lên rồi lan ra, một cái cột thứ hai, hẹp hơn cột mây đầu, cũng to lên, dẹt
ra thành một cây nấm.
Sức nóng của vụ nổ gấp 10.000 lần bề mặt mặt trời. Cách 10 dặm,
trong căn cứ, binh lính tả lại là nóng như trong lò nướng. Sức mạnh của
quả bom ước lượng bằng 20.000 tấn TNT. Trong bán kính một dặm,
sinh vật sống kể như xóa sổ. Cách đó nửa dặm, một container bằng
thép nặng 200 tấn bị thổi văng. Cách thành phố Silver 120 dặm, cửa
kính thảy vỡ tan, cư dân tận vùng Albuquerque thấy chân trời phía nam
sáng lòa, vài giây sau tất cả đều rung chuyển.
Để chuẩn bị cho vụ nổ này, Harold Edgerton chế tạo một ống kính dài
10 bộ cho máy ảnh, đặt trên một boong-ke cách nơi kích hoạt quả bom
7 dặm. Những bức ảnh được Harold chụp trong 1/100,000,000 giây.
Quả bom đặt trên một giá thép neo chặt vào nền sa mạc bằng dây dẫn.
Vào 1 phần triệu giây đầu
Quả cầu lan xuống
bọc cả dây dẫn. Mặt đất phía dưới sáng loáng như gương.
Chỉ trong một phần triệu giây tiếp theo, một hành tinh lửa phồng lên,
chiếu sáng rực cả bầu trời, thổi bay những cây Joshua mờ mờ phía
trước.
