Sự thực và niềm tin luôn song hành cùng nhau
“Làm cho những người khác tin vào bạn và khả năng của bạn khá dễ. Đơn
giản, hãy là người đáng tin cậy. Nếu bạn mất lòng tin thì bạn không bao giờ
có thể lấy lại được.”. Đó là những chia sẻ của Stever Robbins - nhà sáng
lập, đồng thời là chủ tịch của hãng tư vấn Leadership
Decision, chuyên giúp
các công ty phát triển người lãnh đạo và xây dựng các chiến lược vì mục
tiêu phát triển bền vững và tăng năng suất theo thời gian. Ông còn là tác giả
của cuốn “It Takes a Lot More than Attitude to Lead a Stellar
Organization.”
Hỏi: Chúng tôi đã đánh mất lòng tin. Làm thế nào tôi có thể lấy lại lòng tin
của các nhân viên sau sáu vòng ngừng sản xuất? Làm sao công ty của tôi có
thể lấy lại lòng tin của cộng đồng sau khi chúng tôi đã vứt chất thải độc ra
bãi đất địa phương? Làm thế nào nhóm qu
ản lý của tôi có thể lấy lại lòng tin
của nhau sau một cuộc chiến tranh giành quyền lực?
Trả lời: Bạn có tin tôi không??? Sự thực là bạn không thể lại lại được lòng
tin. Bạn nghi ngờ ư? Hãy nhớ lại những lần bạn bị phản bội. Kẻ lừa đảo có
bao giờ tìm được cách nào để trở lại trong trái tim bạn nữa không? Nếu bạn
giống như hàng ngàn người tôi
đã hỏi, thì câu trả lời là “Không bao giờ.”
Lòng tin chỉ có thể có được một lần và mất đi một lần. Một khi lòng tin đã
mất, nó sẽ mất đi mãi mãi.
Vì thế, hãy hỏi xem làm cách nào chúng ta có thể giữ được lòng tin của
người khác ngay từ đầu. Chẳng có bí mật nào cả: nếu bạn muốn được tin,
đơn giản là hãy tỏ ra đáng tin cậy. Đôi khi bạn chịu những sức ép buộc bạn
hành đồng ngược lại, nhưng nếu bạn đầu hàng, bạn sẽ mất đi lòng tin của
những người khác, và mất vĩnh viễn.
Hãy nói thật
Tôi đã nghe vô số các cuộc thảo luận về việc không thể nói thật với các
khách hàng, người cung cấp, nhân viên, cổ đông hay cộng đồng. Có thể
chúng ta cho rằng họ không thể đối mặt với sự thực đó, hoặc sự thực đ
ó sẽ
làm mất hình ảnh đẹp về ra, hoặc vì chúng ta không muốn nhận trách nhiệm
với các hậu quả xảy ra. Vì thế, chúng ta “bênh vực” quan điểm “không nói
thật” này. Chúng ta “lồng bối cảnh” cho nó thật khéo léo. Chúng ta “bóp
méo” nó. Tóm lại, chúng ta nói dối.
Những lời nói dối nhỏ vô hại đôi khi có hiệu quả tốt – chúng giúp cho cuộc
sống dễ dàng hơn. Nhưng những lời nói dối lớn thì vô cùng phức tạp. Chúng
ta sẽ kết thúc bằ
ng việc vi phạm những nguyên tắc đạo đức của mình. Hành
động này được nghiên cứu bởi ngành tâm lý học xã hội và được gọi là “sự
cam kết và nhất quán.” Điều đó có nghĩa là, một khi chúng ta đã nói dối,
chúng ta sẽ chịu rất nhiều áp lực để hành xử nhất quán với lời nói dối đó.
Các tiêu chuẩn đạo đức của chúng ta mỗi lúc sẽ trượt xa một chút so với các
tiêu chuẩn ban đầu. Chẳ
ng bao lâu, những điều ta nói và làm sẽ cách xa sự
thật hàng mét.
Khi mọi người phát hiện ra rằng bạn nói dối họ, họ sẽ biết rằng họ không thể
tin vào lời nào của bạn được nữa. Nếu người bạn lừa dối là vợ hay chồng
bạn, họ có thể sẽ cho bạn một cơ hội thứ hai. Nếu đó là cộng đồng nơi bạn
sống, họ có thể
nói với bạn rằng họ cho bạn cơ hội thứ hai, nhưng thực tế
đừng trông chờ điều đó.
Tất nhiên, có rất nhiều lý do chính đáng khiến bạn không thể nói thật. Đôi
khi, bạn được phép giữ im lặng. Đôi khi, bạn thương thuyết và không để lộ
tất cả những điều bạn biết. Trong những trường hợp đó, bạn nên nói: “Tôi
không thể bàn thêm về vấn đề này nữa.” Mọi người chẳng thích câu nói đó
đâu, nhưng họ sẽ không cảm thấy bị phản bội khi s
ự thực cuối cùng lộ ra.
Hãy giữ lời hứa
Giữ lời hứa là một hình thức nói thật có tác động rất mạnh. Nếu bạn nói bạn
sẽ làm một điều gì đó, thì hãy thực hiện đúng như vậy. Nếu bạn hứa sẽ có
mặt, thì hãy tới đó. Nếu bạn nói bạn sẽ đưa hàng chất lượng cao, thì đừng có
hà tiện. Nhiều nhà kinh doanh sẵ
n sàng hứa bất kỳ điều gì với khách hàng
hay đồng nghiệp còn hơn là đối mặt với nỗi thất vọng của người khác. Họ
hiếm khi nhớ nổi mình đã hứa những gì, vì đó là những điều mà họ không
thể thực hiện được. Sau nhiều lần như thế, uy tín của họ xuống thấp tới mức
không ai trong công ty tin vào một lời nào của họ.
Tiệ
n thể, xin nói rằng các tài liệu tiếp thị của bạn chắc hẳn hứa nhiều điều.
Để đáp ứng lại nhu cầu về hàm lượng đường thấp, một số công ty ngũ cốc đã
chế tạo đường có “hàm lượng đường thấp.” Hãy đọc nhãn hàng thật cẩn
thận, và bạn sẽ thấy rằng họ vẫn bán ngũ cốc với hàm lượng đường cao. Nếu
bạn nhắm vào những người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe, thì đừng hứa
với họ thức ăn lành mạnh nhưng rồi bán quà không bảo đảm. Hãy giữ lời
hứa và bạn sẽ giữ được lòng tin.
Nghĩ tới mối quan tâm của người khác trước khi nghĩ tới bản thân
Một cách rất hiệu quả để giữ lòng tin là hãy đặt quyền lợi của người khác lên
trước. Khi mọi người biết bạn đang chăm sóc cho họ, thì họ sẽ tin vào ý tốt
của bạn ngay cả khi bạn mang tới những tin xấu và cần sự nỗ lực của họ.
Trong cuốn sách “Từ T
ốt đến Vĩ đại”, Jim Collins đã đưa ra “người lãnh đạp
cấp 5”, người đặt nhu cầu của tổ chức lên trước nhu cầu của bản thân.
Những người lãnh đạo như vậy sẽ thực sự thôi thúc ta gắng hết sức mình, vì
họ đã tạo ra một tấm gương và chứng minh rằng với sự hy sinh cá nhân, tất
cả mọi người với tư cách một tập thể
sẽ đạt được thành công lớn hơn.
Đặt những người khác lên trên bản thân có nghĩa là phải hiểu mục đích và
các mối quan tâm của mọi người. Đồng nghiệp của ta có phải là người hâm
mộ bóng chày không? Hãy tặng anh ấy đôi vé đi xem đội Red Sox đấu vào
một buổi chiều nào đó mà chẳng vì một lý do nào cả. Nếu đó là trận đấu mà
Red Sox thắng và đoạt ngôi vô địch thì sao? Kết quả sẽ
còn tốt hơn, mặc dù
bạn bị mất mát vì cho đi đôi vé. Hy sinh cho tập thể, đó thực sự là một bước
đi dài và hiệu quả để xây dựng uy tín cho bản thân. Và sự hy sinh đó phải có
thực và nhìn thấy được. Việc giảm tiền thưởng của bạn từ $2 triệu xuống
$1,5 triệu sẽ chẳng có giá trị gì đâu.
Hãy cư xử hợp đạo đức
Từ đáy lòng, mọi người tin vào bạn vì họ biết rằng làm việc hay sống cùng
bạn rất an toàn. Họ quan sát xem bạn cư xử với họ và những người khác như
thế nào. Hãy cư xử đúng đắn trong tất cả các vụ giao dich và mọi người sẽ
thấy được điều đó. Họ sẽ biết rằng bạn là người
đáng tin cậy.
Tuy nhiên, nếu bạn có tiếng là hay lợi dụng người khác, thì ngay cả những
người mà bạn luốn cư xử tốt cũng sẽ bắt đầu nghi ngờ bạn. Một giám đốc
điều hành đã từng viết báo về hành vi đạo đức của chính bản thân mình.
Nhưng các nhân viên lại không nghĩ thế. Họ biết ông là một người không
thực hiện lời hứa và né tránh trách nhiệm. Vì thế, v
ị giám đốc điều hành đó
càng khoe khoang, thì hệ thống thông tin mật càng truyền nhanh về các lời
nói dối của ông ta.
Thay đổi người quản lý để tạo lòng tin
Tất nhiên, lòng tin không chỉ từ một phía. Niềm tin tồn tại giữa hay người,
hoặc giữa một người với một tổ chức. Bạn có thể tin một người trong khi
không tin tổ chức của anh ta. Chẳng hạn như tôi yêu quý người quả
n lý ngân
hàng đáng tin cậy của tôi; bà ấy luôn giải quyết các mắc mớ tôi gặp phải
ngay cả khi tôi cảm thấy ngân hàng cố gắng gạt tôi ra mỗi khi có dịp.
Bạn có thể tin một tổ chức trong khi không tin ở những người của tổ chức
đó. Hãy suy nghĩ một cách tỉnh táo. Chúng ta có thể tin vào tính chính trực
của đất nước mình ngay cả khi một số nhà chính trị làm ta ghê tởm.
Trong kinh doanh, một nhà quản lý tồi hiếm khi có thể phá hủy lòng tin vào
toàn bộ công ty. Nhưng một số nhà quản lý tồi, được trang bị bởi những
chính sách không tốt, có thể phá hoại lòng tin vào toàn bộ tổ chức.
Khi sự thể đã đến nước ấy, việc thiết lập một nhóm quản lý mới có những
hành động rõ ràng, chính trực, có thể c
ứu vãn được lòng tin vào tổ chức.
Những hành động tốt đẹp của nhóm quản lý mới có thể bị cản trở vì nhiều
người đã mất niềm tin vào toàn bộ tổ chức, Nhưng ít nhất thì những nhà lãnh
đạo mới cũng có một cơ hội để có được lòng tin vào cá nhân, rồi từ đó
chuyển thành lòng tin vào toàn bộ tổ chức.
Điều này có thực sự cần thiết không?
Tôi phả
i thú thật là tôi cảm thấy rất khó viết bài báo này. “Hãy làm những
điều đúng đắn,” “Hãy xư xử với mọi người bằng lòng tôn trọng,” “Đừng nói
dối.” Có thực sự cần thiết phải nói điều này với những người trưởng thành
hay không? Dường như có. Vì nhiều người cho rằng những nhà kinh doanh
như chúng ta là không đáng tin cậy.
Vào tháng Sáu năm 2002, Báo cáo về Doanh nghiệp Tư nhân và Doanh
nghiệp Công đã phát hiện ra rằng kho
ảng 37% đến 76% nhân viên “đã từng
thấy hành động phi đạo đức mà họ cho rằng gây sẽ nên sự mất lòng tin của
công chúng nếu mọi người đều biết.” Tất nhiên, nhân viên chính là công
chúng, vì thế chứng tỏ niềm tin của công chúng đang dần mất đi.
Tình huống này có thể được cải thiện hay không phụ thuộc và chính chúng
ta. Chúng ta cần lấy lại niềm tin của công chúng, trước hết có nghĩa là chúng
ta cần lấy lại lòng tin đối với nhau. Và đi
ều đó chỉ có thể xảy ra khi chúng ta
trở thành những người đáng tin cậy nhất có thể được.
Hãy thách thức bản thân ngay trong tuần này
Hãy chú ý đến mức độ thường xuyên nói sự thật của bạn, mức độ thường
xuyên bạn ra quyết định mà không quan tấm đến những người khác (khách
hàng, nhân viên của nhà cung cấp), và mức độ thường xuyên bạn đặt quyền
lợi của người khác lên trước b
ản thân. Sau đó hãy tự hỏi: Nếu là người
khác, thì mình có tin vào mình hay không?