Kiệt tác - Nghệ thuật - Tự do pptx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (184.1 KB, 4 trang )
Kiệt tác - Nghệ thuật - Tự do
David Smith
Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn,
riêng tặng Võ Đình và Nguyên Hưng
David Smith (1906-1965), điêu khắc gia Hoa Kỳ, được xem là nghệ sĩ
độc sáng nhất và có ảnh hưởng lớn nhất của thế hệ ông.
1. Kiệt tác:
Vâng, những kiệt tác được thực hiện hôm nay. Những kiệt tác chỉ là
những tác phẩm nghệ thuật mà người ta đặc biệt yêu thích. Thế kỷ hai
mươi đã sản xuất rất nhiều kiệt tác. Nước Mỹ đương đại đang sản xuất
những kiệt tác—một số lượng tác phẩm phồn dật, táo tợn, càng lúc
càng nhiều, do những hoạ sĩ và điêu khắc gia sản xuất ở đây, từ trước
đến giờ chưa từng có. Chúng ta đừng để bị doạ dẫm bởi những giọng
điệu giả vờ có thẩm quyền viết ra những cuốn sách và gọi bức Mona
Lisa này bức Mona Lisa kia là kiệt tác duy nhất. Kiệt tác chỉ là những
tác phẩm nghệ thuật được đặc biệt quan tâm đến. Chúng xuất hiện ngay
lúc này và chúng đã xuất hiện cách đây 30 chục ngàn năm.
2. Nghệ thuật:
Nghệ thuật là một nghịch lý không bị trói buộc bởi các luật tắc. Mọi
thứ luật tắc đều luôn luôn bị phá vỡ. Điều này làm rối loạn những đầu
óc giáo điều. Những bộ thuật ngữ tiêu chuẩn hoá và những quy định
phổ thông về tính cách của các thời đại nghệ thuật thì có thể có đấy,
nhưng không có luật tắc nào trói buộc những chất liệu dùng để tạo nên
một tác phẩm hay tiến trình tư duy làm nẩy sinh ý niệm về tác phẩm ấy.
Nó được sáng tạo từ óc tưởng tượng của con người trong mối quan hệ
với thời đại của y. Khi tác phẩm nghệ thuật đã hiện diện, nó trở thành
truyền thống. Khi nó đang được sáng tạo, nó là một thực thể chưa từng
hiện diện bao giờ.
Tôi không có cảm giác về truyền thống. Tôi có cảm giác về những
không gian vĩ đại.
Tôi có cảm giác về thời đại của chính tôi. Tôi không dính líu gì đến
những thứ khác.
Tôi không thuộc về bất cứ tục lệ nào—bất cứ đảng phái nào—bất cứ
tôn giáo nào—bất cứ ý thức hệ nào—bất cứ tổ chức nào.
Tôi có cảm giác về sự tự do nguyên thuỷ và chân diện của mình. Tôi
cảm thấy muốn tuyên chiến với những cái đang sắp hàng theo trật tự
thương mại: bảo tàng viện, những phê bình gia, những sử gia nghệ
thuật, những nhà mỹ học và cái gọi là những lực lượng văn hoá
Tôi tin rằng thời đại của tôi là thời đại quan trọng nhất trên thế giới.
Rằng nghệ thuật của thời đại tôi là nghệ thuật quan trọng nhất. Rằng
thứ nghệ thuật trước thời đại tôi không có một đóng góp nào trực tiếp
vào óc thẩm mỹ của tôi bởi cái nghệ thuật đó đã là lịch sử, nó giải thích
thái độ của quá khứ, chứ không nhất thiết cung ứng những biện pháp
cho những vấn đề của tôi hôm nay. Nghệ thuật không ly dị khỏi cuộc
sống. Nó mang tính biện chứng. Nó không ngừng đổi thay và lật đổ quá
khứ.
3. Tự do:
Khi tâm trí con người được tự do để xiển dương cảm nhận của chính
mình qua một tác phẩm nghệ thuật, thì điều đó đi song song với cuộc
cách mạng phá bỏ xiềng xích khỏi thân phận chính mình.
Tôi tin rằng nền nghệ thuật đích thực chưa được sinh ra; nền tự do và
công bình đích thực chưa được sinh ra.
@ Tienve
Trích dịch từ David Smith, "Statements, Writings" (1947-1952), trong
Cleve Gray (ed.), David Smith by David Smith (New York: Holt,
Rinehart, and Winston, 1968), 123, 132, 133. Nhan đề bản dịch và các
tiểu đề là của người dịch.
