Viêm khớp ở lợn do Mycoplasma pptx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (190.97 KB, 2 trang )
3 Tạp chí chăn nuôi số 6 - 09
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
Viêm khớp ở lợn do Mycoplasma
Khuất Chi Mai*
*
Đau khớp thường thấy ở lợn tơ, còn viêm đa
khớp có thể xảy ra ở lợn trưởng thành. Viêm
khớp có thể xảy ra đơn thuần hoặc kết hợp với
những tổn thương khác do viêm nhiễm. Có
trường hợp phải loại thải trên 20% lợn giống vì
mắc bệnh này, gây tổn thất lớn về kinh tế.
Nguyên nhân bệnh:
Viêm khớp ở lợn tơ thường do nhiễm trùng cơ
hội bởi nhiều tác nhân (Streptococci,
Staphylococci, Arcanobacter ). Còn ở viêm đa
khớp (nhiễm trùng và viêm nhiều hơn Một khớp
thường xảy ra ở lợn trưởng thành (triệu chứng
riêng rẽ hoặc kết hợp), có những tổn thương do
nhiễm trùng Mycoplasma hyosnoviae (gọi tắt là
M.hyos). Đây là một vi sinh vật giống như một
vi chủng khuẩn có kích thước nhỏ, lan tràn trong
những quần thể lợn, dễ dàng lây lan qua phân,
qua gió. Hai chủng Mycoplasma khác phổ biến
ở lợn: Mycoplasma hyopneumoniae (gây dịch
viêm phổi cục bộ - SEP) cho lợn và một chủng
(thường khó chẩn đoán) là Mycoplasma
hyorhinis (gây bệnh về hô hấp và què ngẫu
nhiên). Nên chú ý là 3 tác nhân này tách biệt và
không có miễn dịch chéo. Như vậy, nếu dùng
lan tràn văcxin M.hyopneumoniae để khống chế
viêm phổi cục bộ thì không có hiệu lực phòng
ngừa lây nhiễm M.hyos và viêm khớp kế phát.
Chưa có văcxin phòng hai loại Mycoplasma kia.
M.hyo sống tại amiđan của nhiều lợn và có thể
lan truyền trong cơ thể qua hệ tuần hoàn trước
khi vào khu trú tại các khớp. Vi khuẩn cũng có
thể thải qua hơi thở, nước bọt, phân và nhanh
chóng lây nhiễm giữa các cá thể lợn.
*
Hội Chăn nuôi Việt Nam
Triệu chứng:
Triệu chứng rõ nhất là lợn bì què (thường là
chân sau), đi khập khiễng, ngồi bệt trên hai chân
sau. Có những u sưng (bên trong có dịch viêm)
nổi lên ở sau khoeo. Khi bộc lộ khớp viêm, thấy
sưng bao hoạt dịch. Biểu hiện lâm sàng của
viêm khớp Mycoplasma biến động theo tuổi và
theo mức độ nghiêm trọng của lây nhiễm. ở
những lợn đang sinh trưởng (từ 10 tuần tuổi) bất
ngờ bị què một chân hoặc trệt cả hai chân (ngồi
bệt trên hai chân sau như chó ngồi), không thể tự
đứng dậy được do đau và sưng các khớp. Lợn
đực giống trẻ và lợn nái hậu bị thay thế mới
nhập về trại cũng dễ bị bệnh viêm khớp M.hyos
tấn công (Lợn địa phương không mấy khi viêm
khớp). Tuy triệu chứng thể hiện rõ ở (hai) chân
sau, nhưng nhiễm trùng xảy ra ở các khớp của
bất cứ chân nào. Đa số lợn viêm khớp không sốt,
nhưng nếu viêm nặng có thể sốt 40
0
C.
Tiến triển bệnh
Với lợn đang sinh trưởng, bệnh thường xảy ra ở
những đàn nuôi trên nền xi măng, thường tiếp
xúc với phân, tạo nên chu kỳ lây bệnh liên tiếp
(rất hiếm trường hợp xảy ra ở lợn được nuôi trên
sàn thưa). Thời gian tồn tại của vi khuẩn thường
là 4 tuần nếu khô ráo và lâu hơn nếu ẩm ướt.
Biểu hiện lâm sàng ở lợn cái hậu bị (nhất là lợn
75 - 80kg) thường rõ hơn so với lợn đực. Điều
đó có thể do những biến đổi hormon xảy ra ở lợn
cái hậu bị sau dậy thì. Bình thường xảy ra về
mùa đông hoặc sau khi nhiệt độ không khí hạ
xuống đột ngột.
Biểu hiện lâm sàng có thể khỏi sau vài ngày,
nhưng nếu không chữa kịp thời dễ chuyển sang
què mạn tính dẫn đến phải loại thải.
4 Tạp chí chăn nuôi số 6 - 09
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
Chẩn đoán
Có thể nghi ngờ bệnh viêm khớp nếu lợn nuôi trên
nền cứng mà bỗng nhiên có nhiều con cùng bị què.
Cũng khó chẩn đoán vì vi khuẩn phát triển trong
những khớp bị viêm của những lợn không được
điều trị. Tuy vậy, cũng có thể phát hiện được nếu
hiệu giá kháng thể trong những mẫu máu tăng lên
ở lợn bệnh sau 2 - 3 tuần. Nếu mổ bệnh tích, sẽ
thấy bao hoạt dịch bị viêm.
Điều trị
Có thể dùng những liệu pháp kháng mycoplasma
và với những lợn bị cấp tính, cần chữa trị trong
3 - 5 ngày.
Tiamulin, lincomycin và tylosin có thể dễ dàng
ngấm vào các khớp và cho đáp ứng thỏa đáng.
Dùng tetracyclin không hiệu quả vì không ngấm
vào khớp được dễ dàng.
Thất bại lớn nhất trong điều trị là chỉ chữa 1 - 2
ngày, trong khi đáng lẽ phải chữa 1 tuần (hoặc
lâu quá, không tự ăn uống được, cần nuôi cách
ly và có chế độ điều trị chăm sóc riêng).
Phòng bệnh: Bệnh sinh ra do kết hợp giữa nhiễm
trùng và stress (nhất là sau quá trình di chuyển
hoặc xáo trộn đàn). Để giảm nguy cơ bệnh ở lợn
đang sinh trưởng, cần cải thiện vệ sinh môi
trường bằng cách vệ sinh tẩy uế chuồng trại,
quét vôi nền chuồng. Cần tránh nuôi trên nền đất
vì khó tẩy uế.
Kết luận
Viêm khớp do M.hyos tuy là bệnh cục bộ, nhưng
có thể tồn tại trong cơ sở nuôi lợn làm ảnh hưởng
đến sức khỏe và khả năng sản xuất của con vật.
Nếu áp dụng đúng đắn các biện pháp vệ sinh
phòng bệnh, có thể giảm được nguy cơ bệnh.
Hiện chưa có vacxin phòng bệnh.
(Nguồn: Pig Site, February 2009) - (Mycoplasma Arthritis
in pigs).
