skkn cấp tỉnh một số giải pháp giúp phát triển kỹ năng tranh biện cho học sinh lớp 10 trường thpt thạch thành 4 qua các tiết dạy nói và nghe trong chương trình ngữ văn 10 sách kết nối tri thức

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1012.13 KB, 30 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

TRƯỜNG THPT THẠCH THÀNH 4

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÚP PHÁT TRIỂN KỸ NĂNGTRANH BIỆN CHO HỌC SINH LỚP 10 TRƯỜNGTHPT THẠCH THÀNH IV QUA CÁC TIẾT DẠY NĨI

VÀ NGHE TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 10(Sách Kết nối tri thức)

Người thực hiện: Bùi Thị Linh Chức vụ: Giáo viên

SKKN thuộc lĩnh vực (mơn): Ngữ văn

THANH HỐ, NĂM 2024

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

PHẦN MỞ ĐẦU...1

1. Lí do chọn đề tài...1

2. Mục đích nghiên cứu...2

3. Đối tượng, phạm vi, phương pháp nghiên cứu...2

4. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu...3

2. Bài học kinh nghiệm...19

3. Khả năng ứng dụng và triển khai...20

4. Những kiến nghị, đề xuất...20

TÀI LIỆU THAM KHẢO...25

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Ngày nay, chúng ta đang sống trong thời đại 4.0 là thời kỳ đỉnh cao củaquá trình bùng nổ thông tin mang lại những giá trị mới cho nhân loại. CuộcCách mạng công nghiệp 4.0 vừa đem lại những cơ hội phát triển mà đồng thờicũng đặt ra những thách thức không hề nhỏ đối với nguồn nhân lực tương lai.Để có thể hịa nhập trong thời đại kỉ ngun số và “bão” thơng tin, ngồi trìnhđộ chun mơn, thế hệ trẻ cịn cần tới những kĩ năng thiết yếu khác. Tranhbiện là một trong những kỹ năng quan trọng trong đời sống, học tập và làmviệc trong thời đại ngày nay. Người có kỹ năng tranh biện tốt có thể cải thiệncác kỹ năng khác cùng một lúc như tư duy logic và phản biện, kỹ năng thuyếttrình và đàm phán, kỹ năng làm việc nhóm, hay kỹ năng giải quyết vấn đề.Đây là những kĩ năng quan trọng nhất để trở thành cơng dân tồn cầu trongthế kỉ 21.

Thực tế đời sống hiện nay, xu thế đối thoại hai chiều dần chiếm lĩnh mọilĩnh vực. Zen Z, Zen Alpha trưởng thành trong thời đại số khiến khả năngnhận thức cũng như phản biện trở nên nhanh nhạy hơn. Trái với thời kì thiếuthơng tin trước đây, khi bước vào thời đại số, thông tin dần trở nên dư thừa,thậm chí hỗn loạn, xuất hiện những thơng tin đúng sai, thật, giả khó phân biệt.Tư duy phản biện, kỹ năng tranh biện lúc này trở thành công cụ giúp cho mỗingười trẻ dám đưa ra được quan điểm, chính kiến của bản thân, biết bảo vệbản thân trước những luồng thông tin xấu, độc hại. Tranh biện quan trọng khikhơng chỉ dừng ở việc tự mình lọc thơng tin mà cịn tạo cho người trẻ có cơhội nói lên tiếng nói của bản thân, khai phóng và mài sắc tư duy, học đượccách chia sẻ ý tưởng tư duy của mình và biết cách đàm phán để giải quyết cácxung đột, mâu thuẫn.

Những nền giáo dục hàng đầu thế giới luôn coi tranh biện là một nội dungchính trong hệ thống giáo dục. Tuy nhiên, với nền giáo dục Việt Nam, tranh

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

biện chưa thực sự được chú trọng, đặc biệt trong hệ thống giáo dục phổ thông.Thực tế cho thấy, ở Việt Nam vẫn tồn tại một bộ phận giới trẻ thụ động, thiếubản lĩnh và khơng có tư duy phản biện, thiếu kỹ năng tranh biện giao tiếp hiệuquả. Đây có thể chính là hệ quả của cách giáo dục truyền thống một chiều,chú trọng việc giáo dục học sinh theo kiểu “vâng lời, ngoan ngỗn” mà khơngchú trọng dạy HS cách tiếp cận vấn đề ở nhiều góc nhìn, dám thể hiện quanđiểm, chính kiến của mình. Chính vì vậy, việc rèn luyện kĩ năng tranh biệncho học sinh là cung cấp công cụ hữu hiệu giúp học sinh xây dựng sự tự tin,dám nói, dám thể hiện, có thể thích nghi và làm chủ cuộc sống của mình.

Xuất phát từ những lí do trên, với những trăn trở băn khoăn của mình, tơi

mạnh dạn chọn đề tài “Một số giải pháp giúp phát triển kỹ năng tranh biện

cho học sinh lớp 10 trường THPT Thạch Thành 4 qua các tiết dạy Nói vàNghe trong chương trình Ngữ văn 10 - Sách Kết nối tri thức” nhằm thể hiện

một vài kinh nghiệm nhỏ mà bản thân đã đúc rút được từ thực tế giảng dạytrong những năm qua.

2. Mục đích nghiên cứu

Thấy được thực trạng kỹ năng tranh biện của học sinh lớp 10 trườngTHPT Thạch Thành 4 nói riêng và học sinh THPT nói chung. Từ đó tìm ramột số giải pháp giúp học sinh có kĩ năng sống, đặc biệt là kỹ năng tranh biệntốt hơn.

Xây dựng mơ hình để giáo dục rèn luyện kĩ năng tranh biện giúp chohọc sinh có tinh thần và thái độ học tập tự giác, tích cực, sống có lý tưởng vàhồi bão, ứng xử, hành động mang tính nhân văn. Ngồi ra cịn giúp cho họcsinh có ý thức bảo vệ bản thân trước những khó khăn, thử thách mới mà cuộcsống đặt ra, giúp các em vững tin hơn khi bước vào đời. Từ đó đáp ứng mụctiêu giáo dục toàn diện; phù hợp quan điểm giáo dục của UNESCO đó là: Họcđể biết; học để làm; học để chung sống và học để tự khẳng định mình.

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

3. Đối tượng, phạm vi, phương pháp nghiên cứu

3.1 Đối tượng nghiên cứuKĩ năng tranh biện của học sinh lớp 10B2,10B3, 10B4, 10B5

3.3 Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu lí thuyết: nhằm xây dựng cơ sở lí luận cho đề

- Phương pháp quan sát: nhằm tìm hiểu, đánh giá thực trạng có bao nhiêu

học sinh cịn yếu, kém về kĩ năng tranh biện và việc rèn luyện kĩ năng tranhbiện cho học sinh qua các tiết học.

- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: thông qua kết quả các

hoạt động, ứng xử…có thể đánh giá chất lượng và hiệu quả về rèn luyện củahọc sinh.

4. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu

- Trang bị cho Học sinh những kiến thức và kĩ năng tranh biện.

- Đưa ra các biện pháp cụ thể trong tiết dạy nhằm rèn luyện kĩ năng tranh biệncho học sinh từ đó giúp các em hình thành những giá trị đạo đức cho bảnthân.

- Tạo cho học sinh khả năng thích ứng, hịa nhập, xử lý tình huống, góp phầnhồn thiện nhân cách, từng bước làm thay đổi quá trình giáo dục thành quátrình tự giáo dục rèn luyện của học sinh.

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

PHẦN NỘI DUNGI. Cơ sở lí luận

1. Khái niệm

Tranh biện là một trong những hoạt động lâu đời nhất của nền văn minh.Việc thực hành tranh biện được thể hiện rõ ràng không chỉ qua các hoạt độnggiáo dục mà cịn trên mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội.Tranh biện là tổng hợp của nhiều năng lực như phản biện, thuyết trình, nghiêncứu tìm tịi, tổ chức sắp xếp, làm việc nhóm, nghe, ghi chép...

Hiểu theo nghĩa rộng, Tranh biện được hiểu là quá trình tư duy và biểuđạt tư duy từ thu thập, phân tích xử lý thơng tin đến xây dựng, hệ thống sắpxếp các lập luận để ra quyết định. Tranh biện có thể sử dụng ngơn ngữ (thơngqua nói, viết) hoặc không sử dụng ngôn ngữ (tự tranh biện - trong bản thântừng cá nhân). Tranh biện giúp giải quyết vấn đề, bằng cách chỉ ra nhữngxung đột, mâu thuẫn giữa các luận điểm do người học sử dụng tư duy phảnbiện để phản đối trực tiếp trên luận điểm của đối phương.

Tranh biện cịn nhằm thuyết phục chính bản thân mình, hoặc người khácrằng lựa chọn nào là tốt hơn, đặt trong những bối cảnh và điều kiện cụ thể.Kết luận của tranh biện mang tính tương đối, khơng có đúng nhất mà mangtính tạm thời tại thời điểm kết thúc cuộc tranh biện.

Như vậy, về bản chất, tranh biện là q trình giao lưu ngơn ngữ địi hỏinhững người tham gia phải chứng minh được quan điểm của mình là đúngđắn. Đó là cách ngắn nhất và ôn hòa nhất giúp mọi người cùng đi đến mộtnhận thức chung. Tranh biện được coi là tinh hoa của năng lực sử dụng ngônngữ, là cách thức phát triển trí tuệ, là hịn đá mài sắc tư duy. Chính vì vậy,tranh biện là một kỹ năng thiết yếu của con người, nhất là trong thời đại ngàynay.

2. Ý nghĩa, vai trị của tranh biện

Kĩ năng tranh biện có ý nghĩa, vai trị vơ cùng quan trọng trong việc pháttriển năng lực cá nhân. Cụ thể là:

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

* Hỗ trợ nâng cao tư duy phản biện: Không thể phủ nhận được một trong

những lợi ích của kỹ năng tranh biện là nâng cao tư duy phản biện. Bạn sẽphải nghiên cứu bảo vệ quan điểm của bản thân một cách thuyết phục đồngthời phải sắp xếp và và phân tích quan điểm của đối phương nhanh nhất đểđưa ra những lời phản biện “ăn điểm” của mình. Tư duy phản biện giúp bạnnêu quan điểm và bảo vệ quan điểm, sử dụng những bằng chứng phù hợp, tạomối liên hệ giữa các ý, đánh giá, phân tích, tổng hợp, phân loại, so sánh, chỉra khó khăn và cách khắc phục. Từ đó có thể đưa ra 1 giải pháp thông minhnhất cho vấn đề tồn tại.

* Xây dựng và hình thành những thái độ, năng lực tích cực cho mỗi cánhân:

- Trước hết là Thái độ cởi mở là một trong những thái độ cốt lõi để

tránh định kiến và tạo động lực để học tập suốt đời. Tranh biện giúp ngườihọc có cơ hội đối diện và quan sát nhiều quan điểm khác nhau, từ đó đánh giáquan điểm của chính mình để thay đổi hoặc cập nhật cho phù hợp. Tranh biệncòn là sự đấu tranh với cái nội tại bên trong con người, với những thiên kiếnvà quy chụp, những góc nhìn nhỏ hẹp và tháng ngày rèn luyện trong sự lậpluận vụng về. Từ đó có cái nhìn trung lập, có sự đấu tranh tư duy, vượt qua cảsự logic và phi logic, chúng ta tiếp cận mọi tình huống trong cơng việc vàcuộc sống dưới nhiều góc cạnh, điểm nhìn, cách nghĩ.

- Thái độ tôn trọng: Tranh biện dạy người học biết cách lắng nghe tích

cực và tiếp nhận quan điểm của phía khác, trân trọng tri thức, giải quyết vàovấn đề mà không phải tấn công con người.

- Nâng cao sự tự tin: Khi tham gia tranh biện, học sinh sẽ được rèn

luyện kỹ năng phát biểu trước đám đông, trước tất cả ban giám khảo và khángiả, điều này sẽ giúp các em rèn luyện và nâng cao sự tự tin.

* Phát triển năng lực tự học, tư duy độc lập, sáng tạo: Đứng trước một vấn

đề tranh biện, yêu cầu bắt buộc đối với người tranh biện là khả năng tự tìm tịinghiên cứu, đào sâu các vấn đề, chắt lọc thông tin để đưa ra được những luận

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

điểm xác đáng thuyết phục nhất cho quan điểm của mình. Một thế giới bao lavới chân trời tri thức rộng lớn, khả năng am hiểu rộng và sâu trên nhiều lĩnhvực khác nhau là ưu thế của người tham gia tranh biện.

* Phát triển năng lực đàm phán và giải quyết vấn đề: Năng lực đàm phán

và giải quyết vấn đề là một kỹ năng cần có để bài tranh biện của bạn đạt hiệuquả mong muốn. Bạn bắt buộc phải bám sát vào mục đích của bài tranh biện:Đưa ra giải pháp để giải quyết vấn đề và làm mọi người “tâm phục khẩuphục” với giải pháp của bạn. Đây cũng là một năng lực, kỹ năng thiết yếu cầncó trong cuộc sống, đặc biệt đối với thế hệ trẻ trong thời đại toàn cầu hóa hiệnnay.

* Phát triển năng lực hợp tác, làm việc nhóm: Hợp tác với người khác để

chia sẻ tư duy, hài hòa, tiến tới xây dựng hệ thống lập luận mạnh và trình bàyhiệu quả cho đội của mình.

Nói tóm lại, rèn luyện kỹ năng tranh biện giúp chúng ta mài sắc tư duyvà phát triển toàn diện bản thân.

II. Cơ sở thực tiễn

1. Xu thế hội nhập và yêu cầu đặt ra cho học sinh

Trong thời đại tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng với sự phát triểnthần kì của cơng nghệ và sự bùng nổ của thông tin, tất cả các ngành kinh tế vàxã hội, trong đó có giáo dục đều chịu tác động lớn. Để trở thành “cơng dântồn cầu” mỗi người trẻ đều cần phải tự khai phá tiềm năng của bản thân, mởrộng tầm nhìn và tư duy. Trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia đang pháttriển, tranh biện là bộ môn nhận được nhiều sự quan tâm, phát triển mạnh từkhá lâu. Tại các trường đại học hay các trường THPT thì các câu lạc bộ tranhbiện, các cuộc thi về tranh biện vô cùng phổ biến. Họ thường xuyên tổ cácgiải đấu tranh biện để trau dồi kĩ năng, nâng cao các kinh nghiệm cũng nhưsẵn sàng cho những cuộc thi lớn hơn trên thế giới. Khi vào Việt Nam, tranhbiện nhanh chóng được người trẻ đón nhận bởi xu thế đối thoại hai chiều dầnchiếm lĩnh mọi lĩnh vực. ZenZ, Zen Alpha trưởng thành trong thời đại số

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

khiến khả năng nhận thức cũng như phản biện trở nên nhanh nhạy hơn. Nângcao nhận thức, phát triển kĩ năng tranh biện là nhu cầu thiết yếu đặt ra đối vớihọc sinh, sinh viên hiện nay.

Trong thực tiễn giáo dục hiện nay, vấn đề rèn luyện kĩ năng tranh biệncho học sinh đang dần được các nhà giáo dục quan tâm. Tuy nhiên, vấn đềnày mới dừng lại ở bậc Đại học, Cao đẳng và những năm gần đây đã xuấthiện và được quan tâm ở bậc THPT. Nhiều trường THPT trên cả nước đã hìnhthành các câu lạc bộ tranh biện và đi vào hoạt động đều đặn. Tuy nhiên, ở cáctrường THPT miền núi nói chung, trường THPT Thạch Thành 4 nói riêng hầunhư tranh biện chưa được quan tâm và phát triển. Thực tế cho thấy, kĩ năngtranh biện ở học sinh còn tồn tại dưới dạng tiềm năng, chưa được khai thác vàvẫn còn là một khoảng trống lớn. Tuy đây không phải là hoạt động chủ đạonhưng là bộ phận khơng thể thiếu của q trình giáo dục trong nhà trường phổthơng, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện đối với thế hệ trẻ.

3. Mức độ nhận thức, hiểu biết về tranh biện của học sinh lớp 10 TrườngTHPT Thạch Thành 4

Để đánh giá chính xác mức độ hiểu biết về tranh biện của các học sinh lớp10 Trường THPT Thạch Thành 4 tôi đã thực hiện khảo sát 93 học sinh lớp 10.Tôi đã sử dụng công cụ Google biểu mẫu làm phiếu khảo sát trực tuyến vànhờ GVCN gửi link vào nhóm lớp, để các bạn HS thực hiện khảo sát nghiêmtúc và đúng thời gian yêu cầu.

Qua kết quả khảo sát, tôi nhận thấy những thực trạng sau:

- Nhận thức về tranh biện: Hầu hết các học sinh chưa thực sự hiểu vềtranh biện và có chưa những kĩ năng cơ bản tranh biện. Trong số 93 học sinhđược khảo sát chỉ có 11,8% học sinh chọn phương án hiểu rõ về tranh biệncòn lại 52,6% học sinh biết nhưng không hiểu rõ; 26,8% biết nhưng khôngquan tâm và có 8,8% học sinh khơng biết. Các em vẫn nhầm lẫn giữa kháiniệm tranh biện, thảo luận, tranh cãi. 44,1,% học sinh cho rằng tranh biện làhoạt động thảo luận để tìm ra bản chất vấn đề, 37,6% cho rằng tranh biện là

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

hình thức bảo vệ đến cùng quan điểm của mình; thậm chí có 18,3% bạn chorằng tranh biện là tranh cãi để tìm ra bản chất vấn đề.

- Kĩ năng về tranh biện: Hầu hết học sinh tự đánh giá chưa cảm thấy tựtin khi đối thoại và thuyết phục người khác. Qua khảo sát, chỉ có 10,8% cảmthấy dễ dàng khi giao tiếp và thuyết phục người khác bằng quan điểm củamình, 51,6% học sinh cảm thấy bình thường, cịn lại 22,6% cảm thấy khókhăn và 15% thiếu kĩ năng khi thuyết phục người khác. Trong số 93 em đượckhảo sát chỉ có 4,3% học sinh đã từng tham gia thi tranh biện. Số còn lại95,7% chưa từng tham gia bất cứ một cuộc thi tranh biện nào.

- Hoạt động tranh biện của học sinh lớp 10 nói riêng, ở Trường THPTThạch Thành 4 nói chung cịn nhiều hạn chế, chưa có những diễn đàn tranhbiện hay câu lạc bộ tranh biện để tạo sân chơi cho học sinh, có chăng chỉ đượctổ chức mang hình thức như những cuộc trao đổi thảo luận qua lại giữa cáchọc sinh về một vấn đề nào đó chứ bản chất chưa phải là tranh biện.

Tuy tồn tại những hạn chế trên nhưng hầu hết các em đều thấy đượccác lợi ích của tranh biện. Đặc biệt có đến 87,1% các em đều thấy sự cần thiết(rất cần thiết) trong việc rèn kĩ năng tranh biện cho học sinh THPT và mongmuốn được phát triển kĩ năng này.

Với những cơ sở nêu trên tôi thấy rằng việc tìm ra “Một số giải pháp

giúp phát triển kỹ năng tranh biện cho học sinh lớp 10 trường THPTThạch Thành 4 qua các tiết Nói và nghe trong chương trình Ngữ văn 10”

là rất cần thiết, tạo ra môi trường học tập sinh động, hứng thú, tự giác hơn chocác em; Giúp các em hình thành những phẩm chất, năng lực quan trọng trongthời kì hội nhập như ngày nay.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

“khoảng trống” trong giáo dục cấp THPT là nền tảng nhận thức về tranh biệncủa học sinh. Học sinh chưa biết đến, chưa được tiếp xúc nhiều với hoạt độngtranh biện nên chưa nhận thức rõ vai trị, lợi ích to lớn mà tranh biện đem lạitrong học tập cũng như trong đời sống. Vì vậy, để lấp đầy “khoảng trống” nàyphải bắt đầu từ những viên gạch nền tảng xây đắp nền móng cho tranh biện ởcác cấp học, đặc biệt cấp THPT.

b. Cách thức thực hiện:

GV xây dựng nền tảng tranh biện cho học sinh với những kiến thức cơ bảnsau:

* Luật tranh biện

- Chủ đề được chọn để tranh luận có thể là một chính sách, một tuyên bốhoặc một ý tưởng bất kỳ.

- Thơng thường có 2 đội tham gia tranh luận, mỗi đội gồm 3 thành viên: độitán thành ý kiến và đội không tán thành. Trong trường hợp các cuộc tranhluận chính trị sẽ chỉ có 2 ứng viên tham gia tranh biện.

- Các thành viên trong từng đội có một khoảng thời gian nhất định để chứngminh luận điểm của mình. Hai đội thay phiên nhau đưa ra luận điểm và thuyếtphục khán giả, đồng thời phản bác lại ý kiến của nhau. Khán giả được theodõi nhưng không được tham gia vào cuộc tranh biện.

* Cấu trúc lập luận cơ bản

Cấu trúc lập luận cơ bản cho một ý tưởng bao gồm 3 thành phần:

- Trình bày rõ ràng một lý do hay luận điểm chính vì sao ủng hộ hoặc phản đối vấn đề được đặt ra.

- Đưa ra luận cứ chứng minh và hỗ trợ luận điểm (trước đó, bao gồm số liệu thống kê, trích dẫn, tài liệu tham khảo, các phép suy luận...)

- Giải thích tầm quan trọng của các luận cứ trong việc chứng minh luận điểm.

* Minh họa thực tiễn

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Trong tiết dạy Nói và Nghe: “Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến

khác nhau” tôi đã hướng dẫn học sinh xây dựng cấu trúc lập luận cơ bản cho

chủ đề tranh biện: Mạng xã hội có vai trị đặc biệt quan trọng trong đời

- Bằng chứng

Số liệu: 78.5 % nhà báo sử dụng mạng xã hội để kiểm tra tin tức nóng hổi. 59% người dùng Twitter và 31% người dùng Facebook thăm dò tin tức mới trên những kênh mạng xã hội.

- Ảnh hưởng:

Phần lớn mọi người trông cậy vào mạng xã hội để biết những tin tức mới cập nhật, điều này khiến mạng xã hội trở thành nguồn thông tin phổ biến nhất.

* Luận điểm đầu tiên: (Phản bác)

- Mạng xã hội truyền tải nhiều thông tin không đáng tin cậy và sai sự thật.

- Bằng chứng

Tham chiếu: Một nghiên cứu đăng trên báo Khoa học tìm ra rằng những lời nói dối lan truyền nhanh gấp 6 lần so với những sự thật trên Twitter, và tin giả thường được đăng lại thường xuyên hơn so với tin thật.

- Ảnh hưởng:

Mọi người không chắc đâu là thông tin đáng tin cậy bởi họ liên tục bị ngợp trong tin tức sai sự thật trên mạng xã hội.

* Luận điểm thứ hai: (Ủng hộ)

- Mạng xã hội cho phép mọi người củngcố các mối quan hệ và kết bạn mới một cách dễ dàng.

- Bằng chứng:

Số liệu: 72% thiếu niên kết nối với bạn

* Luận điểm thứ hai: (Phản bác)

- Mạng xã hội dẫn đến căng thẳng và những vấn đề trong mối quan hệ ở cuộc sống ngoài đời.

- Bằng chứng:

Tham chiếu: Một nghiên cứu cho thấy

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

bè qua mạng xã hội. 81% thiếu niên từ 13 đến 17 tuổi nói rằng mạng xã hội giúphọ cảm thấy có sự liên kết hơn với mọi người, và 68% cho rằng sử dụng mạng xã hội làm họ thấy được ủng hộ trong những lúc khó khăn.

- Ảnh hưởng:

Người trẻ tuổi đặc biệt nhận thức được tầm quan trọng của mạng xã hội trong việc xây dựng và duy các mối quan hệ.

người có càng nhiều bạn bè trên Facebook thì người đó càng cảm thấy căng thẳng khi sử dụng mạng xã hội này.Bên cạnh đó, những nhà nghiên cứu tìm ra rằng việc sử dụng Twitter thường xuyên dẫn đến nhiều mâu thuẫn trong các các mối quan hệ tình cảm như sự không chung thuỷ, chia tay, và ly hôn.

- Ảnh hưởng:

Về việc hình thành các mối quan hệ qua mạng xã hội, những mặt hạn chế dường như lớn hơn những mặt tích cực.

2. Giải pháp 2: Tìm kiếm hạt giống tranh biện

a. Mục đích

- Tìm kiếm và phát hiện những những nhân tố tiêu biểu có khả năng thuyết

trình, tranh luận, hùng biện để gây dựng những hạt giống tranh biện.

- Từ đó, khơi dậy và lan tỏa hoạt động tranh biện trong lớp học, trường học.

- Từ các bạn học sinh ở các lớp: Sau một quá trình học tập, rèn luyện cùngnhau trong một tập thể lớp, các bạn học sinh sẽ thấy được những năng lực nổitrội của các nhân tố trong lớp để giới thiệu làm hạt giống tranh biện.

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

c. Kết quả

Một số hạt giống tranh biện của lớp 10 trường THPT Thạch Thành 4 mà

tôi đã phát hiện, bồi dưỡng như em Nguyễn Mai Uyên, Nguyễn Thùy Linh,Bùi Hà Ngân, Nguyễn Lê Anh Thư, Nguyễn Hương Mơ,Nguyễn Thị DiễmQuỳnh, Nguyễn Anh Đài... Trong các tiết dạy Nói và Nghe các em có thể độc

lập trình bày vấn đề đã được chuẩn bị trước lớp, sau khi trình bày sẽ có phầnthảo luận theo kiểu các bạn học sinh trong lớp có thể hỏi các nội dung liênquan, hoặc đưa ra những quan điểm mới, thậm chí đối lập... thì các em vẫn rấttự tin lập luận để bảo vệ ý kiến hoặc tiếp nhận thêm ý kiến để thống nhất quanđiểm. Điều quan trọng là tinh thần, khơng khí tranh biện trong các tiết học rấtsơi nổi, đồn kết, thấu hiểu và tôn trọng, hợp tác.

3. Giải pháp 3: Thiết kế cẩm nang tranh biện a. Mục đích

- Hiểu và trang bị những kiến thức cơ bản, những kĩ năng cần thiết về tranhbiện.

- Thấy được lợi ích, vai trò của tranh biện trong học tập cũng như trong đờisống

- Hiểu được những luật cơ bản, cách thức tổ chức một cuộc thi đấu tranh biện- Có kĩ năng tìm kiếm và khai thác thơng tin về tranh biện

b. Cách thức thực hiện

Dựa trên những kiến thức vốn có cùng việc học hỏi, tìm tịi từ các nguồn

tài ngun tơi u cầu từng nhóm học sinh biên soạn và thiết kế cuốn sổ taytranh biện. Đây là cuốn sổ tập tập hợp tất cả những kiến thức cơ bản về tranhbiện được trình bày đẹp mắt, ngắn gọn dễ hiểu. Chính việc thiết kế sổ taytranh biện này giúp các em có sự thảo luận để thống nhất ý kiến, lựa chọn ýkiến đúng nhất để trình bày vào cuốn sổ chung của tổ và như vậy các em sẽ

hình thành tư duy thu thập, phân tích xử lý thông tin, dùng các lập luận đểđưa ra quyết định cuối cùng.

- Xây dựng đội ngũ tuyên truyền: Đội ngũ tuyên truyền trước hết là các hạt

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

giống tranh biện đã được trang bị những kiến thức về tranh biện cùng với cácthành viên trong ban cán sự lớp. Đội ngũ này sẽ chịu trách nhiệm tuyêntruyền, phổ biến các kiến thức cơ bản về tranh biện cho các các học sinh tronglớp.

- Xây dựng diễn đàn số: Trong thời đại 4.0, giải pháp công nghệ số mang lại

những lợi ích to lớn trong việc cập nhật và tuyên truyền thông tin, nâng caonhận thức cho mọi đối tượng. Với cảm quan nhạy bén, sáng tạo, thích ứngnhanh với cái mới, học sinh có thể nhanh chóng tiếp cận và biết cách khaithác, tìm kiếm tài nguyên trên các trang mạng không gian số. Tôi đã xây

dựng một diễn đàn tranh biện bằng cách thành lập nhóm Face book 10b3,

10b4 nhằm lan tỏa tình yêu đối với tranh biện và chia sẻ những kiến thức,

thông tin liên quan đến tranh biện trong lớp học.

- Vận động học sinh lớp đăng bài và bình luận, chia sẻ.4. Giải pháp 4: Kiến tạo không gian tranh biện

Khi đã xây dựng được nền tảng tranh biện cơ bản với những hạt nhântranh biện ở lớp học có sự kết nối vững chắc giữa các thành viên, tôi tiếp tụcđưa ra những giải pháp để xây dựng, kiến tạo những không gian tranh biện đểđưa tranh biện vào thực hành chứ không chỉ là những kiến thức ngoại vi.

a. Mục đích

- Xây dựng được các nhóm tranh biện ở các lớp học (3 - 5 bạn/nhóm).- Từ các nhóm tranh biện để mở rộng không gian tranh biện.

- Xây dựng được hoạt động tranh biện theo lớp học.

- Xây dựng được các chủ điểm tranh biện tại lớp học theo nội dung bài học. - Nâng cao tính chủ động, tự giác, năng lực tư duy, nghiên cứu tìm tịi của học

b. Cách thức thực hiện

- Tập hợp các bạn cùng sở thích thuyết trình, tranh biện thành các nhóm nhỏ

(3-5 học sinh). Đây là sẽ là những nhóm tranh biện hạt nhân của các lớp học.

Hoạt động chủ yếu của nhóm là phát hiện ra các tình huống, vấn đề tranh biệnhay cùng tìm hiểu và thảo luận tranh biện trong nhóm.

</div>